Stychomytia
Stychomytia – w antycznym dramacie greckim żywiołowy dialog postaci scenicznych, złożony z jednowersowych replik wypowiadanych naprzemiennie (wypowiedź każdej z dwóch postaci składa się z jednego, pełnego wiersza)[1]. W przypadku dwuwierszowych wypowiedzi stosuje się nazwę dystychomytia. Jeżeli wypowiedzi bohaterów dopełniają się w obrębie jednego wersu, mówimy o haplostychomytii. Przykładem stychomytii są wersy 730-757 Antygony, zaś dystychomytii wersy 106-131 Króla Edypa. Stychomytia występuje też w Hippolytosie uwieńczonym Eurypidesa:
- STARY SŁUGA:
- O książę! — gdyż li boga władcą zwać wypada —
- Czy raczysz mnie wysłuchać? Dobra moja rada.
- HIPPOLYTOS:
- I owszem, boć niemądrze postąpiłbym przecie.
- STARY SŁUGA:
- A wiesz ty, jaki zwyczaj panuje na świecie?
- HIPPOLYTOS:
- Nie, nie wiem. W jakiej sprawie twa się warga trudzi?
- STARY SŁUGA:
- Nikt pychy i uporu nie lubi śród ludzi.
- HIPPOLYTOS:
- Rzecz prosta, bo i któż by lubił pychę człeka?
- STARY SŁUGA:
- Że nikt zaś na uprzejmą grzeczność nie narzeka.
- HIPPOLYTOS:
- Na uprzejmości ludzie nigdy źle nie wyśli.
- STARY SŁUGA:
- Czyż bóstwa, powiedz, nie są takiej samej myśli?[2]
Eurypides, Hippolytos uwieńczony, tłum. Jan Kasprowicz
Rzadkim przykładem stychomytii w lirycznej części utworu są wersy 1002-1076 Persów Ajschylosa, gdy strofy wypowiadane są naprzemiennie przez chór i jednego z aktorów.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jacek Baluch, Piotr Gierowski: Czesko-polski słownik terminów literackich. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 359. ISBN 978-83-233-4066-9.
- ↑ Eurypides: Hippolytos uwieńczony, tłum. Jan Kasprowicz. wolnelektury.pl. [dostęp 2017-02-10]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mała encyklopedia kultury antycznej, red. Zdzisław Piszczek, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1983.