Katastrofa
Katastrofa (stgr. καταστροφή katastrophḗ „przewrót”)[1] – nagłe i nieoczekiwane wydarzenie niosące ze sobą negatywne skutki: straty materialne oraz ciężkie urazy lub śmierć ludzi[2].
Rozróżnia się katastrofy antropogeniczne, wywołane przez ludzi i nieantropogeniczne (katastrofy naturalne)[2].
Najczęstsze przyczyny katastrof związanych z działalnością człowieka:
- katastrofy komunikacyjne
- kolejowe
- drogowe
- lotnicze
- związane z transportem wodnym
- awarie techniczne
- katastrofy chemiczne
- pożary
- katastrofy budowlane
Osobno klasyfikowane są zdarzenia nadzwyczajne: akty terroru, działania wojenne i klęski humanitarne[3].
Katastrofy naturalne nazywa się raczej klęskami żywiołowymi lub kataklizmami.
Stan prawny w Polsce
edytujPolskie prawo karne penalizuje sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, jak i sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy (art. 173–175 kodeksu karnego)[4]. Przez katastrofę rozumie się zdarzenie zagrażające życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach – przy tym według dominującego poglądu, pojęcie „wielu osób” oznacza co najmniej 10 osób, chociaż wyrażane są też poglądy, że dotyczy to od 6 osób wzwyż[5].
Definicja katastrofy kolejowej była ujęta w ustawie z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym[6]. Ustępy 3–6 artykułu 17 (rozdział 4) tejże ustawy brzmiała:
- 3. Przez wypadek kolejowy rozumie się zdarzenie polegające na zderzeniu, najechaniu, wykolejeniu lub starciu pojazdów kolejowych.
- 4. Katastrofą kolejową jest wypadek kolejowy, na skutek którego wystąpiły ofiary w ludziach lub znaczne straty materialne.
- 5. Postępowania wyjaśniające w sprawie przyczyn katastrof prowadzi Prezes UTK.
- 6. Za znaczne straty materialne, o których mowa w ust. 4, uważa się szkody spowodowane wypadkiem, których wartość przekracza równowartość w złotych 50 000 euro, ustaloną przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego w dniu powstania szkody.
Ustępy te zostały uchylone przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 22 lipca 2006 r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. z 2006 r. nr 144, poz. 1046), która weszła w życie z dniem 11 września 2006 r. i obecnie nie obowiązują.
Zestawienia
edytujZobacz też
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ Władysław Kopaliński: Słownik Wyrazów Obcych. [dostęp 2015-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-31)].
- ↑ a b Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego [online], Akademia Obrony Narodowej, 2008, s. 60 [dostęp 2023-02-22].
- ↑ Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne i wybrane stany nagłe, J. Gucwa (red.), T. Madej (red.), M. Ostrowski (red.), 2017, Medycyna Praktyczna, ISBN 978-83-7430-503-7, s. 345.
- ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 1138, z późniejszymi zmianami.
- ↑ Magdalena Budyn-Kulik: Komentarz aktualizowany do art. 173 Kodeksu karnego. Stan prawny na 2020-06-08, Lex Omega (wersja elektroniczna), Wolters Kluwers.
- ↑ Dz.U. z 2003 r. nr 86, poz. 789.