Çoğunluk sistemi

Çoğunluk sistemi veya çoğunlukçu seçim sistemi, en çok oy alan adayın kazandığı ve bu şekilde çoğunluk temsilini sağlayan bir seçim sistemidir. Ancak, farklı tanımlamalara dayalı olarak çeşitli çoğunluk seçim sistemleri bulunmaktadır. Bu tanımlamalar arasında blok oylama veya parti blok oylaması (genel liste) gibi toplu temsil türlerini içeren genelde çoğunluk temsiline dayalı çoğunluk temsil sistemleri bulunmaktadır. Aynı zamanda, bölge temelli çoğunluk sistemler arasında Tek İsimli Tek Turlu Çoğunluk Sistemi bulunmaktadır. İki adayın yarıştığı durumda en çok oy alan aday çoğunluğa sahip olacaktır, ancak üç veya daha fazla adayın olduğu durumlarda genellikle hiçbir aday çoğunluğu alamaz (bkz. Çoğulluk (oylama)).

Genel olarak genel temsil için değil, bölgesel seçimlerde çoğunlukçu temsil uygulanmaktadır. İlk turda genellikle en çok oy alan parti çoğunluğu alır, ancak bu, en çok oy alan partinin çoğunluğu alacağı anlamına gelmemektedir. Bu tür sistemlere karşı yapılan yaygın tartışmalar genellikle bu durumu dikkate alır. Aternatif oylama, gerçek çoğunluk temsilini sağlayan bir başka örnektir. Çoğunluk sistemleri, orantısız seçim sonuçları nedeniyle anti-demokratik olarak görülür. Nispi temsil sistemleriyle karşılaştırıldığında, çoğunluk sistemleri iktidar sağlamayı amaçlar.^[1]

Açıklama

Bu tür seçim sistemleri, bir partinin (çoğunluğu veya oy çoğunluğunu elde eden partinin) bir mecliste hükûmet çoğunluğuna sahip olması için yeterli sayıda sandalye sağlamayı amaçlar ya da en azından güçlü partilere orantılı bir şekilde avantaj sağlamayı amaçlar (genellikle her oy için eşit temsil sağlayan nispi temsilin aksine). Seçim sistemleri hakkında bilimsel olmayan konuşmalarda bu tanım daha sık kullanılır.

Pasta grafikleri çoğulluk (solda) ve çoğunluk (sağda)

Seçim sistemine göre kazananların kendi bölgesindeki tüm seçimlerle tüm koltukları alması ve tüm azınlıklara temsil hakkını reddetmesi çoğunluk temsilidir. Tanım, tek kazananlı oy kullanma sistemlerinin çoğunluk temsilini sağlamasına izin vermesine rağmen, çoğulculuk kuralını reddeder. Bu tür sistemlerde çoğulcu seçimler düzenlemek için, tüm seçmenlerin tek bir seçim bölgesi (genellikle "genel oy kullanımı" olarak adlandırılan) veya seçmenlerin çoğunluk bölgelerine bölünebileceği birden fazla seçim bölgesi yapılabilir. Günümüzde, çoğunluk temsili terimi, çoğunluk ilkesine dayanan yerel bölgelerde kullanılan sistemlere atıfta bulunur.

Çoğunluğun temsil edilmesinin, çoğunluğu sağlayan parti veya partilere her zaman çoğunluk koltuklarını vermeyeceği unutulmamalıdır. Asılı parlamento gibi durumlarda, en çok oy alan parti, ikinci en çok oy alan partiden daha az koltuk alabilir. Bu durum, çağdaş çoğunluk sistemlerinin bireysel adaylara odaklanmasının yanı sıra çoğunluk sistemlerinin çoğunun politik partilere odaklanmaması nedeniyle ortaya çıkmaktadır.


Orantılı Nispi Temsil sistemleri
Siyasi parti	Parti adı	A	B	C	D		Meclis, ülke çapında nispi temsiliyet kullanılarak seçilseydi, her partinin kazandığı sandalye sayısını oy oranlarındaki paylarına karşılık gelirdi.
Oy sayısı	Oy oranı (%)	44	40	10	6
Geniş nispi temsil	Parti listesi kapsamındaki koltuklar	44	40	10	6
Çoğunluk sistemleri
Seçim sistemi türü	Seçim sistemi	Siyasi parti				Sandalye dağılımı	Açıklama
Seçim sistemi türü	Seçim sistemi	A	B	C	D	Sandalye dağılımı	Açıklama
Genel çoğunlukçu	Liste usulü çoğunluk seçim sistemi	100	0	0	0		Liste usulü çoğunluk sistemi altında ülke çapında tek bir seçim bölgesinde meclisin tamamı seçilirse, en yüksek oyu alan parti her zaman tüm sandalyeleri kazanır.
Çok üyeli bölgesel çoğunlukçu	Liste usulü çoğunluk seçim sistemi	40	60	0	0		Meclis, liste usulü çoğunluk sistemi altında tek bir seçim bölgesi kullanılarak seçilirse (örneğin her biri 20 sandalyeli beş bölge), en yüksek oyu alan parti tüm sandalyeleri kazanır. Bununla birlikte, ülke çapında en fazla oyu alan parti, aynı zamanda ülke çapında en fazla sandalyeyi kazanamayabilir.
Tek üyeli bölgesel çoğunlukçu	Tek İsimli Tek Turlu Çoğunluk Sistemi	64	33	0	3		Tek üyeli bölgelerde, tek üyeli bölgesel çoğunlukçu seçim sistemi uygulandığında, en çok oyu alan aday, kendi bölgesindeki sandalyeyi kazanır. Çoğu zaman, burada gösterildiği gibi, ezici bir çoğunlukla en yüksek oyu alan parti kazanır, ancak birinci parti iktidara gelmez ve hiçbir parti sandalyelerin salt çoğunluğunu sağlayamaz. (Asılı parlamento)

Çoğunluk demokrasisi, çoğunluk sisteminin zorunlu olarak kullanılmasını gerektirmez; genellikle bu ilkeye daha iyi hizmet eden nispi sistemler, meclisin sadece seçilen kişilerin değil, bütün nüfusu doğru bir şekilde temsil etmesini amaçlar ve daha sonra çoğunluk sistemi meclis içindeki oylamalarda kullanılır. Temsili demokrasiyi en yaygın olarak benimseyen çağdaş görüşler artık çoğunluk temsilini demokratik olarak görmemektedir. Sonuç olarak, günümüzde çoğunluk sistemi genellikle tek üyeli bölgelerde kullanılmaktadır. Bir bölgede çoğunluğu oluşturdukları takdirde azınlıkların ülke çapında temsil elde etmelerine olanak tanır. Ancak bazıları bunu anti-demokratik olarak görüyor çünkü oyların genelinin kazanıldığı halde azınlığın iktidara gelme olasılığı vardır (2016 ABD Başkanlık seçimleri).

Dünya çapında, çoğunluk sistemi ve nispi sistemler en yaygın oy sistemleridir. Karma seçim sistemleri, çoğunluk ve orantılı temsili birleştirir. Karma sistemler, iki çoğunluk sistemini birleştirenlerden ve sadece iki çoğunluk sistemini birleştirenlerden oluşabilir. Çoğunluk temsili, nispi temsilin alternatifidir ve politik azınlıkların oy sayılarına göre temsilini sağlar.

Geniş çoğunluk sistemi

Tarihsel olarak, ilk çoğunlukçu seçim sistemleri çoğunlukla çoklu oy sistemlerinden oluşuyordu.^{[kaynak belirtilmeli]}

Teori

Büyük bir bilim insanı grubu, çoğunlukçu düşünceyi destekledi. Aristoteles, çoğu Roma düşünürü tarafından benimsenen "maior pars curiae efficit, pro eo habetur ac si omnes egerint" teorisini ortaya koydu. Bu teoriye göre, senatörlerin çoğunluğu tarafından alınan karar, herkesin onayladığı gibi geçerli sayılır. Jean-Jacques Rousseau, genel irade kavramına dayanarak "daha büyük sayının sesi her zaman diğerlerini susturur" dedi. Adhémar Esmein'e göre, ülkenin tamamı tek bir seçim bölgesi olsa, çoğunluğun tüm milletvekillerini seçme yetkisine sahip olacağından, bu sistem azınlığa haksızlık yapmayacaktır, çünkü çoğunluk haklarından fazlasını elde edemez.

Kullanımdan kaldırılması

19. yüzyılın ilk yarısında büyük ideolojik farklılıklar ortaya çıktığında, klasik çoğunluk sistemi giderek daha fazla eleştirildi. Dünya çapında, aşağıdaki düzeltmeler aşamalı olarak uygulandı:

Birinci olasılık, seçimleri çok sayıda yerel seçim bölgesine bölmekti. Bu, azınlığın belirli bölgelerde daha fazla şansa sahip olmasını sağladı. Seçimler genellikle çok üyeli seçim bölgeleri tarafından değiştirildi, ancak sonunda tek kazananlı seçim bölgeleriyle değiştirildi;
Bunun yerine, ülke geneli veya çok üyeli seçim bölgelerinde oy kullanırken aşağıdaki değişiklikleri yapmak ikinci seçenekti:
- Seçmenlere yarışılan makamlar için daha az sayıda adaya oy vermelerine izin veren bir sistem olan sınırlı oy sistemi;
- Seçmenlerin tüm oylarını daha az sayıda adaya dağıtmalarına olanak tanıyan kümülatif oy sistemi;
- Bir seçmenin çok üyeli bir yarışta tek bir seçenek kullanmasına izin veren devredilemez tek oy sistemi;
- Seçmenlere adayları sıralamalarını soran ve seçimi kazanmak için bir kota koyma yeteneği veren bir sistem olan tercihli blok oy sistemi;
- Her seçmenin değerini yalnızca bir oy ile sınırlayan ve aynı zamanda bir kota koyma yeteneğine sahip olan devredebilen tek oy sistemi.

Bireysel adaylar yerine seçim listeleri kullanan blok oy yöntemi, parti listeli nispi temsil sistemleri ile değiştirildi. Bu sistemler, çoğunluk kriterinden tamamen vazgeçerek eşit temsil sağladı.

Çoğunluk bölgeleri

Günümüzde, saf çoğunluk sistemlerinin en yaygın türü tek kontenjanlı bölgeler olan tek üyeli çoğunluk sistemi veya Tek İsimli Tek Turlu Çoğunluk Sistemi olan tek kazananlı bölgelerdir. Genellikle meclis üyelerini seçmek için kullanılır.

Bununla birlikte, çok sayıda insan bu sistemleri demokratik olarak görmemektedir. Avrupa'da meclisin alt kamarasını seçmek için kullanılan tek isimli ve tek turlu oy sistemi sadece Belarus ve Birleşik Krallık tarafından kullanılmaktadır. Meclis seçimlerinde Fransa iki turlu bir seçim sistemi kullanır. Avrupanın diğer ülkeleri (Andorra, İtalya, Macaristan, Litvanya, Rusya ve Ukrayna gibi) nispi temsil veya karma üyeli çoğunluk sistemleri kullanır. Almanya ise karma üyeli nispi temsil sistemi kullanmaktadır.

Özellikle eski Britanya İmparatorluğu sömürgeleri arasında olan bu ülkeler çoğunluk sistemlerini kullanıyor: Avustralya, Bangladeş, Kanada, Mısır, Hindistan, Pakistan ve Amerika Birleşik Devletleri.