Przejdź do zawartości

Epitaphium Cretcovii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Epitaphium Cretcoviiłacińskie epitafium Jana Kochanowskiego poświęcone zmarłemu 16 maja 1558 roku Erazmowi Kretkowskiemu. Jest to pierwszy opublikowany tekst poetycki czarnoleskiego poety; powstał w 1558 roku[1], następnie został umieszczony na płycie nagrobnej Kretkowskiego w Padwie.

Około 1560 roku epitafium opublikowano drukiem w dodatku do dzieła De antiquitate urbis Patavii et claris civibus Patavinis libri tres Bernardina Scardeoniusa pt. De sepulchris insignibus exterorum Patavii iacentium w Bazylei. Nie podano wówczas nazwiska autora tekstu, podobnie bez nazwiska autora widnieje on na nagrobku w padewskiej bazylice św. Antoniego (Basilica del Santo)[2]. W późniejszych latach epitafium przedrukowano w dziele Monumentorum Italiae ... libri quatour Laurentego Schradera (Helmstadt, 1592)[3] i N. Chytraeusa (1594). W zmienionej przez autora wersji został także włączony do zbioru Foricoenia sive Epigrammatum libellus (stanowiący większą całość z cyklem elegii Elegiarum libri IV) jako 23 utwór. Kochanowski zmienił niektóre łacińskie formy gramatyczne i kilka słów (np. zamiast noveruntviderunt)[4]. Odkrycia autorstwa utworu (na podstawie analizy dzieła Scardeoniusa) dokonał Józef Przyborowski w 1857 roku[5].

Epitafium zbudowane jest z dziewięciu wersów. Sześć pierwszych stanowi charakterystykę kasztelana gnieźnieńskiego, a trzy ostatnie mówią o jego pośmiertnej podróży na Olimp. Tam, będąc w pobliżu bogów, spogląda z góry na troski i żale ludzi. Badacze dowiedli[6], że poeta zawarł w utworze odniesienia do Starego Testamentu (Ha 1, 10, Jer 10, 15 i 51, 18, także Koh 21, 23).

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Paulina Buchwald-Pelcowa: Dawne wydania dzieł Jana Kochanowskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993. ISBN 83-01-11146-1.
  • Janusz Pelc: Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13133-0.
  • Janusz Pelc: Wstęp. W: Jan Kochanowski: Treny. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2001. ISBN 83-04-04379-3.
  • Piśmiennictwo staropolskie: hasła osobowe A-M. oprac. zespół pod kierunkiem Romana Pollaka. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1964.
  • Jerzy Ziomek: Renesans. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999. ISBN 83-01-11766-4.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy