ქოქოსის კუნძულები

ქოქოსის კუნძულები ინგლ. Territory of the Cocos (Keeling) Islands ქოქოსის კუნძულები
დევიზი: Maju Pulau Kita (მალაი)
ჰიმნი: Advance Australia Fair!
ქოქოსის კუნძულების მდებარეობა
დედაქალაქი		ვესტ-აილენდი 12°04′ ს. გ. 96°50′ ა. გ.
უდიდესი ქალაქი		ბანტამი
ოფიციალური ენა		ინგლისური
მთავრობა		კონსტიტუციური მონარქია ავსტრალიის საგარეო ტერიტორია
-	მეფე	ჩარლზ III
-	პრემიერი	ეინდილ მინკომი
ფართობი
-	სულ	14 კმ2
მოსახლეობა
-	2016 აღწერა	544
-	სიმჭიდროვე	38,86 კაცი/კმ2
ვალუტა		ავსტრალიური დოლარი (AUD)
დროის სარტყელი		UTC+06:30
Internet TLD		.cc
სატელეფონო კოდი		+61 891

ქოქოსის კუნძულები (კილინგი (Keeling), ინგლ. Territory of the Cocos (Keeling) Islands) — მარჯნის მცირე ზომის კუნძულთა ჯგუფი (27 კუნძული) ინდოეთის ოკეანეში (სამხრეთის განედი 12°05' და აღმოსავლეთის გრძედი 96°53'), ეკუთვნის ავსტრალიას. ფართობი დაახლოებით 14 კმ², მოსახლეობა — 544 კაცი (2016). მათ შორის დაახლოებით 80 % მალაელია. ადმინისტრაციული ცენტრია — სოფელი ვესტ-აილენდი, რომელიც მდებარეობს დასავლეთ კუნძულზე (West Island). ოფიციალური ენაა — ინგლისური. 80 პროცენტი მოსახლეობისა მუსულმანია.

გეოგრაფია

ქოქოსის კუნძულების რუკა

მარჯნის წარმოშობის არქიპელაგი. შედგება სამხრეთი ნაწილისა და ცალკე ჩრდილოეთით მდებარე 25 კმ-ით დაშორებულ ერთადერთ დაუსახლებელ კუნძულ ჩრდილოეთ კილინგისაგან. ყველაზე მაქსიმალური წერტილია — 5 მ.

კლიმატი ნესტიანი ტროპიკული, ციკლონების სეზონია ოქტომბრიდან აპრილამდე.

სასმელი წყლის რესურსები ცოტაა, წვიმის წყალი გროვდება ბუნებრივ მიწისქვეშა რეზერვუარებში.

ჩრდილოეთ კილინგის ფართობია — დაახლოებით 1,2 კმ², ლაგუნის — დაახლოებით 0,5 კმ². ატოლი პრაქტიკულად მთლიანად კეტავს ლაგუნას ოკეანისაგან.

სამხრეთ კილინგის კუნძულები შედგება 26 პატარა კუნძულებისაგან, რომელთაგანაც მუდმივად დასახლებულია მხოლოდ ორი კუნძული — ვესტ-აილენდი და ჰოუმი. სამხრეთ კილინგის კუნძულების საერთო ფართობია — 13,1 კმ².

№	დასახელება ქართულად	დასახელება მალაიურად	დასახელება ინგლისურად	ფართობი, კმ²
1	ჰორსბურგი	Pulau Luar	Horsburgh Island	1,04
2	დირექშენი	Pulau Tikus	Direction Island	0,34
3	უორქჰაუსი	Pulau Pasir	Workhouse Island	<0,01
4	პრისონი	Pulau Beras	Prison Island	0,02
5	უეპლასის კუნძულები	Pulau Gangsa	Woeplace Islets	<0,01
6	ჰოუმი	Pulau Selma	Home Island	0,95
7	სკაევოლა	Pulau Ampang Kechil	Scaevola Islet	<0,01
8	კანუი	Pulau Ampang	Canui Island	0,06
9	ამპანგ-მინორი	Pulau Wa-idas	Ampang Minor	0,02
10	გოლდუოტერი	Pulau Blekok	Goldwater Island	0,03
11	ტორნი	Pulau Kembang	Thorn Island	0,04
12	გუსბერი	Pulau Cheplok	Gooseberry Island	<0,01
13	მაისერი	Pulau Pandan	Misery Island	0,24
14	გოატი	Pulau Siput	Goat Island	0,10
15	მიდლ-მისიონი	Pulau Jambatan	Middle Mission Isle	<0,01
16	სამხრეთ გოატი	Pulau Labu	South Goat Island	0,04
17	სამხრეთი კუნძული	Pulau Atas	South Island	3,63
18	ჩრდილოეთ გოატი	Pulau Kelapa Satu	North Goat Island	0,02
19	ისტ-კეი	Pulau Blan	East Cay	0,03
20	ბურიალი	Pulau Blan Madar	Burial Island	0,03
21	ვესტ-კეი	Pulau Maria	West Cay	0,01
22	კილინგჰემ-ჰორნი	Pulau Kambling	Keelingham Horn Island	<0,01
23	ვესტ-აილენდი	Pulau Panjang	West Island	6,23
24	ტარტლი	Pulau Wak Bangka	Turtle Island	0,22
	სულ			13,1

ისტორია

კუნძულები აღმოაჩინა ინგლისელმა კაპიტანმა უილიამ კილინგმა 1609 წელს.

1825 წლის 6 დეკემბერს კუნძულებზე იმყოფებოდა ბრიტანელი კაპიტანი ჯონ კლუნიზ-როსი. 1827 წლის 27 თებერვალს მან სამხრეთ კუნძულზე დააარსა დასახლება, ხოლო 1831 წელს — იგი დაეუფლა ყველა კუნძულს, გამოაცხადა რა ისინი კლუნიზ-როსის ოჯახის ფეოდალურ საკუთრებად. 1857 წელს დიდმა ბრიტანეთმა მოახდინა მათი ანექსირება, ხოლო 1878 წელს გადასცა ცეილონის გუბერნატორს მმართველობაში. 1886 წლის 7 ივლისს დედოფალმა ვიქტორიამ კუნძულები გადასცა კლუნიზ-როსის ოჯახს უვადო მფლობელობაში. 1886 წელს მიაკუთვნეს კოლონია სტრეიტს სეტლმენტსს, რომელსაც შემდგომში მიუერთეს შობის კუნძულიც. სტრეიტს სეტლმენტსზე დაქვემდებარება იყო ფორმალური, ფაქტობრივად კლუნიზ-როსის ოჯახი მართავდა კუნძულებს თავისი შეხედულებისამებრ და 1887 წლიდან 1978 წლამდე გამოსცემდა საკუთარ ვალუტას — ქოქოსის კუნძულების რუპიას.

1955 წლის 23 ნოემბერს მმართველობაში გადაეცა ავსტრალიას. 1978 წლის 1 სექტემბერს ავსტრალიის მთავრობამ გამოისყიდა კლუნიზ-როსის ოჯახის შთამომავლისაგან პრაქტიკულად ყველა მიწა, ხოლო დანარჩენი გამოსყიდულ იქნა 1986 წელს. 1984 წლის 6 აპრილს ჩატარდა რეფერენდუმი კუნძულების თვითგამორკვევის შესახებ. მონაწილეთა უმრავლესობამ მხარი დაუჭირა ავსტრალიასთან კავშირის შენარჩუნებას.

ეკონომიკა

ყველაზე დიდ კუნძულზე — ვესტ-აილენდზე — მდებარეობს აეროპორტი (ემსახურება ტრასას ავსტრალია — ევროპა) და ცხოვრობს მოსახლეობის უმრავლესობა. მოსახლეობის ძირითადი საქმიანობაა — აეროპორტის მომსახურება, ქოქოსის პალმის მოპოვება და კოპრის წარმოება. ბოლო დროს ვითარდება ტურიზმი.

ლიტერატურა

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

ქოქოსის კუნძულები

• ქსე, ტ. 10, გვ. 552, თბ., 1986