Тхэквондо

Taekwondo
A WTF taekwondo sparring match
Also known as	Taekwon-Do, Tae Kwon-Do, Tae Kwon Do
Focus	Striking
Country of origin	Korea
Olympic Sport	Since 2000 (WTF regulations)

Тхэквондо (кор. 태권도, 跆拳道 – /тхэгвондо/) — шығыс күрестеріне жататын ұрыстық спорттың бір түрі. корей халқының ұлттық спорты ретінде мәлім.

2000 жылдан бастап олимпиядалық спорт түрі болып саналанады. Тхэквондо бір жағынан ежелгі спорттың түрі, екінші жағынан заманауи күрес жүйесі болып табылады. Тхэквондо ежелгі корей қағидаларына, ежелгі күрес түрлеріне сүйінеді. Бірақ қазіргі таңда таралған тхэквондоның қалпы 20-ыншы ғасыр шамасында пайда болған.

Таеквондода спортшының аяғы мен қолы қатар жұмыс істейді, мақсаты жарыс ережесіне сай келетін әдістерді пайдалана отырып жеңіске жету. Таеквондошы әрқашан өз-өзіне сенімді, салқынқанды, сабырлы не нәрсе жасаса да ойланып барып орындайтын адам.

Тарихы

Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін азат етілген Кореяда күрестерге қойылған тыйымдар күшін жойды.
1945 жылдан бастап корей шеберлері Сеулге оралып, квон жүйесі бойынша жеке дара жаттығуларын жалғастыра бастады. Әрқайсысының жеке дара стилі болды. Квонды жақсы меңгергендер- Чан Му Квон , Чи До Квон, Кан Ду Квон, Сон Му Квон , Му Ду Квон.
1958 жылы генерал Чой Хон Хиге Оңтүстік Кореяның Вьетнамға баратын әскери делегациясын басқару туралы нұсқау берілген. Содан ол әскерлерге спорттың осы түрінен сабақ беріпті. Тэквондо-аяқ пен қолды шебер қимылдатудың ерекше формасы. Бұндай анықтаманы ол Оңтүстік Кореяның бұрынғы президенті Ри Синманаға берген.
Осылайша 1859 жылы тхэквондо Оңтүстік Кореяның әскери базасына алғаш рет ресми таныстырылды.
Кейіннен әскери қызметкер, генерал Чой назвал Ох До Квон бұл үрдісті шебер жалғастыра білді.
1960 жылы сәуір айында Ри Синмана басқаратын үкімет құрамы өзгеріске ұшырайды. Бұл кезеңде елде Дж. М. Чан басқаратын азаматтық үкімет құрылған. Төңкеріс 1963 жылға дейін жалғасты.
Билік өзгергеннен кейін жаңа әскери жасақтың бастығы генерал Парк Чул Хи кез келген күрес ойындарын дереу тоқтатты. Дегенмен 1961 жылы өткізілген конференцияда бұған спорт шеберлері қарсылық танытты. Наразылықтың арқасында Тусудо қауымдастығы құрылды. Бұның құрамына Кореяның атлеттер одағына кірді. Алайда, әскери күрес сынды спорт түрлері үкіметтің қатаң бақылауында болды. Қауымдастық тэквондо және суот консудо и тансудо деген спорт түрлеріне қолдау көрсетті.
1965 жылы Корейскую тхэквондо ассоциясы жеке дара құрылды. Спорт шеберлері мен әскери қызметкерлер үкімет басшысы қолдау берген генерал Чойдың қалыптасқан әдістерді жаңартып ойлап тапқан жаңа формасына қарсылық білдіргендер болды Кейіннен Чой тхэквондодан халықаралық қауымдастық құрды. (ITF). Чойдың орнына келген Парк Чул Хи саяси баспананы Канадан іздеуге тырысты. Солтүстік Кореяны аралаған ол тхэквонданы Кореяның артықшылықтарының бірі деп насихаттады.
Кореяның тхэквондо қауымдастығының дамуы елдің әскери құрылымының қалыптасуына да көп көрім септігін тигізді.
1972 жылдың желтоқсан айында Кореяның тхэквондо қауымдастығы палгуэ атты жаңа форманы бағдарламаға енгізді.
1972 жылы Сеулде Куккивоннан академиялық мектеп ашылды. 1973 жылдың мамыр айында тхэквондодан алғашқы әлем чемпионаты тұсауын кесті.
Ал, 1976 жылдан бері спорттан халықаралық атқару комитеті тхэквондоны Оңтүстік Кореяда ресми спорт деп мойындады. Кейіннен WTF Монреалда (Канада) халықаралық спорт федерациясының басты қауымдастығында тізімге тіркелді.
1960 жылы Халықаралық олимпиадалық комитет тхэквондоны спорттың «А» класының қатарына қосты. 1980 жылы 17 шілдеде Мәскеуде өткен халықаралық олимпиада комитеттің 83-сессиясында тхэквондо спорттың бір түрі деген мәртебе алып, 1988 жылғы олимпиада бағдарламасына енгізілді. Содан бері тхэквонда әлем чемпионатында елеулі орын алып келеді.