Aqbeż għall-kontentut

Traduzzjoni

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa

It-traduzzjoni hija l-komunikazzjoni tat-tifsira ta’ test fil-lingwa sors permezz ta’ test ekwivalenti fil-lingwa mira. Il-lingwa Ingliża tagħmel distinzjoni terminoloġika (li ma teżistix f’kull lingwa) bejn it-traduzzjoni (test miktub) u l-interpretazzjoni (komunikazzjoni orali jew bis-sinjali bejn utenti ta’ lingwi differenti). Permezz ta’ din id-distinzjoni, it-traduzzjoni tista’ tibda biss wara li tkun daħlet il-kitba fi ħdan komunità ta’ lingwa. Traduttur dejjem jirriskja meta b’mod involontarju jintroduċi kliem, grammatika jew sintassi tal-lingwa sors fir-rendiment tal-lingwa mira. Min-naħa l-oħra, dan it-tixrid ġieli wassal biex jiġu importati kalki u kliem missellef mil-lingwa sors li għamlu l-lingwi mira aktar rikki. Tradutturi, inklużi dawk bikrija ta’ kotba mqaddsa, kienu ta’ għajnuna fit-tiswir tal-lingwi li huma ttraduċew fihom. Minħabba l-ħidma impenjattiva fil-proċess tat-traduzzjoni, mis-snin 40 saru sforzi, bi gradi differenti ta’ suċċess, biex it-traduzzjoni tiġi awtomatizzata jew biex b'mod mekkaniku jgħinu lit-traduttur uman. Aktar reċenti, iż-żieda fl-użu tal-Internet rawmet suq internazzjonali għas-servizzi tat-traduzzjoni, u ffaċilitat il-“lokalizzazzjoni tal-lingwa”.

L-Etimoloġija

[immodifika | immodifika s-sors]

Il-kelma Ingliża “translation” oriġinat mill-kelma Latina translatio, li tiġi minn trans, “min-naħa għall-oħra” u ferre, “iġorr” jew “iġib” (-latio tiġi minn latus, il-partiċipju passat ta’ ferre). Għalhekk, translatio tfisser “iġib minn naħa għal oħra” jew “iġorr minn naħa għal oħra” - f’dan il-każ, test minn lingwa għal oħra. It-terminu Grieg Antik għal “traduzzjoni”, μετάφρασις (metafrasis, “titkellem minn naħa għal oħra”), ipprovda l-Ingliż b’“metaphrase” metafrażi (traduzzjoni “litterali”, jew “kelma b’kelma”), b’kuntrast ma’ “paraphrase” parafrażi (“tgħid fi kliem ieħor”, minn παράφρασις, parafrasis). F’waħda mit-terminoloġiji l-aktar riċenti, “metafrażi” tikkorrispondi ma’ “ekwivalenza formali”; u “parafrażi” ma’ “ekwivalenza dinamika”. Fil-verità, il-kunċett ta’ metafrażi, jiġifieri ta’ “traduzzjoni kelma b’kelma”, huwa kunċett imperfett, minħabba li kelma partikolari f’lingwa partikolari jista’ jkollha iktar minn tifsira waħda u minħabba li tifsira simili partikolari f’lingwa partikolari tista’ tiġi rrappreżentata b’iktar minn kelma waħda. Madankollu, “metafrażi” u “parafrażi” jistgħu jkunu utli bħala kunċetti ideali li jimmarkaw l-estremitajiet fil-firxa wiesgħa ta’ approċċi possibbli għat-traduzzjoni.

It-Traduzzjoni letterarja

[immodifika | immodifika s-sors]

It-traduzzjoni ta’ xogħlijiet letterarji (rumanzi, novelli, drammi, poeżiji, eċċ.) hija meqjusa bħala eżerċizzju letterarju fiha nnifisha. Figuri notevoli fil-letteratura Kanadiża, speċifikament għax-xogħol tagħhom bħala tradutturi, huma Sheila Fischman, Robert Dickson, u Linda Gaboriau. Kull sena, il-Premjijiet tal-Gvernatur Ġenerali Kanadiżi jippremjaw l-aħjar traduzzjonijiet letterarji mill-Ingliż għall-Franċiż u mill-Franċiż għall-Ingliż. Kittieba oħra, fost ħafna li għamlu isem bħala tradutturi letterarji, jinkludu Vasily Zhukovsky, Tadeusz Boy-Żeleński, Vladimir Nabokov, Jorge Luis Borges, Robert Stiller, Lydia Davis, Haruki Murakami, Achy Obejas, u Jhumpa Lahiri. Fis-snin 2010 ġie nnutat żbilanċ sostanzjali bejn il-ġeneri fit-traduzzjoni letterarja għall-Ingliż. Ix-xogħlijiet ta’ kittieba rġiel kienu qed jiġu tradotti ħafna iktar minn dawk ta’ kittieba nisa. Sabiex tindirizza dan l-iżbilanċ, fl-2014, Meytal Radzinski nediet il-kampanja Women in Translation.

It-Traduzzjoni teknika

[immodifika | immodifika s-sors]

It-traduzzjoni teknika tirrendi dokumenti bħal manwali, folji ta’ istruzzjonijiet, noti interni, minuti, rapporti finanzjarji u dokumenti oħra għal udjenza limitata (li hija affettwata direttament mid-dokument) u li l-ħajja utli tagħhom ħafna drabi hija limitata. Għalhekk, gwida għall-utent għal mudell partikolari ta’ friġġ hija utli biss għas-sid ta’ dik il-friġġ, u tibqa’ utli biss sakemm dak il-mudell ta’ friġġ ikun qed jintuża. Bl-istess mod, dokumentazzjoni ta’ software ġeneralment tappartjeni għal software partikolari, li l-applikazzjonijiet tiegħu jintużaw biss minn ċertu klassi ta’ utenti.

pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy