Wuy-lein.Lun-cin威廉·倫琴
Wuy-lein.Lun-cin 威廉·倫琴
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]nikaudip生平
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]pilecuhan ni Wuy-lein.Lun-cin (kamu nu Hulam: 威廉·倫琴) itini i De-kuo nu Lun-na-pu a pisiwbayan tu dawa a lumaan. i tuluay ku mihcaan nida mabulaw namin ku lumaay nuheni tayda i He-lan a A-pa’-e-duo-lun. itida ci Ma-din-ni-se. He’-e-man.Fan-duo-lun syeyen micudad, sa micudad aca i W-de-le’-ce-cisu’ a cacudadan, nika kulitan nida ku saydan tu la’cusay mapatay ku saydan nu linges sisa ales han ci nida papicudad, anu hicahicaen nida musakamu caay kaku pikulit sa.
倫琴出生在德國倫內普的一個紡織商人家庭. 在他三歲的時候全家搬到了荷蘭的阿帕爾多倫 。他在馬丁尼斯·赫爾曼·范多倫學院接受早期教育,後來就讀於烏得勒支技術學校,但是因為給一位老師畫諷刺漫畫被學校開除,儘管他一直堅持他並沒有畫。
caywal-nemlim mihcaan, Lun-cin micumud i W-de-le’ tabakiay micudad, kilul sa itida i Sulise-leinpang-likun a cacudadan minanam tu sakay kikayan a micudad. Caywal-nemsiw mihcaan maala nida ku puose i Sulise tabakiay a cacudadan nu wli-sye puose.caywal-picsip a mihcaan ci Lun-cin mala Sete’-lase-paw tabakiay a cacudadan malasaydan. Caywal-piclim a mihcaan mala Huo-n-hay-mu malukay a tabakiay nu cacudadan malasaydan. caysiw-sepsep mihcaan, itida i Pa-fa-li-ya sihu miyukiw cinidaan mala Mu-ni-hai tabakiay a cacudadan mala cozen.
1865年,倫琴進入烏得勒支大學讀書,隨後在蘇黎世聯邦理工學院學習機械工程。1869年獲蘇黎世大學物理學博士學位。1874年倫琴任史特拉斯堡大學講師。1875年成為霍恩海姆(Hohenheim)農業學院教授。1900年,在巴伐利亞政府一再請求下擔任慕尼黑大學物理系主任。
lalumaan ni Lun-cin idaw ku silumaay i Amilika Ay-he-hua-cuo, ku mangalay ci nida mabulaw. amica ku nipikakiyakuan tu Kelun-piya tabakiay a cacudadan nika namicakay tu sapilawid tu bayu apayan, nika i sayaway a nikalpacawan sumad satu ku kiyaku nida, sadikuday itida satu cinida i Mu-ni-hai mitulin tu caayay ka hedek nida a kawawan. caysiw-tulu a mihcaan sakapatay nida u nu balaay a ganan. u caayay henay kaw matenesay ku nipikinkiwan nida, tu nipikinkiwan nida u caayay kaw yadah u sapicukaymasay tu cen a sapatahekal. sisa caay palutatengan u gan nida nu namaka yuli-huseay.
倫琴有親屬居住在美國愛荷華州,他曾經也打算移民。儘管他已經接受了紐約哥倫比亞大學的合約而且也真的買了跨洋船票,但是第一次世界大戰的爆發改變了他的計劃,他終於還是留在慕尼黑繼續他未完成的事業。1923年,倫琴死於內臟癌症。因為他的研究只持續了不長時間,並且是在這個研究領域中為數不多嚴格使用鉛防護屏的倡導者,因此很難相信他的癌症是源於游離輻射。
X se-sin a nikaadih X射線的發現
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]Caywal-siwlim a mihcaan ci Lun-cin cukaymasen nida ku cabay nida ci He-ce, Si-tuo-hu, Ke-lu-ke’-se, Te-na’-de misiki a kakitidaan kinkiwan tu sapibesuaw tu sapahelak tu dingkian. i caycay a buladan muliyawac ci laydekun mikikiw, uyni a laydekun pacumuden nida i likecuay a censuleu nisangaan a buhungan, taneng namaka duuday mucumud i husuan tahekal, duma satu idaw ku kibetulay a tatipeluk tahpuwanku buhang nu liu, sapidipudaw sakacaay nu duuday a icelangay nu dingkian mipesi’. matineng cinida yakibetulay a tatipelauk taneng miput tu takelal sakacaay culal, nika maadih nida anu pasipasipen nida tu cenya-puosun-pia a adidiay nu tatipeluk micapi tu liu sasingalan, caay ka adih ku lumeniay mitisul tahekal i tatipelukan taneng malaingkun siwing. madateng ni Lun-cen, mikikibetul aca tu laynatekun a Ke’lu-ke’se kun amala ingkun siwing.
1895年間倫琴使用他的同行赫茲、希托夫、克魯克斯、特斯拉和萊納德設計的設備研究真空管中的高壓放電效應。11月初倫琴重複著萊納德管試驗,這個萊納德管加入了一個很窄的金屬鋁做的窗口,允許陰極射線從管子射出來,另外有塊紙板覆蓋住鋁窗口保護它不被產生陰極射線的強電場區破壞。他知道紙屏能夠防止光線逃逸,但是觀察到當他用塗了氰亞鉑酸鋇的小紙屏靠近鋁窗,看不到的陰極射線能夠在紙屏上產生螢光效應。這讓倫琴想到,比萊納德管的管壁更厚的克魯克斯管可能也會導致螢光效應。
malalid atu kasenengan影響和榮譽
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]maadih ni Lun-cin idaw ku nipipadangan tu sakay padekuan, tawya tu tusep a secian yadah ku nikinkiwan a nika tahekalan.
倫琴的發現不僅對醫學診斷有重大影響,同時也影響了20世紀許多重大科學成就的出現。
mapalalid ni Lun-cin, caywal-siwnem mihcaan ci Henli. Pae-ke’se itini i malikatay nu zayliwan a mikinkiw bahal sa maadih nida ku baluhay nu sasasingan a mibetas. mahiniay ci Lun-cin a nikaadihan matulin malalid tu sasasingan a nikaadihan. nika adihan i caysiw-seplu mihcaan ci Pei-ke’-le’ atu ci Mali-Cieli palecaden idaw ku kawlah tu Nuo-pae-e a kawlahan.
受倫琴的影響,1896年亨利·貝克勒在發光材料的試驗中偶然發現了一種新射線的穿透性。這樣倫琴的發現間接地影響了放射性的發現。因為該發現1903年貝克勒和瑪麗·居禮被共同授予諾貝爾獎。
katukuh ayda Lun-cin sasasingan sakaetiman han u sakaypadekuan a sapisasing. sakay padekuan a sapisasing mawada’ tu, tunisasingan mamelawmelaw ku nipisasingan tu cancanan, nu aydaay a nipipadangan misasing, ni Lun-cin sasasingan taneng tu patahekal tu lalabuaay nu udip nu tademaw a tuluay nu sasasingan. u sakay padekuan acacay sa, u sasasingan ni Lun-cin taneng henay tu kakay kitakidan tu sapiadih tu nabakuan a sapikinkiwan. duma a Lun-cin sasasingan taneng sakay zayliwan. micukaymas tu Lun-cin sasasingan taneng mikisa tu sakaykinman a zayliwan atu sapasasu mitules tu i labuay anika ngituan.
倫琴射線直到今天最重要的應用領域仍然是醫學診斷。用於診斷的射線強度已被大大降低,同時診斷結果可以顯示更清晰的細節。在現代數位技術的幫助下,倫琴射線診斷已經可以提供人體內部三維圖像。除了在醫學上,倫琴射線還應用在微觀世界的觀察和對太空的研究。另外一個倫琴射線的重大應用領域是材料無損探傷。使用倫琴射線可以檢測出金屬材料和焊接部位的內部缺陷。
mangalay mikining tu nikalahecian ni Lun-cin, u X a sasasingan i hatiniay tu nu yadahay a kanatalan pangangan han tu Lun-cin sesin, duma satu a X n sapisasing sapiadih tu tapuku a sasasingan pangangan han u Lun-cin wuysin. duma saka caycaycay a bangguan u huasye-yunsu-lun u pinganganan tu cinidaan. i tada luma’ ni Lun-cin, i De-kuo yadah ku pinganganan cinidaan tu cacudadan, dadan atu putah. nunikasenengan tu ulisye ni Lun-cin, itini i De-kuo a Ci-sen se, Puo-lin se atu Lun-cin a pilecuhan Lun-nai-pu idaw ku kakiningan tu nituktukan a payaan.
為了紀念倫琴的成就,X射線在許多國家被稱為倫琴射線,而一架利用X射線觀測的太空望遠鏡也被命名為倫琴衛星。另外第111號化學元素錀(Roentgenium (Rg))也以倫琴命名。在倫琴的祖國,德國有許多以倫琴命名為學校,街道和廣場。由於倫琴在物理學的傑出成就,在德國的吉森市,柏林市和倫琴的出生地倫內普(Lennep)(雷姆沙伊德)都建有倫琴紀念碑。
https://zh.wikipedia.org/zh-tw/%E5%A8%81%E5%BB%89%C2%B7%E4%BC%A6%E7%90%B4