Bahrain

Bahrain (巴林)

u siwkay nu kanatal

u Bahrain sa i labu nu Yaco, itiza i 26 00 N, 50 33 E, u ahebal nu lala’ mapulung sa 760 km², u ahebal nu lalaay sa 760 km², u ahebal nu nanumay sa 0 km², hamin nu tademaw sa 1,378,904. kakalukan umah sa 11.30%, kilakilangan umah sa 0.70%, zumaay henay umah sa 88%.

tapang tusu nu kanatal (首都)

u tapang tusu nu kanatal sa u Manama (麥納瑪).

kakininan nu kanatal demiad (國家紀念日)

kakining nu kanatal demiad sa 16 bulad 12 demiad.

tabakiay a tapang nu kanatal (元首)

u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) ayza sa ci Hamad bin Isa bin Salman Al Khalifa, micakat a demiad sa i 1999 a mihcaan 3 bulad 6 demiad.

u hata (國旗)

Bahrain nu hungtiay a kanatal, nipangangan sa u Bahrain. u eneng sa i Si-ya han, micapi tu nu taetipanay a tatukusan malasubalay a kanatal, ya satalakaway mamukeliday a kakitidaan sa u Manama (May-na-ma 麥納瑪) han. ina Bahrain a subal sa mala u nu satabakiay a subal, namakay i satimulan katukuh i nu amisan sa, nikabatad sa makala tu lima a bataan idaw ku lima nu kung-li, nu walian katukuh i nu tipan sa makaala tu 18 km ku nikaahebal, nikapulungan nu kaahebal sa 758 ku nikaidaw tu km².

u sulit nu zuma a kamu

u sulit nu Hulam: 巴林

u sulit nu Lipun: バーレーン王国

u sulit nu Amilika: Bahrain

likisi (歷史)

Bahrain nu hungtiay a kanatal, nipangangan sa u Bahrain. u eneng sa i Si-ya han, micapi tu nu taetipanay a tatukusan malasubalay a kanatal, ya satalakaway mamukeliday a kakitidaan sa u May-na-ma han. ina Bahrain a subal sa mala u nu satabakiay a subal, namakay i satimulan katukuh i nu amisan sa, nikabatad sa makala tu 55 km, nu walian katukuh i nu tipan sa makaala tu 18 km nikaahebal, nikapulungan nu kaahebal sa 758 km².

巴林王國，通稱巴林，是一個位於西亞、鄰近波斯灣西岸的島國，首都麥納瑪。巴林島為巴林最大的島嶼，南北長55公里，東西則為18公里寬，總面積約758平方公里。

ina Saudi arabia hananay a nikitidaan sa satipan nu Bahrain, taneng sipakay tiya Fahd (法赫德) nu hungtiay ya satabakiay a sangaw malalitin, ya Iran hananay a kanatal sa u kitidaan sa, i saamisan nu Bahrain makala tu 200 km kabatad, ya Ka-ta’ hananay a kanatal sa i kawalian nu Bahrain kalacapian nu timul.

u demiad kalacaledesan u sakay nu bunabunakan calebacepan a demiad. 2010 nu mihcaan sa Bahrainay a tademaw pulung han sa makaala tu 1,234,571 kayadah, i labu sa idaw ku nipacamulan tu nu masadumaay a binacadan makaala tu 666,172 kayadah.

沙烏地阿拉伯位於巴林西部，並可經由法赫德國王大橋連接；伊朗則位在巴林北方200公里處；卡達半島位於巴林灣東南側。氣候屬熱帶沙漠氣候。2010年，巴林總人口為1,234,571人，其中包括666,172名外籍人口。

u Bahrain hananay sa na u Dilmen Civilization (Ti-el-men 迪爾門文明) sakay ulicay a nikabangbangan a kakitidaan. celacan 628 a mihcaan sa, ina Bahrain mala nu I-se-lan a kiwkayay a kenis. sipakay katenesan a nipikuwan nu Ala-po i nudikudan sa, i ti 1521 a mihcaan debungan nu Portugal (葡萄牙) ku Bahrain, kilul satu i 1602 a mihcaan bahbahan niya Sa-huy hananay a nu hangtiay a pikuwan ci Apa-se. i ti 1783 a mihcaan, ya Pa-ni-upa a binacadan, sipakay Ka-ca-el a hungtiay a cebisen ku Bahrain, kakayda satu ya Ale-hali-fa a binacadan ku patidengay tu masahungtiay nipikuwan katukuh ayda, ci Ay-hamay-te·Ael-fata ku malasayaway nu mamikuwanay u Ha-ci-mu hananay.

巴林為迪爾門文明發跡之處。西元628年，巴林成為伊斯蘭教地區。經過一段時間的阿拉伯人統治後，葡萄牙於1521年占領巴林，又於1602年被薩非王朝的阿拔斯大帝驅逐。1783年，巴尼烏巴族從卡扎爾王朝奪取巴林，並由阿勒哈利法家族建立王朝並統治至今，艾哈邁德·阿爾法塔為巴林第一位哈基姆（統治者）。

sabaw siwa se-ci i nu dikudan, ya Bahrain atu United kingdom nipahulic tu nikalayapan a masasulul, mala nu United Kingdomay i tidaay a kalatubangan a lala’, u United Kingdom ku miadingay tu henian, 1971 a mihcaan, miliyas ku UK (英國), ya i tidaay sasiwaay a malatubangay a namakuwanay sa, u Bahrain atu Ka-ta’ masatusaay a kunida sananay mala sidatengay a kanatal ya Ay-mil, nu liwan satu ya pituay a kanatal sa, nikalalubangan nu nikalcadan a patideng, u Ala-po kapulunganay a kanatal.

19世紀後期，巴林與英國制訂合約，成為英國的殖民地，受英國保護。1971年，英國人撤出，英國在當地的九個殖民地大公國中，巴林和卡達獨立建國成為大公（埃米爾）國；餘下七個大公國成立了阿拉伯聯合大公國。

u Bahrain hananay i 2002 a mihcaan pangiha sipaliyun tu mala hungtiay a kanatal. u Bahrain hananay a kanatal malasaayaway micumud tu mala sadikuday nu simalay a mikalisiway ya Po-se-wan a salupiku hananay a kanatal. i nu aydaay u Bahrain caay ka u miidaay tu simal a nipipakalisiw, sipakay tusa a bataan nu se-ci sa, u Bahrain yadah tu ku nipicunus tu kalisiw sakasilacul palekal tu nu pasu’ay atu nu aidangay nu kalukakawawen. u talakaway a tukay ya May-na-ma mala u nu kanatalay tabakiay nu pakalisiway a kakitidaan. u Bahrain sa idaw ku katalakawan saka nu tademaway nipalekalan a nipatudu’an (i ti kitakit nikasingangan kaayawan 44), mala u nu kitakitay paginkuay nisululan mala u satalakaway a nikaidaw tu pakalisiway.

巴林於2002年宣布改為王國。巴林為首個步入後石油經濟的波斯灣國家。但目前巴林經濟並非單純依賴石油；自20世紀後期，巴林已投入巨資發展金融和旅遊事業。該國首都麥納瑪，是國內外大型金融機構所在地。巴林具有較高的人類發展指數（世界排名第44位），亦被世界銀行認定為高收入經濟體。

i 2001 a mihcaan, u Bahrain mala u nu sakahenulanay sakay i amisay masakaputay a kaput, u Amuhuwanay a bayuay a hitay sakalalima a masakaputay a balungaay, u salamitan nu mamikeliday i tini i May-na-may ku nipatideng, sanisani misuninip sakay nu Po-se-wan atu In-tu hananay a bayu nikasaungayan.

2001年，巴林成為主要非北約盟友的成員，美國海軍的第五艦隊司令部就駐紮在麥納麥，隨時監視著波斯灣以及印度洋的動靜。

i nu ayawan nu kung-yen tulu a malebut nu mihcaan idaw tu ku nipatudeng tu tukay. i ayaw nu cacay a malebut nu mihcaan ya Fey-ni-ci a tademaw taynien i tini. i ti pitu a se-ci mala u nu Ala-po hungtiay a kanatal ya Pas-la a kenis. nikalawilawan nu lalangawan nu Ala-po, u nina sa kala nu aydaay a Mu-se-lin. 1507 katukuh i 1602 a mihcaan na nideungan nu Pu-taw-ya a tademaw, nu dikudan sa makuwan nu Po-seay a nu hungtiay sa. 1783 a mihcaan sipaculilan mubelin ku nipikuwan nu Po-se, pabinawlan satu a mala kanatal. i ti 1820 a mihcaan United kingdom cumudan midebung. katukuh i 1892 a mihcaan mala nu United kingdomay a aadingan a kanatal.

公元前3000年即建有城市。前1000年腓尼基人到此。公元7世紀成為為阿拉伯帝國巴斯拉省的一部分。在阿拉伯文化影響下，形成現在的穆斯林習慣。1507-1602年被葡萄牙人佔領，後處於波斯帝國的統治之下。1783年推翻波斯統治，宣布獨立。1820年英國入侵，1892年成為英國的保護國。

sakatusa a nu kitakitay a nikalalais 1940 a mihcaan cacay a bataan a bulad, ya I-ta-li nu tapukuay a hikuki bakudangen ku Bahrain. 1957 a mihcaan ya United kingdom pangiha pabinawlan u Bahrain hananay sa ku nipaadingan nu United kingdom mala u kunida sananay a kanatal. 1971 a mihcaan walu a bulad sabaw sepat a demiad, u Bahrain maedem tu kunida sananay a patideng tu kanatal, nipangangan a Bahrain han kanatal. 2002 a mihcaan tusa a bulad sabaaw sepat a demiad, pasumad aca ku ngangan nu kanatal u Bahrain han nu hungtiay a kanatal, u tapang nu kanatal ci Ay-mil mala u hungti tu, i mahida sa pasumaden nuheni ku kanatalay a hata, na u waluay a kadiceman mala u limaay tu ku nikadicem.

二戰時1940年10月義大利空軍轟炸了巴林。1957年，英政府聲明巴林是「英國保護下的獨立大公國」。1971年8月14日，巴林完全獨立，國號為「巴林國」。2002年2月14日，改國名為巴林王國，國家元首埃米爾改稱國王，並把國旗上的八角變作五角。

cen-ce (政治)

masakaputay nu cen-ce nu makay nu hungtiay a nipahulic. kanatalay a tapang u hungti han, sakay nu satalakaway nu cen-hu u tatungusan masaadidi’ nu kenisay atu niyadu’ay a kaidaw, tabaki ku tatungusan a mikuwan taneng a sipakay nu kenisay a nina nipadadanan a nipikuwan tu sakikawaw, tinaku u nu I-se-lan hananay a kitidaan satiidan tu nu kiwkayay a nipahulic, nu ciw-luay a kiwkay satiidan tu nu ciw-luay tu a nipahulic, nu In-tu a kitidaan satiidan tu nu In-tuay a nu kiwkayay a hulic. 2002 a mihcaan cacay a bataan a bulad patideng tu mala tusaay a patamdaway, u hungti ku pasikiningay tu can-yi-yen, u cung-yi-yen hananay sa u nisinkiwan nikaidaw. u nikahini sa mala nu Ala-po a lupikut mala sayaway nu kanatalay a nipisinkiw, taneng ku tatayna milihida tu nu Ala-poay a kanatal.

政體為君主立憲制王國。國家元首為國王，中央政府的權利很小，地方各部落擁有極大的自治權，可以按照地方的習慣法管理地方事務，如伊斯蘭社區遵循伊斯蘭教法，基督教社區遵循基督教法，印度社區遵循印度教法。2002年10月設參、眾兩院制議會。參議員由國王任命，眾議員由選舉產生。它是阿拉伯灣第一個舉辦國會選舉、讓婦女參政的阿拉伯國家。

milunguc tu sakay nu cen-ceay nipasumadan sisa nipaculian tu cen-huan a nipalatlatan i ti 2011 a mihcaan kalingatuan.

要求進行政治改革的反政府示威活動於2011年發生。

latlatay (體育)

u tatukudan a mali mala nu sakanamuhan a nilatlatan i Bahrain.

足球為巴林最受歡迎的運動。

i ti 1984 a mihcaan kalaludan a puu’ ya Olympiad hananay sayaway nipidademec, katukuh ayda pulung han sa idaw tu ku enemay a milihida tu Olympiad. Bahrain sakaidaw nu laylay nikaala tu kawlah nacacay henay, ci Mali. yusu. hu. cia-ma-el hananay i 2012 a mihcaan lun-tuen Olympiad nu tataynaay cacay a malebut idaw ku lima a lasubu ku depah makademec tu sakatulu a kungpay. ci Cia-ma-el mala nu Po-se-wan a salupiku hananay a kanatal saayaaway makala tu nu Olympiad sakay nu tataynaay mulatlatay sakaidaw nu kawlah.

巴林在1984年夏季奧林匹克運動會首次參賽後，至目前共參加過六屆奧運。巴林史上只有一面奧運獎牌，為瑪麗·尤索夫·賈馬爾在2012年倫敦奧運女子1500公尺項目奪得銅牌。賈馬爾為波斯灣國家第一位奪得奧運獎牌的女性運動員。

namakayniay a nasulitan nasakamuan atu natinengan (參考文獻)