Tajleczka
 |
Ślabikŏrzowe abecadło Tyn artikel je narychtowany we ślabikŏrzowym zŏpisie ślōnskij gŏdki. Coby sie przewiedzieć wiyncyj, wejzdrzij do artikla ô nim. |
Tajleczka, molekuła – elektrycznie neutralnŏ grupa dwōch abo wiyncyj atōmōw utrzimowanych razym kowalencyjnym chymicznym wiōnzaniym[1][2].
Tajleczka może sie skłŏdać z atōmōw jednego elymyntu, jak we przipadku tlynu (O2), abo roztōmajtych, czego przikładym je woda (H2O). Atōmy i struktury powiōnzane wiōnzaniym niykowalencyjnym (wodorowym, jonowym) ôgōlnie niy sōm uwŏżane za pojedyncze tajleczki.
Tajleczki jako skłŏdniki materyje sōm wszeôbecne postrzōd ôrganicznych substancyji. Tworzōm tyż srogszõ tajla hydrosfery i atmosfery. Jednak wiynkszość znanych stałych substancyji na Ziymi, we tym minerały tworzōnce szupã, mantel i jōndro Ziymie, zawiyrŏ mocka chymicznych wiōnzań, ale niy sōm ône zbudowane z „rozpoznawalnych” tajleczek. Do substancyje zawiyrajōncych struktury, dlŏ kerych niy idzie poznać pojedynczych tajleczek, zaliczane sōm tyż jonowe krysztoły (sole) i kowalencyjne krysztoły (dyjamynt, kwarc, chlorek natrōnu). Ukłŏd powtŏrzajōncych sie jednotek-kamerlikōw-struktur wystympuje tyż we ciałach z metalicznym wiōnzaniym, co ôznaczŏ, iże metale we formie stałyj tyż niy sōm zbudowane z tajleczek. We szkłach (ciałach stałych posiadajōncych bezpostaciowōm, niy poskludzanõ strukturã) atōmy mogōm być utrzimowane ze sobōm bez chymiczne wiōnzaniŏ, beze tworzyniŏ jakij ino ôkryślōnyj tajleczki jak tyż bez regularności powtŏrzajōncych sie jednotek (charakterystycznych dlŏ krysztołōw).
Zobŏcz tyż
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Przipisy
- ↑ Erwin Boschmann: Molecules. W: Chemistry. Foundations and applications. T. 3: K-Pl. Macmillan Reference USA, 2004, s. 114-119. ISBN 0-02-865724-1.
- ↑ Atoms, Molecules, and Ions. W: Steven S. Zumdahl, Susan A. Zumdahl: Chemistry. Wyd. 8. Brooks Cole, 2010, s. 52. ISBN 0-547-12532-1. (ang.)