hikûmet
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]Zayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | hikûmet | hikûmet |
Îzafe | hikûmeta | hikûmetên |
Çemandî | hikûmetê | hikûmetan |
Nîşandera çemandî | wê hikûmetê | wan hikûmetan |
Bangkirin | hikûmetê | hikûmetino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | hikûmetek | hikûmetin |
Îzafe | hikûmeteke | hikûmetine |
Çemandî | hikûmetekê | hikûmetinan |
hikûmet mê
- Desthilata siyasî,
ew koma mirovan yên qanûnan bo welatekî datînin û wan qanûnan li ser gel ferz dikin.- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- Civata wezîran, hemî wezîrên dewletekê.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- Her dezgehek dewletê.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Herwiha
[biguhêre]Bi alfabeyên din
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Jê
[biguhêre]- (lêker) hikûmet xistin
- (navdêr) hikûmetxistin
- hikûmî
- hikûmetî
Etîmolojî
[biguhêre]Ji erebî حُكُومَة (ḥukūma) ji rehê ح ك م (ḥ-k-m, “hukim kirin; hişmend bûn”) ku herwiha serekaniya van peyvên ji erebî wergirtiye: hakim, hekem, hikmet, hikûmî, hukim, mehkeme, mehkûm... Heman peyv ji bilî kurdî herwiha ketine piraniya zimanên din jî yên misilmanan, bo nimûne farisî, tirkî, ûrdûyî...
Werger
[biguhêre]- Açehî: peumeurèntah
- Afrîkansî: regering → af
- Albanî: qeveri → sq m
- Almanî: Regierung → de m
- Elmanîşî: Regierig
- Amharî: መንግሥት (mängśtə)
- Aragonî: gobierno n
- Asamî: চৰকাৰ (sorokar)
- Astûrî: gobiernu → ast n
- Avarî: хӏукумат (ḥukumat)
- Azerî: dövlət → az, hökümət → az, hakimiyyət → az
- Baskî: gobernu
- Başkîrî: хөкүмәт (xökümät)
- Regiarung :
- Belarusî: ура́д n (urád), ўрад n (ŭrad)
- Bengalî: সরকার → bn (śôrôkar), হুকুমত → bn (hukumôt), দৌলত → bn (doulôt)
- Bretonî: gouarnamant → br n
- Bulgarî: прави́телство nt (pravítelstvo)
- Burmayî: အစိုးရ → my (a.cui:ra.)
- Buryatî: засаглал (zasaglal)
- Conxayî: སྲིད་གཞུང (srid gzhung)
- Çeçenî: правительство (prawitel’stwo), ӏедал (ʿedal)
- Çekî: vláda → cs m
- Çîçewayî: boma
- Çînî:
- Danmarkî: regering → da g
- Endonezyayî: pemerintah → id
- Erebî: حُكُومَة → ar m (ḥukūma)
- Ermenî: կառավարություն → hy (kaṙavarutʻyun)
- Erzayî: правительство (pravitelʹstvo)
- Esperantoyî: registaro, registara, regado
- Estonî: valitsus
- Extremaduranî: gobiernu, gobielnu
- Farisî: دولت → fa (dowlat), حکومت → fa (hokumat)
- Fînî: hallitus → fi
- Fransî: gouvernement → fr n
- Friyolî: guviêr n
- Frîsî: regear nt
- Gaelîka skotî: riaghaltas, riaghladh n
- Galîsî: goberno → gl n
- Gujaratî: સરકાર m (sarkār)
- Gurcî: მთავრობა (mtavroba), ხელისუფლება (xelisupleba)
- Haîtî: gouvènman
- Hawayî: aupuni
- Hawsayî: gwamnati
- Hindî: सरकार → hi m (sarkār), हुकूमत → hi m (hukūmat)
- Holendî: regering → nl m, overheid → nl m
- Îbranî: מֶמְשָׁלָה m (memshalá)
- Îdoyî: guvernerio → io
- Îngilîziya kevn: leodweard m, gerec nt, anweald n, ealdordom n
- Îngilîzî: government → en
- Înterlîngua: governamento
- Îrlendî: rialtas → ga n
- Îtalî: governo → it n
- Îzlendî: stjórn m, ríkisstjórn m
- Japonî: 政府 → ja (せいふ, seifu)
- Kalmîkî: залвр (zalvr)
- Kannadayî: ಸರಕಾರ → kn (sarakāra)
- Katalanî: govern → ca n
- Kirgizî: өкмөт → ky (ökmöt)
- Kîkûyûyî: thirikari 9 an 10
- Kîngalî: රජය (rajaya)
- Koreyî: 정부(政府) (jeongbu)
- Korsîkayî: guvernu → co n
- Kumikî: гьукумат (hukumat)
- Ladînî: guviern n
- Latînî: administrātiō m, gubernātiō m
- Latviyayî: valdība → lv m
- Lawsî: ລັດຖະບານ → lo (lat tha bān)
- Lezgînî: гьукумат (hukumat)
- Lîmbûrgî: Regiering
- Lîtwanî: vyriausybė → lt m, valdžia → lt m
- Lueyî: ᦟᦱᦋᦂᦱᧃ (laatsk̇aan), ᦵᦐᦲᦷᦜᧂ (ṅoel̇ong), ᦉᦐᦱᧄ (ṡṅaam)
- Luhyayî: eserikali
- Makedonî: влада m (vlada), управа m (uprava)
- Malayalamî: സർക്കാർ → ml (sarkkār), ഭരണകൂടം (bharaṇakūṭaṃ)
- Malezî: kerajaan → ms, pemerintah
- Maltayî: gvern
- Maorî: kāwanatanga → mi
- Maratî: सरकार m (sarkār)
- Mecarî: kormány → hu
- Mizoyî: sorkar
- Mongolî:
- Kirîlî: засаг → mn (zasag), засгийн газар (zasgijn gazar) засгийн ордон (zasgijn ordon) Şablon:qual
- Mongolî: ᠵᠠᠰᠠᠭ (ǰasag), ᠵᠠᠰᠠᠭ ᠦᠨ
ᠭᠠᠵᠠᠷ (ǰasaɣ-ün ɣaǰar), ᠵᠠᠰᠠᠭ ᠦᠨ
ᠣᠷᠳᠣᠨ (ǰasaɣ-ün ordon)
- Nepalî: सरकार → ne (sarkār)
- Normandî: gouvèrnément n
- Norwecî:
- Norweciya bokmålî: regjering → no n an m, myndigheter m pj, styresmakter m pj an m pj
- Norweciya nînorskî: regjering → nn m, styremakter m pj, styresmakter m pj, myndigheiter m pj
- Oksîtanî: govèrn → oc n
- Oriyayî: ସରକାର (sôrôkarô)
- Oromoyî: mootummaa
- Oygurî: ھۆكۈمەت (hökümet)
- Ozbekî: hukumat → uz
- Papyamentoyî: gobernashon
- Peştûyî: حکومت → ps n (hokumat), سرکار → ps n (sarkār), دولت → ps n (dawlat)
- Plodîşî: Rejierunk m
- Polonî: rząd → pl m inan, władza → pl
- Portugalî: governo → pt n
- Puncabî: ਸਰਕਾਰ → pa m (sarkār)
- Qazaxî: үкімет (ükımet)
- Qiptî: ⲙⲁⲛⲉⲣϣⲓϣⲓ n (maneršiši)
- Romanyayî: guvern → ro n
- Rusî: прави́тельство nt (pravítelʹstvo)
- Rusînî: воло́да m (volóda), вла́да m (vláda)
- S'gaw karenî: ကီၢ်ပဒိၣ် (kaw̱ pa doh̀)
- Sanskrîtî: शासन → sa nt (śāsana), राज्य → sa nt (rājya), नृपक्रिया → sa m (nṛpakriyā), राजता → sa m (rājatā)
- Sardînî: cuberru n, guvernu, cuvrenu, cuverrinu
- Sebwanoyî: kagamhanan
- Sicîlî: cuvernu → scn n, guvernu → scn, cuviernu → scn, guviernu → scn
- Sirboxirwatî:
- Slovakî: vláda → sk m
- Slovenî: vlada → sl m
- Spanî: gobierno → es n
- Swahîlî: serikali → sw
- Swêdî: regering → sv
- Şanî: လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ (lǔung pǒang tsūeng)
- Tacikî: давлат → tg (davlat), ҳукумат → tg (hukumat)
- Tagalogî: gobyerno → tl, pamahalaan → tl
- Tamîlî: அரசு → ta (aracu)
- Tayî: รัฐบาล → th
- Telûgûyî: ప్రభుత్వం → te (prabhutvaṃ), సర్కారు → te (sarkāru)
- Teterî: хөкүмәт → tt (xökümät)
- Tigrînî: መንግስቲ (mängsti)
- Tirkî: hükûmet
- Tirkmenî: hökümet
- Tîbetî: གཞུང (gzhung)
- Tokpisinî: gavman → tpi
- Urdûyî: حکومت m (hukūmat), سرکار m (sarkār)
- Ûkraynî: у́ряд n (úrjad), вла́да m (vláda)
- Venîsî: guerno n, governo, goerno
- Viyetnamî: chính phủ → vi (政府)
- Volapûkî: reiganef → vo
- Weylsî: llywodraeth → cy n
- Ximêrî: រដ្ឋាភិបាល → km (rɔɔtthaaphibaal)
- Yakutî: дьаһалта (cahalta), бырабыыталыстыба (bırabııtalıstıba)
- Yidîşî: רעגירונג m (regirung), מלוכה m (melukhe), ממשלה m (memshole)
- Yorubayî: ìjọba
- Yûnanî: κυβέρνηση → el m (kyvérnisi)
- Kevn: κυβερνισμός n (kubernismós)
- Zhuangî: cwngfuj