xeste
Rengdêr
[biguhêre]xeste
Ji wêjeya klasîk
[biguhêre]- Peyweste du ebrû li me mehbûbê kişandin
Sed gezme peyapey li ezê xeste reşandin
Tîrek ji kemanê xedebê da cegerê rîş — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
Herwiha
[biguhêre]Jê
[biguhêre]- (lêker) xeste bûn
- (navdêr) xestebûn
- (rengdêr) xestebûyî
- xestegeh
- (navdêr) xestekirin
- (lêker) xeste kirin
- (rengdêr) xestekirî
- xestexane
- xesteyî
Etîmolojî
[biguhêre]Ji farisî خسته (xestê: birîndar) ji خستن (xesten: birîndar kirin), farisiya navîn xvesten (lê xistin, lê dan, qutan, kutan), kurdî xistin, ji zimanên îranî.
Werger
[biguhêre]nesax, nexweş, êşewî
- Afrîkansî: siek
- Almanî: krank → de
- Bambarayî: banabaatɔ (1)
- Danmarkî: syg → da
- Erebî: مريض → ar (merîd), ?مریض
- Esperantoyî: malsana
- Farisî: بیمار → fa, خسته → fa, مریض → fa, مریض → fa, ناخوش → fa, ناساز → fa
- Ferî: sjúkur
- Fînî: sairas → fi, kipeä → fi
- Fransî: malade → fr
- Gaelîka skotî: tinn
- Holendî: ziek → nl, naar → nl
- Îngilîziya kevn: adlig, seoc
- Îngilîzî: sick → en, ill → en, unwell → en, ailing → en
- Îtalî: malato → it
- Îzlendî: sjúkur → is, veikur → is
- Japonî: 病気 → ja (びょうき, byōki)
- Katalanî: malalt → ca
- Koreyî: 아픈 → ko (apeun)
- Latînî: aeger → la, aegrotus
- Mayayiya yukatekî: k’oha’an
- Mecarî: beteg → hu
- Norwecî: syk → no
- Papyamentoyî: malu, malo
- Polonî: chory → pl
- Portugalî: doente → pt, enfermo → pt
- Romanyayî: bolnav → ro
- Rusî: больной → ru (bolʹnoj), больна m (bolʹna), больно → ru (bolʹno)
- Sirananî: siki
- Swahîlî: -gonjwa
- Swêdî: sjuk → sv
- Tirkî: hasta → tr
- Yûnanî: αδιάθετος → el (adiáthetos)
- Zuluyî: -gulayo → zu
Navdêr
[biguhêre]| Zayendên mê û nêr ên binavkirî | ||||
|---|---|---|---|---|
| Rewş | Mê (yj.) | Nêr (yj.) | Mê û nêr (pj.) | |
| Navkî | xeste | xeste | xeste | |
| Îzafe | xesteya | xesteyê | xesteyên | |
| Çemandî | xesteyê | xesteyî | xesteyan | |
| Nîşandera çemandî | wê xesteyê | wî xesteyî | wan xesteyan | |
| Bangkirin | xesteyê | xesteyo | xesteyino | |
| Zayendên mê û nêr ên nebinavkirî | ||||
| Rewş | Mê (yj.) | Nêr (yj.) | Mê û nêr (pj.) | |
| Navkî | xesteyek | xesteyek | xesteyin | |
| Îzafe | xesteyeke | xesteyekî | xesteyine | |
| Çemandî | xesteyekê | xesteyekî | xesteyinan | |
xeste mê û nêr