Pau Cin Hau Lai
Pau Cin Hau Lai
Pau Cin Hau Lai
1902 in mang khat ka nein awn hi. Ka mang in mikangte khat, Pasian’ melpu
in ka mu hi. Suangnoute zang in laimal melpuakdan hon sinsak a, tuate
gawmkhawm in laibu khat a suah hi. Ken zong tuate ka sin a a tawp in ka
lohching a huchi in ka mi thong vak hi.
Pau Cin Hau in laimalte’ melpuakdan leh gindan te a bawl khit in Zomite’ awsuah toh
kituak ding in hon lemlem hi. 3. Tedim pau a awmal/kammal om tengteng kaikhawm in
laimal khat chiat a pusak vek hi. Kammal khat laimal khat a putsak theihna ding in “laila”
kichi gui tampi leh dawng 60 vel nei a phuak hi. 4. A dawng masapen tuh:
“Ii bang khem tua in hong ci kawh tawh hawh ding ciah tan pil tom duai hak
sau kawi pau” chih ahi. 5.
…tua laila sa thei in gelh thei leng, Tedim pau aw-mal khempeuh lai in a
kigelh thei hi pah hi…tu dong in khanglui upa pawlkhat in thei lai uh hi. 6
Awmal tengteng a gindan chi nga- awtom, awsau, awngat, awkia leh awkah – in khen a,
awgindan khennate “dawngtawina” chi in hiai dungzui in laibu chi guk in khen hi. 6.
Huaite tuh:
1. Translated from an extract of Pau Cin Hau’s own verbatim as reported in I.J.
Bennison in “A Note on the Indigenous Races of Burma”, in Captain J.H. Green,
Census of India, 1931, Vol. XI, Part I, reproduced in Sing Khaw Khai, Zo People
And Their Culture, (1995) p. 119 published by Khampu Hatzaw, BCPW, 85 –
PDA Complex, Lamphelpat, Imphal. See also, Rev. Khup Za Go, Chin
Chronicles, p. 103; Tualchin Neihsial, India-Burma Gamgi Bul A Singtangmite’
Dinmun.
2. “Lai Thu”, in ZOLUS Journal, No. 2, 1997 p. 53, Zomi Literature Uplift Society,
edited by C. Thang Za Tuan, CLC Computer, Rangoon, reproduced from Chin
Magazine, 1971-72, Mandalay, hereafter cited as “Lai”.
3. Vung D. Tombing, “Pu Pauchinhau Sukte”, in Paite Pau Sinna, (1995) p.42,
Board of Secondary Education Manipur, Convention Press, Lamka, hereafter
cited as “Pauchinhau”
4. Rev. S.T. Hau Go, “Lai” p. 53
5. Ibid, p. 53
6. Vung D. Tombing, “Pauchinhau” p. 42. See also, Tualchin Neihsial, India-Burma.
7. T. Suan Khan Mang, “Zolai Simbu Thu Pianzia”, in Ciimnuai Magazine, (1994)