Jerzy Nadolski
pułkownik lekarz | |
Data i miejsce urodzenia |
11 października 1885 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1940 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
2 Pułk Piechoty, 3 Pułk Piechoty, 8 Szpital Okręgowy |
Stanowiska |
komendant szpitala okręgowego |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Jerzy Nadolski (ur. 11 października 1885 w Sannikach, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik lekarz Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Stanisława i Zofii z Kubickich. Był ojcem profesora Andrzeja Nadolskiego (1921–1993). W 1914 ukończył studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego i uzyskał dyplom doktora nauk medycznych. W latach 1914–1917 służył w Legionach Polskich. Jako lekarz pułkowy z 2 pułkiem Legionów odbył kampanię karpacką i bukowińską. Od 1916 przeniesiony do 3 pułku piechoty. 29 września 1914 awansował do stopnia podporucznika, 13 listopada 1914 na porucznika, a 1 grudnia 1916 na kapitana[1]. Do 6 czerwca 1916 roku był szefem sanitarnym w c. i k. Komendzie Grupy Polskich Legionów, a następnie lekarzem 3 kompanii uzupełniającej w Dęblinie.
Od 1 listopada 1918 w WP, został lekarzem kursu wyszkolenia artylerii w Garwolinie. Od 1919 został komendantem pociągu szpitalnego nr 5 a od 1 października 1918 r, szefem sanitarnym 5 Dywizji Piechoty. Po wojnie został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 81. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy. W latach 1923–1924 pełnił służbę w Szefostwie Sanitarnym Dowództwa Okręgu Korpusu nr V w Krakowie, pozostając na ewidencji V batalionu sanitarnego[2][3]. W 1928 praktykował w 5 Szpitalu Okręgowym w Krakowie[4]. W lipcu 1929 został wyznaczony na stanowisko komendanta 8 Szpitala Okręgowego w Toruniu[5]. 18 lutego 1930 awansował do stopnia pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 i 2. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy. W czerwcu 1930 został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu nr V w Krakowie na stanowisko szefa sanitarnego[6][7]. W 1934 został szefem sanitarnym Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie przy ulicy Przejazd 15. Mieszkał w Warszawie przy ulicy Cieszkowskiego 3[8]. W 1937 został wyznaczony na stanowisko komendanta Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego imienia Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego w Warszawie, który 28 sierpnia 1938 został przekształcony w Akademię Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego. Pełnił funkcję przewodniczącego komitetu redakcyjnego czasopisma „Kultura Fizyczna”, od 1937 „Wychowanie Fizyczne”.
W czasie kampanii wrześniowej 1939 był szefem szpitali wojskowych w rejonie Chełma i Łucka. Po agresji ZSRR na Polskę w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku[9]. Wiosną 1940 został zamordowany w Charkowie przez funkcjonariuszy NKWD i pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[9], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[10]. Znajduje się na Liście Starobielskiej NKWD, poz. 2337[9].
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady[11][12]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[13][14].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 7491
- Krzyż Niepodległości (12 maja 1931)[15]
- Krzyż Walecznych[16] (czterokrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1931)[17]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[9]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[9]
- Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża II stopnia (1935)[18]
- Złoty Krzyż Zasługi Wojskowej z koroną na wstędze (Austro-Węgry)
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej Signum Laudis (Austro-Węgry)
- Krzyż Pro Ecclesia et Pontifice (Watykan, 1937)[19][20]
- Order Krzyża Białego Związku Obrony III klasy (Estonia, 1934)[21]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- awanse generalskie oficerów II Rzeczypospolitej Polskiej z 2007
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich ... s. 53.
- ↑ Rocznik oficerski 1923 s. 94, 1150, 1198.
- ↑ Rocznik oficerski 1924 s. 52, 1043, 1079.
- ↑ Rocznik oficerski 1928 s. 710, 725.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 11 z 6 lipca 1929 r. s. 204.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 11 z 18 czerwca 1930 r. s. 219.
- ↑ Rocznik oficerski 1932 s. 321, 467.
- ↑ Stanisław Konopka, Rocznik Lekarski ... s. 1163, 1317.
- ↑ a b c d e Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 364.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 2 [dostęp 2024-09-19] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-01-09].
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.
- ↑ Kronika. Krzyże Walecznych. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 28 z 5 lutego 1921.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 101 „za zasługi na polu wiedzy lekarskiej i lecznictwa w wojsku”.
- ↑ Polski Czerwony Krzyż. Sprawozdanie za 1935. Warszawa: 1936, s. 12.
- ↑ „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”, s. 39, Nr 2 z 11 listopada 1937. Ministerstwo Spraw Wojskowych.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 2 z 11 listopada 1937 r., s. 39.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 13/1934, s. 231
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917.
- Lista starszeństwa korpusu oficerów sanitarnych [w:] Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 3 z 31.01.1934 r.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych korpusu sanitarnego, Departament Zdrowia Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa czerwiec 1934.
- Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
- Dzienniki Personalne Ministra Spraw Wojskowych.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Stanisław Konopka, Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1936 rok, Biuro Propagandy Polskiej Medycyny przy Naczelnej Izbie Lekarskiej, Warszawa 1936.
- Maria Magdalena Blombergowa. Uczeni polscy rozstrzelani w Katyniu, Charkowie i Twerze. „Analecta”, s. 51-52, R. 9 Z. 2 (18) / 2000.
- Banaszek Kazimierz; Roman Wanda Krystyna; Sawicki Zdzisław: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- https://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/14549
- http://ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl/wpis/6564
- Absolwenci Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Odznaką Honorową Polskiego Czerwonego Krzyża II stopnia
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie – ofiary zbrodni katyńskiej – mianowani generałami Wojska Polskiego III Rzeczypospolitej
- Oficerowie lekarze Legionów Polskich 1914–1918
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Charkowie
- Polacy odznaczeni Krzyżem Pro Ecclesia et Pontifice
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Polacy odznaczeni Krzyżem Zasługi Wojskowej
- Polacy odznaczeni Medalem Zasługi Wojskowej Signum Laudis
- Polacy odznaczeni Krzyżem Ligi Obrony
- Pułkownicy lekarze II Rzeczypospolitej
- Urodzeni w 1885
- Zmarli w 1940
- Żołnierze II Brygady Legionów Polskich
- Oficerowie 5 Batalionu Sanitarnego
- Pochowani na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu na Piatichatkach w Charkowie