15. Mai
De 15. Mai is in’n Gregoriaanschen Klenner de 135. Dag (oder de 136. Dag, wenn wi een Schaltjohr hebbt).
| Mai | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wat an dissen Dag passeert is
[ännern | Bornkood ännern]Politik un Sellschap
[ännern | Bornkood ännern]- 1094: El Cid erovert de Stadt Valencia von de Mauren trügg.
- 1525: Thomas Münzer warrt na de Slacht bi Frankenhausen in den Düütschen Buernkrieg gefangensett un twe Weken later köppt.
- 1768: De Insel Korsika warrt von Genua an Frankriek verköfft.
- 1905: In een Aukschoon in de USA warrt 44½ ha Land as Grundstückens verköfft. Dat is de Geburtsstünn von de Stadt Las Vegas.
- 1910: As Footballafdeelen vun de Hamburg-St. Pauli Turnverein 1862 wurrd de FC St. Pauli grünnd.
- 1920: De Rieksregeeren wiest an, de Freekorps optolöösen.
- 1925: De Rieksrundfunkgesellschaft warrt grünnt.
- 1933: Hermann Göring warrt to’n düütschen Rieksminister för Luftfahrt maakt.
- 1957: Grootbritannien zünnt jümmer eerste Waterstoffbomb.
- 1970: Teuvo Aura warrt Regeerensbaas in Finnland.
- 1974: Walter Scheel warrt to’n düütschen Bunnspräsident wählt.
- 1980: Dat NOK beslutt, nich an de Olympisch Speele in Moskau deeltonehmen.
- 1991: In Frankriek warrt Édith Cresson as eerste Fru Premierminister.
- 2000: Twüschen Eritrea un Äthiopien gifft dat een niegen Grenzkrieg.
Weertschap
[ännern | Bornkood ännern]- 1878: De Tokioter Börs warrt grünnt.
- 1975: De Gesellschaft zur Förderung der Partnerschaft mit der Dritten Welt (Gepa) warrt grünnt.
- 1940: De Nylonstrümp kommt op den Markt.
Kunst, Kultur un Bowark
[ännern | Bornkood ännern]- 1846: De Oper Le Trompette de M. le Prince von François Bazin warrt in Paris uropführt.
- 1863: De Utstellen von dat Bild Le Déjeuner sur l’herbe von Édouard Manet warrt as Schandaal opfaat.
- 1889: De Oper Esclarmonde von Jules Massenet warrt in Paris uropführt.
- 1928: Micky Mouse erschient to’n eersten mol in een Film (Plane Crazy).
- 1975: De lustige Oper Der gestiefelte Kater oder Wie man das Spiel spielt von Günter Bialas warrt uropführt.
Wetenschoppen un Technik
[ännern | Bornkood ännern]- 1618: Johannes Kepler finnt dat drütte no em nöömte Gesetz rut.
- 1836: De britsche Astronom Francis Baily sütt eerstmols dat Phänomen von de Bailysch Perlen bi een Sünndüsternis.
- 1933: De elektrisch bedrevene Wannseebahn warrt open maakt.
- 1935: De eerste Afsnitt von de Moskauer Metro warrt open maakt.
Boren
[ännern | Bornkood ännern]- 1567: Claudio Monteverdi, italiensch Komponist († 1643)
- 1628: Carlo Cignani, italiensch Maler
- 1713: Nicolas Louis de Lacaille, franzöösch Astronom
- 1773: Klemens Wenzel Lothar von Metternich, österrieksch Staatsmann un Politiker
- 1774: Johann Nepomuk von Fuchs, düütsch Chemiker un Mineraloog
- 1801: Joseph Ludwig Raabe, Swiezer Mathematiker
- 1820: Florence Nightingale, engelsch Krankensüster († 1910)
- 1848: Carl Wernicke, düütsch Psychiater
- 1851: Wilhelmine Ittenbach, düütsch Malerin, Ornamentkünstlerin un Illustratorin († 1891)
- 1851: Friedrich Schwiening, Politiker un Börgermeester vun Auerk († 1935)
- 1856: Matthias Zurbriggen, Swiezer Bargstieger († 1917)
- 1859: Pierre Curie, franzöösch Physiker und Nobelpriesdräger
- 1862: Arthur Schnitzler, österrieksch Schriever
- 1863: Frank Hornby, britsch Erfinner, Geschäftsmann un Politiker.
- 1874: Richard Schirrmann, Grünner von dat Düütsche Jugendherbergswark.
- 1891: Michail Afanasjewitsch Bulgakow, russ’sch Schriever.
- 1903: Jean Cavaillès, franzöösch Philosoph.
- 1905: Jospeh Cotten, US-amerikaansch Schauspeler
- 1909: James Mason, britsch Schauspeler
- 1911: Max Frisch, Swiezer Architekt un Schriever
- 1913: Heinz Haber, düütsch Astrophysiker
- 1914: Tenzing Norgay, nepalesisch Bargstieger († 1986)
- 1915: Paul Anthony Samuelson, US-amerikaansch Wertschapswetenschapler un Nobelpriesdräger († 2009)
- 1918: Joseph Wiseman, kanaadsch Schauspeler († 2009)
- 1923: Ellis Larkins, US-amerikaansch Jazzmusiker († 2002)
- 1936: Kurt Vajen, düütsch Politiker un Landdagsafordneter vun Neddersassen († 2020)
- 1942: Barnabas Sibusiso Dlamini, Politiker ut Swasiland († 2018)
- 1943: Dieter Muscheid, düütsch Politiker un Landdagsafordneter vun Rhienland-Palz († 2015)
- 1946: Klaus-Peter Siegloch, düütsch Journalist un Nahrichtenspreker
- 1951: Frank Anthony Wilczek, US-amerikaansch Physiker un Nobelpriesdräger
- 1952: Peter Strieder, düütsch Politiker
- 1953: Mike Oldfield, britsch Musiker
- 1955: Claudia Roth, düütsch Politikerin
- 1959: Ronald Pofalla, düütsch Politiker
- 1965: Axel Miesner, düütsch Politiker un Landdagsafordneter vun Neddersassen
- 1987: Andy Murray, britisch Tennisspeler
- 1989: Synnøve Solemdal, norweegsch Biathletin
Storven
[ännern | Bornkood ännern]- 884: Marinus I., Paapst
- 1036: Go-Ichijo, 68. Kaiser von Japan
- 1847: Daniel O’Connell, irisch Freeheedskämper
- 1890: Hermann Dewitz, düütsch Entomoloog un Lepidopteroloog (* 1848)
- 1896: Évariste-Vital Luminais, franzöösch Maler (* 1821)
- 1932: Martin Rønne, norweegsch Polarforscher (* 1861)
- 1935: Magnus Hirschfeld, düütsch Dokter un Sexualforscher
- 1963: Karl Waller, düütsch Archäoloog (* 1892)
- 1967: Edward Hopper, US-amerikaansch Maler (* 1882)
- 1972: Max Bittrof, düütsch Grafikdesigner, Schriftentwerfer un Breefmarkenkünstler (* 1890)
- 2001: Alexei Andrejewitsch Tupolew, russ’sch Flugtüchboer
- 2003: Benny Carter, US-amerikaansch Jazzmusiker
- 2003: June Carter Cash, US-amerikaansche Singersche, Fro vun Johnny Cash (* 1929)
- 2023: Robert Emerson Lucas, US-amerikaansch Ökonom un Nobelpriesdräger (* 1937)