Renault
Renault (pronuncez Renô) esas plurnaciona fabrikanto di automobili e furgoni kun origino en Francia. Ol establisesis en 1899.[1] Antee, ol anke produktis kamioni, autobusi, traktori, vagoni por treni e tanki.
Segun l'organizuro OICA (Organisation Internationale des Constructeurs d'Automobiles), en 2015 Renault esis la 10ma maxim granda produktero mondala di automobili[2], e 50,5% ek lua vendi eventis exter Europa.[3] La Grupo Renault-Nissan esas la 4ma maxim granda produktero di automobili de la mondo.[4]
La sideyo di la grupo Renault jacas en Boulogne-Billancourt, urbo proxim Paris. La grupo Renault kompozesas ek la samnoma kompanio e lua filiali Alpine, Automobile Dacia (de Rumania), Renault Samsung Motors (de Sud-Korea) ed AutoVaz (de Rusia). Renault kontrolas 43% de Japoniana kompanio Nissan, ed 1,55% de la kompanio Daimler AG, de Germania (pos 2012, la motori dil automobili Mercedes "klaso A" e "klaso B" fabrikesas da Renault), ed anke la banko RCI Banque. Ol havas lokala asocii en Turkia (nomizita "Oyak-Renault") ed Iran ("Renault-Pars"). De la 24ma di januaro 2029, lua prezidero esas Jean-Dominique Senard, qua asumis pos la renunco di Carlos Ghosn, l'antea prezidero.
De 1979 til 1987, Renault posedis la maxim multa acioni de la kompanio American Motors Corporation (AMC), qua pose vendesis a Chrysler. En 1986, Franca guvernerio propozis privatigar Renault, ed en 1996 la maxim multa parti de la kompanio ja esis privata. En 2001 la brancho Renault Trucks, qua produktas kamioni, vendesis a Volvo, kontre ke la brancho Renault Agriculture S.A.S., qua produktas traktori por agrokultivo vendesis komplete a la Germana kompanio Claas en 2008. Renault duras esar importanta konkurencanto pri automobilismo, nome Formulo 1 e Formulo E.
Historio
[redaktar | redaktar fonto]
Renault fondesis en 1899 dal fratuli Louis, Marcel e Fernand Renault, sub la nomo Société Renault Frères[5]. Louis esis inteligenta injenioro, e projetabis diversa prototipi ante komencir entraprezar kun lua fratuli, qui ante administrabis la texala fabrikerio de lia patro. Louis projetis l'automobili, dum ke lua fratuli administris la firmo.
En 1903, Renault komencis fabrikar lua propra motori. Til ta yaro, li kompris motori de la kompanio De Dion-Bouton. L'unesma granda vendo di automobili eventis en 1905, kande la kompanio Société des Automobiles de Place kompris kelka exempleri de la modelo Renault AG1 por uzar kom taxii.[6] En 1907 la maxim multa taxii de Paris e de London esis modeli de Renault. New York anke uzis multa taxii Renault en 1907 e 1908. Ica vehili pose uzesis dum l'unesma mondomilito por transportar soldati vers la batalioagro di Marne.[7] Dum la mondomilito, Renault produktis municioni, milital avioni, e militala vehili, exemple tanko Renault "FT-17". Pro to, Louis Renault homajesis da Triopla Interkonsento. En 1918, komencis konstruktado di nova fabrikerio en Boulogne-Billancourt, e Louis Renault ja kontrolis 85% ek l'entraprezo.
Depos la milito, Renault divenis la maxim importanta automobila fabrikanto de Francia, e komencis anke produktar agrokultivala ed industriala mashinaro. Tamen, kun la kresko di la komendi di vehili, aparis problemi pri furniso di automobil-peci e manko di habila laboro-povo. L'unesma traktoro, modelo GP, produktesis de 1918 til 1930. Dum la yari 1930a, Renault havis du linei di modeli, kun 4-cilindra, e kun 6-cilindra motori. Modeli kun 4-cilindra motori recevis la sufixo "quatre" en lia nomi, exemple modelo "Celtaquatre", produktita de 1934 til 1938, havanta 34-HP motoro kun 1463 cm³. Modeli kun 6-cilindra motori recevis la sufixo "six", exemple modeli "Monasix" e "Vivasix", ca lasta remplasita dal modelo "Vivastella", anke kun 6-cilindra motoro, havanta admaxime 80 HP, e produktita de 1929 til 1939. En 1931, Renault komencis uzar dizelo-motori en lua komercala vehili.
Anke dum la fino dil yari 1920a e komenco dil yari 1930a, Citroën superiris Renault e divenis la maxim granda automobilo-produktero di Francia. Tamen, dum la duimo dil yardeko, amba entraprzi afektesis da ekonomiala krizo. Citroën bankrotis e vendesis a bandajo-fabrikanto Michelin, kontre ke Renault preventis granda perdaji tra produktado di traktori, militala vehili e ferovoyala materii, ed divenis itere la maxim granda automobilo-produktero di Francia til la yari 1980a. De 1934 til 1938 eventis serio di striki en fabrikerii Franca, e Renault desengajis 2 mil laboristi.
Pos Franca kapitulaco en 1940, Louis Renault refuzis produktar tanki por Naziista Germania, qua kontrolis lua fabrikerii. Vice, ilu produktis kamioni por Naziisti. Ye la 3ma di marto 1942, Britaniani bombardis la fabrikerio situita en Île Seguin, Boulogne-Billancourt. Altra bombardi ye la 4ma di aprilo sam yaro ed ye la 3ma e la 15ma di septembro 1943 impedis la rekupero di la fabrikerio.
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ Autoro: Sophie Boutillier e Dimitri Uzunidis. L'aventure des entrepreneurs. Publikigita da Studyrama. Dato di publikigo: 2006. Pagino/pagini: 28-29. Idiomo: Franca.
- ↑ World motor vehicle production. OICA correspondents survey. World ranking of manufacturers year 2013 - Publikigita da OICA. URL vidita ye 26ma di februaro 2014. Idiomo: Angla.
- ↑ The Renault group makes the strongest market share increase in Europe and continues its international growth. - Publikigita da Automotive world. Dato di publikigo: 21ma di januaro 2014. URL vidita ye 29ma di januaro 2015.
- ↑ Ghosn aims for No. 3 spot for Renault-Nissan - Publikigita da Crain Communications Inc.. Dato di publikigo: 8ma di mayo 2014. URL vidita ye 12ma di marto 2015.
- ↑ Autoro: Juraj Porázik, Ján Oravec. Old time classic cars, 1885-1940. Publikigita da Arco Pub. Dato di publikigo: 1985. Pagino/pagini: 58.
- ↑ Michael Stephen, Smith:The Emergence of Modern Business Enterprise in France, 1800-1930. Volumo: 49. Publikigita da Harvard University Press. Dato di publikigo: 2006. Pagino/pagini: 402-405. Videz chapitro: The Automobile and its Allies.
- ↑ Une page d'histoire - le taxi de la Marne - Publikigita da France Bleu. Dato di publikigo: 11ma di marto 2013. URL vidita ye 6ma di mayo 2018. Idiomo: Franca.