Venus Express
 Venüs yörüngesindeki Venus Express tasviri | |
| Görev türü | Venüs yörünge aracı |
|---|---|
| Uygulayıcı | Avrupa Uzay Ajansı |
| COSPAR kimliği | 2005-045A  |
| SATCAT no. | 28901 |
| Web sitesi | esa.int/venus |
| Görev süresi | Planlanan: 2 yıl Sonlanma: 9 yıl, 2 ay, 9 gün |
| Uzay aracı özellikleri | |
| Üretici | EADS Astrium |
| Fırlatma ağırlığı | 1.270 kg (2.800 lb)[1] |
| Boş ağırlık | 700 kg (1.500 lb)[1] |
| Yük ağırlığı | 93 kg (205 lb)[1] |
| Boyutlar | 15 × 18 × 14 m (49 × 59 × 46 ft)[1] |
| Güç | 1.100 watt[1] |
| Görev başlangıcı | |
| Fırlatma tarihi | 9 Kasım 2005, 03:33:34 UTC[2] |
| Roket | Soyuz-FG/Fregat |
| Fırlatma yeri | Baykonur 31/6 |
| Üstlenici | Starsem |
| Görev sonu | |
| Tasfiye türü | Yörüngeden çıkarıldı |
| Son temas | 18 Ocak 2015, 15:01:55 UTC[3] |
| Parçalanma tarihi | Ocak / Şubat 2015 |
| Yörünge parametreleri | |
| Referans sistemi | Venüs merkezli |
| Pericytherion yüksekliği | 460 km (290 mi)[4] |
| Apocytherion yüksekliği | 63.000 km (39.000 mi)[4] |
| Eğiklik | 90 derece[5] |
| Süre | 24 saat[5] |
| Venüs yörünge aracı | |
| Yörüngeye yerleşme | 11 Nisan 2006 |
Venus Express (VEX), Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) ilk Venüs keşif göreviydi. Kasım 2005'te fırlatılan araç, Nisan 2006'da Venüs'e ulaştı ve Venüs çevresindeki kutup yörüngesinden sürekli olarak bilimsel veriler göndermeye başladı. Yedi bilimsel cihazla donatılmış olan görevin ana hedefi, Venüs atmosferinin uzun vadeli gözlemlenmesiydi. Bu kadar uzun süreler boyunca yapılan gözlemler, Venüs'e yapılan önceki görevlerde hiç yapılmamıştı ve atmosfer dinamiklerinin daha iyi anlaşılmasının anahtarıydı. ESA, görevi Aralık 2014'te sonlandırdı.[6]
Geçmiş
[değiştir | kaynağı değiştir]Görev, 2001 yılında Mars Express görevinin tasarımının yeniden kullanılması amacıyla önerildi fakat bazı görev özellikleri, öncelikli olarak termal kontrol, iletişim ve elektrik gücü alanlarında olmak üzere tasarım değişikliklerine yol açtı. Örneğin Mars, Venüs'e göre Güneş'ten yaklaşık iki kat daha uzakta olduğu için Mars Express'e kıyasla dört kat daha fazla ısıl radyasyona maruz kalmaktadır. Ayrıca, iyonlaştırıcı radyasyon ortamı daha yoğundur. Diğer yandan, güneş panellerine gelen daha yoğun ışık sayesinde daha fazla fotovoltaik enerji üretilmektedir. Venüs Express görevi, aynı zamanda Rosetta uzay aracı için geliştirilen yedek cihazların bir kısmını da kullanmaktadır. Görev, Almanya'dan D. Titov, Fransa'dan E. Lellouch ve Birleşik Krallık'tan F. Taylor liderliğindeki bir konsorsiyum tarafından önerilmiştir.
Venus Express'in fırlatma penceresi 26 Ekim - 23 Kasım 2005 arasındaydı ve fırlatma başlangıçta 26 Ekim 4:43 UTC olarak belirlenmişti. Fregat fırlatma aracı üst kademesinin yalıtımında yaşanan sorunlar, uzay aracına taşınan küçük yalıtım parçacıklarını incelemek ve temizlemek amacıyla fırlatmanın iki hafta ertelenmesine neden oldu.[7] Sonunda 9 Kasım 2005 tarihinde Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssü'nden bir Soyuz-FG/Fregat roketiyle 03:33:34 UTC'de Dünya park yörüngesine fırlatıldı ve fırlatmadan 1 saat 36 dakika sonra Venüs'e transfer yörüngesine yerleştirildi. İlk yörünge düzeltme manevrası 11 Kasım 2005'te başarıyla gerçekleştirildi. 153 günlük bir yolculuğun ardından 11 Nisan 2006'da Venüs'e ulaştı ve Venüs'ün kütleçekimi tarafından yakalanarak 400 × 330.000 kilometre (250 × 205.050 mi) dokuz günlük bir yörüngeye girebilmesi için, UTC SCET (uzay aracı evrensel zamanı) zaman diliminde 07:10:29 ile 08:00:42 arasında ana motorunu ateşledi. Ateşleme, Almanya'nın Darmstadt şehrindeki ESA Kontrol Merkezi ESOC'tan izlendi.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e "Venus Express Factsheet". Avrupa Uzay Ajansı. 1 Haziran 2014. 1 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2017.
- ^ Siddiqi, Asif (2018). Beyond Earth: A Chronicle of Deep Space Exploration, 1958–2016 (PDF) (ikinci bas.). NASA History Program Office. 8 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Ekim 2024.
- ^ Scuka, Daniel (23 Ocak 2015). "Venus Express: The Last Shout". Avrupa Uzay Ajansı. 26 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2015.
- ^ a b "Venturing into the upper atmosphere of Venus". Avrupa Uzay Ajansı. 11 Kasım 2014. 16 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2014.
- ^ a b "Operational Orbit". Avrupa Uzay Ajansı. 14 Aralık 2012. 15 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2014.
- ^ "Venus Express goes gently into the night". www.esa.int (İngilizce). 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2024.
- ^ "Venus Express preliminary investigations bring encouraging news". ESA. 25 Ekim 2005. 15 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2006.
Daha fazla okuma
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dambeck, Thorsten (2009). "The Blazing Hell Behind the Veil" (PDF). MaxPlanckResearch, 4. ss. 26-33. B56133. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2014.
- Taylor, Fredric W. (November 2006). "The Planet Venus and the Venus Express Mission". Planetary and Space Science. 54 (13–14). ss. 1247-1248. Bibcode:2006P&SS...54.1247T. doi:10.1016/j.pss.2006.06.013.
- "Venus Express launch campaign starts". European Space Agency. 3 Ağustos 2005.
- "Venus Express Launch Campaign Journal". European Space Agency. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2005.
- "Interactive 3D model of the Venus Express spacecraft". European Space Agency. Erişim tarihi: 5 Eylül 2005.
- "Venus Express: Instruments". European Space Agency. Erişim tarihi: 14 Eylül 2005.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Avrupa Uzay Ajansı tarafından Venüs Express görev sayfası (İngilizce)
- ESA Uzay Aracı Operasyonları tarafından Venüs Express görev sayfası (İngilizce)
- NASA Solar System Exploration tarafından Venüs Express görev özeti
| Yörünge |    | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Alçaktan uçuş | |||||
| Alçalma | |||||
| İniş aracı | |||||
| Balon | |||||
| Başarısız kalkış | |||||
| Planlanan uçuş | |||||
| Planlanan |
| ||||
| İptal edilmiş / konseptler | |||||
| Programlar | |||||
İtalik yazılanlar halen görevde olan sondalardır. † başarısızlıkla sonuçlanan görev. | |||||