Çok eşlilik
| Makale serilerinden |
| İlişkiler (Ana hat) |
|---|
 |
Çok eşlilik veya poligami, bir kimsenin aynı esnada birden fazla kişiyle evli ya da birlikte olmasıdır.[1] Terim çok karılılık (polijini), çok kocalılık (poliandri), eşcinsel çok eşlilik ve grup evliliği durumlarını kapsamakla birlikte -yaygın olması nedeniyle- genellikle polijini ile eşanlamlı olarak kullanılır.[2]
Bazı din ve kültürlerde kabul edilen bir durum olan poligami, pek çok ülkede kanunen suçtur. Poligaminin serbest veya yaygın olduğu ülkelerde ekseriyetle polijini (çok karılılık) görülür. Birleşmiş Milletler; insan haysiyetine ve eşitliğine aykırı olduğu gerekçesiyle, poligaminin engellenmesi için devletler nezdinde çağrıda bulunur.[3]
Sosyobiyoloji ve zooloji terimi olarak çok eşlilik, birden fazla eş ile çiftleşme davranışları için kullanılan genel bir terimdir.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkçeye Fransızca polygamie'den geçen kavramın kökeni Yunanca polus (çok) ve gamos (evlilik) sözcükleridir.[4] -jini eki Yunanca gunê (kadın) ve -andri ise andr (erkek) sözcüklerinden gelir.[5]
Yaygınlık
[değiştir | kaynağı değiştir]1980 basımı Ethnographic Atlas kitabının listelediği 1,231 toplumdan, 186'sının tek eşli, 453'ünün nadiren polianjik, 588'inin sıkça polianjik ve 4'ünün poliandrik toplumlar olduğunu ortaya koymuştur.[6] Poliandri sadece Himalayalar'da bulunan dağ toplumlarında gözlemlenmiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sözlük tanımı". dictionary.com (İngilizce). 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.
- ^ "polygamy." Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2012.
- ^ General Comment No. 28: Equality of rights between men and women (article 3) 30 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi. 2000.
- ^ "poligami." Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim: 24 Haziran 2013
- ^ "polygamy, polygyny, polyandry." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ Ethnographic Atlas Codebook 18 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. derived from George P. Murdock’s Ethnographic Atlas recording the marital composition of 1,231 societies from 1960 to 1980.
 | İnsan cinselliği ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
