Jacek Chmielnik
 Jacek Chmielnik w 2006 roku | |
| Data i miejsce urodzenia |
31 stycznia 1953 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
22 sierpnia 2007 |
| Zawód |
aktor, dramaturg, |
| Współmałżonek |
Wanda Chmielnik |
| Lata aktywności |
1974–2007 |
Jacek Chmielnik (ur. 31 stycznia 1953 w Łodzi, zm. 22 sierpnia 2007 w Suchawie) – polski aktor, reżyser teatralny, dramaturg i prezenter telewizyjny.
Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodził się i wychował w Łodzi w rodzinie katolickiej[1]. Jego imię wybrała ciotka Hiacynta (zmarła krótko po jego narodzeniu), która była przełożoną sióstr elżbietanek w Bytomiu-Bobrku[2]. Uczęszczał do III LO im. Tadeusza Kościuszki[3][4]. W 1975 ukończył studia na Wydziale Aktorskim PWSFTviT w Łodzi[5][6]. Jego opiekunem był wówczas Jan Machulski. W spektaklu studenckim Popiół i diament Jerzego Andrzejewskiego (1974) w reż. Jana Maciejowskiego wystąpił w roli Janusza Kotowicza. Na czwartym roku studiów zagrał Gustawa w przedstawieniu dyplomowym Śluby panieńskie Aleksandra Fredry i Tartaliana w spektaklu Turandot. Księżniczka chińska Carla Gozziego w reż. Waldemara Wilhelma (1974), gdzie napisał teksty piosenek.
Kariera sceniczna
[edytuj | edytuj kod]W 1975 debiutował w roli wyznawcy działacza społecznego w sztuce Panna Tutli-Putli Witkacego w reż. Janusza Warmińskiego na scenie warszawskiego Teatru Ateneum[7], gdzie grał w latach 1975–1977. Był związany z teatrami: im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (1977–1978), Polskim w Poznaniu (1981–1982), im. Stefana Jaracza (1978–1981) i im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1982–1991). Grywał także w teatrach w Białymstoku, Chorzowie, Kielcach, Gliwicach, Elblągu i Wrocławiu.
W 1978 debiutował jako reżyser i scenarzysta spektaklu Ptaki niedorosłe Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu za dyrekcji Waldemara Wilhelma. W 1980 został uhonorowany nagrodą specjalną Ministra Kultury i Sztuki za realizację Kwartetu dla czterech aktorów Bogusława Schaeffera na XV Ogólnopolskim Przeglądzie Teatrów Małych Form w Szczecinie. W 1987 dostał wyróżnienie jury VIII Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu za „Krajowy blues” z własnym tekstem i muzyką oraz za jeden z utworów ze swojej pierwszej sztuki teatralnej Wiosna w ZOO, napisanej w 1983.
Był także dramaturgiem. W 1986 jako autor komedii Romanca w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie otrzymał nagrodę za „bezpretensjonalną propozycję teatru autorskiego” na XXV Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu[8]. Miał na koncie 18 realizacji na polskich scenach i trzy za granicą[8]. W latach 1986–96 Romanca była najczęściej wystawianą polską sztuką współczesną[8][9].
W latach 1993–1996 pełnił stanowisko dyrektora Teatru Nowego w Łodzi[5][8]. W 1994 łódzcy recenzenci teatralni przyznali Jackowi Chmielnikowi „Nadzwyczajną Czarną Maskę” za utrzymywanie niskiego poziomu w Teatrze Nowym, którego był dyrektorem[10], a rok później w 1995 otrzymał „Złotą Maskę”, wyróżnienie łódzkich recenzentów teatralnych za najlepszą rolę męską – Piłsudskiego w Dyktatorze Zenona Janusza Michalskiego w jego reżyserii w Teatrze Nowym w Łodzi[10].
Od 1997 zajmował się przede wszystkim reżyserowaniem spektakli teatralnych; w Teatrze Muzycznym w Gliwicach – zrealizował operę Cyrulik sewilski, musical Grają naszą piosenkę oraz operetki – Zemsta nietoperza i Kwiat Hawaii. W 2003 w Teatrze Muzycznym w Gliwicach wystąpił w musicalu Hello, Dolly! jako Horacy Vandergelder[11][12]. Pracował też jako reżyser w łódzkim Teatrze Powszechnym[5]. W 2006 był reżyserem swojej sztuki Psychoterapia czyli sex w życiu człowieka we Wrocławskim Teatrze Komedia.
Kariera ekranowa
[edytuj | edytuj kod]Swoją karierę przed kamerami zaczynał od mało znaczących epizodów w serialach Ile jest życia (1974) i Polskie drogi (1977). Rozpoznawalność wśród szerszej publiczności zdobył dzięki występom w kultowych komediach Juliusza Machulskiego: Vabank (1981) i sequelu Vabank II, czyli riposta (1984) w roli niedoświadczonego złodzieja Moksa oraz Kingsajz (1987) w roli Ola Jedliny[13]. W teledysku grupy Kombi do utworu „Black & White” (1985) w reż. Juliusza Machulskiego pojawił się w roli gwałtownego nupturienta, niedoszłego małżonka Karoliny Wajdy[13].
Wystąpił w dwóch ekranizacjach powieści w reżyserii Zbigniewa Kuźminskiego – w roli w birbanta i utracjusza, Zygmunta Korczyńskiego, rodzinnego odszczepieńca i zaprzańca, który porzucił ojcowiznę i narodową tradycję w Nad Niemnem (1987) Elizy Orzeszkowej i w roli hrabiego Wentzela, zniemczonego dziedzica, który pod wpływem miłości zostaje polskim patriotą w Między ustami a brzegiem pucharu (1987) Marii Rodziewiczówny[13]. Był gospodarzem teleturnieju TVP1 Kochamy polskie seriale (2000–2004)[14].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był żonaty z Wandą[7]. Mieli dwoje dzieci: córkę Julię (ur. 16 kwietnia 1981 w Łodzi) – dyrygentkę, trenerkę dykcji i śpiewu, która m.in. przygotowywała wokalnie uczestników programu Twoja twarz brzmi znajomo[15], i syna Igora (ur. 8 października 1986 w Krakowie), który został aktorem[14][7].
Zmarł 22 sierpnia 2007[16] wskutek porażenia prądem z wadliwej instalacji elektrycznej w swojej piwnicy obok domku letniskowego w Suchawie koło Włodawy[14]. Miał 54 lata. 28 sierpnia 2007 jego prochy spoczęły na cmentarzu komunalnym Zarzew w Łodzi (kwatera XV, rząd 18, grób 31)[3][17].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]| Rok | Film | Rola | Reżyser |
|---|---|---|---|
| 1974 | Ile jest życia | student (odc. 2) | Zbigniew Kuźmiński |
| pan młody w urzędzie stanu cywilnego (odc. 9) | |||
| 1977 | Polskie drogi | Mureńko (odc. 7) | Janusz Morgenstern |
| 1981 | Vabank | „Moks” | Juliusz Machulski |
| 1984 | Vabank II, czyli riposta | „Moks” / śpiewak z jazzbandu | |
| 1985 | „Black and White” (teledysk zespołu Kombi) | nupturient (w roli niedoszłej małżonki Karolina Wajda) | |
| 1985 | Zaproszenie | młody lekarz | Wanda Jakubowska |
| 1986 | Nad Niemnem | Zygmunt Korczyński | Zbigniew Kuźmiński, Karol Chodura, Maria Burdecka |
| Nad Niemnem | |||
| 1987 | Między ustami a brzegiem pucharu | hrabia Wentzel Croy-Dulmen | Zbigniew Kuźmiński |
| Kingsajz | Olo Jedlina | Juliusz Machulski | |
| 1988 | Przyjaciele wesołego diabła | Makary Mak | Jerzy Łukaszewicz |
| Kolory kochania | Władysław Orkan / Franek Rakoczy | Wanda Jakubowska | |
| Bliskie spotkania z wesołym diabłem | Makary Mak | Jerzy Łukaszewicz | |
| 1994–1997 | Kasztaniaki | narrator (głos) | Dariusz Zawilski, Wojciech Gierłowski, Krystyna Kulczycka,
Stanisław Kucner, Krystyna Raczkiewicz |
| 2000 | Na dobre i na złe | Zbigniew Tarczyński (odc. 29) | Piotr Wereśniak |
| 2001 | Marszałek Piłsudski | brat rotmistrza Stanisława Radziwiłła (odc. 5) | Andrzej Trzos-Rastawiecki |
| Lokatorzy | pan Kurzępa (odc. 34) | Feridun Erol | |
| Świat według Kiepskich | dziennikarz pisma „O ja cież piernicze” Stasio (odc. 108) | Okił Khamidov | |
| 2002–2007 | Samo życie | Wiktor Wojdat | |
| 2003 | Rodzina zastępcza | Michał „Misiek” (odc. 150) | Anna Hałasińska |
| 2005 | Szanse finanse | Bartek | Łukasz Rybarski |
| Lokatorzy | ojciec Małgosi (odc. 224-225) | Andrzej Kostenko | |
| 2005–2006 | Warto kochać | Piotr |
Napisane sztuki teatralne
[edytuj | edytuj kod]- Romanca
- Wiosna w zoo
- Psychodrama, czyli seks w życiu człowieka
- Giewont
- Psychoterapia, czyli seks w życiu człowieka
- Parla-Memento
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jacek Chmielnik Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2018-08-05]. (ang.).
- ↑ Ja, Jacek. Mały „Gość Niedzielny”. [dostęp 2007-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-05)]. (pol.).
- ↑ a b Pożegnaliśmy Jacka Chmielnika - ulubieniec widzów spoczął na cmentarzu na Zarzewie. „Nasze Miasto”, 2007-08-29. [dostęp 2012-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-05)]. (pol.).
- ↑ Potrójne święto „trójki”. 95. rocznica istnienia III LO. Express Ilustrowany. [dostęp 2011-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-05)]. (pol.).
- ↑ a b c Jacek Chmielnik nie żyje. „Wyborcza Lublin”, 2007-08-23. [dostęp 2018-07-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-05)]. (pol.).
- ↑ Tragiczna śmierć Jacka Chmielnika. Onet.pl. [dostęp 2018-07-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-05)]. (pol.).
- ↑ a b c Jacek Chmielnik: Nie jestem urodzonym aktorem. Interia.pl. [dostęp 2018-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-05)]. (pol.).
- ↑ a b c d Spektakl „Romanca”, Jacek Chmielnik, reż. Dariusz Majchrzak. Centrum Kultury w Gdyni. [dostęp 2012-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)]. (pol.).
- ↑ Urszula Wolak: „Romanca” może spaść z repertuaru Groteski. „Dziennik Polski”, 2012-09-28. [dostęp 2012-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-05)]. (pol.).
- ↑ a b Michał Lenarciński: Blask Złotych Masek. „Nasze Miasto”, 13 czerwca 2001. [dostęp 2024-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-07-20)]. (pol.).
- ↑ Regina Gowarzewska-Griessgraber: Hello, Dolly!, czyli musicalowy hit z serialową gwiazdą. „The Times”, 2009-05-21. [dostęp 2012-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-05)]. (pol.).
- ↑ mw (2004-05-14): Musical 'Hello, Dolly!' w Teatrze Muzycznym w Gdyni. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2012-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-05)]. (pol.).
- ↑ a b c Przemek Gulda: Tragiczna śmierć wielkiego aktora. 14 lat temu odszedł Jacek Chmielnik. Wirtualna Polska, 20 sierpnia 2021. [dostęp 2024-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-07-20)]. (pol.).
- ↑ a b c Jacek Chmielnik: „Bez przesady z tym aktorstwem”. Interia.pl. [dostęp 2018-07-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-05)]. (pol.).
- ↑ Katarzyna Kojzar (2014-12-24): Julia Chmielnik: Brakuje mi taty, naszych długich rozmów. Gazeta Krakowska. [dostęp 2012-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-05)]. (pol.).
- ↑ Personalidade: Jacek Chmielnik (Polônia). InterFilmes.com. [dostęp 2016-12-02]. (port.).
- ↑ Urszula Wolak (2012-09-28): Cmentarz Komunalny „Zarzew” Łódź/Jacek Chmielnik. Polskie cmentarze. [dostęp 2012-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-05)]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Izabela Szylko. „Pół żartem, pół serio” – spotkanie z Jackiem Chmielnikiem. „Film”. nr 11/1988 (XLIII), s. 16–17, 1988-03-13. Warszawa: RSW Prasa-Książka-Ruch. ISSN 0137-463X.
- Portret na życzenie: Jacek Chmielnik. „Film”. nr 3 (2114)/1990 (XLV), s. 22, 1990-01-21. Warszawa: RSW Prasa-Książka-Ruch. ISSN 0137-463X.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jacek Chmielnik w bazie Filmweb
- Jacek Chmielnik w bazie filmpolski.pl
- Jacek Chmielnik, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2021-04-09].
- Jacek Chmielnik w bazie IMDb (ang.)
- Jacek Chmielnik na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Absolwenci Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi
- Aktorzy filmowi związani z Łodzią
- Aktorzy teatralni związani z Łodzią
- Aktorzy związani z Kaliszem
- Polscy aktorzy filmowi
- Polscy aktorzy radiowi
- Polscy aktorzy teatralni
- Polscy aktorzy telewizyjni
- Reżyserzy teatralni związani z Łodzią
- Ludzie urodzeni w Łodzi
- Ofiary wypadków
- Osobowości telewizyjne związane z TVP
- Pochowani na cmentarzu Zarzew w Łodzi
- Urodzeni w 1953
- Zmarli w 2007