Saudi Arabia
Saudi arabia（沙烏地阿拉伯）
u Saudi Arabia sa i labu nu Asia, itiza i 25 00 N, 45 00 E.
u ahebal nu lala' mapulung sa 2,149,690 km2.
u ahebal nu lala'ay sa 2,149,690 km2, u ahebal nu nanumay sa 0 km2. hamin nu tademaw sa 28,160,273.
kakalukan umah sa 80.70%, kilakilangan umah sa 0.50%, zumaay henay umah sa 18.80%.
tapang tusu nu kanatal (首都)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]u tapang tusu nu kanatal sa u Riyadh (利雅德).
kakinginan nu kanatal demiad (國家紀念日)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]kakinging nu kanatal demiad sa 23 bulad 9 demiad.
tabakiay a tapang nu kanatal (元首)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) ayza sa ci Salman of Saudi Arabia, micakat a demiad sa i 2015 a mihca cacay bulad tusa bataan izaw ku tulu demiad.
cunli (總理)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]u cunli nu Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) ayza sa ci Mohammed bin Salman (穆罕默德·本·沙爾曼), micakat a demiad sa i 2017 a mihcaan 6 bulad 21 demiad.
likisi (歷史)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]沙烏地阿拉伯始於1750年阿拉伯半島中部地區，名為穆罕默德·本·沙烏地的當地國王與伊斯蘭改革家穆罕默德·阿卜杜勒－瓦哈卜共同建立了新政權。
Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) kalingatuwan i cacay a malebud pitu a lasubu lima a bataan (1750) a mihcaan Arab pan-daw (阿拉伯半島) nu teban a niyaduan, nu Muhan-mude. pen .sauti (穆罕默德.本.沙烏地) a kuowan atu Ese-lan misumaday a tademaw ci Muhan-mude. a-putula- waha-pu (穆罕默德.阿卜杜勒-瓦哈卜) mapulung palekal tu baluhay a kawaw.
在之後的150多年中，沙烏地阿拉伯家族的勢力時起時落，為爭奪半島的控制權不斷地與埃及、鄂圖曼帝國發生衝突，並先後兩次失去政權。
nikudan satu nu cacay a lasubu lima a bataan (150), Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) nu lumaan sawni kapah sawni laecus, mangalay miyala tu pankiw (半島) a subalan mikuwan sisa caay pisengal atu Egypt (埃及), E’tumadikuo (鄂圖曼帝國) a kanatal mamasuadan, kinatusa henay maalaw ku sapikuwan a kawaw.
現代沙烏地阿拉伯是由國王阿卜杜勒·阿齊茲·本·阿卜杜勒·拉赫曼·阿勒沙烏地一手建立。
aydaay a Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) u Kuowa Apudule.Acice.Pen.Apudule.Lhe’man.Alesaudi (阿卜杜勒.阿齊茲.本.阿卜杜勒.拉赫曼.阿勒沙烏地) ku patideng.
1902年阿卜杜勒·阿齊茲率領一隊人馬從其家族避難地科威特出發，從敵對的拉希德家族手中一舉奪回利雅德。
cacay a malebut siwa a lasubu idaw ku tusa (1920) a mihcaan ci Apudule.Acice (阿卜杜勒.阿齊茲) mililit tu tademaw makayda i luman mihinang i Kewiyte (科威特) a malingad. namakayda i Laside (拉希德) a lalumaan mialaw tu Liyade (利雅德).[1]
在1913年至1926年間，阿卜杜勒·阿齊茲相繼征服了內志（納季德）和漢志（希賈茲）兩部分領土。
itini i cacay a malebut siwa a lasubu cacay a bataan idaw ku tulu (1913) a malebud katukuh i cacay a malebut siwaw a lasubu tusa a bataan idaw ku enem a mihcaan, Apudule.Acice (阿卜杜勒.阿齊茲) malecad kunipidebung tu Naice (內志) (nacide 納季德) atu Hance (漢志)(Siciwce希賈茲) tusa a lala.
1926年1月8日，阿卜杜勒·阿齊茲成為其統治的領土上的國王。
cacay a malebud siwaw a lasubu tusa a bataan idaw ku enem (1926) a mihcaan cacay a bulad walu a demiad, Apudule.Acice (阿卜杜勒.阿齊茲) mala mikuwawnay tu kakitidaan a kuowan.
1927年5月20日簽署的《吉達條約》使得沙烏地阿拉伯正式脫離英國而獨立。
cacay a malebud siwaw a lasubu tusa a bataan idaw ku pitu (1927) a mihcaan lima a bulad tusa a bataan a demiad masasulit kunuheni tu《citatiaei吉達條約》sisa Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) malingatu tu miales tu Ingkuo (英國) misideketu kunuheni.
1932年9月22日，沙烏地阿拉伯正式宣布統一。
cacay a malebud siwaw a lasubu tulu a bataan idaw ku tusa (1932) a mihcaan siwa a bulad tusa a bataan idaw ku tusa a demiad Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) mihaneng mihapu tu malecad tu kitasa.
1938年3月3日在沙烏地阿拉伯地底下所發現的石油徹底改變了政治。
cacay a malebud siwaw a lasubu tulu a bataan idaw ku walu (1938) a mihcaan itini i Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) isasa nu lala makaadih tu simal hidasatu masumad ku cence nuheni.
cen-ce (政治)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]沙烏地阿拉伯是政教合一的君主專制國家。也是目前保留君主制度的國家中少數國王仍擁有絕對權力的國家，1992年開始施行的《治國基本法》規定，沙烏地阿拉伯是由阿卜杜勒-阿齊茲·沙烏地後代子孫所統治的君主制國家，而《古蘭經》則是國家的最高憲法。
Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) u cen-ciw malecad a cuncu nu saudiihay a kanatal. u aydaay nu miliwanay tu cuncu atekak nu kawaw nu kanatal a adidiay a kuowan idaw henay ku sapikuwanay tu kawaw a kanatal, cacay a malebud siwaw a lasubu siwaw a bataan idaw ku tusa (1992) a mihcaan mlingatu sikawaw tu "ahican ku kanatal a midayumsa (治國基本法)" palucekan, Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) naw ci Apu-tule- aci-ce (阿卜杜勒.阿齊茲) a laylay nu utiihay mikuwanay tu kanatal, u "Kulan cin (古蘭經)" u satalakaway nu sian-fa (憲法).
國家根據沙里亞法行事。沙烏地阿拉伯被自由之家列為「最不自由」的國家之一。
kanatal sakamusa Saliyafa (沙里亞法) a kawaw. Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) mahiya nu lihalay a lalumaan u "sacaaya ka lihalaya" a kanatal sa.
沙烏地阿拉伯國內沒有合法的政黨，至今僅在2005年舉行過一次地方選舉，投票權僅限於男性公民。
Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) a kanatal nu labu inay ku matatungusay a centan, katukuh ayda tusa a malebut idaw ku lima (2005) a mihcaan kinacacay henay amisikiw, misingkiwa sa u tatama acacay ku tanengay misingkiw.
理論上，國王的權力受到伊斯蘭教法以及其他沙烏地傳統的約束。
nakamusa, kuowan a sapikuwan malalit nu Iselamciw-fa (伊斯蘭教法) atu duma nu Saudi (沙烏地) a laylay nu nipikuwan.
在作出重大決定時國王也必須取得其他王室成員、宗教領袖烏里瑪以及其他沙烏地社會中有影響人士的共識。
anu idaw ku tabakiay nu sapidateng a kawaw sa kuowan amitatengil henay tu duma a nudu Wanse a tademaw, kiwkay nu sakakaay ci Wulima (烏里瑪) atu nudumaan nu Saudi (沙烏地) usiidaay kangadahan nu tademaw.
遜尼派支脈的瓦哈比派是國家所奉行的官方意識形態。
Sunni-pay iluc (遜尼派支脈) a Waha-pipay (瓦哈比派) a kanatala nu nipabeli a tapang nu sasadimelay nu kawaw.
該伊斯蘭教派通過在全球各地建造清真寺與伊斯蘭學校來向全世界推廣自己的教義。
nina Ise-lanciw pay (伊斯蘭教派) silahci itini i kanatal patideng tu cincen-se' (清真寺) atu islanciw (伊斯蘭教) a cacudadan pasayda i kanatal micuduh tu nuudip a cacudadan.
時至今日，沙烏地阿拉伯依然沒有現代國家所擁有的正常內閣，首相與選舉權。
katukuh ayda, Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) mahini tu caay kahida nu aydaay a kanatal nu matatungusa a naike, satalakaway atu sapisingkiwan a kawaw.
aaidangan a kawaw (旅遊業)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]沙烏地阿拉伯擁有遼闊沙漠、翠綠山脈和原始海灘、豐富的文化及歷史遺蹟，國內擁有5個世界遺產，但因為是極端保守的穆斯林國家，對於開放大批遊客造訪的討論一直被保守派與官僚封殺。
Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) idaw ku ahebalay nu likelikenan, langdaw nu buyu' atu bayubayuwan, matatungusay a lalangaw atu likisi nu nababalaki, ilabu nu kanatal han idaw ku lima a kitakit nu liwan namaka babalakiay, nika micidekay nu caay ka lawlaw nu balucu a Muselin kanatal (穆斯林國家), nu sakay taydaay nu midangay a tademaw nuni ka sasakamuen hiyan tu nu Pawsupay (保宏派) atu sakakaay amipenec.
為了擺脫對原油的依賴，讓經濟走向多元化發展，沙烏地阿拉伯花大筆資金改善基礎設施和開發景點。
mangalay miales tu nipiida’ tu simal, pasayda i sakaudip nu yadahay a sasacelakan, Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) yadah kunipi patahekal tu kalisiw sapisumad tu nipatideng tu kakitidaan atu misanga tu baluhay a aaidangan.
2019年9月27日，沙烏地阿拉拍宣布開放旅遊業，將首次開放旅遊簽證給49個國家。
tusa a malebud cacay a bataan idaw ku siwaw a mihcaan siwa a bulad tusa a bataan idaw ku pitu a demiad, Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) mihapu sa patahkal tu aaidangan, sayaway malingatu patahekal tu sasaliwkuan a cudad sipabeli i sepatay a bataan idaw ku siwa a kanatalan.
外國女性可以單獨到訪，且不用穿全黑長罩袍，但觀光客必須穿著得體和遵守當地禁酒令。
nudamaay a kanatal nu tatayna taneng a sacacay sa tayni midang, acaay kasi tanayuay nu lumeniay a dikuc, nika u taydaay amidang nu tademaw kanca a kapah kuni kasidikucan atu kasikadi ku itidaay a tademaw nunikacaay kan tu pah.
Saudi Arab kiwkay (沙烏地阿拉伯宗教)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]法律規定所有國民必須是穆斯林。約85－90％的沙烏地人是遜尼派，而什葉派穆斯林人口約10-15％左右。
hulic anipatideng nuitidaay a tademaw awu Muselin (穆斯林). a walu a bataan idaw ku lima (85) - siwa a bataan a kilac (90%) u Saudi a tademaw (沙烏地人) u Cennipay (遜尼派), u Seyapay muselin (什葉派穆斯林) a tademaw han i cacay a bataan (10)- cacay a bataan idaw ku lima (15%) a kilac.
官方和佔主導地位的遜尼派穆斯林在沙烏地阿拉伯就是俗稱的瓦哈比教派，屬近代伊斯蘭教復古主義派別，在18世紀阿拉伯半島的穆罕默德·伊本·阿卜杜勒·瓦哈比創立，他常常被形容為伊斯蘭原教旨主義「清教徒式的」、「不寬容的」或「超保守」。
talakaway a tademaw atu mikuwanay tu kawaw a Sunni pay (遜尼派) Muselin (穆斯林) itini i Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) sananay a ngangan a Waha-piciwpay (瓦哈比教派), nu aydaay a Islanciw (伊斯蘭教) nu malumanay a cuipay, itini i caca a bataan idaw ku walu a se-ci Arabia subal (阿拉伯半島) nu Muhanmuode.epen.apudule-wawhapi (穆罕默德.伊本阿卜杜勒.瓦哈比) nipatideng, hiyahan musakamu nu Islam (伊斯蘭) nuudip a kawaw "cinciw-tuse (清教徒式的), "caay pisulul" (不寬容的)」atu "sakadimel".
然而支持者認為其教義尋求淨化，任何創新或做法卻偏離7世紀伊斯蘭教先知穆罕默德和他的同伴們的教義。佔少數的什葉派面臨就業和宗教儀式的迫害。
pacukeday a tademaw hidasa u sakapahen ku kawaw, duma nunipsa baluhay atu sakakawawen pasaicuwaay hakiya mibatad tu pitu a seci Islamkiw (伊斯蘭教) a tademaw Muhanmuode (穆罕默德) atu masakaputay nuheni a nicudadan. nu caaya kahacica a Seyapay (什葉派) misaayaw tu kakakuliyan atu kiwkay anipi sawacu.
沙烏地阿拉伯是政教合一的國家。伊斯蘭教內極端保守派別瓦哈比派為國教，沙烏地阿拉伯外交政策以在世界各地傳播瓦哈比信仰為重心。
Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) u cenciw kapulungan nu kanatal. Islamkiw (伊斯蘭教) tada micidekay nu Pawsupay (保守派) Wahapipay (瓦哈比派) u tada kiwkay sa, Saudi Arab (沙烏地阿拉伯) sakay nutawan a kawaw itini i kitakit patahkal tu ngiha’ nu Wawhapi (瓦哈比) a singku nu kasaetiman.