Bahri Omari
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Minister spraw zagranicznych Albanii | |
| Okres |
od 6 lutego 1944 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
| Odznaczenia | |
| |
Bahri Omari (ur. 10 lutego 1889 w Gjirokastrze, zm. 14 kwietnia 1945 w Tiranie) – albański polityk i dyplomata, w 1944 minister spraw zagranicznych.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Iljaza Hilmiego i Reho[1]. Kształcił się w szkole dla urzędników osmańskich „Mülkiye-i-Sehahané” w Stambule[1]. W latach 1913–1914 pełnił funkcję prefekta Himary[2]. W 1915 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych[3]. Tam związał się z Panalbańską Federacją Vatra w Bostonie, skupiającą diasporę albańską. W tym samym mieście wydawał czasopismo Dielli (Słońce). W 1919 powrócił do Albanii i zaangażował się w działalność polityczną[2]. W latach 1921–1924 zasiadał w parlamencie, reprezentując Demokratyczną Partię Narodową (Partia Demokratike Kombëtare). W 1924 należał do grona bliskich współpracowników Fana Noliego[4]. W tym czasie pełnił funkcję redaktora naczelnego pisma Shekulli[3]. Po powrocie do władzy Ahmeda Zogu w 1925 opuścił kraj i do 1939 mieszkał w Paryżu[5], gdzie związał się z organizacją Bashkimi Kombëtar (Jedność Narodowa)[5].
Powrócił do kraju po inwazji włoskiej na Albanię w 1939, zasiadając w prowłoskiej Radzie Państwa[5]. W lutym 1944 objął stanowisko ministra spraw zagranicznych w rządzie Rexhepa Mitrovicy, które pełnił do lipca 1944. W tym czasie należał do władz Balli Kombëtar[5]. W listopadzie 1944 po objęciu władzy przez komunistów został uwięziony i stanął przed sądem oskarżony o współpracę z okupantem. 13 kwietnia 1945 Sąd Specjalny, którego obradom przewodniczył Koçi Xoxe skazał Omariego na karę śmierci. Dzień później rozstrzelany wraz z 16 innymi więźniami na przedmieściach Tirany, w miejscu zwanym Kodra e Priftit[6]. Ostatnie słowa Omariego przed śmiercią miały brzmieć: Nie jesteśmy wrogami i historia to potwierdzi[6].
Był żonaty (żona Fahrije była siostrą Envera Hoxhy), miał dwóch synów[5]. W latach 1941–1943 Enver Hoxha i jego przyszła żona Nexhmije ukrywali się w domu Omariego[7].
W 2015 Bahri Omari został wyróżniony Orderem Nderi i Kombit (Honor Narodu)[1]. W 2015 ukazała się książka Doniki Omari Bahri Omari – jeta dhe veprimtaria (Bahri Omari – życie i twórczość).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Luan Çipi, Bahri Omari, „Nderi i Kombit Shqiptar” sot „I pushkatuar nga komunistet shqiptare, dje [online], tribunashqiptare, 24 lipca 2015 [dostęp 2017-01-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-08] (alb.).
- ↑ a b Dhurata Hamzaj, Bahri Omari siç nuk e kemi njohur [online], shqiptarja.com, 12 kwietnia 2015 [dostęp 2017-01-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-07] (alb.).
- ↑ a b Donika Omari: Enveri synonte ta zhdukte Bahriun pa mbaruar lufta [online], balkanweb.com, 2015 [dostęp 2024-05-24] (alb.).
- ↑ Robert Austin: Founding a Balkan State: Albania's Experiment with Democracy, 1920–1925. Toronto: University of Toronto Press, 2012, s. 45. ISBN 978-1-4426-4435-9.
- ↑ a b c d e Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 342. ISBN 978-1-78076-431-3.
- ↑ a b Dashnor Kaloci, The official letter of Enver's sister [online], memorie.al [dostęp 2023-10-15] (alb.).
- ↑ Biografia: zbulohet letra poshteruese e Enverit kunder kunatit Bahri Omari [online], panorama.com, 25 lipca 2013 [dostęp 2017-01-07] (alb.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 342. ISBN 978-1-78076-431-3.
- Stenogram procesu Bahri Omariego [online], albanianhistory.net [dostęp 2017-01-07] (ang.).
- Bahri Omari [online], kujto.al [dostęp 2022-10-16] (alb.).
| Księstwo Albanii | |
|---|---|
| Republika Albanii | |
| Królestwo Albanii | |
| Królestwo Albanii (protektorat włoski i okupacja niemiecka) | |
| Ludowa Republika Albanii | |
| Republika Albanii |
