Medina
| Medina المدينة (al-Madīna) | |
|---|---|
 Arabja Sawdija | |
 | |
| Amministrazzjoni | |
| Pajjiż |
Arabja Sawdija |
| Provinċja | Provinċja Medina |
| Isem uffiċjali | Al Madinah Al Munawwarah |
| Ismijiet oriġinali | المدينة المنورة |
| Laqam |
|
| Ġeografija | |
| Koordinati | 24°28′N 39°37′E / 24.47°N 39.61°EKoordinati: 24°28′N 39°37′E / 24.47°N 39.61°E |
  Medina Medina (Saudi Arabia) | |
| Superfiċjenti | 589 kilometru kwadru |
| Għoli | 608 m |
| Demografija | |
| Popolazzjoni | 1,411,599 abitanti (2022) |
| Informazzjoni oħra | |
| Fondazzjoni | 9 century "BCE" |
| Żona tal-Ħin | UTC+3 |
| bliet ġemellati | Mekka |
| amana-md.gov.sa | |
Il-Medina l-Munawwara, il-Medina fil-qosor, uffiċjalment il-Madinet il-Munawwara (bl-Għarbi: ٱلمَدِينَةُ ٱلمُنَوَّرَة, b'ittri Latini: al-Madīnaẗ al-Munawwaraẗ, "il-Belt l-Imdawwla" jew litteralment "l-Imdina l-Imnawwra") u komunement simplifikat bħala l-Madina (ٱلمَدِينَة, al-Madīnah, "il-Belt" jew litteralment "l-Imdina"), hija l-kapitali tal-Provinċja Medina fir-reġjun tal-Ħiġaż fil-punent tal-Għarbija Sawdija. Waħda mill-aqdes bliet fl-Islam, il-popolazzjoni mill-2022 hija 1,411,599, li tagħmilha l-ħames l-aktar belt popolata fil-pajjiż. Madwar 58.5% mill-popolazzjoni huma ċittadini Sawdi u 41.5% minnhom barranin.[1] Jinsabu fil-qalba tal-Provinċja Medina fil-punent tal-pajjiż, il-belt hija mqassma fuq 589km2, li minnhom 293km2 tikkostitwixxi ż-żona urbana tal-belt, filwaqt li l-bqija hija okkupata mill-Muntanji Ħiġaż, widien vojta, spazji agrikoli u vulkani rieqda anzjani.
Il-Medina hija ġeneralment meqjusa bħala l-"benniena tal-kultura u ċ-ċivilizzazzjoni Iżlamika".[2] Il-belt hija meqjusa bħala t-tieni l-aqdes minn tliet bliet ewlenin fit-tradizzjoni Iżlamika, mal-Mekka u l-Bejt il-Maqdes (Ġerusalemm) iservu bħala l-ibliet l-aqdes u t-tielet l-aqdes rispettivament. Il-Misġed in-Nabawi ("Il-Moskea tal-Profeta") hija bil-importanza eċċezzjonali fl-Iżlam u sservi bħala post tad-dfin għall-profeta Iżlamika l-aħħar, Muħammad, li minnu nbniet il-moskea fis-sena 622 E.K. (l-ewwel sena tal-Hiġra). Misilmin attenti normalment iżuru l-qabar tiegħu, jew rawda, mill-inqas darba f'ħajjithom waqt pellegrinaġġ magħruf bħala ż-Żjara, għalkemm dan mhux obbligatorju. [3] L-isem oriġinali tal-belt qabel il-miġja tal-Islam kien Jatrib (Għarbi: يَثْرِب, Jatrib), u huwa msemmi b’dan l-isem fis-Sura 33 (Il-Aħżab, "Il-Konfederati") fil-Quran. Kien isem ġdid bħala l-Madinet in-Nabi (al-Madīnaẗ an-Nabī, "il-Belt in-Nabi" jew "il-Belt tal-Profeta") wara l-mewt ta' Muħammad u aktar tard bħala l-Madinet il-Munawwara ("il-Belt/l-Imdina l-Imdawwla") qabel ma tiġi ssimplifikata u mqassra għall-isem modern tagħha, il-Madina ("il-Belt"/"l-Imdina"), li minnha ġejja l-ortografija tal-lingwa Ingliża ta' "Medina". L-isem tal-belt fortikata f'Malta, l-Imdina wkoll ġejja mill-isem "Madina". Is-sinjali tat-toroq Sawdi jużaw Madinah u Al Madinah Al Munawwarah minflok xulxin.[3]
Il-belt kienet teżisti għal aktar minn 1,500 sena qabel il-migrazzjoni ta' Muħammad minn Mekka,[4] magħrufa bħala l-Hiġra. Il-Medina kienet il-kapitali tal-kalifat Mislem li kien qed jiżdied b’rata mgħaġġla taħt it-tmexxija ta’ Muħammad, li serva bħala l-bażi tal-operazzjonijiet tagħha u bħala l-benniena tal-Islam, fejn l-Omma ("il-komunità", "il-pajjiż") ta’ Muħammad — magħmul minn ċittadini Medinin (Ansar jew Nsar) kif ukoll dawk li emigraw ma' Muħammad (Muhaġirin jew Imhieġrin), li kienu kollettivament magħrufa bħala s-Sħab (il-Kumpanji ta' Muħammad) — kisbu influwenza kbira. Il-Medina hija dar għal tliet moskej prominenti, jiġifieri il-Misġed in-Nabawi, il-Misġed il-Quba, u l-Misġed il-Qiblatejn, bil-Misġed il-Quba tkun l-eqdem fl-Islam. Porzjon akbar mill-Quran ġie żvelat fil-Medina b'kuntrast mas-swar Mekkin (Meccan surahs) preċedenti.[5][6]
Bħal ħafna mill-Ħiġaż, il-Medina rat bosta skambji ta' poter fl-eżistenza komparattivament qasira tagħha. Ir-reġjun kien ikkontrollat minn tribujiet Lhud-Għarbi (sal-ħames seklu W.K.), l-Għaws u Ħażraġ (sal-wasla ta’ Muħammad), Muħammad u r-Raxidin (622–660), l-Umawin (660–749), l-Għabbasin (749–1254), il-Mamlukin tal-Eġittu (1254–1517), l-Ottomani (1517–1805), l-Ewwel Stat Sawdi (1805–1811), Muħammad Għali tal-Eġittu (1811–1840), l-Ottomani għat-tieni darba (1840–1918), ix-Xarifat tal-Mekka taħt il-Haxemin (1918–1925) u finalment jinsab f’idejn ir-Renju tal-lum tal-Għarbija Sawdija (1925–preżent).[3]
Minbarra li jżuru għall-Żjara, it-turisti jiġu jżuru l-moskej u postijiet familjari prominenti l-oħra fil-belt li għandhom sinifikat reliġjuż bħall-Ġebel Uħud (Muntanja Uħud), iċ-ċimiterju tal-Bqigħ u s-Seba' Moskej fost oħrajn. Il-gvern tas-Sawdi wettaq ukoll il-qerda ta' diversi strutturi storiċi u siti arkeoloġiċi, kemm fil-Medina kif ukoll fil-Mekka.[7]
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ "Al-Madīnah (Al-Madīnah al-Munuwarah, Medina Region, Saudi Arabia) - Population Statistics, Charts, Map, Location, Weather and Web Information". City Population (bl-Ingliż). Miġbur 2024-02-04.
- ^ Lammens, H. (2013). Islam: Beliefs and Institutions (bl-Ingliż). Routledge. p. 5. ISBN 9781136994302.
- ^ a b ċ Badr, Abdulbasit A. (2015). Madinah, The Enlightened City: History and Landmarks (bl-Ingliż). Medina. ISBN 9786039041474. Żball fl-użu tar-referenzi: Invalid
<ref>tag; name ":5" defined multiple times with different content - ^ "Masjid an-Nabawi at the time of Prophet Muhammad - Madain Project (En)". madainproject.com (bl-Ingliż).
- ^ Muslim Feminism and Feminist Movement, Part 1, Volume 1 (bl-Ingliż). Global Vision Publishing House. 2002. p. 26. ISBN 9788187746409. OCLC 51217777.
- ^ Ahmed Al-Laithy (2005). What Everyone Should Know about the Qurʼan (bl-Ingliż). Garant. p. 61. ISBN 978-90-441-1774-5. OCLC 319691554.
- ^ "Wahhabi". Encyclopedia Britannica (bl-Ingliż).