Satis

Satis / Satet
Satis / Satet
Nữ thần lũ lụt và chiến tranh
	Nữ thần Satis (trái)
Thờ phụng chủ yếu	Elephantine, Swenet, đảo Sehel
Biểu tượng	Linh dương, cung tên, sông Nile
Cha mẹ	Ra (ban đầu)
Phối ngẫu	Khnum
Hậu duệ	Anuket

Satis (hay là Setet, Satit, Sati, Setis, Satet) là một nữ thần của Ai Cập cổ đại. Bà là một trong 3 vị thần được thờ cúng tại Elephantine.^[1] Hai vị còn lại là Khnum và Anuket, chồng và con gái bà, tạo thành Bộ ba Elephantine.

Bà được mô tả là một nữ thần đội trên đầu vương miện Atef (giống Osiris), hoặc là vương miện Trắng của Thượng Ai Cập gắn thêm cặp sừng linh dương.

Thần thoại

Tên của bà dịch ra có nghĩa là "Người bắn cung" hay "Người đổ nước".^[1] Chính vì điều này mà bà được xem là vị thần chiến tranh và là người tạo ra những cơn lũ hằng năm trên sông Nile.

Với vai trò là thần chiến tranh, Satis bảo vệ các pharaoh và vùng biên giới phía nam của Ai Cập. Trong vai trò là thần nước, bà là người tẩy uế cho người chết bằng dòng nước bên trong địa ngục,^[2] theo thần thoại đó là thượng nguồn của sông Nile.^[1]

Tương truyền những giọt nước mắt của Satet đã rơi xuống dòng sông Nile tạo nên những cơn ngập lụt. Trước khi nước sông dâng cao, luôn xảy ra 2 sự kiện, đó là ngày Hạ chí và Thiên Lang mọc sau 70 ngày biệt tăm. Vì vậy Thiên Lang là ngôi sao báo hiệu mùa lũ về, vì thế bà có liên quan đến nữ thần Sopdet - vị thần đại diện cho sao Thiên Lang.^[2]

Trước đây Satis được coi là "Con mắt của Ra" và là vợ của thần chiến tranh Montu. Nhưng sau đó bà lại được coi là vợ của thần nước Khnum và mẹ của nữ thần cai quản sông Nile Anuket, được thờ tại Elephantine.^[2] Satet còn được thờ cúng riêng biệt tại thành phố cổ Swenet (Aswan ngày nay) và đảo Sehel. Nhiều bằng chứng tìm được tại Saqqara, khu nghĩa trang của Ai Cập cổ đại, cho thấy bà được thờ phụng từ rất sớm tại Hạ Ai Cập.^[2]

Hình ảnh

Bộ ba Elephantine (Triều đại thứ 18) - Bảo tàng Louvre
Đền thờ Satet tại Aswan thuộc Triều đại thứ 18

Chú thích

^ ^a ^b ^c “Ancient Egypt Online - Satet”.
^ ^a ^b ^c ^d Wilkinson, Richard H. (2003), "Satis", The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt, London: Thames & Hudson, tr.165, ISBN 0-500-05120-8