Mayotte
| Mayotte | ||
|---|---|---|
| ||
| Basisgegevens | ||
| Officiële taal | Frans | |
| Hoofdstad | Mamoudzou | |
| Regeringsvorm | Frans overzees departement | |
| Oppervlakte | 374 km² | |
| Inwoners | 310.022[1] (830 (inw/km²)) | |
| Overige | ||
| Munteenheid | Euro (EUR)
| |
| UTC | +3 | |
| Web | Code | Tel. | .yt | MYT | +262 | |
| Detailkaart | ||
| ||
|
Portaal
 Landen & Volken | ||
Mayotte (Comorees: Maore of Mahoré; Bushi: Mahori) is een Frans overzees departement, gelegen in de Indische Oceaan tussen Madagaskar en Mozambique. De valuta is de euro. Mayotte gebruikt de Franse driekleur als vlag. Het eiland werd in 2024 getroffen door een orkaan die nagenoeg alles verwoestte.
Geografie
[bewerken | brontekst bewerken]Mayotte, bestaande uit het hoofdeiland Grande-Terre en de bijbehorende eilandjes Petite-Terre, Mtsamboro en Mbouzi, ligt ten noorden van de Straat Mozambique. Het behoort tot de eilandengroep van de Comoren, maar niet tot de republiek van de Comoren, waartoe de rest van de eilandengroep wel behoort. De tijdzone op Mayotte is UTC+3.
Mayotte heeft een oppervlakte van 374 km² (ongeveer 39 bij 22 kilometer) en had in 2007 186.452 inwoners.[2] In 2023 was dit aantal gegroeid tot zo'n 310.000.[1] Hiervan wonen de meesten in de hoofdstad Mamoudzou, die tot 1963 de hoofdstad van de Comoren was. Mamoudzou ligt op het hoofdeiland Grande-Terre; Dzaoudzi op Petite-Terre bezit de luchthaven Dzaoudzi-Pamandzi. Het departement is onderverdeeld in 17 gemeenten.
Het hoogste punt is de top van de Mont Bénara, die 660 meter boven de zeespiegel ligt. Deze berg is in feite een uitgedoofde vulkaan. Rondom het eiland zijn veel koraalriffen.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Het eiland is in de 16e eeuw ontdekt door de Portugees Diego Ribeiro. In 1831 werd Mayotte door de koning van Madagaskar veroverd. Deze verkocht het in 1841 aan Frankrijk, dat het met de andere eilanden van de Comoren tot één kolonie samenvoegde.
Bij het referendum over de onafhankelijkheid van de Comoren van 1974 koos Mayotte ervoor om Frans te blijven, terwijl de andere eilanden kozen voor onafhankelijkheid. In 1976 werd Mayotte een territoriale gemeenschap van departementale aard. De Comoren maken wel aanspraak op het eiland. In maart 2009 maakte de bevolking middels een referendum met 95,2% voorstemmen duidelijk dat Mayotte een volwaardig overzees departement van Frankrijk moest worden. Dit betekende onder meer dat er een eind kwam aan de polygamie en sharia die op de islamitische eilanden gold.[3]
Op 31 maart 2011 werd Mayotte het vijfde Franse overzeese departement en het 101e Franse departement. Op 1 januari 2014 werd het recht van de Europese Unie geldig in Mayotte, doordat de eilandengroep de status van ultraperifere regio verkreeg.[4][5]
In 2017, 2018 en 2022 braken op Mayotte ernstige onlusten uit als protest tegen de illegale immigratie vanuit de Comoren, Madagaskar en ook steeds meer van het Afrikaanse vasteland.[6][7] In deze jaren werden zo'n 24.000 migranten per jaar door Frankrijk gedeporteerd naar vooral het Comoorse eiland Anjouan. In 2023 zond Frankrijk vijfhonderd militairen naar het eiland om 20.000 extra migranten uit te zetten en een deel van de sloppenwijken te 'zuiveren'.[8] Maar de migranten blijven komen, ondanks de soms gevaarlijke oversteek.[9]
Op vrijdag 13 december 2024 werd het eiland getroffen door orkaan Chido, de zwaarste orkaan sinds 1934. Er werden windstoten gemeten van 226 kilometer per uur. Naast veel schade aan openbare voorzieningen, waaronder een ziekenhuis en de luchthaven Pamandzi, werden veel sloppenwijken verwoest.[10] Dat kwam niet alleen door de wind, maar ook door overstromingen die door de orkaan werden veroorzaakt.[11] Tijdens de ramp viel het mobiele netwerk uit, net als de watervoorziening, de elektriciteit en het internet. Gebouwen die aardbevingsbestendig waren gebouwd, konden niet tegen de orkaan op. Ook dreigde het voedsel op te raken.[12]
Bestuurlijk
[bewerken | brontekst bewerken]Mayotte is een Frans overzees departement (département d'outre-mer). Het bestuur wordt sinds 2015 geleid door Soibahadine Ibrahim Ramadani, president van de departementale raad van Mayotte. Sinds 2011 wordt Mayotte bestuurd als een Collectivité territoriale unique, waarbij de departementale raad ook de bevoegdheden van de voormalige (tot 2011) regionale raad uitoefent. Mayotte heeft twee vertegenwoordigers in de Franse Senaat en twee vertegenwoordigers in het Franse parlement. Binnen de Europese Unie heeft Mayotte de status van ultraperifere regio. Het maakt dus integraal onderdeel uit van de Europese Unie. Mayotte valt echter niet onder de Schengenakkoorden. Andere Europese akkoorden, bijvoorbeeld gratis roaming, gelden wel in Mayotte.
Taal
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Lijst van talen in Mayotte voor het hoofdartikel over dit onderwerp.In Mayotte worden vier talen gesproken. Ondanks het feit dat het Frans de enige officiële taal is, overtreffen de drie andere landstalen, het inheemse Bushi en Shimaore (een Comorees dialect) en het Swahili afkomstig uit Tanzania, allemaal het Frans qua aantal sprekers in Mayotte. Het Shimaore is daarvan veruit de belangrijkste taal.
Natuur
[bewerken | brontekst bewerken]De lagunes en koraalriffen rond het eiland zijn beschermd als natuurpark met een oppervlakte van 68.000 km². Hier komen 300 koraalsoorten, 800 vissoorten en 22 walvissoorten voor. Men vindt er ook zeeschildpadden en Indische zeekoeien.[13]
- ↑ a b (fr) Estimation de population au 1er janvier, par région, sexe et grande classe d'âge (xlsx) (2023). Gearchiveerd op 26 februari 2024. Geraadpleegd op 14 december 2023.
- ↑ Schatting van INSEE van 31 juli 2007
- ↑ Mayotte wordt volwaardig overzees departement van Frankrijk - NU.nl - 29 maart 2009. Gearchiveerd op 1 juni 2023.
- ↑ 2012/419/EU: Besluit van de Europese Raad van 11 juli 2012 tot wijziging van de status van Mayotte ten aanzien van de Europese Unie, EUR-Lex. Geraadpleegd 3 januari 2014
- ↑ EU is sinds vandaag een tropisch paradijs rijker, hln.be, 1 januari 2014
- ↑ Mayotte: Girardin annonce des mesures, Le Figaro, 12 maart 2018. Gearchiveerd op 1 juni 2023.
- ↑ Bouw, Jolien De, Burgeroorlog dreigt in Frans overzees gebied Mayotte. De Standaard. Gearchiveerd op 24 november 2022. Geraadpleegd op 24 november 2022.
- ↑ Frankrijk plant uitzetting duizenden migranten van eiland Mayotte. NOS (20 april 2023).
- ↑ 25 migranten verdronken bij eilandengroep Comoren na kapseizen boot. NOS (4 november 2024).
- ↑ Doden door orkaan Chido op Comoren: 'Eiland Mayotte lijkt verwoest'. NOS.nl (15 december 2024).
- ↑ Stef Van Chaze, Vlaamse arts getuigt over toestand op Mayotte na cycloon: "Schade is enorm, maar het ergste moet nog komen". VRT NWS.be (15 december 2024).
- ↑ (en) Danny Aeberhard & Tom Bennett, Mayotte hit by worst cyclone in 90 years. BBC (15 december 2024).
- ↑ Mayotte, l'île hippocampe, Plongez!, 28, 2020, p. 82
· 
· 
· · · · | Lidstaten: |  België ·  Bulgarije ·  Cyprus ·  Denemarken ·  Duitsland ·  Estland ·  Finland · Frankrijk ·  Griekenland ·  Hongarije ·  Ierland ·  Italië ·  Kroatië ·  Letland ·  Litouwen ·  Luxemburg ·  Malta ·  Nederland ·  Oostenrijk ·  Polen ·  Portugal ·  Roemenië ·  Slovenië ·  Slowakije ·  Spanje ·  Tsjechië ·  Zweden |
| Ultraperifere gebieden: | Frankrijk: Frans-Guyana ·  Guadeloupe ·  Martinique · Mayotte · Réunion · Sint-Maarten Spanje:  Canarische Eilanden |
| Kandidaat-lidstaten: |  Albanië ·  Bosnië en Herzegovina ·  Georgië ·  Noord-Macedonië ·  Moldavië ·  Montenegro ·  Servië ·  Turkije ·  Oekraïne |
· · 