34 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego

34 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego

Godło 34 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	29 stycznia 1952
Rozformowanie	31 grudnia 1994
Patron	Bohaterowie Kępy Oksywskiej (w latach 1972-91)
Tradycje
Święto	15 maja
Kontynuacja	28 Pucka Eskadra Lotnicza
Dowódcy
Pierwszy	kpt. mar. pil. Konstanty Jankowski
Ostatni	kmdr ppor. dypl. pil. Stanisław Felner
Organizacja
Numer	3651
Dyslokacja	Gdynia-Babie Doły
Rodzaj sił zbrojnych	WOPK/Marynarka Wojenna
Rodzaj wojsk	Wojska lotnicze
Podległość	Marynarka Wojenna (1952-1962) Wojska Obrony Powietrznej Kraju (1962-1991) Marynarka Wojenna (1991-1994)

34 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego (34 plm) – oddział lotnictwa myśliwskiego Wojsk Obrony Powietrznej Kraju i Marynarki Wojennej (JW 3651).

Pułk został sformowany w dniu 29 stycznia 1952 r. na bazie eskadry myśliwskiej 30 Pułku Lotnictwa MW, według etatu Nr 6/100. Podstawę organizacji jednostki stanowiły rozkazy: Nr 095/Org. Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 grudnia 1951 r. i Nr 066/Org. dowódcy Marynarki Wojennej z dnia 31 grudnia 1951 r.

W latach 1952–1962 i 1991-1994 pułk wchodził w skład Marynarki Wojennej, a w latach 1962-1991 - Wojsk Obrony Powietrznej Kraju. Przez cały okres istnienia stacjonował na lotnisku wojskowym w Gdyni-Babich Dołach.

Od 1972 do 1991 roku pułk nosił imię "Bohaterów Kępy Oksywskiej" (rozkaz MON o nadaniu imienia nosi datę 4 maja 1972). Utrata patrona wynikała z postanowienia o nienadawaniu jednostkom Wojska Polskiego imion patronów zbiorowych.

W terminie do 31 grudnia 1994 roku pułk został rozformowany, a na jego bazie utworzono 1 Pucki Dywizjon Lotniczy.

Święto pułku obchodzone było 15 maja.

W dniu 22 sierpnia 2024 r. z inicjatywy Stowarzyszenia Oficerów Rezerwy oraz sympatyków lotnictwa część ulicy Ikara w gdyńskiej dzielnicy Babie Doły została przemianowana na 34 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego.

Godło

Godło 34 pułku lotnictwa myśliwskiego przedstawiało stylizowaną sylwetkę orła rozpiętą na niebieskim kwadracie, obwiedzionym w rogach białym i czerwonym kolorem. Prawy dolny róg godła był koloru czerwonego, umieszczono na nim białe litery "PLM".

Godło zaprojektował w 1987 oficer pułku - pilot kpt. Wiesław Krawczyk. Ze względu na to, że w tym czasie numery jednostek były tajne, zdecydował się na ukrycie numeru pułku na projekcie godła. Numer pułku zamaskowany został w sylwetce orła: cyfrę "3" tworzy krzywizna zaczynająca się pod dziobem ptaka, w cyfrę "4" układa się tył nogi z pazurami. W ten sposób na godle znalazła się kompletna nazwa jednostki ("34 PLM"). Po pewnym czasie do dowódcy jednostki ppłk. J.Pacześniaka oraz dowódcy 2 KOPK dotarła informacja o wpisanym numerze pułku, za co grożono kpt. pil. W. Krawczykowi usunięciem z jednostki. Godło malowano przy pomocy szablonów, w przedniej części kadłuba samolotu, przed bądź za numerem taktycznym.

Uzbrojenie

Umiejscowienie godła na kadłubie samolotu

• Samoloty myśliwskie:
  • Jak-9P;
  • MiG-15 / Lim-1;
  • Lim-2;
  • Lim-5 / 5P;
  • MiG-21PFM;
  • MiG-21M / MF;
  • MiG-21 bis.

• Samoloty szkolne:
  • UJak-9;
  • SB Lim-2 / UTMiG-15;
  • TS-8 Bies;
  • TS-11 Iskra;
  • MiG-21U / UM.

Żołnierze 34 plm

Dowódcy:

• kpt. mar. pil. Konstanty Jankowski (od 29 stycznia 1952)
• kpt. mar. pil. Bohdan Pałuczak (od 13 marca 1952)
• kpt. mar. pil. Romuald Rozmysłowicz (od 31 grudnia 1952)
• kpt. mar. pil. Bronisław Siwy (od 30 października 1955)
• ppłk pil. Stefan Zalejski
• ppłk pil. Jerzy Rakowski (od 10 lutego 1969)
• ppłk dypl. pil. Henryk Dańko (od 23 stycznia 1971)
• ppłk Mieczysław Grabka (czasowo pełniący obowiązki dowódcy - cz.p.o.)
• płk Marian Gniady
• ppłk dypl. pil. Bolesław Sobania (od 14 lutego 1981)
• ppłk pil. Jerzy Pacześniak (od 5 czerwca 1981)
• ppłk pil. Mieczysław Walentynowicz
• mjr pil. Andrzej Skalski
• płk pil. Wojciech Górski
• kmdr ppor. dypl. pil. Stanisław Felner (do 31 grudnia 1994)

Oficerowie:

• Mirosław Hermaszewski

Bibliografia

• Tomasz Leszkowicz: Spadkobiercy Mieszka, Kościuszki i Świerczewskiego. Ludowe Wojsko Polskie jako instytucja polityki pamięci historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, 2022. ISBN 978-83-8229-588-7.
• 34 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego, "Lotnictwo. Aviation International", 1-15 czerwca 1993;
• Mariusz Konarski, Andrzej Olejko, Tradycje polskiego lotnictwa morskiego, Wyd. Muzeum Marynarki Wojennej, Gdynia 1995;
• 34. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego, "Lotnictwo z szachownicą", nr 7 (4/2003) i nr 8 (1/2004).