Kaju

Kaju jârèya bâgiyân bhungka otabâ cangka bân ranca’ bu-tombuwân sè ghâli polana ngalamè lignifikasi (pakajuwân).

Kaju èghuna’aghi ghâbây acem-macem kaparlowan, molaèn ḍâri amassa’, ka’angghuy parabhut (mèjâ, korsè), bahan bangunan (labâng, jenḍèla, rangka ata’), bahan dhâlubâng, bân ghi’ bânnya’ sè laèna. Kaju jhughân bisa èghuna’aghi ka’angghuy hiasân roma tangghâ, pakantoran, bân laènna.

Sebbâb kabentu’na kaju jârèya ḍâri akumulasi sèlulosa bân lignin sè bâḍâ neng ḍinḍing sèl acem-macem jaringan neng bhungka.

Èlmo kaju (wood science) angajhâraghi acem-macem aspèk klasifikasi kaju bân sifat-sifat kimia, fisika, bân mèkanika kaju ḍâlem salèbârrâ kondisi penanganan.

Pan-bârâmpan macem kaju èpèlè karana sifatta sè ta' tembus aèng, isolator, bân ghâmpang èbentu'.

Sajjhârâ

Tatombuwân sè akaju bâḍâ neng alam rakèra awwâla taon 395 sampè’ 400 juta taon lambâ’. Manossa la’aghuna’aghi kaju ghâbây acem-macem kaparlowan kabiḍ èbuwân taon, otamana ka’angghuy bahan bakar bân bahan konstruksi ka’angghuy aghâbây roma bân senjata jhughân ghâbây bahan baku industri (kaḍi’ kos-bhungkos bân dhâlubâng). Kaju bisa èkaghâbây conto sajjhârâ mengenai kondisi iklim bân cuaca è bâkto ka’-bhungka’an kasebbhut tombu kalabân cem-macemma jarak antar sello’na partombuwân.