Oviedo (stad)

Monumenten van Oviedo en het Koninkrijk Asturië
	Werelderfgoed cultuur
Land	Spanje
UNESCO-regio	Europa en Noord-Amerika
Criteria	i, ii, iv
Inschrijvingsverloop
UNESCO-volgnr.	312
Inschrijving	1985 (9e sessie)
Uitbreiding	1999
	UNESCO-werelderfgoedlijst

**Oviedo**
Gemeente in Spanje
	;
Situering
Autonome regio	Asturië
Provincie ; Comarca	Asturië ; Oviedo
Coördinaten	43° 21′ NB, 5° 50′ WL
Algemeen
Oppervlakte	186,65 km²
Inwoners ; (1 januari 2016)	220.567 ; (1182 inw./km²)
Provincie- en; gemeentecode	33.044
Website	Officiële website
	http://www.ayto-Oviedo.es
Detailkaart
Portaal	Spanje

Oviedo (Asturisch: Uviéu) is de hoofdstad van en gemeente in de Spaanse provincie Asturië. Het is tevens de hoofdstad van de gelijknamige comarca. Oviedo heeft een oppervlakte van bijna 187 km². In 2021 telde Oviedo 217.552 inwoners.

Geschiedenis

Oviedo werd gesticht door Fruela I van Asturië op 25 november 761. Volgens de legende was hij met zijn gevolg op jacht en zocht een plek om een stad te bouwen, dichter bij het jachtgebied. Hij vroeg aan zijn kompanen: "Waar moeten we een stad bouwen?". Die antwoordden toen Ubi edo, "waar en hoe". Zo was de naam van de stad geboren. Alfons II van Asturië verplaatste de hoofdstad van het koninkrijk Asturië naar Oviedo op een niet nader bepaald tijdstip, maar dit was vóór het jaar 812. De stad werd uitgebreid met paleizen, kerken en andere bouwwerken. Het geheel werd omgeven door een stadsmuur waarvan slechts kleine delen nog zichtbaar zijn.

In de 10e eeuw leidde het succes van de herovering (door de christenen) tot de verplaatsing van de hoofdstad naar León, waardoor de stad aan belang inboette. Dankzij het goede contact met het hof van Karel de Grote begonnen er pelgrims vanuit de Pyreneeën via Oviedo naar Santiago te gaan, waarmee deze weg de oudste route is voor pelgrims naar Santiago de Compostella. Koning Johan I stichtte in 1388 het Prinsdom Asturië met Oviedo als hoofdstad.

De stad leidde onder een verschuiving van de pelgrimsroute meer naar het zuiden via León. In 1521 werd Oviedo door brand verwoest, maar de stad werd herbouwd. Om de economie te stimuleren werd de handel gestimuleerd. Later werd dit versterkt door de komst van een wapenfabriek en de oprichting van een universiteit. Met deze uitbreidingen kwam het aantal inwoners op zo'n 8000 mensen.

In de 19e eeuw profiteerde de stad van een gunstig economisch klimaat. De wapenfabriek leidde tot de komst van ijzerverwerkingsbedrijven, er kwam een gasbedrijf en een fabriek voor de verwerking van tabak. Het lag gunstig op de transportroute tussen de Spaanse binnenlanden en de havens aan de kust zoals Gijón. Aan het begin van de 20e eeuw namen de industriële activiteiten af, maar nam het aanbod van diensten toe. Oviedo kreeg goede spoorwegverbindingen, en later^{[(sinds) wanneer?]} aansluitingen op het wegennet. Nog altijd is Oviedo sterk afhankelijk van de dienstensector en telt de stad relatief veel ambtenaren.^[bron?]

Klimaat

Oviedo heeft een zeeklimaat van het type Cfb volgens de klimaatclassificatie van Köppen, met milde zomers en koele winters. De neerslag is redelijk gelijkmatig verdeeld over het jaar, maar de winter en het voorjaar zijn gemiddeld iets natter. Het klimaat is enigszins continentaal omdat Oviedo zo'n 25 kilometer landinwaarts ligt, waardoor de temperatuur meer fluctueert dan aan de kust.

In de periode van 1981 tot 2010 was de gemiddelde jaartemperatuur 13,3 °C, met augustus als de warmste maand, met een gemiddelde van 19,1 °C, en januari als de koudste, met een gemiddelde van 8,3 °C. In dezelfde periode was november de maand met de meeste neerslag, 115 millimeter, terwijl de drie maanden van juni tot en met augustus met een gemiddelde neerslag van respectievelijk 45–55 mm relatief droog zijn. jaarlijks valt er gemiddeld zo'n 960 mm neerslag hetgeen de helft meer is dan in Nederland.

Demografische ontwikkeling

De gemeente Oviedo telt 217.552 inwoners, waarvan 118.552 vrouwen (53,74%) en 101.954 mannen (46,26%) (2021).

Bron: INE; 1857-2011: volkstellingen

Opm: Bevolkingscijfers in duizendtallen; aanhechting van Tudela (1860) en Ribera de Abajo (1897)

Bezienswaardigheden

In de 9e eeuw werd in Asturië een vernieuwende pre-Romaanse bouwstijl ontwikkeld. De hoogtepunten worden gevormd door de kerken in en rond de stad zoals de Santa María del Naranco, San Miguel de Lillo, Santa Cristina de Lena, de Cámara Santa en San Julián de los Prados. De Asturische bouwstijl heeft grote invloed gehad op de religieuze architectuur van het schiereiland. Veel van deze bijzondere bouwwerken zijn beschermd als UNESCO werelderfgoed.

Santa Maria del Naranco ligt in een groene omgeving op zo'n drie kilometer ten noorden van de stad. Op de heuvel staat het voormalige zomerpaleis van Asturische koning Ramiro I gebouwd in 842. Dit werd later omgebouwd tot de preromaanse kerk Santa Maria del Naranco. Vlakbij ligt ook de eveneens preromaanse kerk San Miguel de Lillo.
De kathedraal van San Salvador is gebouwd in een laat-gotische stijl. In 1388 werd begonnen met de bouw en het werd voltooid in 1587. Het is een basiliek met een schip en twee zijbeuken. Het dak van het schip is 20 meter hoog en is verdeeld in vijf kruisgewelfde secties.
De Plaza del Fontan is een rechthoekige plein dat wordt omgeven door arcaden met restaurants en sidrerías (ciderhuizen). Het blauw geverfde ciderhuis Casa Ramón is het enige originele gebouw en naast het plein ligt de overdekte markt El Fontán.
Het Museo de Bellas Artes de Asturias ligt aan het plein met de kathedraal. De collectie is gehuisvest in drie oude gebouwen en bevat werken van Spaanse en Vlaamse schilders zoals Francisco Goya, El Greco en Pablo Picasso.
Campo de San Francisco is een stadspark in het centrum van de stad.
Het Palacio de Congresos de Oviedo is een grote tentoonstellings- en congresruimte ontworpen door de architect Santiago Calatrava.

Transport

Luchtvaart

De Luchthaven van Asturië ligt op 46 km van Oviedo, in de buurt van Avilés. Vanaf deze luchthaven vertrekken zowel nationale als internationale vluchten. Het vliegveld van La Morgal, vlak bij Oviedo, was de voormalige hoofdluchthaven van Asturië, maar is nu een plezierluchthaven.

Spoorwegen

Er is een uitgebreid Cercanías-spoornet (voorstadstreinen) in de streek, van zowel de FEVE (smalspoor) als de RENFE (breedspoor). Oviedo ligt op de RENFE hoofdlijn van Madrid tot Gijón. Met de FEVE kan zowel Ferrol als Santander worden bereikt. Busdiensten die langs de snelweg rijden zijn tegenover het bochtige smalspoor van de FEVE wel sneller en frequenter, tegenover de RENFE zijn ze niet sneller.^[bron?]

Snelwegen

Oviedo is met de A-66 met Gijón en León verbonden en met de A-64 met Villaviciosa. De A-63 verbindt Oviedo en Galicië.

Sport

Real Oviedo is de professionele voetbalclub van Oviedo en speelt in het Estadio Carlos Tartiere. De club speelde meerdere seizoenen op het hoogste Spaanse niveau, de Primera División. Oviedo was speelstad voor het WK Voetbal van 1982 en de wedstrijden werden destijds gespeeld in het Estadio Carlos Tartiere.

Partnersteden

Buenos Aires (Argentinië), sinds 1982

Geboren

Indalecio Prieto (1883-1962), politicus
Luis Amado-Blanco (1903-1975), Cubaans diplomaat
Enrique Castro González (1949-2018), voetballer
Marcelino García (1971), wielrenner
Letizia Ortiz Rocasolano (1972), koningin van Spanje
Javi Venta (1975), voetballer
César Martín (1977), voetballer
Samuel Sánchez (1978), wielrenner
Luis García Fernández (1981), voetballer
Carlos Barredo (1981), wielrenner
Fernando Alonso (1981), wereldkampioen formule 1
Alberto Saavedra Muñoz (1981), voetballer
Saúl Berjón (1986), voetballer
Jorge Meré (1997), voetballer
Manuel García (1998), voetballer
Pelayo Morilla (1998), voetballer

Overleden

Auke Pattist (1920-2001), Nederlands oorlogsmisdadiger

Bronnen, noten en/of referenties

(en) Spaans bureau voor statistiek (1 januari 2016)

Zie de categorie Oviedo van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.