Prefekturat e Japonisë
Prefekturë 都道府県 Todōfuken | |
---|---|
Kategoria | Ndarja administrative e nivelit të parë të një shteti unitar |
Vendi | Japonia |
Numri | 47 prefektura |
Popullsia | 560,517 (Tottori) – 13,843,403 (Tokio) |
Sipërfaqja | 1,861.7 km2 (718.8 sq mi) (Kagawa) – 83,453.6 km2 (32,221.6 sq mi) (Hokkaido) |
Qeveria | Qeveria e prefekturës, qeveria qendrore |
Nënndarjet | Nënprefekturat |
Japonia është e ndarë në 47 prefektura (Japonisht: 都道府県, todōfuken), duke formuar nivelin e parë të juridiksionit dhe ndarjes administrative të vendit. Ato përfshijnë 43 prefektura (県, ken, [keꜜɴ]) të duhura, dy prefektura urbane (府, fu; Osaka dhe Kyoto), një "qark" ose "territor" (道, dō; Hokkaido) dhe një "metropol" (都, to; Tokio). Në vitin 1868, Funhanken sanchisei krijoi prefekturat e para (urbane-fu dhe rurale -ken) për të zëvendësuar administratorët urbanë dhe rural (bugyō, daikan, etj.) në pjesët e vendit të kontrolluara më parë direkt nga shogunati dhe disa territore të rebelëve/shogunatëve besnikë që nuk i ishin nënshtruar qeverisë së re si Aizu/Wakamatsu. Në vitin 1871, të gjitha tokat e mbetura feudale (han) u shndërruan gjithashtu në prefektura, kështu që prefekturat e ndanë tërë vendin. Në disa valë të konsolidimit të territorit, 47 prefekturat e sotme u formuan nga fundi i shekullit. Në shumë raste, këto janë në kundërshtim me provincat antike të ritsuryō të Japonisë.[1]
Shefi ekzekutiv i çdo prefekture është një guvernator i zgjedhur drejtpërdrejt (知事, chiji). Urdhërat dhe buxhetet miratohen nga një asamble njëdhomëshe (議会, gikai) anëtarët e së cilës zgjidhen për mandat katër vjeçare.
Sipas një sërë ligjesh të viteve 1888-1890 për qeverisjen vendore deri në vitet 1920, çdo prefekturë (atëherë vetëm 3-fu dhe 42 -ken; Hokkai-dō dhe Okinawa-ken ishin subjekt i ligjeve të ndryshme deri në shekullin e 20-të) u nda në qytete (市, shi) dhe rrethe (郡, gun) dhe çdo rreth në qytezë (町, chō/machi) dhe fshatra (村, son/mura). Hokkaido ka 14 nënprefektura që veprojnë si Zyra të Përgjithshme Nënprefektural (総合振興局, sōgō-shinkō-kyoku) dhe Zyrat Nënprefektural (振興 局, shinkō-kyoku) të prefekturës. Disa prefektura të tjera kanë edhe zyrat e degës që kryejnë funksione administrative prefekturale jashtë kryeqytetit. Tokio, kryeqyteti i Japonisë, është një prefekturë e bashkuar; një metropol, ai ka tipare të të dy qyteteve dhe prefekturave.
Llojet e prefekturave
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Historikisht, gjatë periudhës Edo, shogunati Tokugawa krijoi zona të rregulluara nga bugyō (奉行 支配) rreth nëntë qyteteve më të mëdha në Japoni, dhe 302 zona të qeverisura me qytete (郡 代 支配 地) gjetkë. Kur qeveria Meiji filloi të krijojë sistemin prefektural në vitin 1868, nëntë zonat e rregulluara nga bugyō u bënë fu (府), ndërsa zonat e qeverisura të qytezës dhe pjesa tjetër e zonave të qeverisura nga bugyō u bënë ken (県). Më vonë, më 1871, qeveria caktoi Tokio, Osaka dhe Kyoto si fu, dhe e vendosi fu tjetër në statusin e ken. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, më 1943, Tokio u bë to, një lloj i ri i pseudo-prefekturës.
Megjithë ndryshimet në terminologji, ekziston pak dallim funksional midis katër llojeve të qeverive lokale. Qeveritë nën-kombe nganjëherë kolektivisht quhen todōfuken (都道府県) në japonisht, që është një ndërthurje e katër termave.
Lista e prefekturave
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Prefectura | Kanji | Kryeqyteti | Kanji | Rajoni | Ishulli kryesor | Popullsia¹ | Sipërfaqja² | Dendësia³ | Distr. | Komunat | ISO | Prefiksi |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stampa:Country data Aichi Aichi | 愛知県 | Nagoya | 名古屋市 | Chūbu | Honshu | 7,484,094 | 5,172.48 | 1,446.9 | 7 | 54 | JP-23 | 052 |
Stampa:Country data Akita Akita | 秋田県 | Akita | 秋田市 | Tōhoku | Honshū | 1,022,839 | 11,637.54 | 87.9 | 6 | 25 | JP-05 | 018 |
Stampa:Country data Aomori Aomori | 青森県 | Aomori | 青森市 | Tōhoku | Honshū | 1,308,649 | 9,645.59 | 135.7 | 8 | 40 | JP-02 | 017 |
Stampa:Country data Chiba Chiba | 千葉県 | Chiba | 千葉市 | Kantō | Honshū | 6,224,027 | 5,157.65 | 1,206.8 | 6 | 54 | JP-12 | 043 |
Stampa:Country data Ehime Ehime | 愛媛県 | Matsuyama | 松山市 | Shikoku | Shikoku | 1,385,840 | 5,676.11 | 244.2 | 7 | 20 | JP-38 | 089 |
Stampa:Country data Fukui Fukui | 福井県 | Fukui | 福井市 | Chūbu | Honshū | 787,099 | 4,190.49 | 187.8 | 7 | 17 | JP-18 | 077 |
Fukuoka | 福岡県 | Fukuoka | 福岡市 | Kyushu | Kyūshū | 5,102,871 | 4,986.40 | 1,023.4 | 12 | 60 | JP-40 | 092 |
Fukushima | 福島県 | Fukushima | 福島市 | Tōhoku | Honshū | 1,913,606 | 13,783.74 | 138.8 | 13 | 59 | JP-07 | 024 |
Stampa:Country data Gifu Gifu | 岐阜県 | Gifu | 岐阜市 | Chūbu | Honshū | 2,032,533 | 10,621.29 | 191.4 | 9 | 42 | JP-21 | 058 |
Stampa:Country data Gunma Gunma | 群馬県 | Maebashi | 前橋市 | Kantō | Honshū | 1,973,476 | 6,362.28 | 310.2 | 7 | 35 | JP-10 | 027 |
Stampa:Country data Hiroshima Hiroshima | 広島県 | Hiroshima | 広島市 | Chūgoku | Honshū | 2,844,963 | 8,479.45 | 335.5 | 5 | 23 | JP-34 | 082 |
Stampa:Country data Hokkaido Hokkaido | 北海道 | Sapporo | 札幌市 | Hokaido | Hokaido | 5,383,579 | 83,424.31 | 68.6 | 66 | 180 | JP-01 | 011–016 |
Hyōgo | 兵庫県 | Kobe | 神戸市 | Kansai | Honshū | 5,536,989 | 8,400.96 | 659.1 | 8 | 41 | JP-28 | 073 |
Stampa:Country data Ibaraki Ibaraki | 茨城県 | Mito | 水戸市 | Kantō | Honshū | 2,917,857 | 6,097.06 | 478.6 | 7 | 44 | JP-08 | 029 |
Stampa:Country data Ishikawa Ishikawa | 石川県 | Kanazawa | 金沢市 | Chūbu | Honshū | 1,154,343 | 4,186.09 | 275.8 | 5 | 19 | JP-17 | 076 |
Stampa:Country data Iwate Iwate | 岩手県 | Morioka | 盛岡市 | Tōhoku | Honshū | 1,279,814 | 15,278.40 | 83.8 | 10 | 33 | JP-03 | 019 |
Stampa:Country data Kagawa Kagawa | 香川県 | Takamatsu | 高松市 | Shikoku | Shikoku | 976,756 | 1,876.72 | 520.5 | 5 | 17 | JP-37 | 087 |
Stampa:Country data Kagoshima Kagoshima | 鹿児島県 | Kagoshima | 鹿児島市 | Kyūshū | Kyūshū | 1,648,752 | 9,186.94 | 179.4 | 8 | 43 | JP-46 | 099 |
Stampa:Country data Kanagawa Kanagawa | 神奈川県 | Yokohama | 横浜市 | Kantō | Honshū | 9,127,323 | 2,415.83 | 3,778.2 | 6 | 33 | JP-14 | 045 |
Kōchi | 高知県 | Kōchi | 高知市 | Shikoku | Shikoku | 728,461 | 7,103.93 | 102.5 | 6 | 34 | JP-39 | 088 |
Stampa:Country data Kumamoto Kumamoto | 熊本県 | Kumamoto | 熊本市 | Kyūshū | Kyūshū | 1,786,969 | 7,409.35 | 241.2 | 9 | 45 | JP-43 | 096 |
Kyoto | 京都府 | Kyoto | 京都市 | Kansai | Honshū | 2,610,140 | 4,612.19 | 565.9 | 6 | 26 | JP-26 | 074 |
Stampa:Country data Mie Mie | 三重県 | Tsu | 津市 | Kansai | Honshū | 1,815,827 | 5,774.40 | 314.5 | 7 | 29 | JP-24 | 059 |
Stampa:Country data Miyagi Miyagi | 宮城県 | Sendai | 仙台市 | Tōhoku | Honshū | 2,334,215 | 7,282.22 | 320.5 | 10 | 35 | JP-04 | 022 |
Miyazaki | 宮崎県 | Miyazaki | 宮崎市 | Kyūshū | Kyūshū | 1,104,377 | 7,735.31 | 142.8 | 6 | 26 | JP-45 | 098 |
Nagano | 長野県 | Nagano | 長野市 | Chūbu | Honshū | 2,099,759 | 13,104.29 | 154.8 | 14 | 77 | JP-20 | 026 |
Nagasaki | 長崎県 | Nagasaki | 長崎市 | Kyūshū | Kyūshū | 1,377,780 | 4,132.09 | 333.4 | 4 | 21 | JP-42 | 095 |
Stampa:Country data Nara Nara | 奈良県 | Nara | 奈良市 | Kansai | Honshū | 1,365,008 | 3,691.09 | 369.8 | 7 | 39 | JP-29 | 074 |
Niigata | 新潟県 | Niigata | 新潟市 | Chūbu | Honshū | 2,305,098 | 12,584.10 | 183.2 | 9 | 30 | JP-15 | 025 |
Ōita | 大分県 | Ōita | 大分市 | Kyūshū | Kyūshū | 1,166,729 | 6,340.71 | 184 | 3 | 18 | JP-44 | 097 |
Stampa:Country data Okayama Okayama | 岡山県 | Okayama | 岡山市 | Chūgoku | Honshū | 1,922,181 | 7,114.50 | 270.2 | 10 | 27 | JP-33 | 086 |
Stampa:Country data Okinawa Okinawa | 沖縄県 | Naha | 那覇市 | Kyushu | Ishujt Ryukyu | 1,434,138 | 2,281.12 | 628.7 | 5 | 41 | JP-47 | 098 |
Stampa:Country data Osaka Osaka | 大阪府 | Osaka | 大阪市 | Kansai | Honshū | 8,838,908 | 1,905.14 | 4,639.9 | 5 | 43 | JP-27 | 06x |
Stampa:Country data Saga Saga | 佐賀県 | Saga | 佐賀市 | Kyūshū | Kyūshū | 833,245 | 2,440.68 | 341.4 | 6 | 20 | JP-41 | 095 |
Stampa:Country data Saitama Saitama | 埼玉県 | Saitama | さいたま市 | Kantō | Honshū | 7,261,271 | 3,797.75 | 1,912 | 8 | 63 | JP-11 | 048 |
Shiga | 滋賀県 | Ōtsu | 大津市 | Kansai | Honshū | 1,413,184 | 4,017.38 | 351.8 | 3 | 19 | JP-25 | 077 |
Stampa:Country data Shimane Shimane | 島根県 | Matsue | 松江市 | Chūgoku | Honshū | 694,188 | 6,708.24 | 103.5 | 5 | 19 | JP-32 | 085 |
Stampa:Country data Shizuoka Shizuoka | 静岡県 | Shizuoka | 静岡市 | Chūbu | Honshū | 3,701,181 | 7,777.42 | 475.8 | 5 | 35 | JP-22 | 054 |
Stampa:Country data Tochigi Tochigi | 栃木県 | Utsunomiya | 宇都宮市 | Kantō | Honshū | 1,974,671 | 6,408.09 | 308.2 | 5 | 26 | JP-09 | 028 |
Stampa:Country data Tokushima Tokushima | 徳島県 | Tokushima | 徳島市 | Shikoku | Shikoku | 756,063 | 4,146.65 | 182.3 | 8 | 24 | JP-36 | 088 |
Stampa:Country data Tokyo Tokio | 東京都 | Shinjuku | 新宿区 | Kantō | Honshū | 13,513,734 | 2,190.93 | 6,168.1 | 1 | 39 | JP-13 | 03x 042 |
Stampa:Country data Tottori Tottori | 鳥取県 | Tottori | 鳥取市 | Chūgoku | Honshū | 573,648 | 3,507.05 | 163.6 | 5 | 19 | JP-31 | 085 |
Stampa:Country data Toyama Toyama | 富山県 | Toyama | 富山市 | Chūbu | Honshū | 1,066,883 | 4,247.61 | 251.2 | 2 | 15 | JP-16 | 076 |
Stampa:Country data Wakayama Wakayama | 和歌山県 | Wakayama | 和歌山市 | Kansai | Honshū | 963,850 | 4,724.69 | 204 | 6 | 30 | JP-30 | 075 |
Stampa:Country data Yamagata Yamagata | 山形県 | Yamagata | 山形市 | Tōhoku | Honshū | 1,122,957 | 9,323.15 | 120.4 | 8 | 35 | JP-06 | 023 |
Stampa:Country data Yamaguchi Yamaguchi | 山口県 | Yamaguchi | 山口市 | Chūgoku | Honshū | 1,405,007 | 6,112.30 | 229.9 | 4 | 19 | JP-35 | 083 |
Yamanashi | 山梨県 | Kōfu | 甲府市 | Chūbu | Honshū | 835,165 | 4,465.27 | 187 | 5 | 27 | JP-19 | 055 |
Shënime: ¹ sipas vitit 2015; ² km²; ³ per km²
Prefekturat e mëparshme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Vitet 1800
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Prefektura | Japonisht | Viti i heqjes | Fati |
---|---|---|---|
Kanazawa | 金沢県 | 1869 | U riemërua si Ishikawa |
Sendai | 仙台県 | 1871 | U riemërua si Miyagi |
Morioka | 盛岡県 | 1872 | U riemërua si Iwate |
Nagoya | 名古屋県 | 1872 | U riemërua si Aichi |
Nukata | 額田県 | 1872 | U bashkua në Aichi |
Nanao | 七尾県 | 1872 | U bashkua në Ishikawa dhe Shinkawa |
Iruma | 入間県 | 1873 | U bashkua në Kumagaya dhe Kanagawa |
Inba | 印旛県 | 1873 | U bashkua në Chiba |
Kisarazu | 木更津県 | 1873 | U bashkua në Chiba |
Utsunomiya | 宇都宮県 | 1873 | U bashkua në Tochigi |
Asuwa | 足羽県 | 1873 | U bashkua në Tsuruga |
Kashiwazaki | 柏崎県 | 1873 | U bashkua në Niigata |
Ichinoseki→Mizusawa→Iwai | 一関県→水沢県→磐井県 | 1875 | U bashkua në Iwate dhe Miyagi |
Okitama | 置賜県 | 1875 | U bashkua në Yamagata |
Niihari | 新治県 | 1875 | Merged into Ibaraki and Chiba |
Sakata→Tsuruoka | 酒田県→鶴岡県 | 1876 | U bashkua në Yamagata |
Taira→Iwasaki | 平県→磐前県 | 1876 | U bashkua në Fukushima dhe Miyagi |
Wakamatsu | 若松県 | 1876 | U bashkua në Fukushima |
Chikuma | 筑摩県 | 1876 | U bashkua në Nagano dhe Gifu |
Tsuruga | 敦賀県 | 1876 | U bashkua në Ishikawa dhe Shiga |
Niikawa | 新川県 | 1876 | U bashkua në Ishikawa |
Sakai | 堺県 | 1881 | U bashkua në Osaka |
Ashigara | 足柄県 | 1876 | U bashkua në Kanagawa dhe Shizuoka |
Kumagaya | 熊谷県 | 1876 | U bashkua në Gunma dhe Saitama |
Aikawa | 相川県 | 1876 | U bashkua në Niigata |
Hamamatsu | 浜松県 | 1876 | U bashkua në Shizuoka |
Hakodate | 函館県 | 1886 | U bashkua në Hokkaido |
Sapporo | 札幌県 | 1886 | U bashkua në Hokkaido |
Nemuro | 根室県 | 1886 | U bashkua në Hokkaido |
Tokyo | 東京府 | 1943 | U riorganizua si Metropoli Tokio (東京都) |
Të humbura pas Luftës së Dytë Botërore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Këtu janë disa territore që u humbën pas Luftës së Dytë Botërore. Kjo nuk përfshin të gjitha territoret e Perandorisë së Japonisë siç është Manchukuo.
Referimet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Nussbaum, Louis-Frédéric, 2002: "Provinces and prefectures" in Japan encyclopedia, p. 780.
- ^ Ndryshimet e ndarjes administrative të pas luftës nuk pasqyrohen në këtë tabelë. Kryeqyteti i ish administratës japoneze nuk është domosdoshmërisht kryeqyteti i ekuivalentit të sotëm.
- ^ Administruar nga qeveria ushtarake e Shteteve të Bashkuara të Ishujve Ryukyu. U kthye në Japoni në vitin 1972
- ^ Për shkak të ndarjes së Koresë, Kōgen (Kangwon / Gangwon), Keiki (Gyeonggi) dhe Kōkai (Hwanghae) ndahen midis Koresë së Veriut dhe Koresë së Jugut. Ndërsa secila Kore ka provincën e vet Kangwon / Gangwon, pjesa e Koresë së Veriut të Gyeonggi dhe pjesa e Koresë së Jugut të Hwanghae janë zhytur në provincat e tjera.
- ^ Shunsen (Chuncheon) është në Korenë e Jugut të sotshme.
- ^ Dhënë me qira nga dinastia Qing, më pas Republika e Kinës dhe Manchukuo.
- ^ Pas Luftës së Dytë Botërore, Bashkimi Sovjetik pushtoi territorin. Bashkimi Sovjetik ia ktheu Republikës Popullore të Kinës në vitin 1955.