Przejdź do zawartości

Konwencjonalizm

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Konwencjonalizm – przyrodoznawczy kierunek filozoficzny, powstały w V w. p.n.e. (Protagoras, Arystyp, sofiści), a rozwinięty w końcu XIX i w XX w. (Poincaré, Bergson, Ajdukiewicz), w myśl którego wszystkie twierdzenia i teorie o charakterze naukowym są konwencjami (tzn. mają umowny charakter)[1]. Rolą pełnioną przez te konwencje jest wygoda myślenia w procesach poznania i wartościowania w danym wycinku czasoprzestrzeni, co – w przekładzie potocznym – jest takim rozeznawaniem się w pewnej rzeczywistości, w którym umownie przyjmuje się określone sądy za prawdziwe bądź nieprawdziwe oraz określone rzeczy za dobre lub piękne bądź złe lub brzydkie. Niejako „użytkowym przekazem” konwencjonalizmu jest to, iż w praktyce nie ma wiecznie niezmiennych stanowisk wobec realiów – z racji tego, że rozwojową naturę ma myśl ludzka.

Istnieje konwencjonalizm:

  • umiarkowany – istnieją pewne doświadczenia, które zmuszają nas do uznania pewnych sądów (np. zdania sprawozdawcze), ale są też doświadczenia, które nie zmuszają nas i potrzebna jest konwencja, by dowiedzieć się czym to coś jest.
  • skrajny - różnica między koniecznością w jednym języku i brakiem konieczności uznania tych sądów w innym wynika z samej natury języka[2]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. konwencjonalizm, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-10-28].
  2. Kazimierz Ajdukiewicz, Wybór pism: Obraz świata i aparatura pojęciowa, [w:] Anna Jedynak, Ajdukiewicz, Myśli i Ludzie, Warszawa: "Wiedza Powszechna", 2003, s. 166-182, ISBN 978-83-214-1293-1 [dostęp 2023-09-26].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy