Pqita Sudan ka ida nkiya sspgan patas

== Ti-ri(地理） ==
{| class="wikitable"
|+
|[[Patas bntasan:Whiteandblueniles.jpg|左|縮圖|File:Whiteandblueniles.jpg-(Yayung Baynirwohe Sudandwan)白尼羅河蘇丹段]]
|}
{| class="wikitable"
|+
![[Patas bntasan:Political Regions of Sudan, July 2010.svg|縮圖]]
|}Tgtru paru dxgal klwaan ka Sudan, tgkingal o Aerciriya ni Kangkwo-mincu-kunghekwo, hngkwasan 2011 siida mniq brah burux klwaan ka Nansudan, tgkingal paru bi dxgal klwaan ka Sudan mniq Feyco. Siyaw klwaan o niqan Nansudan, Ayci, Ribiya, Cade, Cungfey-kunghekwo, Iswobiya ni Ericweyya.

Kska dxgal klwaan o kiki breenux tqiri ddgiyaq ruwan Sudan, asi mnuda bi kska dxgal klwaan ka yayung Nirwohe, strngan dxgal yayung Cingnirwohe ni Baynirwohe o malu bi ka dxgal hiya, gqiyan hidaw ni hraan hidaw o hruan spriq breenux kana, kingal hngkwasan o mtalux balay ka karac Sudan, pusu bi mtalux karac ni mdngu dxgal kana, qnmuyux o kndasax daya 20mm dhuq hunac krana quyux 1000mm sngari, daya o pusu bi mdngu dxgal kana, hunac o pusu bi hruan spriq nniqan, rnaaw ni slaq, snkuan egu bi xiluy, mong, tong, cin, asorin. ni yunmu. 

Uxay uri o , mniq siyaw Hunghay hraan hidaw Sudan ni Aayci o niqan bi ppangan skrayan dxgal klwaan. 

=== Daya Sudan(北部蘇丹) ===
Pusu niqan 1/2 dxgal Sudan kunghekwo ka hini, qmuyux kingal hngkwasan o wana bi 50~100mm, pusu bi Samuo kana, gqiyan hidaw Nirwohe o bbaraw Ribiya Samuo, dxgal o pusu bi btunux Sari ka breenux, niqan hagay Nubian btunux maa ka dgiyaq, psgihur bi kjiyax, hraan hidaw yayung Ni-rwo-he o tmhangan dha Nu-pi-ya-samo(Nubian desert), ungac bi ka rnaaw hiya, wana bi siyaw gsilung Hung-hay hiyi ka niqan, kika niqan cikuh qsiya ni spriq, tduwa knudus kndsan seejiq A-ra-po sjiqan yo-mu, ini tduwa asi nniqan hiya bsiyaq balay.   

=== Hunac Sudan(南蘇丹) ===
Brah mniq saw burux ka hunac Sudan siida ka hini o, hangan na seuxal han o ska Sudan. Hini o mniq kska Pey-wey 10° dhuq 16°, malu bi ka karac hini, egu bi qmuyux, tmhangan dha dxgal ska ni hunac egu bi qmuyux nniqan dxgal(Central Rainland). Gqian bi hidaw o hruan spriq Ta-fwo, knjisan o 700-1000 hari, sbiyaw bi ka tasil. Babaw na o niqan snslian spruq dgiyaq Jung-yeyn, pusu bi tasil siyeyn-wu-yeyn, spruq dgiyaq nii o dgiyaq Ma-ra-san, knjisan na o 3350mm. Yasa takar bi ka hnigan dxgal na, egu bi quyux, tduwa qnyuxan quyux 750ml. Hraan spriq dxgal o pusu bi hruan qqhuni paru ni qqhuni llbu, kika niqan putuh bi patas hidaw ni tnais bi hruan ka yayung hiya, kiya ni niqan bi egu alang ka mniq babaw hruan spriq Ta-er-fu-er, pnhmaan dha masu, sqmu, c-ma dnii...... niqan cikuh phuma hiyi qhuni Manko, Mudu ni blbul.         

=== Ta-fu(達佛) ===
Niqan Ta-fu uxay uri o asi tmhangan Ta-fu(kari A-ra-po o kingal tnsapah Fu-er), mniq gqian hidaw klwaan Sudan Fey-cwo, supu mlutuc klwaan Cung-fey-kung-he-kwo, Ri-pi-ya, Ca-te ni Nan-Sudan. Mniq babaw Ti-ri o, tmhangan dha gqian hidaw Sudan. Mniq babaw sing-cng-cyu-hwa o, kana seasug niqan rima sng, niqan saw hunac Ta-fu, ska  Ta-fu, hraan hidaw  Ta-fu, gqian hidaw Ta-fu, daya Ta-fu, yasa egu bi ka klegan sjiqun mniq hini, kiya ni knteetu ppangal ni tnjiyal. Quri daya hraan hidaw hruan spriq Ta-er-fu-er ni gqian hidaw ke-tu-mu, wana bi hiya ka smka mdngu dxgal hruan spriq, wana bi 100-200ml ka kingal hngkwas quyux hini, pusu bi qmuyux o mniq rbagan, pusu bi asi mniq hiya ka sjiqun Yo-mu dha, pusu lnmuan A-ra-po-cyaw, kika sndha qmpah dha.