Debrecen
| Debrecen | |
|---|---|
   | |
 Bayrak  Arma | |
| Ülke |  Macaristan |
| İl | Hajdú-Bihar |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 461.25 km² |
| Nüfus (2009) | |
| • Toplam | 206.225 |
| • Yoğunluk | 442.53/km² |
| Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
| Posta kodu | 4000 |
| Alan kodu | 52 |
Debrecen (Macarca telaffuz: [dɛbrɛtsɛn]),[1] Macaristan’da Budapeşte’den sonra ikinci büyük en geniş şehirdir. Debrecen, Kuzey Alföld bölgesi ve Hajdú-Bihar eyaleti başkentinin bölgesel merkezidir.
İsim
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk defa 1235 tarihinde "Debrezun" adı ile bahsedildi. Teorisyenler ismin Kuman kökünden olduğunu söyler. Diğer dillerde: Slovakça Debrecín, Romanca Debretin, Almanca Debrezin, Sırpça Debr(e)cin dir.
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir] Debrecen iklimi 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 15,4 | 19,0 | 26,4 | 33,6 | 33,4 | 37,0 | 38,5 | 39,2 | 36,4 | 29,5 | 25,5 | 17,4 | 39,2 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 0,7 | 3,5 | 10,0 | 16,3 | 22,0 | 25,1 | 27,1 | 26,6 | 22,3 | 16,1 | 8,3 | 2,9 | 15,1 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | −2,4 | −0,5 | 4,6 | 10,4 | 15,8 | 18,9 | 20,7 | 19,8 | 15,5 | 9,9 | 4,4 | −0,0 | 9,8 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −5,7 | −4 | 0,0 | 4,7 | 9,7 | 12,9 | 14,3 | 13,7 | 9,9 | 5,1 | 1,0 | −2,9 | 4,9 |
| En düşük sıcaklık (°C) | −30,2 | −26 | −17,8 | −7,1 | −3 | −0,4 | 5,2 | 2,7 | −2,9 | −14,9 | −19 | −28 | −30,2 |
| Ortalama yağış (mm) | 32,5 | 31,6 | 31,6 | 44,9 | 59,4 | 72,9 | 60,5 | 58,5 | 42,0 | 43,2 | 48,3 | 43,1 | 568,5 |
| Kaynak: Macar Meteoroloji Enstitüsü[2] | |||||||||||||
Konum ve ulaşım alt yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Debrecen Büyük Macaristan Ovası’nda Budapeşte’nin 220 km (137 mi) doğusunda konumlanır. Yakınında olan Hortobágy Macaristan içinde bir ulusal parkdır.
Şehir Budapeşte’den Macaristan’ın ana ulaşım merkezinden bir dereceye kadar kendi başına kalmasına alışık. Buna rağmen, M3 (M35) otoyolun yeni bölümü halihazırda seyahat zamanını önemli derecede kısalttı. Debrecen Havalimanı (Macaristan’da ikinci en geniş) yakınlarda daha çok uluslararası uçuşları almak için modernizasyon geçirdi. Daha uzun dönemde, Debrecen’in Ukrayna ve Romanya’ya ya yakınlığı onun önemli bir ticaret merkezi ve daha geniş uluslararası bölge için gelişmesine olanak olanak verebilir. Şehirdeki yerel ulaşım için Debrecen’de Halk ulaşımı’na bakınız.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]
|
|
|
|
2011 225 223 Etnik gruplar (2001 sayımı)
Dinler (2001 sayımı)
- Kalvenist - 38.7%
- Roma Katolik - 15.4%
- Yunan Katolik - 8.2%
- Lutheran - 0.5%
- Diğerleri - 1.5%
- ateist - 24.8%
- Cevapsız - 10.9%
Eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]
Debrecen, geniş bir üniversite olan Debrecen Üniversitesi'ne ev sahipliği yapar. Ana yapı onun mimari işçiliğiyle tanınır. Üniversite pek çok departmanlara sahiptir ve Avrupa'da büyük bir araştırma binasıdır. Debrecen, önemli bir koro ile ilgili yarışma yeridir, Bela Bartok Uluslararası korosal Yarışma ve European Grand Prix for Choral Singing'in bir üye şehridir.
Spor
[değiştir | kaynağı değiştir]Şehir, tanınmış bir futbol kulübü olan Debreceni VSC sahiptir. Halihazırda Macaristan'da en iyi takımlardan biridir. Arka arkaya gelen 2004/2005, 2005/2006, 2006/2007 sezonlarında ve 2008/2009 sezonu ulusal şampiyonluğunu kazanmıştır. City Park (Nagyerdő) Oláh Gábor caddesinde olan sahası 10.000 kişiliktir. Takımın forma rengi kendi sahasında kırmızı, deplasmanda ise beyazdır. Şehir geçen yıllarda, Temmuz 2001 de ikinci Altletizm Dünya Şampiyonası ve 2006 Ekim ayında ilk IAAF Dünya Yol Koşu Şampiyonası’na ev sahipliği yapmıştır. Aynı zamanda 2007 Avrupa SC Yüzme Şampiyonası’na ev sahipliği yapmıştır. 2002 yılında Debrecen, Dünya Artistik Cimnastik Şampiyonası’na ev sahipliği yapmıştır.
Şehir, 2010 Gençler Olimpik Oyunları açlışına ev sahipliği yapmaya resmi adaydı.
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Vilayet Binası -
Debrecen Kalvinist Koleji (Kurulum 1538) -
-
Debrecen Üniversitesi -
Büyük Kilise içi kısım -
Piac Caddesi -
Merkezi Mezarlik
Ana görülecek yerler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Protestan Büyük Kilisesi (Nagytemplom)
- Şehir Park (Nagyerdő) ve spa
- Déri Müzesi (Mihály Munkácsy’nin yağlı boya tablo sanat koleksiyonunu içerir; ayrıca, insan eliyle yapılmış bir Antik Mısır koleksiyonuna sahiptir.
- Flower Carnival of Debrecen her yıl Ağustos ayının yirminci günü yapılır.
Meşhur kişiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Debrecen doğumlular
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ferenc Barnás (doğum 1959), romancı
- Zsolt Baumgartner (doğum 1981), ilk Macar Formula One sürücüsü
- Mihály Fazekas (1766-1828),yazar
- Mihály Flaskay (doğum 1982), kurbağlama yüzücüsü
- Nóra Görbe, (doğum 1956), aktris, sarkıcı ve pop ikonu
- Dr. George Karpati (1934-2009), doktor, asabiyeci, cerrah, öğretmen, yazar
- Rivka Keren (doğum 1946), İsrailli yazar
- Imre Lakatos (1922-1974), matematik ve bilim filozofu
- Paul László (1900-1993), mimar
- Kocsár Miklós (doğum 1933), besteci
- Magda Szabó (1917-2007), yazar
- Mihály Csokonai Vitéz (1773-1805) şair
- Chaim Michael Dov Weissmandl (1903-1957), rabbi ve Holokost aktivisti
Debrecen’de yaşamış olanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Endre Ady (1877-1919), şair
- Géza Hofi, (1936-2002) stand-up komedyen
- Sándor Szalay (physicist) (1909-1987), fizikçi, ATOMKI kurucusu
- Árpád Tóth (1886-1928), şair
İkiz kasabalar ve kardeş şehirler
[değiştir | kaynağı değiştir]Debrecen aşağıdaki yerlerle ikiz dir:
Notlar ve referanslar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Alternative spellings used in English include Debreczen and Debrcczin.
- ^ "Debrecen için 1901-2000 iklim verileri". Macar Meteoroloji Enstitüsü. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2018.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- (İngilizce) Resmî Site24 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- DKV - Public Transport Official Site13 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce) History of Debrecen and Hajdú-Bihar county
- (Macarca) Hajdu Online - county portal5 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
- (Macarca) Debrecen Online portal27 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Aerial photography: Debrecen29 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Tour guide to Debrecen on SeeUinHungary.com11 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce) (Almanca) Tram in Debrecen17 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Debrecen photo gallery8 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Macaristan'ın şehirleri | ||
|---|---|---|
| Şehirler | Bács-Kiskun · Baranya · Békés · Borsod-Abaúj-Zemplén · Csongrád-Csanád · Fejér · Győr-Moson-Sopron · Hajdú-Bihar · Heves · Jász-Nagykun-Szolnok · Komárom-Esztergom · Nógrád · Pest · Somogy · Szabolcs-Szatmár-Bereg · Tolna · Vas · Vesprim · Zala |  |
| Urban şehirler | Bekeş-Çaba · Budapeşte (başkent) · Debrecen · Dunaújváros · Eğre · Érd · Győr · Hódmezővásárhely · Kapoşvar · Keçkemet · Mişkofça · Kanije · Nyíregyháza · Peç · Salgótarján · Sopron · Segedin · Székesfehérvár · Szekszárd · Solnok · Szombathely · Tatabánya · Vesprim · Egersek | |
