Nucleon
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Sint-Joasters. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'ne Nucleon verwies nao e deilke det deil oetmaak van de atoamkaen, dus 'ne neutron of 'ne proton. 't Gans aantaal nucleone in de atoamkaen biejein neump me 't massagetaal. Bei nucleone höbbe 'n massa die kórtbie 'n atomair massa-einheid ligk.
In breier zin waere ouch 't antiproton en 't antineutron tót de nucleone geraekendj.
Eder atoam, mit oetzunjering van waterstof (eine proton) en 't isotoap helium-3 (twieë protone en eine neutron) haet mindestes aeveväöl neutrone es protone in de kaen. Wie zwaorder 'n atoamkaer is, wie grótter de verhaojing tösse 't aantaal neutrone en protone.
Nucleone zint gein elementair deilkes, ómdet ze 'n inwenjige structuur höbbe. Eder nucleon besteit oet drie quarks, die interaksje mit einanger höbbe via de gluone.
| Fysische deilkes | |
|---|---|
| Atomair deilkes: | Molecuul ∙ Atoom ∙ Ion |
| Subatomair deilkes: | Nucleon ∙ Atoomkaer |
| Bosone: | Foton ∙ Gluon ∙ W-boson ∙ Z-boson ∙ Higgsboson ∙ Graviton ∙ Kaön ∙ Pion ∙ Meson |
| Fermione: | Quark ∙ Lepton ∙ Neutrino ∙ Elektron ∙ Positron ∙ Muon ∙ Tau ∙ Proton ∙ Neutron ∙ Baryon |