deng

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /dɛnɡ/
• Kîtekirin: deng

Navdêr 1

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	deng	deng
Îzafe	dengê	dengên
Çemandî	dengî	dengan
Nîşandera çemandî	wî dengî	wan dengan
Bangkirin	dengo	dengino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	dengek	dengin
Îzafe	dengekî	dengine
Çemandî	dengekî	denginan

deng nêr

1. Pêjn, sewt, awaz, seda, dey, gazî, bang, hawar, hewar,
   tiştê dikare bêt bîstin anku guhlêbûn.

   Deng jê nedihat.

   Dengê wî bo stranan gelek xweş e.

   Dengê xuşîna avê.

   • Ji şuhret pê hisîn 'amî
     Bi deng û bang û awazê
     Dibêjit nexmeya sazê — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
2. Ray, rey, re'î, bijartina fermî bo yan dijî tiştekê/î yan kesekê/î.

   Te dengê xwe di hilbijartinan de bi kar anî? ― Te kesek bijart?

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: ده‌نگ‎

Jê

 

• bideng
• bidengtî
• bidengî
• bidengîtî
• binavûdeng
• binavûdengî
• bêdeng
• bêdengtî
• bêdengî
• bêdengîtî
• dengbêj
• dengbêjtî
• dengbêjî
• dengbêjîtî
• dengdar
• dengdartî
• dengdarî
• dengdarîtî
• dengder
• dengdertî
• dengderî
• dengderîtî
• dengdêr
• dengdêrtî
• dengdêrî
• dengdêrîtî
• deng kirin
• dengkirin
• denglêkirin
• deng lê kirin
• dengnas
• dengnastî
• dengnasî
• dengnasîtî
• dengnizm
• dengsaz
• dengsazî
• dengxweş
• dengxweşî
• dengî
• hevdeng
• hevdengî
• yekdeng
• yekdengî

Bide ber

 

• bang
• gazî
• hawar
• hes
• qerebalix

Etîmolojî

Hevreha soranî ده‌نگ‎ (deng), farisî دنگ‎ (deng), osetî deng, zazakî veng, pehlewî veng, têkilî bang, zazakî vac- ku rehê dema niha ji lêkera vatene (gotin) e, avestayî veçeh-, sanskrîtî vac-, îngilîzî "voice", latînî "vox"... hemû ji proto-hindûewropî.

Çavkanî: Cheung p.404, Horn p.41, Watkins p.97, Etymonline

Hevreh: bang, gotin

Bi zaravayên din

• Soranî: ده‌نگ‎ (deng)
• Kurdiya başûrî: deŋ
• Hewramî: deng
• Lekî: denŋ
• Zazakî: veng
• Mazenî: veng

Werger

tiştê ku mirov dibihîze

• Abxazî: абжьы (ābž̍ə)
• Adîgeyî: макъэ (māqă)
• Afrîkansî: stem → af
• Aghwanî: 𐕄𐔰𐕅 (ḳal')
• Ahomî: 𑜏𑜢𑜂𑜫 (siṅ)
• Albanî: zë n
• Almanî: Stimme → de m
• Amharî: ድምፅ (dəmṣ́)
• Aragonî: voz
• Aromanî: boatsi m, boatse m
• Asamî: মাত (mat)
• Astûrî: voz → ast m
• Avarî: гьаракь (harakḷ)
• Aymarayî: aru → ay
• Aynuyî: イタㇰ (itak), イタキ (itaki), イタキヒ (itakihi), ハゥ (haw)
• Azerî: səs → az
• Baskî: ahots
• Başkîrî: тауыш (tawïš)
• Belarusî: го́лас n (hólas)
• Belûçî: توار‎ (tawár)
• Bengalî: সর (śôr)
• Bîkoliya naverast: tingog
• Bretonî: mouezh → br
• Bulgarî: глас → bg n (glas)
• Burmayî: အသံ → my (a.sam)
• Buryatî: хоолой (xooloj)
• Çeçenî: аз (az)
• Çekî: hlas → cs n
• Çerokî: ᎧᏁᎬᎤᏃᏴᎬ (kanegvunoyvgv)
• Çîçewayî: mau
• Çînî:

  Kantonî: 聲 (seng¹), 聲音 (sing¹ jam¹)

  Dunganî: шынйин (šɨnyin)

  Hakkayî: 聲音 (sâng-yîm)

  Mandarînî: 聲音 → zh (shēngyīn), 聲 → zh (shēng), 音聲 → zh (yīnshēng)

  Min dongî: 聲音 (siăng-ĭng)

  Minnanî: 聲音 → zh-min-nan (siaⁿ-im)

  Wuyî: 聲音

• Çuvaşî: сасӑ (sasă)
• Dalmatî: baud m
• Danmarkî: stemme → da g, røst g
• Elfdalî: mǫl nt
• Endonezyayî: suara → id
• Erebî: صَوْت‎ → ar n (ṣawt)

  Erebiya misrî: صوت‎ n (ṣōt)

  Erebiya hîcazî: صوت‎ n (ṣōt)

• Ermenî: ձայն → hy (jayn)
• Erzayî: вайгель (vajgelʹ)
• Esperantoyî: voĉo → eo
• Estonî: hääl → et
• Evenî: дилган (ʒilgan)
• Evenkî: дылган (dilgan)
• Farisî: آوا‎ → fa (âvâ), صدا‎ → fa (sedâ), آواز‎ → fa (âvâz), دنگ‎ → fa (dong), بانگ‎ → fa (bâng), صوت‎ → fa (sowt)
• Ferî: rødd m, reyst m
• Fînî: ääni → fi
• Fransî: voix → fr m
• Friyolî: vôs m
• Gaelîka skotî: guth n
• Galîsî: voz → gl m, torgo n
• Gotî: 𐍃𐍄𐌹𐌱𐌽𐌰 m (stibna)
• Gujaratî: અવાજ (avāj)
• Gurcî: ხმა → ka (xma)
• Hawayî: leo
• Hawsayî: murya
• Hindî: आवाज़ m (āvāz)
• Hmongî: suab
• Holendî: stem → nl n an m
• Îbranî: קוֹל‎ n (kol)
• Îdoyî: voco → io
• Îngilîziya kevn: stefn m
• Îngilîziya navîn: voys
• Îngilîzî: voice → en
• Îngûşî: оаз (oaz), гӀар (ġar)
• Înterlîngua: voce
• Îrlendî: guth → ga n
• Îstriyotî: boûz, vuze
• Îtalî: voce → it m
• Îzlendî: rödd → is m, málrómur → is n, rómur → is n, raust m
• Japonî: 声 → ja (こえ, koe), 音声 → ja (おんせい, onsei)
• Javayî: suara
• Kalalîsûtî: nipi
• Kalmîkî: дун (dun)
• Kannadayî: ಕೊರಳು → kn (koraḷu)
• Kapampanganî: bosis, siwala
• Karelî: iäni
• Kaşûbî: głos n
• Katalanî: veu → ca m
• Kirgizî: үн → ky (ün), добуш → ky (dobuş)
• Kîkûyûyî: mũgambo 3
• Kîngalî: හඬ (haⁿḍa), කෑ (kǣ)
• Komî-zîriyî: гӧлӧс (gölös), гор (gor)
• Komorî: ji 5
• Koreyî: 목소리 → ko (moksori), 소리 → ko (sori), 음성 → ko (eumseong)
• Kornî: lev n
• Latgalî: bolss
• Latînî: vōx → la m
• Latviyayî: balss → lv n
• Lawsî: ສຽງ → lo (sīang)
• Lezgînî: сес (ses)
• Lîgûrî: voxe m
• Lîtwanî: balsas → lt n
• Lîvonî: ēļ
• Lombardî: vos m, vus m
• Lueyî: ᦵᦉᧂ (ṡeng)
• Luksembûrgî: Stëmm → lb m
• Makedonî: глас n (glas)
• Malayalamî: ശബ്ദം → ml (śabdaṃ)
• Malezî: suara → ms
• Maltayî: vuċi m, leħen
• Mançûyî: ᠵᡳᠯᡤᠠᠨ (jilgan)
• Manksî: goo n
• Mansakayî: lagam
• Mansî: турсуй (tursuj)
• Maorî: reo → mi
• Maranaoyî: lagam, lago
• Maratî: आवाज → mr n (āvāj)
• Mariya rojhilatî: йӱк
• Mecarî: hang → hu
• Misrî: (ḫrw)
• Mîrandî: boç m
• Mokşayî: вайгяль (vajgjalʹ)
• Mongolî:

  Kirîlî: дуу → mn (duu)

  Mongolî: ᠳᠠᠭᠤ (daɣu), ᠳᠠᠭᠤᠤ (daɣuu), ᠳᠤᠤ (duu)

• Nahuatl:

  Klasîk: tozquitl

• Nanayî: дилган
• Navajoyî: azhí, iinééʼ
• Nepalî: आवाज → ne (āvāj)
• Ngarrindjerî: kuri
• Nîvxî: ыу (əu)
• Normandî: vouaix m
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: stemme → no n, røst n an m, mål → no nt

  Norweciya nînorskî: stemme → nn m, røyst m

• Okînawanî: 声 (くぃー, kwī)
• Oksîtanî: votz → oc m
• Oriyayî: ସ୍ୱର (swôrô)
• Oromoyî: sagalee
• Osageyî: hóo
• Osetî: хъӕлӕс (qælæs)
• Osmanî: سس‎ (ses)
• Oygurî: ئاۋاز‎ (awaz)
• Ozbekî: ovoz → uz
• Peştûyî: غږ‎ → ps (ǧaģ), آواز‎ → ps n (āwāz), صوت‎ → ps n (sawt), ږغ‎ → ps n (ẓaǧ)
• Piedmontîsî: vos m
• Plodîşî: Stemm m
• Polonî: głos → pl n
• Portugalî: voz → pt
• Puncabî: ਆਵਾਜ਼ → pa m (āvāz)
• Qazaxî: дауыс → kk (dauys)
• Romancî: vusch m
• Romanyayî: voce → ro m, glas → ro nt
• Rusî: го́лос n (gólos), глас → ru n (glas)
• Rusînî: го́лос n (hólos)
• Samiya bakurî: suopman, jietna
• Sanskrîtî: स्वर → sa n (svara), वाच् → sa m (vāc)
• Sicîlî: vuci → scn m
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: гла̑с n

  Latînî: glȃs → sh n

• Skotî: vyce
• Slaviya kevn:

  Kirîlî: гласъ n (glasŭ)

  Glagolîtîk: ⰳⰾⰰⱄⱏ n (glasŭ)

• Slaviya rojavayî ya kevn: голосъ n (golosŭ)
• Slovakî: hlas → sk n
• Slovenî: glas → sl n
• Somalî: cod
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: głos n

  Sorbiya jorîn: hłós n

• Spanî: voz → es m
• Swahîlî: sauti → sw
• Swêdî: röst → sv g, stämma → sv g
• Şanî: သဵင် (sěng)
• Şîngazîcayî: sauti 9 an 10
• Tabasaranî: сес (ses)
• Tacikî: садо → tg (sado), овоз → tg (ovoz)
• Talysh:

  Talişî: سس‎ (sas)

• Tagalogî: boses, tinig → tl
• Tamîlî: குரல் → ta (kural)
• Tayiya bakurî: ᩈ᩠ᨿᨦ
• Tayî: เสียง → th (sǐiang)
• Telûgûyî: గొంతు → te (gontu), కంఠం → te (kaṇṭhaṃ)
• Teteriya krîmî: ses, davuş
• Teterî: аваз → tt (awaz), тавыш → tt (tawış)
• Tigrînî: ደሃይ (dähay), ድምጺ (dəmṣi)
• Tirkî: ses → tr
• Tirkmenî: ses
• Tîbetî: ངག (ngag)
• Tondanoyî: ᥔᥥᥒᥴ
• Toxarî A: wak, vak
• Toxarî B: wek, vek
• Tsongayî: rito
• Tuvanî: үн (ün), ыыт (ııt)
• Udmurtî: куара (kuara)
• Ugarîtî: 𐎖𐎍 (ql)
• Urdûyî: آواز‎ → ur m (āvāz)
• Ûkraynî: го́лос n (hólos)
• Venîsî: vóxe m
• Viyetnamî: giọng nói → vi, giọng → vi
• Volapûkî: vög → vo
• Voroyî: helü
• Votî: ääli
• Walonî: vwès → wa m
• Weylsî: llais → cy
• Wolofî: baat → wo
• Xakasî: ӱн (ün)
• Xantî: тўр (tŭr)
• Ximêrî: សម្លេង (sɑmleing)
• Yidîşî: שטים‎ m (shtim), קול‎ n (kol)
• Yukaghiriya başûrî: ажуу
• Yûnanî: φωνή → el m (foní)

  Kevn: φωνή m (phōnḗ), φθέγμα nt (phthégma), ὄψ m (óps), γῆρυς m (gêrus)

• Zhuangî: sing, sing'yaem

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

• Afrîkansî: stem → af
• Albanî: drejtë → sq, votë → sq m, votim → sq n
• Almanî: Stimme → de m, Votum → de nt
• Asamî: ভোট (bhüt)
• Astûrî: votu n
• Azerî: səs → az
• Başkîrî: тауыш (tawïš)
• Belarusî: го́лас n (hólas)
• Bengalî: ভোট → bn (bhoṭ)
• Bulgarî: глас → bg n (glas)
• Burmayî: မဲ → my (mai:), မဲဆန္ဒ → my (mai:hcanda.)
• Çekî: hlas → cs n
• Çînî:

  Mandarînî: 投票 → zh (tóupiào), 表決 → zh (biǎojué)

• Danmarkî: afstemning → da g, stemme → da g
• Endonezyayî: pemungutan suara → id
• Erebî: صَوْت‎ → ar n (ṣawt), تَصْوِيت‎ n (taṣwīt)
• Ermenî: քվեարկություն → hy (kʻvearkutʻyun)
• Esperantoyî: voĉdono, baloto
• Estonî: hääletamine
• Farisî: رأی‎ → fa (ra'y)
• Fînî: äänestys → fi, ääni → fi
• Fransî: voix → fr m, vote → fr n
• Galîsî: voto → gl n
• Gurcî: ხმა → ka (xma)
• Hindî: वोट → hi n (voṭ)
• Holendî: stem → nl m, stembusgang → nl n
• Îbranî: בְּחִירָה‎ m (b'khirá)
• Îlokanoyî: botos
• Îngilîzî: vote → en
• Îrlendî: vóta n
• Îtalî: voto → it n
• Îzlendî: kosning → is m
• Japonî: 投票 → ja (とうひょう, tōhyō)
• Katalanî: vot → ca n
• Kirgizî: добуш → ky (dobuş)
• Koreyî: 투표 → ko (tupyo)
• Latînî: suffrāgium nt
• Latviyayî: balsošana, balss → lv
• Lawsî: ຄະແນນ → lo (kha nǣn), ການເລືອກຕັ້ງ → lo (kān lư̄ak tang)
• Lîtwanî: balsas → lt
• Makedonî: глас n (glas)
• Malezî: undian → ms
• Maorî: pōti → mi
• Mecarî: szavazás → hu
• Mongolî:

  Kirîlî: санал → mn (sanal)

  Mongolî: ᠰᠠᠨᠠᠯ (sanal)

• Normandî: vote n
• Norwecî:

  Norwecî: avstemning n an m, stemme → no n

  Norweciya nînorskî: avstemming m, avrøysting m

• Oksîtanî: vòt → oc n
• Osmanî: آرا‎ (ara)
• Oygurî: ئاۋاز‎ (awaz)
• Ozbekî: ovoz → uz
• Peştûyî: رايه‎ → ps m (rãya)
• Piedmontîsî: vot n
• Plodîşî: Stemm m
• Polonî: głos → pl n
• Portugalî: voto → pt n
• Qazaxî: дауыс → kk (dauys)
• Romanyayî: vot → ro nt
• Rusî: го́лос n (gólos), во́тум n (vótum)
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: гла̑с n

  Latînî: glȃs → sh n

• Slovakî: hlas → sk n
• Slovenî: glás → sl n
• Spanî: voto → es n
• Swêdî: röstning → sv g, omröstning → sv g
• Tacikî: овоз → tg (ovoz), раъй (raʾy), раъйдиҳй (raʾydihy)
• Tagalogî: boto → tl
• Tayî: เสียง → th (sǐiang), การเลือกตั้ง → th
• Telûgûyî: ఓటు → te (ōṭu)
• Teterî: тавыш → tt (tawış)
• Tirkî: oylama → tr, oy → tr, rey → tr
• Tirkmenî: ses
• Urdûyî: ووٹ‎ n (voṭ)
• Ûkraynî: го́лос n (hólos)
• Viyetnamî: bỏ phiếu → vi, đầu phiếu → vi
• Weylsî: pleidlais m
• Ximêrî: ការបោះឆ្នោត (kaabɑhcnoot)
• Yidîşî: שטים‎ m (shtim)
• Yûnanî: ψηφοφορία → el m (psifoforía)

  Kevn: ψηφοφορίᾱ m (psēphophoríā), χειροτονίᾱ m (kheirotoníā)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr 2

deng mê

1. (amûrê pêkutana danî) Guhartoyeke ding.
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Rengdêr

deng

1. hevber, wekhev, beraber, miadil
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Jê

• dengî (2)
• dengîtî
• dengtî

Werger

• Erebî: ^?النجیخ‎ → ar, ^?النداء‎ → ar, ^?الندهة‎ → ar, ^?النشدة‎ → ar, ^?النشیج‎ → ar, ^?النشید‎ → ar, ^?النقعاء‎ → ar, ^?النقیر‎ → ar, ^?النوف‎ → ar, ^?الهتف‎ → ar, ^?الواعیة‎ → ar, ^?الوجیب‎ → ar, ^?الوحاة‎ → ar, ^?الوحفة‎ → ar, ^?الوحى‎ → ar, ^?الوعاق‎ → ar
• Îngilîzî: ^?wan → en