Przejdź do zawartości

Władysław Kotarbiński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław vel Włodzimierz Kotarbiński
Ilustracja
Portret W. Kotarbińskiego w Jednodniówce strzeleckiej powiatu grodzkiego Z.S. Warszawa – Południe z 19 marca 1939
podporucznik piechoty podporucznik piechoty
Data i miejsce urodzenia

19 maja 1898
Noworadomsk

Data i miejsce śmierci

10 kwietnia 1942
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1915–1942

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Późniejsza praca

Urzędnik

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921

Władysław Kotarbiński, znany też jako Włodzimierz Kotarbiński[1] (ur. 19 maja 1898 w Noworadomsku[2][a][1][3], zm. 10 kwietnia 1942 w Warszawie[4][5]) – polski wojskowy, żołnierz I Brygady Legionów Polskich w czasie I wojny światowej, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej oraz obrony Warszawy w 1939 roku.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 19 maja 1898 w rodzinie Jana (ok. 1874-?) i Klementyny z Bobrowskich (ok. 1875-?)[2][6]. Ojciec z zawodu był nożownikiem, czyli rzemieślnikiem wytwarzającym narzędzia ostre[2].

W chwili wybuchu I wojny światowej Władysław Kotarbiński był uczniem gimnazjum w Jędrzejowie. W styczniu 1915 roku wstąpił do świeżo uformowanej I Brygady Legionów Polskich. 29 sierpnia 1916 roku został ranny. Po rekonwalescencji kontynuował służbę w aparacie werbunkowym. W 1917 roku służył w Komisariacie Werbunkowym do Wojska Polskiego we Włocławku i był przedstawiony do odznaczenia Krzyżem Wojskowym Karola[3]. W październiku 1917 roku przebywał w Szpitalu Rezerwy nr 1 Armii Austro-Węgierskiej w Przemyślu[7][8]. Następnie brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. 13 czerwca 1922 za udział w wojnach o niepodległość Polski w latach 1914-20 nadano mu Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari. Dekoracji w imieniu marszałka Józefa Piłsudskiego dokonał gen. Edward Śmigły-Rydz w asyście generałów: Karola Trzaska-Durskiego, Bolesława Roji, Mieczysława Norwida-Neugebauer, Leona Berbeckiego, Stefana Suszyńskiego, Mieczysława Kulińskiego, Gustawa Orlicz-Dreszera, Tadeusza Piskora i innych[9].

Po wojnie przeniesiony do rezerwy w stopniu chorążego. 29 listopada 1927 Prezydent RP mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 i 1119. lokatą w korpusie oficerów rezerw piechoty[10][11], a minister spraw wojskowych wcielił do 14 Pułku Piechoty we Włocławku[12][13].

Pracował jako urzędnik[14]. W 1929 był zatrudniony w Straży Granicznej[15]. Był działaczem Związku Strzeleckiego. W 1933 r. był prezesem Okręgu nr 1 Warszawskiego Związku Strzeleckiego[16]. W 1935 r. był wiceprezesem tego okręgu[17], zaś w 1939 roku Komendantem Powiatu Grodzkiego Warszawa Południe w stopniu starszego kompana[18].

Po wybuchu II wojny światowej brał udział w obronie Warszawy[19]. Zmarł 10 kwietnia 1942 roku. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w kw. 310/5/5, grobie rodziny Pietrzaków[4][5].

Władysław Kotarbiński 6 sierpnia 1928 roku w parafii św. Aleksandra w Warszawie wziął ślub z Jadwigą Teodozją Pietrzak (1897-1939) z Mogielnicy, urzędniczką warszawską. W chwili ślubu mieszkał przy ulicy Filtrowej, w domu o numerze hipotecznym nr 7341[14][4].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Związki z rodziną Szałwińskich

[edytuj | edytuj kod]
Rodzeństwo Szałwińskich z Władysławem Kotarbińskim (w środku, w mundurze) pod pomnikiem T. Kościuszki w niezidentyfikowanej miejscowości. Zdjęcie wykonano między 18 czerwca (Szałwińscy są w żałobie po matce, zmarłej tego dnia) a listopadem 1918 roku, kiedy to zginął pozujący na zdjęciu Bolesław Tomasz Szałwiński (1895-1918).

We wrześniu 2020 r. Maria Chyła z Włocławka opisała w Gazecie Pomorskiej historię swojej ciotki Heleny z Afeltowiczów Buczyńskiej (1896-?), która w czasie wojny służyła w Amerykańskim Czerwonym Krzyżu. W ramach artykułu p. Chyła nadesłała portrety legionistów, które jej ciotka otrzymywała jako upominek. Grażyna Ode-Zwolińska, regionalistka[24] z Włocławka rozpoznała na jednym z nich Władysława Kotarbińskiego. W korespondencji do artykułu nt. Heleny Afeltowicz, opisała postać legionisty w weekendowym wydaniu Gazety Pomorskiej z 14-15 listopada 2020 r., a także jego związki z rodziną Szałwińskich, z którą sama jest spokrewniona[25][26]. Ode-Zwolińska odziedziczyła pocztówki wysyłane przez Kotarbińskiego do Feliksy Szałwińskiej (1888-1981), nauczycielki z Włocławka. Zwraca uwagę, że legionista zwracał się do Szałwińskiej żartobliwie w formie per "ciociu", a sam tytułował się jej "wnuczkiem", choć był raptem o dziesięć lat od niej młodszy. Ode-Zwolińska wysuwa hipotezę, że Kotarbiński mógł być spokrewniony z rodziną Szałwińskich. W swoich pocztówkach wspomina miejscowość Skaszyn, gdzie mieszkały rodziny Darnikiewiczów, spokrewnionych z Szałwińskimi przez Mariannę Wiktorię z Wojciechowskich (1855-1918)[27], matkę Feliksy[b]; oraz Pawłoszewskich, cioteczne rodzeństwo[c][25][28] ze strony jej ojca Teofila (1836-1910)[25][27]. Kotarbiński wymienia także "ciocię z Korwinowa", którą Ode-Zwolińska identyfikuje jako Eufemię Irenę Konieczną (1880-1975)[29][30], rodzoną siostrą Feliksy. Wreszcie Kotarbiński mógł poznać Szałwińskich przez Cypriana Mateusza Darnikiewicza (1895-?)[31] ze wspomnianego Skaszyna lub Eugeniusza Stanisława Szałwińskiego (1893–1928), także brata Feliksy, którzy również byli legionistami. Pocztówki były nadesłane 27 lipca z Włocławka (z pieczątką Inspektoratu Werbunkowego Wojska Polskiego) oraz 28 października z Przemyśla. W 1918 roku Kotarbiński pozował do zdjęcia grupowego z rodziną Szałwińskich pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki w niezidentyfikowanej miejscowości[7][8].

  1. Według innych źródeł: w Kamieńsku lub Jędrzejowie.
  2. Marianna Wiktoria Szałwińska była rodzoną siostrą Heleny Franciszki Hoffman (1859-1895). Pasierbicą tejże była Sabina Marianna Darnikiewicz (1867-1943).
  3. Wanda Walentyna Pawłoszewska (1843-1910) była rodzoną siostrą Teofila Szałwińskiego. Ich rodzicami byli Jan Szałwiński (174-1856) i Anna z Bojańczyków (1802-1856).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Włodzimierz (Władysław) Kotarbiński. Detale kartoteki personalno-odznaczeniowej. Wojskowe Biuro Historyczne im. gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego. [dostęp 2021-08-14]. (pol.).
  2. a b c Metryka chrztu Władysława Kotarbińskiego nr 455/1898 z 25.07.1898 r. Księga unikat aktów urodzonych. Sygn. 48/298/0/-/25 w: Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Radomsku. Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim.
  3. a b Kotarbiński Władysław. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, 2019. [dostęp 2021-08-14]. (pol.).
  4. a b c Cmentarz Stare Powązki: JÓZEFA PIETRZAK, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-08-14].
  5. a b Kotarbiński Włodzimierz. Nekrologi Warszawskie. Baza Nekrologów, 2016-04-04. [dostęp 2021-08-14]. (pol.).
  6. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-10-10]..
  7. a b Pocztówka Władysława Kotarbińskiego do Feliksy Szałwińskiej z 28.10.1917 r.
  8. a b Małgorzata Stempinska. Legionista Władysław Kotarbiński i jego związki z rodziną Szałwińskich. „Gazeta Pomorska”, s. 5, 2020-11-14. Bydgoszcz: Polska Press. ISSN 0867-4965. 
  9. Kronika wojskowa. „Żołnierz Polski”. N° 25 (304), s. 14, 1922-06-18. Warszawa: Wojsko Polskie. [dostęp 2021-08-14]. 
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 23 grudnia 1927, s. 358, jako chor. Włodzimierz Kotarbiński (ur. 19 maja 1898).
  11. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 46, wówczas zajmował 747. lokatę.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 20 lutego 1928, s. 31, pozostawał wówczas w ewidencji PKU Włocławek.
  13. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 438, wówczas pozostawał w ewidencji PKU Łódź Miasto II.
  14. a b Metryka ślubu Włodzimierza Kotarbińskiego i Jadwigi Teodozji Pietrzak, nr 355/1928 z 6.08.1928 r. w: Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej św. Aleksandra w Warszawie. Miejsce przechowywania: Archiwum Archidiecezjalne w Warszawie. Polskie Towarzystwo Genealogiczne. s. 105. [dostęp 2021-08-14]. (pol.).
  15. a b Rozkaz nr. 21.. „Rozkazy Wojska Polskiego”, s. 5, 1929-05-27. Toruń: Dowództwo Okręgu Korpusu Nr. VIII.. [dostęp 2021-08-14]. 
  16. M. J.. Sport wśród strzelców. „Strzelec”. nr 29, s. 28, 1933-07-16. Warszawa: Związek Strzelecki. [dostęp 2021-08-15]. 
  17. Strzelec zginął śmiercią lotnika. „Strzelec”. nr 37, s. 9, 1935-09-22. Warszawa: Związek Strzelecki. [dostęp 2021-08-15]. 
  18. Powiat Grodzki Warszawa Południe Związku Strzeleckiego. „Jednodniówka strzelecka powiatu grodzkiego Z.S. Warszawa – Południe”, s. 6-7, 1939-03-19. Warszawa: Koło Przyjaciół Związku Strzeleckiego Powiatu Warszawa-Południe. [dostęp 2021-08-14]. 
  19. Ludwik Głowacki: Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975, s. 251. [dostęp 2021-08-14].
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923, s. 6, jako chor. Władysław Kotarbiński.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 76 z 12 grudnia 1923, s. 718, sprostowano imię z „Władysław” na „Włodzimierz”.
  22. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-10-10]..
  23. M.P. z 1933 r. nr 171, poz. 208, jako Włodzimierz Kotarbiński.
  24. Informacje o autorach biogramów (WSB, t. II). W: Włocławski Słownik Biograficzny. T. II. Włocławek: Włocławskie Towarzystwo Naukowe, 2005, s. 204. ISBN 83-88115-85-5.
  25. a b c Grażyna Ode-Zwolińska: Feliksa Szałwińska. W: Włocławski Słownik Biograficzny. T. II. Włocławek: Włocławskie Towarzystwo Naukowe, 2005. ISBN 83-88115-85-5.
  26. W tej imprezie wziął udział tłum ludzi. Przyszli mimo upału i trwającego meczu. DDWloclawek.pl, 2016-06-27. [dostęp 2021-08-14]. (pol.).
  27. a b Parafia NMP Królowej Polski w Kruszynie – GeoCmentarz. Geocmentarz. Mapowy System Zarządzania Cmentarzem. [dostęp 2021-08-14]. (pol.).
  28. Metryka ślubu Andrzeja Pawłoszewskiego i Wandy (Walentyny) Szałwińskiej nr 27/1860 z 5.06.1860 r. w: Duplikat akt urodzonych, zaślubionych i zmarłych od stycznia do grudnia 1860 r. Sygn. 110 w: Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej we Włocławku. Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Toruniu. Oddział we Włocławku. Genealogia w Archiwach. [dostęp 2021-08-14]. (pol.).
  29. Grób Ireny Koniecznej (1880-1975). BillionGraves Holdings, 2018-01-07. [dostęp 2021-08-14]. (pol. • ang.).
  30. Metryka chrztu Eufemii (Ireny) Szałwińskiej nr 122/1880 z 17.10.1880 r. w: Duplikaty akt urodzeń, małżeństw i zgonów. Sygn. 162 w: Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Kruszynie. Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Toruniu. Oddział we Włocławku. Genealogia w Archiwach. [dostęp 2021-08-14]. (ros.).
  31. Metryka chrztu Cypriana Mateusza Darnikiewicza nr 186/1895 z 13.10.1895 r. w: Akta urodzeń, małżeństw i zgonów. Sygn. 30 w: Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Lubieniu Kujawskim. Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Toruniu. Oddział we Włocławku. Genealogia w Archiwach. [dostęp 2021-08-14]. (ros.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy