1845
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Rządzący państwami w 1845
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 14 kwietnia – założono Królewskie Katolickie Gimnazjum w Ostrowie, zwane później Wielkopolską Szkołą Edukacji Narodowej.
- 14 czerwca – otwarto Kolej Warszawsko-Wiedeńską, pierwszą linię kolejową w Królestwie Polskim (data otwarcia pierwszego odcinka).
- 5 lipca – w Pszczynie ukazało się pierwsze wydanie Tygodnika Polskiego.
- 2 października – utworzono Greckokatolickie Seminarium Duchowne w Przemyślu.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 29 stycznia – pierwsza publikacja wiersza Kruk Edgara Allana Poego.
- 31 stycznia – Amerykanin Elias Howe opatentował maszynę do szycia.
- 15 lutego – w mediolańskiej La Scali odbyła się premiera opery Joanna d’Arc Giuseppe Verdiego.
- 3 marca – Floryda stała się 27. stanem USA.
- 4 marca – James Polk został 11. prezydentem Stanów Zjednoczonych.
- 11 marca – wojny maoryskie: rozpoczęła się wojna o maszt flagowy (Nowa Zelandia).
- 13 marca – w Lipsku odbyła się premiera Koncertu skrzypcowego e-moll Felixa Mendelssohna-Bartholdy’ego.
- 17 marca – Anglik Stephen Perry zdobył patent na gumkę recepturkę.
- 2 kwietnia – francuscy fizycy Armand Fizeau i Jean Bernard Léon Foucault wykonali pierwsze zdjęcie Słońca.
- 4 kwietnia – James Esdaile przeprowadził w szpitalu w Kalkucie pierwszą operację na pacjencie znieczulonym przy pomocy hipnozy.
- 10 kwietnia – w Pittsburghu w stanie Pensylwania spłonęło ponad tysiąc budynków.
- 20 kwietnia – Ramón Castilla został po raz drugi prezydentem Peru.
- 19 maja – angielskie okręty HMS „Erebus” i HMS „Terror” wypłynęły pod dowództwem admirała Johna Franklina w wyprawę do Ameryki Północnej, której celem było odkrycie Przejścia Północno-Zachodniego.
- 2 czerwca – została odkryta kometa C/1845 L1 (Wielka Kometa Czerwcowa).
- 14 lipca – wielki pożar Nowego Jorku.
- 4 sierpnia – na dworzec w Pradze wjechał pierwszy pociąg parowy.
- 12 sierpnia – w Neapolu odbyła się premiera opery Alzira Giuseppe Verdiego.
- 20 sierpnia – otwarto pierwszy dworzec kolejowy w Pradze, dziś noszący imię Masaryka.
- 28 sierpnia – ukazało się pierwsze wydanie miesięcznika popularnonaukowego Scientific American.
- 9 października – John Henry Newman, późniejszy kardynał, beatyfikowany przez Benedykta XVI, dokonał konwersji z anglikanizmu.
- 10 października – w Annapolis powstała Akademia Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych.
- 4 grudnia – Jerzy Tupou I został ogłoszony pierwszym królem Tonga.
- 8 grudnia – Karl Ludwig Hencke odkrył planetoidę (5) Astraea.
- 18 grudnia – I wojna brytyjsko-sikhijska: zwycięstwo Brytyjczyków nad Sikhami w bitwie pod Mudki w Indiach.
- 21 grudnia – I wojna brytyjsko-sikhijska: rozpoczęła się bitwa pod Ferozeshah.
- 22 grudnia – I wojna brytyjsko-sikhijska: zwycięstwo wojsk brytyjskich w bitwie pod Ferozeshah.
- 29 grudnia – Teksas (dawna zbuntowana meksykańska prowincja, która od dziesięciu lat funkcjonowała już jako niepodległe państwo - Republika Teksasu) przystąpiła jako 28. stan do Stanów Zjednoczonych Ameryki; stało się to bezpośrednią przyczyną wybuchu wojny amerykańsko-meksykańskiej.
- Początek prac wykopaliskowych prowadzących do odkrycia asyryjskiego miasta Niniwy.
- Założono wydział policji NYPD w Nowym Jorku.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 4 stycznia – Eugenia Ravasco, włoska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Sióstr Najświętszych Serc Jezusa i Maryi, błogosławiona katolicka (zm. 1900)
- 7 stycznia:
- Ludwik III, król Bawarii (zm. 1921)
- Paul Deussen, niemiecki filozof, historyk, indolog (zm. 1919)
- 2 lutego – William Henry White, brytyjski architekt okrętowy (zm. 1913)
- 5 lutego – John Walter Smith, amerykański, polityk, senator ze stanu Maryland (zm. 1925)
- 15 lutego – Elihu Root, amerykański polityk, dyplomata, sekretarz stanu, laureat Pokojowej Nagrody Nobla (zm. 1937)
- 3 marca – Georg Cantor, niemiecki matematyk, twórca teorii mnogości (zm. 1918)
- 6 marca – Giuseppe Toniolo, włoski ekonomista, błogosławiony katolicki (zm. 1918)
- 13 marca – Jan Niecisław Baudouin de Courtenay, polski językoznawca (zm. 1929)
- 27 marca – Wilhelm Röntgen, fizyk niemiecki, laureat Nagrody Nobla (zm. 1923)
- 4 maja – William Kingdon Clifford, brytyjski matematyk, filozof (zm. 1879)
- 14 maja – Stanisław Stojałowski, polski duchowny katolicki, polityk i działacz ludowy w Galicji (zm. 1911)
- 15 maja
- Jan Czerski, polski geolog, paleontolog, przyrodnik i badacz Syberii (zm. 1892)
- Ilja Miecznikow (ros. Илья Ильич Мечников), rosyjski zoolog i mikrobiolog, laureat Nagrody Nobla (zm. 1916)
- 31 maja – Kandyda Maria od Jezusa, zakonnica, święta katolicka (zm. 1912)
- 13 czerwca – Enrico Hillyer Giglioli, włoski antropolog i zoolog (zm. 1909)
- 18 czerwca – Charles Laveran, francuski parazytolog, lekarz wojskowy, laureat Nagrody Nobla (zm. 1922)
- 9 lipca – George Darwin, angielski matematyk i astronom (zm. 1912)
- 15 lipca – Maria Teresa Habsburg, arcyksiężniczka austriacka (zm. 1927)
- 25 lipca - Anna Danysz, polska nauczycielka (zm. 1907)
- 9 sierpnia – Andrzej Bessette, kanadyjski zakonnik ze Zgromadzenia Świętego Krzyża, święty katolicki (zm. 1937)
- 25 sierpnia – Ludwik II Szalony, król Bawarii (zm. 1886)
- 5 września – Maria Magdalena od Męki Pańskiej, włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1921)
- 22 września – Wilhelmina Koch, niemiecka kompozytorka pieśni sakralnych i świeckich, motetów biblijnych oraz muzyki chóralnej i instrumentalnej (zm. 1924)
- 14 października – Marian Jezus Euse Hoyos, duchowny katolicki, pierwszy rodowity Kolumbijczyk ogłoszony błogosławionym (zm. 1926)
- 18 października – Julian Niedźwiedzki, polsko-ukraiński mineralog, geolog (zm. 1918)
- 28 października – Zygmunt Wróblewski, polski fizyk, członek Akademii Umiejętności (zm. 1888)
- 1 listopada – Zygmunt Gorazdowski, polski duchowny katolicki, założyciel Zgromadzenia Sióstr św. Józefa, święty (zm. 1920)
- 3 listopada
- Edward Douglass White, amerykański polityk, senator ze stanu Luizjana (zm. 1921)
- Zygmunt Gloger, polski etnograf, krajoznawca i historyk (zm. 1910)
- 9 listopada
- Salvador Martínez Cubells, hiszpański malarz i konserwator sztuki (zm. 1914)
- Józef Kościelski, poeta, dramaturg, wielkopolski działacz polityczny (zm. 1911)
- 15 listopada – Tina Blau, austriacka malarka (zm. 1916)
- 6 grudnia – Petra od św. Józefa, założycielka Instytutu Sióstr Matek Opuszczonych, błogosławiona katolicka (zm. 1906)
- 8 grudnia – Herbert Giles, brytyjski dyplomata i sinolog (zm. 1935)
- 24 grudnia – Jerzy I Glücksburg, król Grecji (zm. 1913)
- 29 grudnia – Tomasz Chmieliński, powstaniec styczniowy (zm. 1944)
- data dzienna nieznana:
- Aleksy U Se-yŏng, koreański męczennik, święty katolicki (zm. 1866)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 30 stycznia
- Ostatki: 4 lutego
- Popielec: 5 lutego
- Niedziela Palmowa: 16 marca
- Wielki Czwartek: 20 marca
- Wielki Piątek: 21 marca
- Wielka Sobota: 22 marca
- Wielkanoc: 23 marca
- Poniedziałek Wielkanocny: 24 marca
- Wniebowstąpienie Pańskie: 1 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 11 maja
- Boże Ciało: 22 maja
