Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Brama obozowa w Trzebini
Podobozy KL Auschwitz – niemieckie , nazistowskie obozy koncentracyjne , istniejące w latach 1940–1945, które początkowo miały mieć charakter zaopatrzeniowy dla macierzystego Auschwitz-Birkenau . W związku z działalnością niemieckich przedsiębiorstw przemysłowych na terenie okupowanych ziem postanowiono, że te będą służyły też jako źródła siły roboczej dla kopalń, hut czy zakładów produkcyjnych. Z początku wszystkie podobozy podlegały Auschwitz I , lecz gdy rozdzielono administracyjnie w listopadzie 1943 roku trzy główne obozy, podobozy rolno-hodowlane przypadły Birkenau , a przemysłowe – Monowitz . Ogółem podobozów rolno-hodowlanych było 6, podobozów przemysłowych było 28, a 10 innych podobozów pełniło różne funkcje – od pracy w lesie po budowę koszar.
Lp.
Nazwa obozu
Miejscowość
Czas istnienia
Przeznaczenie
Liczba więźniów
Najemca
1.
Geflügelfarm Harmense
Harmęże
XII 1941 – I 1945
Hodowla drobiu, królików i ryb w farmie hodowlanej
Ponad stu więźniów
Na potrzeby KL
2.
Wirtschaftshof Budy
Budy , obecnie część Brzeszcz
IV 1942 – I 1945, z przerwą na przełomie 1942-43 r.
Gospodarstwo rolne, hodowla bydła i trzody, roboty leśne, budowa wału na Wiśle
700-800 więźniów w dwóch podobozach (męskim i żeńskim)
Na potrzeby KL
3.
Wirtschaftshof Babitz
Babice koło Oświęcimia
III 1943 do I 1945
Praca w gospodarstwie rolnym SS
Około 340 więźniów
Na potrzeby KL
4.
Birkenau
Brzezinka k. Oświęcimia
1943 – I 1945
Praca w gospodarstwie rolnym SS
Ponad 200 więźniów
Na potrzeby KL
5.
Raisko
Rajsko
VI 1944 – I 1945
Ogrodnictwo, rolnictwo, w tym prace badawcze nad pozyskiwaniem kauczuku
Około 300 więźniarek
Na potrzeby KL i badań SS
6.
Wirtschaftshof Plawy
Pławy
XII 1944 – I 1945
Hodowla bydła
Około 200 więźniów
Na potrzeby KL
Lp.
Nazwa obozu
Miejscowość
Czas istnienia
Przeznaczenie
Liczba więźniów
Najemca
7.
Golleschau
Goleszów
VII 1942 – I 1945
Cementownia
Około 1000 więźniów
Ostdeutsche Baustoffwerke GmbH
8.
Jawischowitz
Jawiszowice
VIII 1942 – I 1945
Praca w Kopalni Węgla Kamiennego „Brzeszcze” – szyb w Brzeszczach i Jawiszowicach, rozbudowa obiektów kopalnianych i budowla elektrowni kopalnianej Kraftwerk „Andreas” w Brzeszczach.
Maks. ponad 2500
Hermann Göring Werke
9.
Außenkommando Chelmek
Chełmek
X 1942 – XII 1942
Pogłębianie i oczyszczanie stawu
Około 150 więźniów
Ota Schlesische Schuhwerke („Bata”)
10.
Monowitz („Buna-Werke”)
Monowice k. Oświęcimia
X 1942 – I 1945
Zakłady chemiczne
4 000-11 000 więźniów
IG Farbenindustrie
11.
Eintrachthütte
Świętochłowice
V 1943 – I 1945
Zakłady zbrojeniowe, produkcja broni przeciwlotniczej
Maks. 1374 więźniów
Berghütte
12.
Neu-Dachs
Jaworzno
VI 1943 – I 1945
Praca w kopalniach węgla kamiennego i przy budowie elektrowni „Wilhelm”
Ponad 3500 więźniów
Energieversorgung Oberschlesien Aktiengesellschaft (EVO)
13.
Fürstengrube
Wesoła koło Mysłowic
IX 1943 – I 1945
Wydobywanie węgla i budowa nowej kopalni
700-1 200 więźniów
IG Farbenindustrie
14.
Janinagrube (Gute Hoffnung)
Libiąż
IX 1943 – I 1945
Prace kopalniane (węgiel)
Maks. 877 więźniów
IG Farbenindustrie
15.
Lagischa
Łagisza
IX 1943 – IX 1944
Prace konstrukcyjno-montażowe, obsługa dźwigów, kolejki, budowa fundamentów
Około 1000 więźniów
Energie-Versorgung Oberschlesien AG
16.
Günthergrube
Lędziny
II 1944 – I 1945
wydobycie węgla w kopalni „Piast” i budowa kopalni „Günther”
300-600 więźniów
IG Farbenindustrie
17.
Gleiwitz I
Gliwice
III 1944 do I 1945
Naprawa taboru kolejowego
Około 1300 więźniów
Reichsbahnausbesserungswerk
18.
Laurahütte
Siemianowice Śląskie
III/IV 1944 – I 1945
Produkcja dział przeciwlotniczych
Do tysiąca więźniów
Rheinmetall Borsig AG
19.
Blechhammer
Sławięcice koło Blachowni Śląskiej
IV 1944 – I 1945
Budowa zakładów chemicznych
609 więźniów
O/S Hydrierwerke AG
20.
Bobrek
Bobrek k. Oświęcimia
V 1944 – I 1945
Produkcja precyzyjnej aparatury do samolotów i łodzi podwodnych
Około 50-213 więźniów i ok. 50 więźniarek
Siemens-Schuckert (inne języki)
21.
Gleiwitz II
Gliwice
V 1944 – I 1945
Przetwarzanie antracytu, olei i siarki na sadzę
Maks. ponad 1000 więźniów
Deutsche Gasrusswerke
22.
Sosnowitz II
Sosnowiec
V 1944 – I 1945
Odlewanie luf do dział przeciwlotniczych
Około 900 więźniów
Ost Maschinenbau GmbH (Berghütte)
23.
Gleiwitz III
Gliwice
VII 1944 – I 1945
Warsztaty mechaniczne, produkcja kół kolejowych, lawet do dużej amunicji
450-600 więźniów
Zieleniewski – Maschinen und Waggonbau GmbH – Krakau
24.
Hindenburg
Zabrze
VIII 1944 – I 1945
Produkcja uzbrojenia i amunicji
Około 400-500 więźniarek i ok. 70 więźniów
Vereinigte Oberschlesische Hüttenwerke AG (Oberhütten)
25.
Trzebinia
Trzebionka k. Trzebini
VIII 1944 – I 1945
Budowa rafinerii
600-800 więźniów
Erdölraffinerie Trzebinia GmbH
26.
Tschechowitz I – Bombensucherkommando
Czechowice-Dziedzice
VIII 1944 – IX 1944
Usuwanie niewypałów po bombardowaniu
Około 100 więźniów
Reichsbahn
27.
Althammer
Stara Kuźnia k. Halemby , dziś dzielnica Rudy Śląskiej
IX 1944 – I 1945
Budowa elektrowni
Około 500 więźniów
Interessen-Gemeinschaft Farbenindustrie AG
28.
Bismarckhütte
Chorzów-Batory (Hajduki)
IX 1944 – I 1945
Produkcja armat i samochodów pancernych
Około 200 więźniów
Berghütte
29.
Charlottengrube
Rydułtowy
IX 1944 – I 1945
Prace kopalniane
Około 1000 więźniów
Hermann Göring Werke
30.
Neustadt
Prudnik
IX 1944 – I 1945
Praca w zakładach włókienniczych
Około 400 więźniarek
Schlesische Feinweberei AG
31.
Tschechowitz II – Vacuum
Czechowice-Dziedzice
IX 1944 – I 1945
Rozbiórka zbombardowanych obiektów, prace murarskie, naprawa dróg i torów.
Maks. 600 więźniów
32.
Hubertushütte
Łagiewniki
XII 1944 – I 1945
Prace w hucie
200 więźniów
Berghütte-Königs und Birmarckhütte AG
33.
Freudenthal
Bruntal (Kraj Sudetów )
1944 – I 1945
Przetwórstwo owocowe
Około 300 więźniarek
Emmerich Machold
34.
Lichtewerden
Lichtvard (Kraj Sudetów ; obecnie Světlá, dziś dzielnica Světlej Hory )
XI 1944 do I 1945
Praca w fabryce nici
Około 300 więźniarek
G.A. Buhl und Sohn
Lp.
Nazwa obozu
Miejscowość
Czas istnienia
Przeznaczenie
Liczba więźniów
Najemca
35.
Sosnitz
Sośnica koło Gliwic
VII 1940 – VIII 1940
Rozbiórka obiektów po obozie jeńców wojennych
Około 30 więźniów
Na potrzeby KL
36.
SS-Hütte Porombka
Międzybrodzie Bialskie
X/XI 1940 – I 1945
Budowa i obsługa domu wypoczynkowego dla SS
Przy budowie kilkudziesięciu więźniów, a przy obsłudze kilka więźniarek
Na potrzeby SS
37.
Altdorf
Stara Wieś k. Pszczyny
X 1942 – wiosna 1943
Prace leśne
Około 20 więźniów
Oberforstamt Pless
38.
Radostowitz
Radostowice k. Pszczyny
1942 – 1943 z przerwą w zimie
Prace leśne
Około 20 więźniów
Oberforstamt Pless
39.
Kobier (Außenkommando Kobier)
Kobiór
jesień 1942 – IX 1943
Prace leśne
Około 150 więźniów
Oberforstamt Pless
40.
Brünn
Brno (Protektorat Czech i Moraw )
X 1943 – IV 1945
Wykańczanie budynku Akademii Technicznej SS i Policji
250-150 więźniów
Na potrzeby SS
41.
Sosnowitz I
Sosnowiec
VIII 1943 – II 1944
Remont budynku – kamienica przy ulicy Targowej 12 (Marktstr.)
Około 100 więźniów
42.
Gleiwitz IV
Gliwice
VI 1944 – I 1945
Budowa koszar, naprawa i przeróbka samochodów, prace nad Kanałem Gliwickim
Kilkuset więźniów
Na potrzeby SS
43.
Sonderkommando Kattowitz
Katowice
I 1944 – I 1945
Budowa schronu i baraku dla Gestapo
10 więźniów
Gestapo
44.
SS Bauzug
Karlsruhe , potem Stuttgart
IX 1944 – X 1944
Usuwanie szkód bombardowań, odgruzowywanie
Około 500 więźniów mieszkających w pociągu
Urząd C w SS-WVHA
Auschwitz 1940-1945. Węzłowe zagadnienia z dziejów obozu . red. W. Długoborski, F. Piper, T. I. Oświęcim 1995: Wydawnictwo PMAB, s. 81–97. ISBN 83-85047-52-2 .
Jawischowitz podobóz Auschwitz . praca zbiorowa. Brzeszcze 2009: Urząd Gminy Brzeszcze. ISBN 978-83-62119-01-1 . Brak numerów stron w książce
Jacek Lachendro: Gmina Brzeszcze w latach okupacji niemieckiej 1939-1945. Przewodnik po wybranych miejscach pamięci . Brzeszcze 2009: Urząd Gminy Brzeszcze. ISBN 978-83-62119-00-4 . Brak numerów stron w książce
Podobozy przy gospodarstwach rolno-hodowlanych
Podobozy przy zakładach przemysłowych
Podobozy o innych funkcjach