bein

Zuuch ouch: Bein.

Algemein Gesjreve Limburgs

Zelfsjtendig naamwaord

bein ó (Nederlands: been)

• Mofers: bei~n (bei~n > bei\n, bè\nke > bei\nke)

Sinneniem

• geffelkes

Verbuging

bein, bènke

twieë bein [1]

Mofers

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

bein ó /bɛ́i̯n/

1. (liefdeil) 't lidmaot worop me steit en womit me löp, vanne häöp toetane voot
2. 't matterjaal wovan knäök gemaak zeen

   Det sieraod is gemaak van bein.

3. (euverdrechtelik) 'n oetstaekendj deil womit e mesjien dinger kan oetveure
4. (synoniem) anger waord veur knaok (allein in samestèllinge)

Raod

Bie e deil spraekers is dit waord mannelik, meh det wuuert gemeinelik aafgekeurd es 't waord in 't óngerwerp steit, meh neet es 't innen datief steit. Vörm wie vanne bein, oppe bein en inne bein (es inkelvaad mit sleiptoean) zeen algemein.

Aafbraeking

• bein

Aafleijinge

• beindere, biebeine
• beincel, beinewage, beinleem
• achterkopsbein, baogbein, baovebein, boeatsbein, borsbein, dermbein, diekbein, driehooksbein, elvebein, häöpbein, heiligbein, jaokbein, kielbein, kruutsbein, naasbein, óngerbein, raakbein, sjaambein, slaopbein, sleutelbein, speikbein, tóngbein, zitbein

Verwantje wäörd

• die, erm, häöp, hieës, hoeke, inkel, kneen, kuut, poeat, sjeen, voot
• moetpuuet

Zagswies

emes dae mitte bein aop op 'ne stool zitj

• Det geit mich/dich/... door marg/merg en bein: Det ruuep hieël sterke geveules op bie mich/dich/...
• Det is e sleipendj bein: Det is get wo gaar gènne veuroetgank in op te mirken is.
• dore bein gaon: valle doordet de (zwake) bein 't gewich nimmieë kónne drage
• gèn bein mieër höbbe: meug inne bein zeen
• (nag) jóng bein höbbe: blieve staon en gèn zitplaats opeise
• klagen op gezónj bein: klage sónger dao 'n gooj raeje veur te höbbe
• mitte bein aop (bein mit stoeattoean): zittendj mitte linkse bein oetwiekendj nao links enne rechse bein oetwiekendj nao rechs
• mitte stert tösse de bein (mv.):
  1. hieël erg engstig
  2. hieël erg bedruuef (mit naam ómdet verwachtinge neet zeen oetgekómme)
• mit e bein trekke: ei bein minder krachtig gebroeken es 't anger, mank loupe
• Op ei bein kóns se neet staon: Doe mós mieër es ein porsie numme.
• oppe bein zeen (mv.):
  1. weer loup nao 'nen tied op 't bèd gelaenge te mótten höbbe
  2. wakker zeen
• 't Zeen sterke bein die de waelj kónne verdrage: Waem in waelj laef mót oetkieke det t'r neet op 't slech paad terech kump.
• Tösse twellef en ein is alle gespuus oppe bein: Gank neet middeninne nach op paad. (Det wuuert ouch gebroek es 'n wiets wen luuj laat inkómme.)
• vanne bein zeen (mv.): nimmieër in staot zeen óm te loupe
• Waat de kop vergitj, mótte de bein misnete:
  1. Wens te get vergits, mótte dien bein dich bringe nao de plaats woots te-n 't kóns pakke.
  2. (euverdrechtelik) De leger-gestèldje waere gestraof veure vergaetechtigheid vanne hogere.
• weer oppe bein zeen (mv.): weer róndjloupe nao 'n zwaor krenkdje; zich herkregen höbbe
• zich de bein óngere vot oet loupe/renne: mit groeaten inzat get regele door daoveur nao väöl luuj of instèllinge te gaon
• zich vanne bein (aaf) doon (mv.): zich gaon zitte

Vermeljing

• Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 74.

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	bein		bein
	IPA	/bɛ́i̯n/		/bɛ̀i̯n/
dim.	sjrif	bènke	bènken	bènkes
	IPA	/bè̞n̥kʲe/	/bè̞n̥kʲen/	/bè̞n̥kʲes/	/bè̞n̥kʲez/
dat.	sjrif	bein		bein
	IPA	/bɛ́i̯n/		/bɛ̀i̯n/

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	bein		bein
	IPA	/bɛ́i̯n/		/bɛ̀i̯n/
dim.	sjrif	beinke	beinken	beinkes
	IPA	/bɛ̀i̯n̥kʲe/	/bɛ̀i̯n̥kʲen/	/bɛ̀i̯n̥kʲes/	/bɛ̀i̯n̥kʲez/
dat.	sjrif	bein		bein
	IPA	/bɛ́i̯n/		/bɛ̀i̯n/

Raod

Volges Bakkes haet 't mieëvaad van oearsprónk juus wie 't inkelvaad sleiptoean; det huuere v'r noe gaar nimmieë. Bie ós haet 't mieëvaad allein nag stoeattoean.

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: bein

Aadkirkslavisch: нога(cu:) v Afrikaans: been(af:) Arabisch: ساق(ar:) v Baskisch: hanka(eu:), zango(eu:) Bengaals: পা(bn:) Estisch: jalg(et:) Fins: jalka(fi:) Frans: jambe v Fries (Westerlauwers): bien(fy:) ó Ieslandjs: fótur(is:) m, leggur m Ingels: leg(en:) Koreaans: 다리(ko:)

Macedonisch: нога(mk:) v Nederlandjs: been(nl:) ó Oekraïens: нога(uk:) v Perzisch: لنگ(fa:) Portegees: perna(pt:) v Pruus: Bein(de:) ó Russisch: нога(ru:) v Servisch: нога(sr:) v, noga(sr:) v Sloveens: noga(sl:) v Spaans: pierna v Tadzjieks: линг(tg:) Zweeds: ben ó

[3]

• Nederlandjs: arm g, hendel g of ó

[mitte bein aop]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: greijelings
• Nederlandjs: schrijlings, wijdbeens

Wirkwaord

Neet-lemma

bein ... bie /bɛ̀i̯n/

1. (neet-lemma) inkelveljigen ieëste-persoeansvorm (ich) innen hujigen tied van biebeine (in houfzats)
2. (neet-lemma) inkelveljige gebi-jjendje wies van biebeine
3. (neet-lemma) mieëveljige gebi-jjendje wies van biebeine

Aafbraeking

• bein

Variaasje

• [1] (in naevezats) biebein
• [2] beintj bie

Zelfstenjig naamwaord

Neet-lemma

bein /bɛ̀i̯n/

1. (neet-lemma) mieëvaadsvorm van bein

Aafbraeking

• bein