Mobilisasi
Mobilisasi ialah tindakan mengumpulkan dan menyediakan trup dan bekalan tentera untuk berperang. Perkataan mobilisasi pertama kali digunakan dalam konteks ketenteraan pada 1850-an untuk menggambarkan persiapan Tentera Prusia.[1] Teori dan taktik mobilisasi telah berubah secara berterusan sejak itu. Lawan daripada mobilisasi ialah demobilisasi.
Mobilisasi menjadi isu dengan pengenalan askar kerahan, dan pengenalan kereta api pada abad ke-19. Mobilisasi menginstitusikan levi besar-besaran kerahan tenaga yang pertama kali diperkenalkan semasa Revolusi Perancis. Sejumlah perubahan teknologi dan masyarakat menggalakkan langkah ke arah penggunaan yang lebih teratur. Ini termasuk telegraf untuk menyediakan komunikasi pantas, kereta api untuk menyediakan pergerakan pantas dan penumpuan tentera, dan kerahan tenaga untuk menyediakan simpanan tentera terlatih sekiranya berlaku peperangan.
Sejarah
[sunting | sunting sumber]Zaman Purba
[sunting | sunting sumber]Republik Rom dapat menggerakkan pada pelbagai masa antara 6% (81–83 SM) hingga sebanyak 10% (210-an SM) daripada jumlah penduduk Rom, dalam keadaan kecemasan dan untuk jangka masa yang singkat.[2] Ini termasuk militia yang kurang terlatih.
Zaman Imperial
[sunting | sunting sumber]Negeri-negeri Gabungan Amerika dianggarkan telah menggerakkan kira-kira 11% daripada populasi bebasnya dalam Perang Saudara Amerika (1861–1865).[2] Kerajaan Prusia menggerakkan kira-kira 6–7% daripada jumlah penduduknya pada tahun 1760 dan 1813.[2] Empayar Sweden menggerakkan 7.7% pada 1709.[2]
Mobilisasi ketika Perang Dunia Pertama
[sunting | sunting sumber]Rancangan yang rumit untuk mobilisasi telah banyak menyumbang kepada permulaan Perang Dunia Pertama, kerana pada 1914, di bawah undang-undang dan adat perang yang kemudiannya dipatuhi (apatah lagi keinginan untuk mengelak daripada menjejaskan keselamatan negara), mobilisasi am angkatan tentera satu negara selalu dianggap sebagai tindakan perang oleh musuh negara yang mungkin.
Pada 1914, Empayar British adalah satu-satunya Kuasa Besar Eropah tanpa kerahan tenaga. Kuasa Besar yang lain (Austria-Hungary, Itali, Perancis, Jerman dan Rusia) semuanya bergantung pada perkhidmatan ketenteraan wajib untuk membekalkan setiap tentera mereka dengan berjuta-juta lelaki yang mereka percaya mereka perlukan untuk memenangi perang besar. Perancis menggubal “Undang-undang Tiga Tahun” (1913) untuk melanjutkan perkhidmatan askar yang dikerah untuk menyamai saiz tentera Jerman, kerana populasi Perancis sebanyak 40 juta adalah lebih kecil daripada penduduk Jerman sebanyak 65 juta orang.[3][4] Perlumbaan senjata tentera laut Inggeris-Jerman bermula, dicetuskan oleh enakmen Jerman Undang-undang Tentera Laut Kedua. Setiap Kuasa Besar hanya mampu untuk mengekalkan sebahagian kecil daripada lelaki ini dalam pakaian seragam pada masa aman, selebihnya adalah pasukan simpanan dengan peluang terhad untuk berlatih. Memanipulasi formasi berjuta-juta lelaki dengan latihan ketenteraan yang terhad memerlukan rancangan yang rumit tanpa ruang untuk kesilapan, kekeliruan, atau budi bicara selepas mobilisasi bermula. Pelan ini disediakan di bawah andaian senario terburuk.
Sebagai contoh, pemimpin tentera Jerman tidak merancang untuk bergerak untuk berperang dengan Rusia sambil mengandaikan bahawa Perancis tidak akan datang untuk membantu sekutunya, atau sebaliknya. Oleh itu, Rancangan Schlieffen menetapkan bukan sahaja mobilisasi terhadap kedua-dua kuasa, tetapi juga perintah serangan—Perancis akan diserang terlebih dahulu tanpa mengira keadaan diplomatik. Untuk memintas sempadan Perancis-Jerman yang berkubu, pasukan Jerman telah diarahkan untuk mara melalui Belgium. Sama ada Rusia telah melakukan provokasi pertama atau tidak, rancangan Jerman yang dipersetujui oleh Maharaja William II menyeru agar serangan ke atas Rusia dilakukan hanya selepas Perancis dikalahkan.
Begitu juga, perancangan perang Stavka Rusia mengandaikan bahawa perang terhadap Austria-Hungary atau Jerman bermakna perang terhadap kuasa lain. Walaupun rancangan itu membenarkan fleksibiliti sama ada usaha utama akan dibuat terhadap Jerman atau Austria-Hungary, dalam mana-mana unit kes akan digerakkan di sempadan kedua-dua Kuasa. Pada 28 Julai 1914, Tsar Nikolai II dari Rusia (sepupu William) mengarahkan mobilisasi sebahagian terhadap Austria-Hungary sahaja. Walaupun perang dengan Austria-Hungary kelihatan tidak dapat dielakkan, Nikolai terlibat dalam dialog peribadi dengan Maharaja Jerman dalam usaha untuk mengelakkan peperangan dengan Jerman. Walau bagaimanapun, Nicholas dinasihatkan bahawa percubaan untuk menambah baik mobilisasi separa akan membawa kepada huru-hara dan kemungkinan kekalahan jika, seperti yang dijangkakan oleh pihak pesimis di pihak Rusia, tidak ada diplomasi yang dapat meyakinkan pihak Jerman untuk menahan diri daripada menyerang Rusia semasa dia terlibat dengan sekutu Jerman. Pada 29 Julai 1914, Tsar mengarahkan mobilisasi penuh, kemudian mengubah fikirannya selepas menerima telegram daripada Kaiser Wilhelm. Mobilisasi separa telah diarahkan.
Pasca Perang Dunia
[sunting | sunting sumber]Presiden Ukraine Volodymyr Zelenskyy menandatangani dekri pada 24 Februari 2022 mengenai mobilisasi umum penduduk berikutan pencerobohan oleh Rusia. Pasukan kerahan dan pasukan simpanan dipanggil dalam tempoh 90 hari berikutnya untuk "memastikan pertahanan negara, mengekalkan kesediaan pertempuran dan mobilisasi," kata satu entri di laman web presiden Ukraine. Lelaki berumur antara 18-60 dilarang meninggalkan negara itu.[5] Presiden Rusia, Vladimir Putin, mengumumkan mobilisasi separa pada 21 September 2022 bagi anggota simpanan sedia ada, terutamanya mereka yang mempunyai pengalaman ketenteraan. Menteri Pertahanan Sergei Shoigu berkata bahawa 300,000 askar simpanan akan digerakkan.[6]
Mobilisasi ekonomi
[sunting | sunting sumber]Mobilisasi ekonomi ialah penyediaan sumber untuk kegunaan dalam keadaan darurat negara dengan melakukan perubahan dalam organisasi ekonomi negara.[7]
Adalah perlu untuk menyusun semula fungsi ekonomi negara bagi menggunakan sumber dengan paling berkesan dalam menyokong usaha perang keseluruhan. Lazimnya, sumber yang ada dan keupayaan produktif setiap negara menentukan tahap dan intensiti mobilisasi ekonomi. Oleh itu, menggerakkan sumber ekonomi secara berkesan untuk menyokong usaha perang total adalah satu proses yang kompleks, memerlukan penyelarasan yang unggul dan keupayaan produktif pada skala kebangsaan.[8] Yang penting, beberapa sarjana berpendapat bahawa mobilisasi besar-besaran masyarakat dan sumber-sumbernya untuk tujuan peperangan mempunyai kesan membantu dalam pembinaan negara.[9] Herbst berhujah bahawa tuntutan untuk bertindak balas terhadap penceroboh luar memberikan dorongan yang cukup kuat untuk memaksa perubahan struktur dan juga membentuk identiti nasional yang sama.[10]
Lihat juga
[sunting | sunting sumber]Nota
[sunting | sunting sumber]- ^ Schubert, Frank N. "Mobilization in World War II". Permanent Access GPO Government (dalam bahasa Inggeris). U.S. Army Center of Military History. Dicapai pada 5 Mac 2020.
- ^ a b c d Luuk de Ligt; S. J. Northwood (2008). People, Land, and Politics: Demographic Developments and the Transformation of Roman Italy 300 BC-AD 14 (dalam bahasa Inggeris). BRILL. m/s. 38–40. ISBN 978-90-04-17118-3.
- ^ Keegan (1999)
- ^ "Population of Germany". Tacitus.nu. 30 Ogos 2008. Dicapai pada 13 Mei 2014.
- ^ "Akibat dengar cakap Barat, Ukraine 'terima padah'". Utusan Malaysia. 26 Februari 2022. Dicapai pada 23 September 2022.
- ^ "300,000 anggota tentera simpanan sedia digerakkan – Russia". Utusan Malaysia. 21 September 2022. Dicapai pada 23 September 2022.
- ^ "Economic mobilization" Diarkibkan 2014-04-14 di Wayback Machine. About.com. Dicapai pada 13 Mei 2006.
- ^ Harrison, Mark. The Economics of World War II: Six great powers in international comparison. New York: Cambridge University Press, 1998.
- ^ Herbst, Jeffrey (Spring 1990). "War and the State in Africa". International Security. 14 (4): 117–139. doi:10.2307/2538753. JSTOR 2538753. S2CID 153804691.
- ^ Herbst, Jeffrey (1990). "War and the State in Africa". International Security. 14 (4): 117–139. doi:10.2307/2538753. JSTOR 2538753. S2CID 153804691.
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- Keegan, John (1999). The First World War. New York: Alfred A. Knopf. ISBN 0-375-40052-4.
- State, society, and mobilization in Europe during the First World War, edited by John Horne, Cambridge-New York : Cambridge University Press, 1997.
Bacaan lanjut
[sunting | sunting sumber]- Jabatan Tentera Darat Amerika Syarikat (1955): History of Military Mobilization in the United States Army, 1775-1945 (online)
Pautan luar
[sunting | sunting sumber]Wikimedia Commons mempunyai media berkaitan Mobilisasi |
- Online version of The army and economic mobilization (1959), by R. Elberton Smith (dalam bahasa Inggeris)
- PDF kerajaan Switzerland tentang mobilisasi (dalam bahasa Jerman)
- prosedur mobilisasi Tentera Persekutuan Austria (dalam bahasa Jerman)
- Mobilisasi ekonomi sejak Perang Dunia II (dalam bahasa Inggeris)
- Mobilisasi (dalam bahasa Inggeris)