Xuş is (fizika)
 |
 |
|
 |
 |
|
| Leptonnarnıñ 6 xuş ise | ||
Xuş is (inglizçä flavour) — kvark yäki leptonnı taswirlawçı kvant sannarınıñ räte.
Kvarklar sanına turı kilüçe 6 kvarknıñ xuş ise bar: u, d, s, c, b, t.
Kvarklar xuş ise köçle häm elektromagnit tä'sir iteşülärendä saqlana, läkin zäğif tä'sir iteşüdä saqlanmıy.
Säyerlek, soqlanu, maturlıq, xaqlıq digän kvarklarnıñ xuş isläre öçen: elektr qorğısı häm xuş ise bertigez tamğağa iä. Şuña kürä mezonnıñ xuş ise anıñ qorğısınıñ tamğağa tiñ.
Leptonnar xuş isläre - leptonnar sannarı: elektron, müon häm tau-lepton.
Leptonnar sanınıñ summası saqlana, läkin Standart modelneñ qayber kiñäymäsendä saqlanmıy, mäsälän neytrino tirbäneşlärendä saqlanmıy.
1970 yılda Gell-Mann häm Fritsş «Baskin-Robbins» digän kafeda "xuş is" töşençäsen uylap çığara.
Sıltamalar
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Клоуз Ф. Введение в кварки и партоны. — М.: Мир, 1982. — 438 с.
- Никитин Ю. П., Розенталь И. Л. Ядерная физика высоких энергий. — М.: Атомиздат, 1980. — 232 с.
- Коккедэ Я. Теория кварков. — М.: Мир, 1971. — 341 с.
- Jean Letessier, Johann Rafelski, T. Ericson, P. Y. Landshoff. Hadrons and Quark-Gluon Plasma. — Cambridge University Press, 2002. — 415 p. — ISBN 9780511037276.
- Боголюбов Н.Н., Логунов А.А., Оксак А.И., Тодоров И.Т. Общие принципы квантовой теории поля. — Москва: Наука, 1987. — С. 3, 226-228, 362, 363, 366, 412, 414-416, 420, 421, 423, 425, 428, 561, 562, 571, 572, 574, 614. — 616 с.
- Jean Letessier, Johann Rafelski, T. Ericson, P. Y. Landshoff. Hadrons and Quark-Gluon Plasma. — Cambridge University Press, 2002. — 415 p. — ISBN 9780511037276.