Mungo (ssaki)

Mungo
	Mungos
	É. Geoffroy Saint-Hilaire & F. Cuvier, 1795
	; Mungo pręgowany (M. mungo)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	kotokształtne
Infrarząd	Viverroidea
Rodzina	mangustowate
Podrodzina	Mungotinae
Rodzaj	mungo
	Typ nomenklatoryczny
	Viverra mungo J.F. Gmelin, 1788
Synonimy
	Mungo: Muirhead, 1819; Mongo: Lesson, 1842; Ariela J.E. Gray, 1864;
	Mungo: Muirhead, 1819; Mongo: Lesson, 1842; Ariela J.E. Gray, 1864;
Gatunki
	4 gatunki (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	4 gatunki (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Zasięg występowania
	; Mungos gambianus Mungos mungo
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mungo^[5] (Mungos) – rodzaj ssaków z podrodziny Mungotinae w obrębie rodziny mangustowatych (Herpestidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce^[6]^[7]^[8].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 30–45 cm, długość ogona 17,8–31 cm, długość tylnej stopy 5,3–9 cm, długość ucha 2–3,6 cm; masa ciała 0,89–2,2 kg^[7]^[9].

Systematyka

Rodzaj zdefiniowali w 1795 roku francuscy zoolodzy Étienne Geoffroy Saint-Hilaire i Frédéric Cuvier w artykule dotyczącym teriologii opublikowanym na łamach Magasin Encyclopédique: ou journal des sciences, des lettres et des arts^[1]. Autorzy nie wskazali gatunku typowego; w 1819 roku Muirhead wyznaczył jako gatunek typowy Viverra mungo J.F. Gmelin, 1788^[10]^[2], jednak McKenna i Bell w 1997 argumentowali że to Herpestes fasciatus (Desmarest, 1823) powinien być traktowany jako typ^[11].

Etymologia

Mungos (Mungo, Mongo): tel. mangīsu ‘mangusta’ lub mar. mangus ‘mangusta’^[12].
Ariela: heb. Ariel ‘lew Boży’; później ’duch wody, duch powietrza’^[13]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Ariela taenionota Desmarest, 1823 (= Viverra mungo J.F. Gmelin, 1788).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[14]^[9]^[6]:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[5]	Podgatunki^[7]^[6]^[9]	Rozmieszczenie geograficzne^[7]^[6]^[9]	Podstawowe wymiary^[7]^[9]^[c]	Status IUCN^[15]
	Mungos mungo	(J.F. Gmelin, 1788)	mungo pręgowany	gatunek monotypowy	Czarna Afryka (z wyjątkiem lasów deszczowych i obszarów pustynnych) w Senegalu i Gambii, na wschód do Erytrei i Somalii, na południe do Angoli, północno-wschodniej Namibii i wschodniej Południowej Afryki	DC: 30–40 cm DO: 18–31 cm MC: 0,9–1,9 kg	LC
	Mungos gambianus	(Ogilby, 1835)	mungo gambijski	gatunek monotypowy	zachodnia Afryka od Senegalu i Gambii, na wschód do Nigerii	DC: 30–45 cm DO: 23–29 cm MC: 1–2,2 kg	LC

Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski.

Opisano również gatunki wymarłe^[16]:

Mungos dietrichi Petter, 1963^[17] (Afryka; pliocen–plejstocen)
Mungos minutus Petter, 1973^[18] (Afryka; plejstocen).

Uwagi

↑ Wariant pisowni Mungos É. Geoffroy Saint-Hilaire & F. Cuvier, 1795.
↑ Niepoprawna późniejsza pisownia
↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

↑ ^a ^b É. Geoffroy Saint-Hilaire & F. Cuvier. Mammalogie. „Magasin Encyclopédique: ou journal des sciences, des lettres et des arts”. 2, s. 184, 187, 1795. (fr.).
↑ ^a ^b L. Muirhead: Mazology. W: D. Brewster: The Edinburgh encyclopaedia. Cz. 13. Edinburg: William Blackwood, 1819, s. 415. (ang.).
↑ R.-P. Lesson: Nouveau Tableau du Règne Animal: Mammifères. Paris: Arthus Bertrand, 1842, s. 63. (fr.).
↑ J.E. Gray. A revision of the genera and species of Viverrine animals (Viverridae) founded on the collection in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1864, s. 565, 1864. (ang.).
↑ ^a ^b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 144. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 418. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e J.S. Gilchrist, A.P. Jennings, G. Veron & P. Cavallini (koordynator): Family Herpestidae (Mongooses). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 327–328. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Mungos. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2019-10-02].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 659. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ R.V. Melville & J.D.D. Smith: Official lists and indexes of names and works in zoology. Londyn: ICZN, 1987, s. 128. ISBN 0-85301-004-8. (ang.).
↑ M.C. McKenna & S.K. Bell: Classification of mammals above the species level. Nowy Jork: Columbia University Press, 1997, s. 239. ISBN 978-0-231-11013-6. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 434.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 121.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-15]. (ang.).
↑ Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-02]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Mungos Geoffroy Saint-Hilaire & Cuvier, 1795, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-12-15] (ang.).
↑ G. Petter. Étude de quelques Viverridés (Mammifères, Carnivores) du Pléistocène inférieur du Tanganyika (Afrique orientale). „Comptes Rendus Sommaires de la Société Géologique de France”. 7 (5), s. 265–274, 1963. (fr.).
↑ G. Petter: Carnivores pléistocènes du ravin d’Olduvai (Tanzanie). W: L.S.B. Leakey, R.J.G. Savage & S.C. Coryndon (redaktorzy): Fossil Vertebrates of Africa. Cz. 3. London: Academic Press, 1973, s. 44–100. ISBN 978-0-12-440403-8. (ang. • fr.).

Bibliografia

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[2] Wariant pisowni Mungos É. Geoffroy Saint-Hilaire & F. Cuvier, 1795.

[4] Niepoprawna późniejsza pisownia

[17] DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

[Geoffroy&Cuvier-1] É. Geoffroy Saint-Hilaire & F. Cuvier. Mammalogie. „Magasin Encyclopédique: ou journal des sciences, des lettres et des arts”. 2, s. 184, 187, 1795. (fr.).

[mui-3] L. Muirhead: Mazology. W: D. Brewster: The Edinburgh encyclopaedia. Cz. 13. Edinburg: William Blackwood, 1819, s. 415. (ang.).

[les-5] R.-P. Lesson: Nouveau Tableau du Règne Animal: Mammifères. Paris: Arthus Bertrand, 1842, s. 63. (fr.).

[Gray-6] J.E. Gray. A revision of the genera and species of Viverrine animals (Viverridae) founded on the collection in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1864, s. 565, 1864. (ang.).

[miiz-7] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 144. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[icmw-8] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 418. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[hmw-9] J.S. Gilchrist, A.P. Jennings, G. Veron & P. Cavallini (koordynator): Family Herpestidae (Mongooses). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 327–328. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[Wilson&Reeder-10] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Mungos. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2019-10-02].

[amw-11] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 659. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Melville&Smith-12] R.V. Melville & J.D.D. Smith: Official lists and indexes of names and works in zoology. Londyn: ICZN, 1987, s. 128. ISBN 0-85301-004-8. (ang.).

[McKenna&Bell-13] M.C. McKenna & S.K. Bell: Classification of mammals above the species level. Nowy Jork: Columbia University Press, 1997, s. 239. ISBN 978-0-231-11013-6. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792181#page/442/mode/1up_434]-14] Palmer 1904 ↓, s. 434.

[CITEREFPalmer1904[https://biodiversitylibrary.org/page/27791868_121]-15] Palmer 1904 ↓, s. 121.

[mdd-16] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-15]. (ang.).

[18] Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-02]. (ang.).

[Zijlstra-19] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Mungos Geoffroy Saint-Hilaire & Cuvier, 1795, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-12-15] (ang.).

[pet73a-20] G. Petter. Étude de quelques Viverridés (Mammifères, Carnivores) du Pléistocène inférieur du Tanganyika (Afrique orientale). „Comptes Rendus Sommaires de la Société Géologique de France”. 7 (5), s. 265–274, 1963. (fr.).

[pet73b-21] G. Petter: Carnivores pléistocènes du ravin d’Olduvai (Tanzanie). W: L.S.B. Leakey, R.J.G. Savage & S.C. Coryndon (redaktorzy): Fossil Vertebrates of Africa. Cz. 3. London: Academic Press, 1973, s. 44–100. ISBN 978-0-12-440403-8. (ang. • fr.).

[1]

[a]

[2]

[b]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[c]

[15]

[16]

[17]

[18]