Вепслар
Вепслар | |
гомуми сан |
6400 |
---|---|
яшәү җире |
Россия Федерациясе: |
Теле | |
Дине |
нигездә православие |
Кардәш халыклары: | |
Вепслар Викиҗыентыкта |
Ве́псы (вепс. vepsläižed; искергән — чудь) — Карелиядә, Вологда һәм Ленинград өлкәләрендә яшәүче аз санлы фин-угыр халкы. 2006 елның апрелендә Россиянең Төньягында, Себердә һәм Ерак Көнчыгышында яшәүче төп аз санлы халыклар исемлегенә кертелә[3].
Атама һәм төркемчәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Үзатамалары — vepsä, bepsä, vepsläižed, bepsaažed, lüdinikad. 1917 елга кадәр вепслар рәсми рәвештә чудь дип аталып йөртеләләр. «Вепслар» этнонимы инде хәзерге заманда кулланыла башлый.
Вепсларның өч этнографик төркеме аерыла:
- төньяк (Онега буе) вепслары;
- урта (оят) вепслары;
- көньяк вепслар.
Килеп чыгышлары һәм тарихлары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]{{Төп мәкалә|весь (кабилә)
Традицион тораклары =
Традицион тораклары һәм материаль мәдәнияләре төньяк русларныкына бик якын.
Дин
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]XI—XII гасырларда вепслар арасында православие тарала, ләкин җирле ышанулар озак сакланып килә, мәсәлән йорт иясенә (pert'ižand) ышанулар, чирлеләр өшкерүче (noid) янына йөргәннәр.
2002 елларда торак пунктларда вепсларның саны
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Карелия Җөмһүрияте:
Петрозаводск шәһәре 2698
Шёлтозеро авылы 385
Рыбрека авылы 322
Кварцитный бистәсе 183
Кондопога шәһәре 155
Шокша авылы 119
Ленинградская өлкәсе:
Винницы авылы 309
Подпорожье шәһәре 118
Курба бистәсе 111
Лукинская авылы 101
Санкт-Петербург:
Санкт-Петербург шәһәре 318
Чыганаклар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ 2010 елгы Бөтенроссия халык санын алу, archived from the original on 2020-04-30, retrieved 2014-06-20
- ↑ 2002 елгы Бөтенроссия халык санын алу. әлеге чыганактан 2011-08-21 архивланды. 2009-12-24 тикшерелгән.
- ↑ Распоряжение Правительства РФ от 17 апреля 2006 г. N 536-р, archived from the original on 2016-04-19, retrieved 2014-06-20