ਇਰੀਡੀਅਮ

{{#if:| }}

ਇਰੀਡੀਅਮ
77Ir
Rh ↑ Ir ↓ Mt ਮਿਆਦੀ ਪਹਾੜਾ ਓਸਮੀਅਮ ← ਇਰੀਡੀਅਮ → ਪਲੈਟੀਨਮ
ਦਿੱਖ
ਚਾਂਦੀ-ਰੰਗਾ ਚਿੱਟਾ
ਆਮ ਲੱਛਣ
ਨਾਂ, ਨਿਸ਼ਾਨ, ਅੰਕ	ਇਰੀਡੀਅਮ, Ir, 77
ਉਚਾਰਨ	/ˈrɪdiəm/ i-RID-ee-əm
ਧਾਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ	ਪਰਿਵਰਤਨ ਧਾਤ
ਸਮੂਹ, ਪੀਰੀਅਡ, ਬਲਾਕ	9, 6, d
ਮਿਆਰੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਭਾਰ	192.217
ਬਿਜਲਾਣੂ ਬਣਤਰ	[Xe] 4f14 5d7 6s2 2, 8, 18, 32, 15, 2
History
ਖੋਜ	ਸਮਿਥਸਨ ਟੈਨੰਟ (੧੮੦੩)
First isolation	ਸਮਿਥਸਨ ਟੈਨੰਟ (1803)
ਭੌਤਿਕੀ ਲੱਛਣ
ਅਵਸਥਾ	solid
ਘਣਤਾ (near r.t.)	22.56 ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
ਪਿ.ਦ. 'ਤੇ ਤਰਲ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ	19 ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
[[ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ|ਉਃ ਦਃ] 'ਤੇ ਤਰਲ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ	{{{density gpcm3bp}}} ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
ਪਿਘਲਣ ਦਰਜਾ	2739 K, 2466 °C, 4471 °F
ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ	4701 K, 4428 °C, 8002 °F
ਇਕਰੂਪਤਾ ਦੀ ਤਪਸ਼	41.12 kJ·mol−1
Heat of	563 kJ·mol−1
Molar heat capacity	25.10 J·mol−1·K−1
pressure
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 2713 2957 3252 3614 4069 4659
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਲੱਛਣ
ਆਕਸੀਕਰਨ ਅਵਸਥਾਵਾਂ	−3,−1, 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6
ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨੈਗੇਟਿਵਟੀ	2.20 (ਪੋਲਿੰਗ ਸਕੇਲ)
energies	1st: {{{ਪਹਿਲੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਊਰਜਾ}}} kJ·mol−1
	2nd: {{{ਦੂਜੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਊਰਜਾ}}} kJ·mol−1
ਪਰਮਾਣੂ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ	136 pm
ਸਹਿ-ਸੰਯੋਜਕ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ	141±6 pm
ਨਿੱਕ-ਸੁੱਕ
ਬਲੌਰੀ ਬਣਤਰ	ਕਾਇਆ-ਕੇਂਦਰਤ ਘਣਾਕਾਰ
Magnetic ordering	ਸਮਚੁੰਬਕੀ
ਬਿਜਲਈ ਰੁਕਾਵਟ	(੨੦ °C) 47.1 nΩ·m
ਤਾਪ ਚਾਲਕਤਾ	147 W·m−੧·K−੧
ਤਾਪ ਫੈਲਾਅ	6.4 µm/(m·K)
ਅਵਾਜ਼ ਦੀ ਗਤੀ (ਪਤਲਾ ਡੰਡਾ)	(20 °C) 4825 m·s−੧
ਯੰਗ ਗੁਣਾਂਕ	528 GPa
ਕਟਾਅ ਗੁਣਾਂਕ	210 GPa
ਖੇਪ ਗੁਣਾਂਕ	320 GPa
ਪੋਆਸੋਂ ਅਨੁਪਾਤ	0.26
ਮੋਸ ਕਠੋਰਤਾ	6.5
ਵਿਕਰਸ ਕਠੋਰਤਾ	1760 MPa
ਬ੍ਰਿਨਲ ਕਠੋਰਤਾ	1670 MPa
CAS ਇੰਦਰਾਜ ਸੰਖਿਆ	7439-88-5
ਸਭ ਤੋਂ ਸਥਿਰ ਆਈਸੋਟੋਪ
Main article: ਇਰੀਡੀਅਮ ਦੇ ਆਇਸੋਟੋਪ
iso NA ਅਰਥ ਆਯੂ ਸਾਲ DM DE (MeV) DP 188Ir syn 1.73 d ε 1.64 188Os 189Ir syn 13.2 d ε 0.532 189Os 190Ir syn 11.8 d ε 2.000 190Os 191Ir 37.3% 191Ir is stable with 114 neutrons 192Ir syn 73.827 d β– 1.460 192Pt ε 1.046 192Os 192m2Ir syn 241 y IT 0.161 192Ir 193Ir 62.7% 193Ir is stable with 116 neutrons 193mIr syn 10.5 d IT 0.080 193Ir 194Ir syn 19.3 h β– 2.247 194Pt 194m2Ir syn 171 d IT - 194Ir

ਇਰੀਡੀਅਮ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣਕ ਤੱਤ ਹੈ ਜਿਹਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ Ir ਅਤੇ ਐਟਮੀ ਸੰਖਿਆ 77 ਹੈ। ਇਹ ਪਲੈਟੀਨਮ ਪਰਵਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਕੁੜਕਵੀਂ, ਚਾਂਦੀ ਰੰਗੀ ਚਿੱਟੀ ਧਾਤ ਹੈ ਅਤੇ ਓਸਮੀਅਮ ਮਗਰੋਂ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਘਣਾ ਤੱਤ ਹੈ।