Ruch Huti
Huti, Husi (arab. الحوثيون trb. Al-Husiun trl. āl-ḥūṯīūn), zbrojna część jako Ansar Allah (arab. أنصار ﷲ, pol. Wyznawcy Allaha) – jemeński ruch o charakterze polityczno-militarnym, skupiający plemiona zajdyckie (jeden z odłamów szyizmu) zamieszkujące w większości północno-zachodni Jemen.
Większość jego członków jest zajdytami, jednego z odłamów szyizmu występującego niemal wyłącznie w Jemenie[1]. Są oni znaczną mniejszością religijną w tym kraju. W przeszłości zajdyci sprawowali władzę w państwowości jemeńskiej[2]. Pierwotnie współczesny ruch powstał na początku lat 90. XX wieku (w 1994 roku[3]) w muhafazie Sada w Jemenie. Funkcjonował wówczas jako Asz-Szabab al-Mumin (Wierząca Młodzież)[4][5]. Pierwszym przywódcą ruchu był Husajn Badreddin al-Huti. Miał on liczne osobiste związki z Iranem; spędził tam część swojego życia i pozostawał w bliskich stosunkach z ajatollahem Alim Chameneim. Nazwa ruchu została później wzięta od jego nazwiska[6]. Huti zachowują tradycyjnie dobre stosunki z szyickim Iranem i jego sojusznikami[7].
Początkowa działalność organizacji była pokojowa. Dopiero w 2004 Huti rozpoczęli antyrządową rebelię przeciw sunnickim władzom centralnym. Powodem wystąpień była amerykańska interwencja w Iraku, którą rządzący popierali[8][5]. W tym samym roku został zabity przez jemeńskie siły bezpieczeństwa dotychczasowy lider Husajn Badreddin al-Huti. Przywództwo w ruchu obejmowali następnie kolejno jego trzej bracia[4]. Konflikt ten trwa z różnym nasileniem. Huti odnosili w większości z nich zwycięstwa. Huti są jednym z głównych uczestników toczącej się wojny domowej w Jemenie, która wybuchła po tym, jak ruch ten w styczniu 2015 dokonał zamachu stanu, a wcześniej zajął stolicę Sanę we wrześniu 2014[9][10]. Organizacji tej zarzuca się dokonywanie aktów piractwa morskiego na wodach Morza Czerwonego w pobliżu cieśniny Adeńskiej[11].
Ruch Huti jest przez niektóre kraje uznawany za organizację terrorystyczną. Uznania takiego dokonała m.in. Arabia Saudyjska i Zjednoczone Emiraty Arabskie[12][13]. Stany Zjednoczone uznały Huti za organizację terrorystyczną 19 stycznia 2021, wycofały jednak stanowisko zaledwie około miesiąca później – 16 lutego[14][15].
Ruch deklaruje się jako antysyjonistyczny i antysemicki[potrzebny przypis]. Mniejszość żydowska w Jemenie stawała się wielokrotnie ofiarą jego prześladowań[16][5]. Głosi na swych sztandarach także hasła antyamerykańskie[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ zajdyci, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-02-08].
- ↑ Zajdyci – Zapytaj.onet.pl – [online], zapytaj.onet.pl [dostęp 2019-02-08] (pol.).
- ↑ a b A. Olech, A. Lis, Największe organizacje terrorystyczne na świecie: charakterystyka zagrożenia - modus ponens, Wiedza Obronna, [online], 2020 (pol.).
- ↑ a b Bethan McKernan Middle East, Who are the Houthis and why are they fighting the Saudi coalition in Yemen?, „The Guardian”, 21 listopada 2018, ISSN 0261-3077 [dostęp 2019-02-08] (ang.).
- ↑ a b c The New York Times, Who Are the Houthis of Yemen?, „The New York Times”, 20 stycznia 2015, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-02-08] (ang.).
- ↑ JSK Internet, Notatka BBN: Sytuacja w Jemenie, „Biuro Bezpieczeństwa Narodowego” [dostęp 2019-02-08].
- ↑ Wojna o wpływy. Konflikt Saudów i Iranu [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2019-02-08].
- ↑ Jemen: jest porozumienie między rebeliantami a prezydentem?, „TVN24.pl” [dostęp 2019-02-08].
- ↑ Held hostage, „The Economist”, 22 stycznia 2015, ISSN 0013-0613 [dostęp 2019-03-15].
- ↑ Yemenis are shocked by Houthis’ quick capture of Sana’a [online], Middle East Eye édition française [dostęp 2019-03-15] (fr.).
- ↑ ALFA BRAVO, Kolejny akt irańskiego terroru. Jemeńscy Huti porwali statek handlowy - GospodarkaMorska.pl [online], GospodarkaMorska.pl - portal morski, portal gospodarczy [dostęp 2024-01-12] (pol.).
- ↑ UAE lists Muslim Brotherhood as terrorist group, „Reuters”, 15 listopada 2014 [dostęp 2021-05-08] (ang.).
- ↑ Saudi Arabia designates Muslim Brotherhood terrorist group, „Reuters”, 7 marca 2014 [dostęp 2021-05-08] (ang.).
- ↑ Yemen: US set to revoke Houthi ‘terrorist’ label [online], Deutsche Welle, 6 lutego 2021 [dostęp 2021-02-20] (ang.).
- ↑ US to Reverse Terrorist Designation of Yemen’s Houthi Rebels [online], VOA News, 12 lutego 2021 [dostęp 2021-02-20] (ang.).
- ↑ Rod Nordland, Persecution Defines Life for Yemen’s Remaining Jews, „The New York Times”, 18 lutego 2015, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-02-08] (ang.).