Haorlem

	Gemiente Haorlem
(Vlagge van Haorlem)	(Waopen van Haorlem)
	; Lekaosie van de gemiente Haorlem
	Infermaosie
Perveensie	Noord-Hollaand
Heufdplak	Haorlem
	Geografie en bevolking
Oppervlak; - Laand; - Waeter	32,11 km²; 29,56 km²; 2,55 km²
Antal inwoners; Inwoners per km²	148.220 (31 december 2008); 4963 inw./km²
Koordinaten	52° 23′ N, 4° 38′ O
	Oaverig
Belangrieke verkeersaoders	N200, N205, N208, N232
Netnummer	023
Postkodes	2000-2037, 2063
	Officiële webstee www.haarlem.nl

Haorlem (Nederlaands: Haarlem) is een stad en gemeeinte in Kennemerlaand en de heufdstad van de Nederlaandse previncie Noord-Hollaand. De stad ligt an de rivier 't Spaorne, en de stad het dan ook de bienaom Spaornestad.

De gemeeinte Haorlem grenst aan de gemeeinten Haorlemmermeer, Heemstede, Bloumendaol, Velsen en Haorlemmerleeide en Spaornwolde en het 148.220 inwoners (31 december 2008, bron: CBS). Vanof 1853 is 't de zetel van 't rooms-katholieke Bisdom Haorlem.

Stadsgezicht

Haorlem het een schiere binnenstad, mit onder meer de Sint-Bavokerke, 't 19e eeuwse station en de Grote Markt, bie 't Raodhuus. In Haorlem steeit ook 't Teylersmuseum, 't oldste openbaore museum van Nederlaand. Ook wordt een deeil van de stad domeneerd deur de 19e eeuwse gevangenis.

Geschiedenis

Haorlem ontston as geestnederzetting aan 't Spaarne en de eerste vermeldings stammen uut de 10e eeuw. De naom Haorlem komt van Haarloheim, wat hooglegen dörp betekent. Haorlem ontwikkelde zuk op de verbindingsweg van zuud naor noord veurspoedig. 't Wordde de zetel van de graof van Hollaand. Graof Willem II gaf Haorlem in 1245 stadsrechten. Haorlemse ridders hadden zuk eerder deei eeuw, in 1219, onder graof Willem I onderscheiden deur tiedens de viefde kruustocht Damiate in te nemen. As beloning mocht Haorlem sinds deei tied zwaord en kruus in zien waopen voern.