Tekst źródłowy strony Lennox Lewis

{{Zawodnik sportów walki infobox
 |dyscyplina            = boks
 |imię i nazwisko       = Lennox Lewis
 |imię i nazwisko org   = 
 |grafika               = Lenox Lewis 2010.jpg
 |opis grafiki          = 
 |pełne imię i nazwisko = 
 |pseudonim             = ''The Lion''
 |data urodzenia        = 2 września 1965
 |miejsce urodzenia     = [[Londyn]]
 |data śmierci          = 
 |miejsce śmierci       = 
 |obywatelstwo          = [[Wielka Brytania]]
 |wzrost                = 196
 |masa ciała            = 100–117
 |styl walki            = praworęczny
 |trener                = 
 |debiut                = 
 |federacja             = 
 |kategoria wagowa      = [[Waga ciężka|ciężka]]
 |klub                  = 
 |liczba walk           = 44
 |zwycięstwa            = 41
 |nokauty               = 32
 |poddania              = 
 |decyzje               = 
 |porażki               = 2
 |remisy                = 1
 |nieodbyte             = 0
 |data                  = 21 czerwca 2003
 |medale                = 11
{{Medalista infobox/reprezentacja|CAN}}
{{Medalista infobox/nagłówek|IO}}
{{Medalista infobox/IO|L|Seul|1988|boks|złoto|([[Boks na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1988 – waga superciężka mężczyzn|waga superciężka]])}}
{{Medalista infobox/nagłówek|[[Igrzyska panamerykańskie]]}}
{{Medalista infobox/wiersz|2|[[Boks na Igrzyskach Panamerykańskich 1987|Indianapolis 1987]]|waga superciężka}}
{{Medalista infobox/nagłówek|IWN}}
{{Medalista infobox/IWN|IWN|Edynburg|1986|boks|złoto|(waga superciężka)}}
 |odznaczenia           = 
 |commons               = Category:Lennox Lewis
 |quote                 = 
 |www                   = 
}}
[[Plik:LennoxLewisSept10TIFF.jpg|thumb|]]
'''Lennox Claudius Lewis''' (ur. [[2 września]] [[1965]] w [[Londyn]]ie) – [[Wielka Brytania|brytyjski]] [[boks]]er. Jako amator reprezentował [[Kanada|Kanadę]], w boksie zawodowym występował pod flagą [[Wielka Brytania|brytyjską]]. Mistrz [[Letnie igrzyska olimpijskie|olimpijski]] w wadze superciężkiej (1988) oraz niekwestionowany zawodowy mistrz świata w [[Waga ciężka|wadze ciężkiej]]. W swojej karierze pokonał 15 zawodników o tytuł mistrza świata wagi ciężkiej<ref name=boxrec-stats>{{cytuj stronę|url=https://boxrec.com/media/index.php/Most_Opponents_Beaten_for_World_Heavyweight_Title|tytuł=Most Opponents Beaten for World Heavyweight Title|język=en|data dostępu=2021-02-13}}</ref>.


== Kariera amatorska ==
Jego rodzice byli z pochodzenia [[Jamajczycy|Jamajczykami]]. Gdy miał 12 lat jego rodzina przeniosła się z Wielkiej Brytanii do Kanady. W liceum był wyróżniającym się sportowcem, jednak nie przyjął oferty stypendium uniwersyteckiego połączonego z grą w drużynach [[koszykówka|koszykówki]] lub [[futbol amerykański|futbolu amerykańskiego]]. Zamiast tego skoncentrował się na boksie amatorskim. Po dwóch latach od rozpoczęcia treningów, w wieku 17 lat, został mistrzem świata juniorów.

W następnym roku reprezentował Kanadę na [[Boks na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1984|Igrzyskach Olimpijskich w Los Angeles]], gdzie dotarł do ćwierćfinałów – przegrał z przyszłym zdobywcą złotego medalu, Amerykaninem [[Tyrell Biggs|Tyrellem Biggsem]]. Lewis został ostatecznie sklasyfikowany na 5. miejscu.

W 1987 otrzymał srebrny medal [[Boks na Igrzyskach Panamerykańskich 1987|igrzysk panamerykańskich]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.olympedia.org/athletes/1202 | tytuł = Lennox Lewis | autor = | opublikowany = olympedia.org | data = | język = en | data dostępu = 2023-03-01}}</ref>.

Rok później na [[Boks na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1988|igrzyskach w Seulu]] wywalczył złoty medal – w finałowej walce wygrał przed czasem z [[Riddick Bowe|Riddickiem Bowe]].

== Kariera zawodowa ==
W 1988 powrócił do Wielkiej Brytanii, przeszedł na zawodowstwo. Zdobył kolejno tytuły zawodowego mistrza Wielkiej Brytanii, Wspólnoty Narodów i Europy w wadze ciężkiej.

W październiku 1992 odniósł zwycięstwo nad [[Donovan Ruddock|Donovanem Ruddockiem]] w drugiej rundzie przez nokaut. Walka ta wyłoniła pretendenta nr 1 do tytułu mistrza świata wagi ciężkiej [[World Boxing Council|WBC]], będącego w posiadaniu Riddicka Bowe. Bowe odmówił jednak walki z Lewisem, za co został pozbawiony pasa. WBC przyznała 14 grudnia 1992 tytuł Lewisowi, który został tym samym pierwszym brytyjskim czempionem wagi ciężkiej w dwudziestym wieku.

Lewis obronił tytuł przeciwko Amerykaninowi [[Tony Tucker|Tony’emu Tuckerowi]] i Brytyjczykowi [[Frank Bruno|Frankowi Bruno]]. Następnie pokonał Amerykanina [[Philip Jackson|Philipa Jacksona]], nokautując go w ósmej rundzie. 24 września 1994 stracił tytuł WBC, gdy przegrał przez techniczny nokaut z Amerykaninem [[Oliver McCall|Oliverem McCallem]], doznając pierwszej porażki w zawodowej karierze. 7 lutego 1997 Lewis odzyskał mistrzostwo WBC, gdy pokonał McCalla przez TKO w 5. rundzie. Następnie obronił tytuł przeciwko [[Henry Akinwande|Henry’emu Akinwande]] (lipiec 1997), [[Andrzej Gołota|Andrzejowi Gołocie]] (październik 1997), [[Shannon Briggs|Shannonowi Briggsowi]] (marzec 1998) oraz mistrzowi Europy [[European Boxing Union|EBU]], [[Željko Mavrović|Željko Mavroviciowi]] (wrzesień 1998).

W 1999 roku stoczył dwie walki z [[Evander Holyfield|Evanderem Holyfieldem]], mistrzem organizacji [[International Boxing Federation|IBF]] i [[World Boxing Association|WBA]]. W pierwszej, która odbyła się 13 marca, ogłoszono niejednogłośny remis (113-116, 115-113, 115-115). W drugiej (13 listopada) Lewis pokonał Holyfielda przez jednogłośną decyzję (116-112, 117-111, 115-113). Brytyjczyk zunifikował tym samym mistrzostwo świata w wadze ciężkiej, zdobywając tytuły WBC, WBA, IBF i mniej znaczącej organizacji [[International Boxing Organization|IBO]].

W kwietniu 2000 WBA pozbawiła jednak go tytułu za odmowę walki z [[John Ruiz|Johnem Ruizem]]. Lewis wolał wybrać pojedynek z ówcześnie wyżej notowanym [[Michael Grant (bokser)|Michaelem Grantem]], którego znokautował w 2. rundzie broniąc 29 kwietnia 2000 tytuły WBC, IBF i IBO. W kolejnych dwóch obronach znokautował [[Francois Botha|Fransa Bothę]] (lipiec 2000) i pokonał na punkty [[David Tua|Davida Tuę]] (listopad 2000).

Swoją drugą i ostatnią porażkę w zawodowej karierze poniósł niespodziewanie 22 kwietnia 2001 roku w starciu z [[Hasim Rahman|Hasimem Rahmanem]]. Został znokautowany prawym sierpowym w piątej rundzie i utracił swoje trzy mistrzowskie pasy. Zaraz po ogłoszeniu wyniku zażądał rewanżu, który był zagwarantowany w kontrakcie. Obaj zawodnicy spotkali się ponownie w ringu siedem miesięcy później w [[Las Vegas]]. Tym razem Lewis znokautował Amerykanina w czwartej rundzie, odzyskując tytuły.

8 czerwca 2002 roku w Pyramid Arena w [[Memphis]] bronił mistrzostwa przeciwko [[Mike Tyson|Mike’owi Tysonowi]]. Wydarzenie było szeroko komentowane w mediach. Rozgłosu dodała bójka między oboma zawodnikami podczas konferencji prasowej w Hudson Theatre w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]], która odbyła się 22 stycznia 2002 roku. Pojedynek zorganizowała grupa promotorska Main Events, przy współpracy z amerykańskimi stacjami telewizyjnymi [[HBO]] i [[Showtime]] oraz Sky Box Office z Wielkiej Brytanii.

Tyson od pierwszego gongu atakował rywala, jednak z upływem czasu słabł nie mogąc przebić się przez skuteczną defensywę przeciwnika. Lewis, wykorzystując swoje warunki fizyczne, a w szczególności zasięg ramion, umiejętnie utrzymywał dystans, kontrolując walkę, by w końcowej fazie pojedynku zdominować rywala. Ostatecznie znokautował Amerykanina w 8. rundzie. Walka była dostępna dla telewidzów w systemie [[pay-per-view]] i wygenerowała na terenie USA rekordowy dochód 106,9 mln dolarów (rekord pobity dopiero w 2007 przez walkę [[Floyd Mayweather Jr.|Mayweather]]–[[Óscar de la Hoya|De La Hoya]]).

21 czerwca 2003 walczył z [[Witalij Kłyczko|Witalijem Kłyczko]] w obronie pasów WBC i IBO (z tytułu IBF zrezygnował na podstawie ugody z [[Don King|Donem Kingiem]], z którym się procesował). Lewis wygrał przez TKO w 6. rundzie z powodu rozcięcia nad okiem Kłyczki. Wynik budził wiele kontrowersji, gdyż według punktacji w momencie przerwania walki Ukrainiec prowadził 58-56. Po tym pojedynku Lewis zakończył bokserską karierę.
{| style="float:right; margin-left:1em; border-width:1px; font-size:95%; padding:2px;" width=20% id=toc
|style="font-size:95%"|
<center>'''Trenerzy:'''<br /></center>
<center>'''[[John Davenport]]'''<br /></center>
<center>'''[[Pepe Correa]]'''<br /></center>
<center>'''[[Emanuel Steward]]'''<br /></center>
|}
W 2009 roku został wprowadzony do [[International Boxing Hall of Fame|Międzynarodowej Galerii Sław Boksu]].

Lennox Lewis mierzy 196&nbsp;cm wzrostu, zasięg ramion 213&nbsp;cm.

== Szachy == 
Po zakończeniu zawodowej kariery bokserskiej Lennox Lewis zaczął rozwijać swoje zainteresowania sportowe w kierunku szachów, które dotychczas stanowiły tylko element treningu psychologicznego<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.dailymail.co.uk/news/article-2530949/My-fight-death-Lennox-Lewis-chessboard-says-Dominic-Lawson-human-strengths-weaknesses-laid-bare.html/|tytuł= My fight to the death with Lennox Lewis... across a chessboard, where, says Dominic Lawson, all human strengths, and weaknesses, are laid bare|język=en|data dostępu=2022-04-10}}</ref><ref>{{cytuj stronę|url=https://medium.com/getting-into-chess/the-five-most-unexpected-chess-players-2f1fcb03b89c|tytuł= The Five Most Unexpected Chess Players|język=en|data dostępu=2022-04-10}}</ref>.

Od roku 2008 w różnych mediach zapowiadany był mecz szachowy Lewisa z [[Witalij Kłyczko|Witalijem Kliczko]]<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.youtube.com/watch?v=XhLhW5t0F9I|tytuł= Lennox Lewis vs Vitali Klitschko Chessboxing Heavyweight Worldchampionship|język=en|data dostępu=2022-04-10}}</ref><ref name="#1">{{cytuj stronę|url=http://www.ringpolska.pl/boks-na-swiecie/42340-bedzie-rewanz-lewisa-z-kliczka|tytuł= Będzie rewanż Lewisa z Kliczką|język=en|data dostępu=2022-04-10}}</ref><ref name="#1"/><ref>{{cytuj stronę|url=http://www.boxing.pl/forum/newsy/52933-bae-dzie-rewana-lewisa-z-kliczkae-ale-nie-w-boksie.html|tytuł= Będzie "rewanż" Lewisa z Kliczką ale nie w boksie|język=en|data dostępu=2022-04-10}}</ref><ref>{{cytuj stronę|url=https://www.dailymail.co.uk/sport/boxing/article-6057043/Vitali-Klitschko-Lennox-Lewis-15-years-making.html|tytuł= It's been 15 years in the making but when Vitali Klitschko and Lennox Lewis climb through the ropes in Kiev it will be a battle of brains not brawn|język=en|data dostępu=2022-04-10}}</ref>. Ostatecznie mecz miał zostać rozegrany w Kijowie w dniach 30 września - 5 października 2018
<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.ukrinform.net/rubric-sports/2517695-klitschko-lewis-to-play-chess-in-kyiv.html|tytuł= Klitschko, Lewis to play chess in Kyiv |język=en|data dostępu=2022-04-10}}</ref><ref>{{cytuj stronę|url=
https://uk.sports.yahoo.com/news/lennox-lewis-face-vitali-klitschko-chess-match-15-years-clashed-ring-095230783.html?guccounter=1&guce_referrer=aHR0cHM6Ly93d3cuZ29vZ2xlLmNvbS8&guce_referrer_sig=AQAAAD_Yz1OuYhoAybtFuzvNyyIJovqGUvmcfcoFRpkhkuQrbBA7VcabUE9CMScdHDnPnjBIvudtlljgzk-EKN3aSZ7TgKh8-VolHyOAx_kpQynKfy-ZdvF4kLZcvA6LIz2jCqD5zheADOmcSolEVNmLhCxEUWrY7GGGXfU9ES5OoY-t/|tytuł= Lennox Lewis to face Vitali Klitschko in chess match 15 years after they clashed in the ringe|język=en|data dostępu=2022-04-10}}</ref>.

W styczniu roku 2021 Lewis opowiedział w wywiadzie, że codziennie gra w szachy. Jego ranking w [[szachy błyskawiczne|szachach błyskawicznych]] to podstawowe 1000, a w [[szachy szybkie|szachach szybkich]] 1132<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.reddit.com/r/chess/comments/ayqr99/former_world_heavyweight_boxing_champ_lennox//|tytuł= Former world heavyweight boxing champ Lennox Lewis plays chess every day, and tells Joe Rogan his chess.com username (1181 rating in rapid)|język=en|data dostępu=2022-04-10}}</ref>. Ranking w szachach klasycznych nie został podany. W lipcu roku 2021 zadeklarował osiągnięcie poziomu arcymistrzowskiego<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.essentiallysports.com/boxing-news-lennox-lewis-planning-to-dominate-chess-wants-to-achieve-grandmaster-level/|tytuł=Lennox Lewis Planning to Dominate Chess, Wants to Achieve Grandmaster Level|język=en|data dostępu=2022-04-10}}</ref><ref>{{cytuj stronę|url=https://www.thesun.co.uk/sport/14259243/boxing-lennox-lewis-chess-champion-lockdown//|tytuł=THE PAWN STAR Boxing legend Lennox Lewis has got hooked on online chess in lockdown – playing up to FOUR times a day|język=en|data dostępu=2022-04-10}}</ref>.

== Życie prywatne ==
Po zakończeniu kariery przeprowadził się wraz z żoną do [[Miami Beach]]. Jest żonaty z Violet Chang – byłą Wicemiss Jamajki, którą poślubił w 2005 roku. Ma z nią dwójkę dzieci: córkę Ling i syna o imieniu Landon.

W 1995 ufundował budowę Lennox Lewis College, znajdującego się w [[London Borough of Hackney|Hackney]], w Anglii. Uczelnia rozpoczęła działalność inauguracją trzyletniego, pionierskiego programu, który ma zadanie niesienie pomocy młodym, utalentowanym zawodnikom. Za działalność charytatywną bokser otrzymał w 1999 nagrodę [[Freedom of The Borough Award]]. W tym samym roku, w uznaniu nadzwyczajnych osiągnięć na polu edukacji i sportu, Lewis otrzymał doktorat honoris causa University of North London.

Lewis widnieje na serii specjalnych [[znaczek pocztowy|znaczków pocztowych]], wydanych przez pocztę Jamajki w 2000.

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Linki zewnętrzne ==
* {{Cytuj stronę | url = http://www.lennoxlewis.com/ | tytuł = Oficjalna strona Lennoxa Lewisa | opublikowany = lennoxlewis.com | archiwum = https://web.archive.org/web/20081217090351/http://www.lennoxlewis.com/ | zarchiwizowano = 2008-12-17}}
* [https://boxrec.com/en/proboxer/1853 Lista walk zawodowych Lennoxa Lewisa] – BoxRec

{{Sugar Ray Robinson Award}}
{{Osobowość roku BBC Sport}}
{{Mistrzowie olimpijscy w boksie - waga superciężka}}

{{Kontrola autorytatywna}}

{{SORTUJ:Lennox, Lewis}}
[[Kategoria:Brytyjscy bokserzy]]
[[Kategoria:Kanadyjscy bokserzy]]
[[Kategoria:Brytyjscy szachiści]]
[[Kategoria:Kanadyjscy medaliści olimpijscy]]
[[Kategoria:Kanadyjczycy pochodzenia jamajskiego]]
[[Kategoria:Brytyjczycy pochodzenia jamajskiego]]
[[Kategoria:Medaliści Letnich Igrzysk Olimpijskich 1988]]
[[Kategoria:Medaliści Igrzysk Wspólnoty Narodów 1986]]
[[Kategoria:Medaliści Igrzysk Panamerykańskich 1987]]
[[Kategoria:Bokserzy na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1984]]
[[Kategoria:Bokserzy na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1988]]
[[Kategoria:Zawodowi bokserzy wagi ciężkiej]]
[[Kategoria:Członkowie Międzynarodowej Bokserskiej Galerii Sławy]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Londynie]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1965]]
[[Kategoria:Doktorzy honoris causa uczelni w Wielkiej Brytanii]]