Papyrus 66

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 85

Papyrus 

66: Dated to Middle Second Century CE Containing Yahuchanon 1:1:1 ‐ 6:11 35 ‐ 14:26, 29 ‐ 30; 
15:2 ‐ 26; 16:2 ‐ 4, 6 ‐ 7, 10 ‐ 20:20, 22 ‐ 23, 25 ‐ 21:9, 12, 17 

Transcription and Direct Word Translation 
Verso  Yahuchanon 1:1‐14a   Front Side of Leaf 1  Yahuchanon 1:1‐14a 
__________________      __________________  
ευαγγελιον κατα ιωαννην  Good news according to Yahuchanon 
_______________________  _______________________ 

Α  1 

1:1εν αρχη ην ο λογος∙ και ο λογος ην προς το[ν ΘΝ  1:1In the beginning was the Message, and the Message was with G[od, 

και ΘΣ ην ο λογος∙ 2ουτος ην εν αρχη προς τ[ον ΘΝ  and God was the Message. 2This was in the beginning with G[od. 
3παντα δι αυτου εγενετο∙ και χωρις α[υτου  3Everything through Him came into existence, and without Him 

εγενετο ουδεν ο γεγονεν 4αυτω ζωη ην  came into existence nothing that has come into existence. 4In Him life was, 
και η ζωη ην το φως των ανθρωπω̅ ̅  and the life was the light of mankind. 
5και το φως εν τη σκοτια φαινει∙ και η  5And the light in the darkness shines, and the 

σκοτια αυτο ου κατελαβεν∙  darkness it not subdues. 
6εγενετο ανθρωπος απεσταλμενος πα  6Came into existence a man, being dispatched from be‐ 

ρα ΘΥ ονομα αυτω ϊωαννης 7ουτος ηλ  side God, name his, Yahuchanon. 7This ar‐ 
θεν εις μαρτυριαν ϊνα μαρτυρηση  rived as a witness, so that he may testify 
περι του φωτος∙ ϊνα παντες πιστευ  concerning the Light, so that everyone may tr‐ 
σωσιν δι αυτου∙ 8ουκ ην εκεινος το  ust through Him. 8Not was this one the 
φως αλλα ϊνα μαρτυρηση περι του  Light, but rather so that he may testify concerning the 
φωτος 9ην το φως το αληθινον ο φω  Light. 9He was the Light the genuine, the One giving li‐ 
τιζει πανταν ανθρωπον ερχομενο̅ ̅  ght to all mankind, arriving 
εις τον κοσμον∙ 10εν τω κοσμω ην ϗ  into the world. 10In the world He was, and 
ο κοσμος δι αυτου εγενετο και ο κοσ  the world through Him came into existence, and the wor‐ 
μος αυτον ουκ εγνω 11εις τα ϊδια ηλθ[εν  ld Him not understood. 11Towards the own He arri[ved, 
και οι ϊδιοι αυτον ου παρελαβον∙ 12οσο[ι  and those own Him not accepted. 12As man[y as 
δε ελαβον αυτον εδωκεν αυτοις ε  however having accepted Him, He granted to them au‐ 
ξουσιαν τεκνα ΘΥ γενεσθαι τοις  thority children of God to come to exist as, to those 
πιστευουσιν εις το ονομα αυτου 13οι ου  having trusted into the name His, 13those no‐ 
κ εξ αιματων ουδε εκ θελημα[τος  t out of bloods nor out of wishi[ng 
σαρκος ουδε εκ θεληματος αν[δρος  of flesh nor out of wishing of m[an, 
αλλα εκ ΘΥ εγεννηθησαν 14και ο [λογος nevertheless out of God have come into existence. 14And the [Message 

   
Recto  Yahuchanon 1:14b‐21a   Reverse Side of Leaf 1  Yahuchanon 1:14b‐21a 
 
Β  2 

σαρξʼ εγενετο και εσκηνωσεν εν ημει̅ ̅  as flesh came into existence, and tabernacled among us, 
και εθεασαμεθα την δοξαν αυτου δο  and we watched the glory His, gl‐ 
ξαν ως μονογενους παρα ΠΡΣ πληρη[ς  a Scribe  amended  this  to 
ory like an only born from beside the father, ful[l 
χαριτος και αληθιας∙ 15ϊωαννης μαρ  of favour and truth. 15Yahuchanon witn‐ 
τυρι περι αυτου και κρακραγενa λεγω[ν  κεκραγεν by omitting the first  essed concerning Him, and …….a sayin[g, 
a Original  reading  is  nonsensical. 

ουτος ην ον ειπον b οπισω μου ερχο  ρ and changing the α to an ε.   “This exists as of Whom I said, ‘b Behind me ar‐  Corrected reading is he cried out. 


b Scribe added ο superlinearly.  b Added word gives The one. 
μενος εμπροσθεν μου γεγονεν ο  riving ahead of me was in existence, be‐ 
τι πρωτος μου ην∙ 16οτι εκ του πληρω  cause first of me He was, 16because out of the ful‐ 
ματος αυτου ημεις παντες ελαβο  lness His we all have accep‐ 
μεν και χαριν αντι χαριτος∙ 17οτι ο νο  ted, and favour beyond favour.’ ” 17Because the To‐ 
μος δια μωϋσεωςʼ εδοθη∙ η χαρις  rah through Moses was granted, the favour 
δε και η αληθια δια ΙΥ ΧΥ εγενετο  and also the truth through Yahushua Anointed came into existence. 
18ΘΝ ουδεις εωρακεν πωποται∙ μο  18God nothing has observed at any time. The o‐ 

νογενης ΘΣ ο ων εις τον κολπον του  c Initial  corrector  insert  mark  nly God, the One Who was in the bosom of the 


ΠΡΣ εκινος εξηγησατο∙ 19και αυτη εστιν  follows  this  word.  Missing  Father, this One has declared. 19And this exists as 
η μαρτυρια του ϊωαννου∙ οτε απε  bottom  margin  probably  the witness of Yahuchanon. When dis‐ 
σ]τιλαν οι ϊουδαιοι εξʼ ϊεροσολυμω̅ ̅  contained  the  words  προς  pa]tched the Yahuwdean authorities out of Jerusalem  c Hypothetical  correction  would 
ϊερεις και λευειταςc ϊνα ερωτησωσι̅ ̅  αυτον.  Priests and Levites d, so that they may request  add towards him. 
αυτον συ ςd ει 20και ωμολογησεν και  d Scribe  altered  this  to  τις  by  him, “You ….. d exist as?” 20And he confessed and  d Original  reading  is  nonsensical. 

ουκ ηρνησατο∙ και ωμολογησεν  adding τι superlinearly.  not refused. And he confessed  Correction gives what. 


οτι εγω ουκ ιμιe ο ΧΣ 21και ηρωτη  e The  scribe  has  misspelt  the  that “I not existe as the Anointed One.” 21And they req‐  e Misspelling. 

σα]ν αυτον τις ουν συ ηλειας ει ϗ  word ειμι via itacism.  ues]ted him, “Whom then you? ‘EliYahuw you are?” And 


λεγι] ουκ ειμι∙ ο προφητης ει συ και he said,] “Not I am.” “The Prophet are you?” And 

Recto  Yahuchanon 21:b‐30a   Front Side of Leaf 2  Yahuchanon 21:b‐30a 


 
Γ  3 
a Initial  corrector  added  συ  a Addition of You. 
απεκριθη ουʼ 22ειπαν ουν αυτω a τις ει ϊ  here.  he answered, “No”. 22They said then to him, “aWhat are? So t‐ 
b Original 
να αποκρισιν δωμεν τοις πεμψα  hat an answer we may grant to those having s‐  word  is 
b Corrected 
σιν ημας τι εγειςb περι σεαυτου∙ 23εφη  to  λεγεις  by  ent us. What …..b concerning yourself?” 23He affirmed  incomprehensible.  Correction 
εγω φωνη βοωντος εν τη ερημω  adding λ superlinearly.  “I am, ‘A voice crying out in the desert,  gives you say. 
ευθυναται την οδον ΚΥ καθως ει  “Make straight the way of Yahuweh” ’, exactly as sa‐ 
πεν ησαϊας ο προφητης:  id Yasha’Yah the prophet.” 
24και απεσταλμενοι ησαν εκ των φα  24And dispatched they were out of the Pha‐ 

ρισαιων∙ 25και ηρωτησαν αυτον ϗ  risees, 25and they requested him and 
ειπαν αυτω τι ουν βαπτιζεις ει συ  c Corrected 
they said to him, “Why then you immerse if you  c Spelling  mistake.  No  change 
ουκ ει ο ΧΣ ουδε ηλιαςc∙ ουδε ο προ  to  ηλειας  by  not exist as the Messiah nor ‘EliYahuw, nor the Pro‐ 
adding a superlinear ε.  of meaning. 
φητης∙ 26απεκριθη αυτοις ο ϊωαν  phet?” 26Answered them the Yahucha‐ 
νης λεγων∙ εγω βαπτιζω εν υδα    non, saying, “I immerse with wat‐ 
τι∙ μεσος ϋμων εστηκεν ον ϋμεις  er. In the midst of you all has stood upright He Whom all of you 
ουκ οιδαται∙ 27ο οπισω μου ερχομενος  d εγω added superlinearly.  not recognise: 27the One after me arriving,  d Addition of I. 
ου ουκ d ικανος ϊνα λυσω τονe  e Erased  by  scribe  using  dots  of Whom not d sufficient in order that I may untie thee   e Removes the first the. 
τον ϊμαντα του ϋποδηματος αυ[του  above the letters.  the strap of the sandel H[is.”  
28ταυτα εγενετο εν Βηθανια περαν το[υ  28These came into existence in Bayith‐’Aniy’ across th[e 

Ϊορδανου οπου ην ο Ϊωαννης βα  Yordan, the place where existed the Yahuchanon im‐ 
πτιζων∙ 29τη επαυριον βλεπει τον  mersing. 29On the following day he perceived the 
ΙΝ ερχομενον προς αυτον και λε  Yahushua arriving towards him and he s‐ 
γει∙ ϊδε ο αμνος του ΘΥ ο αιρων την [α  ays, “Behold! The Lamb of God, the One taking away the [mi‐ 
μαρτιαν του κοσμου 30ουτος εστιν υ  stake of the world! 30This exists on be‐ 
περ ου εγω ειπον οπισω μου ερχεται  half of Whom I said, ‘After me arrives 

Verso  Yahuchanon 1:30b‐37a   Front Side of Leaf 2  Yahuchanon 1:30b‐37a 


 
Δ  4 

ανηρʼ ος εμπροσθεν μου γεγονεν οτι  a Man Whom ahead of me was in existence, because 
πρωτος μου ην 31καγω ουκ ηδειν αυ  before me He was’, 31and I not recognised H‐ 
τον αλλ ϊνα φανερωθη τω ϊσραηλ ›  im, nevertheless so that He may be made visible to Israel, 
δια τουτο ηλθον εγω εν ϋδατι βα  through this arrived I with water im‐ 
πτιζων∙ 32και εμαρτυρησεν Ϊωαν  mersing.” 32And witnessed Yahuch‐ 
a Obvious 
νης λεγων οτι τεθεαμαι το ΠΝΑ ›  anon saying that, “I have beheld the Spirt  spelling  mistake. 
καταβαινον ωσει περιστεραν εξ ου  descending like a dove out of he‐  Correction reads to immerse. 
b Clear  omission  of  a  letter. 
ρανου και εμεινεν επ αυτον∙ 33κα  aven, and remain upon Him. 33A‐ 
γω ουκ ηδειν αυτον∙ αλʼλ ο πεμψας  nd I not recognised Him, nevertheless the One sending  Correction reads the next day. 
a Corrected  to  read  βαπτιζειν  c As 
με βπτιζεινa εν τω ϋδατι εκεινος  me ………a with the water, this One  Ιωαννης  is  a 
μοι ειπεν εφ ον αν ειδης το ΠΝΑ ›  by adding a superlinear α.  to me said, ‘Upon Whoever you may see the Spirit  transliteration  of  the  Hebrew 
καταβαινον και μενον επ αυτον  descending and remaining upon Him,  ‫יוחנן‬  into  Greek,  alternative 
ο]υτος εστιν ο βαπτιζων εν ΠΝΙ ΑΓΙ  this] One exists as the One immersing with Spirit Set‐a‐  spellings  are  numerous. 
Ω 34καγω εωρακα και μεμαρτυρη  part’, 34and I have seen and I witne‐  Though  in  this  case,  it  is  a 
κα οτι ουτος εστιν ο ΥΣ του ΘΥ∙  b Amended  to  read  επαυριον 
ss that this One exists as the Son of God.”  confusion between the similar 
35τη παυριονb παλιν ϊστηκει ο Ϊωαν  by  the  initial  corrector  35On the ……..b, again was stood upright the Yahuch‐  sounding  Greek  letters  η  and 
νειςc και εκ των μαθητων αυτου  inserting a superlinear ε.  anonc and out of the adherents his  ει, with the corrected spelling 
δυο 36και εμβλεψας τω ΙΥ περιπατου̅ ̅  c Altered to read Ϊωαννης. 
two, 36and looking at the Yahushua walking aro‐  being the more common. 
d Scribe  indicated  that  these  d Accidently  interpolated  by 
τι λεγει∙ ϊδε ο αμνος του ΘΥ ο αι  und, he says, “Behold! The Lamb of God, the one tak‐ 
ρ]ων την αμαρτιαν του κοσμουd  words  are  to  be  omitted  by  ing away the mistake of the world!”  the scribe from v29 above. 
37και ηκουσαν οι δυο αυτου μαθηται  placing dots above the letters.  37And heard, the two his adherents 

λαλουντος και ηκολουθησαν∙  talking, and they accompanied after 

 
Verso  Yahuchanon 1:37b‐42a   Front Side of Leaf 3  Yahuchanon 1:37b‐42a 
 
Ε  5 

τω ΙΥ 38στραφεις δε ο ΙΣ και θεασα  the Yahushua. 38Turning around then the Yahushua and beho‐ 
μενος αυτους ακολουθουντας αυ  lding those accompanying after H‐ 
τω λεγει αυτοις  τι ζητειται οι ›  im, He says to them, “What you all seek?” They  a Scribe  accidently  omitted  a 
a Corrected 
δε ειπαν αυτω Ραββει ο λεγετε  to  μεθερμηνε‐ then said to Him, “Rabbi” (which says  
μθερμηνευομενονa Διδασκα   υομενον  by  adding  ε  ……….a ‘Teach‐  letter  from  the  word,  which 
λε › που μενεις 39λεγει αυτοις ερχε ›  superlinearly.  er’), “Where you staying?” 39He says to them, “C‐  corrected  means  being 
σθαι και οψεσθαι∙ηλθαν ουν και  ome, and you shall see.” They went therefore and  translated. 
ειδαν που μενει∙ και παρ αυτω  saw where He stays. And beside Him 
εμειναν την ημεραν εκεινην  they remained the day. That 
ωρα ην ως δεκατη∙ 40ην Ανδρεας ο  hour was about the tenth. 40Was Andreas, the 
αδελφος Σιμωνος Πετρου εις ›  brother of Shim’own Petros one 
εκ των δυο των ακουσαντων∙  out of the two of those having heard 
παρα Ϊωαννου και ακολουθησα̅ ̅  beside Yahuchanon and accompany‐ 
των αυτω 41ευρισκει ουτος πρωτο̅ ̅  ing after Him. 41Found this one firstly 
τον αδελφον τον ϊδιον Σιμωνα  the brother the own, Shim’own, 
και λεγει αυτω ευρηκαμεν τον  and he says to him, “We have discovered the 
Μεσσιαν ο εστιν μεθερμηνευ ›  Messiah!” (Which exists as being trans‐  b Inserted word gives This 
b Scribe 
ομενον ΧΣ 42 b ηγαγεν αυτον προς  added  ουτος  lated ‘Anointed One’.) 42 b He brought him towards 
superlinearly here.  one. 
τον ΙΝ εμβλεψας αυτω ο ΙΣ ειπεν  the Yahushua. Having looked at him, the Yahushua said, 
συ ει Σιμων ο ΥΣ Ϊωαννου συ κλη  “You exist as Shim’own, the son of Yahuchanon. You shall be na‐ 
θηση Κηφας ο ερμηνευεται  med ‘Kepha’. ” (Which is interpreted  

Recto  Yahuchanon 1:42b‐48a   Reverse Side of Leaf 3  Yahuchanon 1:42b‐48a 


 
Ϛ  6 

Πετρος∙ 43τη επαυριον ηθελησε̅ ̅  ‘Petros’.) 43On the next day, He wished 
εξελθειν εις την Γαλιλαιαν ›  to depart into the Galiylah. 
και ευρισκι Φιλιππον και λεγι  So He discovers Philippos, and says 
αυτω ο ΙΣ ακολουθει μοι∙ 44ην  to him the Yahushua, “Accompany Me.” 44Was 
δε ο Φιλιππος απο Βηθʼσαϊδα̅ ̅  now the Philippos from Bayith‐Tsayad, 
εκ της πολεως Ανδρεου και Πε  out of the city of Andreas and Pe‐ 
τρου∙ 45ευρισκι Φιλιππος τον Να  tros. 45Found Philippos the Na‐ 
θαναηλʼ και λεγει αυτω ον εγρα  thaniy’el, and he says to him, “He whom insc‐  a Correction  for  the  Greek 
ψεν Μωϋσης εν τω νομω ϗ  a Scribe  changed  this  to  read 
ribed Moshe in the Torah, as well as  transliteration  of  the  name 
οι προφηται ευρηκαμεν ΙΝ ΥΝ  the Prophets, we have discovered: Yahushua, a son   Yahuseph  (Joseph).  Incorrect 
του Ϊσηφʼa τον απο Ναζαρετʼ 46ϗ  ιωσηφ by adding a superlinear  of Isepha the from Nazareth.” 46And  spelling  just  gives  a  different 
ειπεν αυτω Ναθαναηλʼ εκ Να  ω.  said to him Nathaniy’el, “Out of Na‐  name,  though  evident  as  to 
ζαρετʼ δυναται τι αγαθον ειναι  zareth is able anything good to exist?”  what was intended. 
λεγει αυτω b Φιλιππος ερχου ϗ  b Scribe inserted a superlinear    Says to him b Philippos, “Come and  b Addition  of  the  to  the  text. 

ειδε∙ 47ειδεν ο ΙΣ τον Ναθανα  ο.  see.” 47Saw the Yahushua the Nathaniy’‐  Not  necessary  in  English 


ηλʼ ερχομενον προς αυτον και  el arriving towards Him and  translation,  and  makes  sense 
λεγει περι αυτου ϊδε αληθως Ϊσρα  He says concerning him, “Behold! Certainly a Yisra’‐  in Greek without it. 
ηλειτης εν ω δολος ουκ εστιν  elite in whom guile not exists.” 
48λεγει αυτω Ναθαναηλʼ ποθεν  48Says to him Nathaniy’el, “From where 

με γινωσκεις απεκριθη ΙΣ ϗ  me do you have knowledge?” Answered Yahushua and 

Recto  Yahuchanon 1:48b‐2:3a   Reverse Side of Leaf 4  Yahuchanon 1:48b‐2:3a 

Ζ   7 

ειπεν αυτω προ του σε Φιλιππο̅ ̅  said to him, “Before the you Philippos 
φωνησαι οντα ϋπο την συκην  called for, when you were under the fig‐tree,  a The correction removes this 
a Scribe  indicated  that  this  is 
ειδον σε∙ 49απεκριθη αυτω Να  I saw you.” 49Answered Him Na‐  from  the  text.  Possibly 
θαναηλʼ ραββει συ ει αληθωςa ο ›  to  omitted  by  placing  dots  thaniy’el, “Teacher! You are certainlya the  influenced  by  the  words 
ϋϊος του ΘΥ συ ει ο βασιλευς του  above the letters.  Son of God; you are the King of  mentioned  to  Nathaniy’el 
Ϊσραηλʼ 50απεκριθη ΙΣ και ειπεν  Israel! 50Answered Yahushua and said  above. 
αυτω οτι ειπον σοι οτι ειδον σε  to him that, “I said to you that ‘I saw you 
ϋπο την συκην πιστευεις μει ›  under the fig‐tree,’ do you trust? Much gr‐ 
ζονα τουτων οψη∙ 51και λεγει ›  eater things you shall see.” 51And He says 
αυτω∙ αμην αμην λεγω ϋμιν  to him, “Certainly, certainly I say to all of you, 
οψεσθε τον ουρανον ανεω  you all shall witness the sky having be‐ 
γοτα και τους αγʼγελους του ΘΥ  en opened, and the Heavenly Messengers of God 
αναβαινοντας και καταβαι  surrounding and desce‐ 
νοντας επι τον ΥΝ του ΑΝΟΥ  nding upon the Son of Man.” 
2:1και τη ημερα τη τριτη γαμος  2:1And on the day the third, a wedding banquet 

εγενετο εν Κανα της Γαλιλαι  came into existence in Kana of Galiyl‐ 
ας και ην η μητηρ του ΙΥ εκει∙  b The  Scribe  added  ϗ  (και)  ah, and existed the mother of Yahushua there. 
2εκληθη δε b ο ΙΣ και οι μαθη  2Were invited moreover b the Yahushua and the adher‐  b  Adds also to the text. 
superlinearly. 
ται αυτου εις τον γαμον 3και  ents His to the wedding banquet. 3And 
ϋστερησαντος οινου λεγει  having ran out of wine, says 

Verso  Yahuchanon 2:3b‐10a   Front Side of Leaf 4  Yahuchanon 2:3b‐10a 


 
Η  8 
a Correction 
a Initial corrector changed this  amends  the 
η μητηρ τωa ΙΥ προς αυτον οινον  the mother toa Yahushua towards Him, “Wine  mistake  of  the  scribe  to  read 
to του. 
ουκ εχουσιν∙ 4και λεγει αυτη ο ΙΣ  not they have.” 4And says to her the Yahushua,  of instead of to. 
τι εμοι και σοι γυναι ουπω ηκει ›  “What to Me and to you, woman? Not yet has arrived 
η ωρα μου 5λεγει η μητηρʼ αυτου ›  the hour My.” 5Says the mother His 
τοις διακονοις∙ ο τι εαν λεγη ϋμι̅ ̅  to the servants, “Whatever He may say to you, 
ποσησαταιb 6ησαν δε εκει λιθιναι  b Scribe amended this to read    ………….b” 6Were now there stoneware  b  
The  scribe  made  an  initial 
ϋδριαι εξʼ κατα τον καθαρισμον  ποιησαται.  jars six, according to the purification  error  that  produced  an 
των Ϊουδαιων κειμεναι χωρου  of the Yahuwdeans set down, havin‐  unknown  Greek  word. 
σαι ανα μετρητας δυο η τρις∙ 7λε  g room each measures two or three. 7S‐  Correction reads accomplish. 
γει αυτοις ο ΙΣ γεμισατε τας ϋδριας  ays to them the Yahushua, “Fill up the jars 
ϋδατος και εγεμισαν αυτας εως α  with water.” And they filled them until th‐  c Misspelling is self‐evident as 

νω › 8και λεγιc αυτοις αντλησαται  c Scribe  misspelt  λεγει  via  e top.” 8And He saysc to them, “Draw out  to  what  word  was  meant.  ει 
νυν και φερεται τω αρχιτρικλει  itacism.  now, and bring it to the Master stewa‐  and  ι  were  pronounced  the 
νω∙ οι δε ηνεγʼκαν∙ 9ως δε εγευσα  rd”. So they brought it. 9When now tast‐  same in the Koine period. 
το ο αρχιτρικλεινος το ϋδωρʼ οι  ed it the Master Steward, the water to wi‐ 
νον γεγενημενον και ουκ ηδει  d Scribe modified this to  read  ne came into existence, and not He comprehend  d Original 
word  makes  no 
ποθεν εστιν οι δε διακονοι ησανd  ηδεισαν  by  adding  δει  from where it existed,  the however servants wered,  sense. Emendation reads they 
οι ηντληκοτες το ϋδωρ φωνει το̅ ̅  superlinearly.  those who had drawn the water. Summons the  comprehended. 
νυμφιον ο αρχι › τρικλεινος 10και  bridegroom the Master steward, 10and 
λ]εγει αυτω πας ΑΝΟΣ πρωτον το̅ ̅  he s]ays to him, “Every human firstly the 

Verso  Yahuchanon 2:10b‐15a   Front Side of Leaf 5  Yahuchanon 2:10b‐15a 


 
Θ  9 
a Scribe 
καλον οινον τιθησιν και οταν με  added  a  superlinear  better wine sets down, and when the‐ 
θυσθωσιν τον ελασσω συ τετηρη  ως to give εως.  y are drunk, the inferior: you have prote‐  a Corrected word means until. 
b Indicated  to  be  omitted  by 
κας τον καλον∙ οινον εa αρτι:  cted the better wine … a now!”  b Removes this word from the 
11ταυτην πρωτηνb αρχην εποιησενc  dots placed above the letters.  11This firstb beginning He accomplishedc 
text. 
c Scribe  added  transposition 
των σημειων ο ΙΣ εν Κανα τη Γα  of the signs the Yahushua in Kana of Ga‐  c Change of word order makes 

λειλαιας και εφανερωσεν την  marks  to  swap  these  words  liylah, and He demonstrated the  no difference to translation. 


δοξαν αυτου και επιστευσαν εις  around  to  read  εποιησεν  splendour His, and placed trust into  d Deleted  letter  means 
ςd αυτον οι μαθηται αυτου: 12μετα  αρχην.  …d Him the adherents His. 12After  nothing to translation. 
d Erased by the scribe. 
τουτο κατεβη εις Καφαρναουμʼ  this He descended into Kapharnakhoum,  e Adds His to sentence. 
e αυτου added superlinearly. 
αυτος και η μητηρʼ αυτου και  He and the mother His, and  f Corrects the spelling mistake 
f Corrected  to  read  μαθηται 
οι αδελφοι e και οι μεαθηταιf αυ  the brothers e, and the ……..f H‐ 
by erasing the ε.  to mean adherents. 
του∙ και εκει εμεινινg ου πολλας  is. And there …….g not that many  g
ημερας 13και εγʼγυς δεh ην το Πασχα  g Scribe amended this to read 
days. 13And at hand nowh was the Passover   Amends the spelling mistake 
των Ϊουδαιων και ανεβη ο ΙΣ  εμειναιν by changing the ι to  of the Yahuwdeans, and ascended the Yahushua  to mean they remained. 
h Omits word from the text. 
εις Ιεροσολυμα 14και ευρεν εν τω  an α, and adding a superlinear  into Yarushalaiym. 14And He discovered in the 
ϊερω τους πωλουντας βοας και  ι.  Sacred Place those selling oxen and 
h Scribe indicated this is to be 
προβατα και περιστερας και ›  sheep and doves, and 
τους κερματιστας καθημενους  omitted in reading by placing  those exchanging money sitting down. 
15και ποιησας ως φραγελλιον εκ  dots above.  15And having fashioned like a whip 

σχοινιων παντας εξεβαλεν  out of chords, everyone He expelled 

   
Recto  Yahuchanon 2:15b‐20a   Reverse Side of Leaf 5  Yahuchanon 2:15b‐20a 
 
Ι   a Scribe  changed  this  to  read  10 
a Correction  produces  both 
τα τε by changing the κ to a τ, 
εκ του ϊερου και a προβατα και  a sheep and 
out of the sacred place, and the. 
erasing the ι and adding τε.  b Alteration  makes  this  plural 
τους βοας και των κολλυβιστω̅ ̅  b Initial  corrector  amended  the oxen, and of the money changers 
εξεχεεν τοb κερμαc και τας τρα  He poured out theb coinc, and the ta‐  instead  of  singular.  See  next 
this to read τα. 
πεζας ανετρεψεν∙ 16και τοις  c Initial  corrector  added  τα  bles He overturned. 16And to those  note. 
c Emendation  to  the  plural 
τας περιστερας πωλουσιν ειπε̅ ̅  superlinearly to give κερματα.  the doves selling He said, 
αραται ταυτα εντευθεν και μη  “Remove these from here, and do not  gives  coins,  which  makes 
ποιειται τον οικον του πατρος  bring about the house of the Father  more sense in the context. 
μου οικον εμποριου∙ 17εμνησθη  My as a house of trade!” 17Recall‐ 
σαν οι μαθηται αυτου οτι γε ›  ed the adherents His that in‐ 
γραμμενον εστιν οτι ο ζηλος  scribed it exists that, “The Zeal 
του οικου σου καταφαγετε με  of the house Your shall consume Me.” 
18απεκριθησαν ουν οι Ϊουδαιοι  18Responded therefore the Yahuwdean authorities 

και ειπαν αυτω∙ τι σημιον δι  and said to Him, “What sign shall you de‐ 
κνυεις ημιν οτι ταυτα ποιεις  monstrate to us, for these things You accomplish?” 
19απεκριθη ΙΣ και ειπεν αυτοις λυ  19Answered Yahushua and said to them, “De‐ 

σαται τον ναον τουτον και ε̅ ̅  molished the Temple this, and in 
τρισιν ημεραις εγερω αυτο̅ ̅  three days, I shall raise it up.” 
20ειπαν ουν οϊ Ιουδαιοι τεσσε  20Said therefore the Yahuwdeans, “For‐ 

ρακοντα και εξʼ ετεσιν οικο  ty and six years under con‐ 

Recto  Yahuchanon 2:20b‐3:1   Reverse Side of Leaf 6  Yahuchanon 2:20b‐3:1 


 
ΙΑ  11 
a Addition  of  You  to  the 
a Initial corrector  added  a  sentence.  Not  necessary  in 
δομηθη ο ναος ουτος και a εν τρισιν  struction the Temple this, and a in three 
superlinear συ.  Greek,  but  can  be  used  for 
ημεραις εγερεις αυτον 21εκεινος  days You shall raise it?!” 21This 
δε ελεγεν περι του ναου του σω  however He said concerning the Temple of the bo‐  emphasis. 
ματος αυτου∙ 22οτε ουν ηγερθη εκ  dy His. 22When therefore He was raised out of 
νεκρων εμνησθησαν οι μαθη  dead, recalled the adher‐ 
ται αυτου οτι τουτο ελεγεν και επισ  ents His that this He had said, and they tr‐ 
τευσαν τη γραφη και τω λογω ο̅ ̅  usted the Scripture and the message that 
ν ειπεν ο ΙΣ:  had said the Yahushua. 
23ως δε ην εν τοις Ϊεροσολυμοις ε̅ ̅  23When now He was in the Yarushalaiym, at 

τω Πασχα εν τη εορτη πολʼλοι ε  the Passover at the feast, numerous tr‐  b Corrected  spelling.  ει  and  ι 


πιστευσαν εις το ονομα αυτου θε  usted into the name His, wa‐  were  pronounced  similarly, 
ωρουντες αυτου τα σημια α εποι  tching His the miracles which He accompli‐  and so mistakes like this were 
ει∙ 24αυτος δε ΙΣ ουκ επιστευεν ε  b Scribe changed this to χρειαν by  shed. 24He however Yahushua not entrusted Hi‐  common. 
αυτον αυτοις δια το αυτον γινωσ  adding ε superlinearly.  mself to them, through the fact that He unders‐  c Addition  of  the  to  the  text. 
κειν παντας 25και οτι ου χριανb ειχε̅ ̅  c Initial  corrector  added  a  tood all, 25and that not necessityb He acquired  Not  necessary  for  English 
ϊνα τις μαρτυρηση περι c ΑΝΟΥ αυ  superlinear του.  in order that anyone may testify concerning c humankind, He Him‐  translation. 
τος γαρ εγινωσκεν τι ην εν τω  d Scribe  erased  the  word  to  start    self for understood what was in the   d Word  gets  repeated  on  the 

ΑΝΩ∙ 3:1ην δε ΑΝΟΣ εκ των Φαρισαι  the  paragraph  again  on  the  Humankind. 3:1Was now a man out of the Pharise‐  following  page.  Scribe 
ων Νεικοδημος ονομα αυτω  following page.  es, Nicodemus name to him,  apparently  didn’t  like  leaving 
αρχων των Ϊουδαιων∙ ουτοςd  a leader of the Yahuwdeans Thisd  the  start  of  a  sentence  on  a 
previous leaf. 
 

Verso  Yahuchanon 3:2‐7a   Front Side of Leaf 6  Yahuchanon 3:2‐7a 


 
ΙΒ  12 
a Corrected  spelling  gives  the 
2ουτος ηλθεν προς αυτον νυκτος  2This one came towards Him at night 
a Amended  by  the  scribe  to  correct  transliterated  word 
και ειπεν αυτω Ραμβειa οιδαμεν ο  and he said to Him, “Rambia, we recognised th  Rabbi. 
read ραββει. 
τι απο ΘΥ εληλυθας διδασκαλος ου  at from God you have appeared, a Teacher, no   b Inserts was to the text. Could 
δεις γαρ δυναται ταυτα τα σημια ποι ›  b Scribe added a superlinear η. 
one for is capable these the miracles to accom‐  be  elipted  and  still  make 
ειν α συ ποιεις εαν μη b ο ΘΣ μετ αυτου  plish which You accomplish, unless b the God together with Him.”  sense. 
3απεκριθη ΙΣ και ειπεν αυτω∙ αμην  3Responded Yahushua and said to him, “Certainly, 
c Scribe seems to have had the 
αμην λεγω ϋμινc σοι εαν μη τις γε̅ ̅  c Scribe erased this.  certainly I say to you allc to you, unless a certain one may   often used phrase αμην λεγω 
νηθη ανωθεν ου δυναται ϊδειν τη̅  ̅ d Amended  by  the  scribe  to  be born from above, not is he able to see the  υμιν in mind (used 66 times in 
βασιλειαν του ΘΥ 4λεγιd προς αυτον  read  λεγει  by  adding  a  kindom of God.” 4He saysd towards Him  NT),  and  automatically  wrote 
Νικοδημος πως δυναται γεννηθη  superlinear ε.  Nicodemus, “In what way is he capable to be bo‐  that.  The  error  was  noticed 
ναι ανθρωπος γερων ων∙ μη δυ  rn a man mature being? Not is he ca‐  and  erased  the  word 
ναται εις την κοιλιαν της μητρος  pable into the womb of the mother  accordingly. 
αυτου δευτερον εισελθιν και γεν  his a second time to enter, and to b‐  d Misspelling  is  obvious  as  to 
νηθηναι∙ 5απεκριθη ΙΣ αμην αμη̅ ̅  e born?” 5Answered Yahushua, “Certainly, certainly  what word was meant, due to 
λεγω σοι εαν μη τις γεννηθη ε ›  I say to you, unless a certain one may be born out  ει and ι being pronounced the 
ξʼ ϋδατος και ΠΝΣ ου δυναται εισελ  e Scribe forgot to indicate that  of water and Spirit, not is he capable to en‐  same in the Koine period. 
θειν εις την βασιλιαν του ΘΥ 6το γε  ter into the Kingdom of God. 6The one having  e Scribe made an uncorrected 
the first two letters were to be 
γεγεννημενονe εκ της σαρκος σαρξʼ  having been borne out of the flesh, as flesh  error  when  writing  too  many 
erased. 
εστιν∙ και το γεγεννημενον εκ  exists; and the one having been born out of  γε‘s. Clear as to what is to be 
του ΠΝΣ πνευμα εστιν∙ 7μη θαυμα  the Spirit, spirit exists. 7Not you mar‐  understood. 

Verso  Yahuchanon 3:7b‐14a   Front Side of Leaf 7  Yahuchanon 3:7b‐14a 


 
ΙΓ  13 
a Scribe amended this to read 
σης οτι ειπον σοι δει ϋμας γεννη  vel that I said to you, ‘It is necessary for you all to be  a Correction to nomen sacrum 
θηναι ανωθεν∙ 8το ΠΝευa οπου  ΠΝΑ  by  erasing  ευ,  adding  a  born from above.’ 8The ….a wherever 
gives Spirit. 
θελει πνει και την φωνην αυτου  superlinear α, and an overbar.  it wishes blows, and the sound of it 
ακουεις∙ αλʼλ ουκ οιδας ποθεν ερ  you hear; notwithstanding, not you recognise from where it  b As the original reading is no 
χεται και που ϋπαγει∙ ουτως εστι̅ ̅  b Scribe amended this to read  comes, nor where it is departing. In this way exists 
known Greek word (though is 
πας ο γενημενοςb εκ του ΠΝΣ∙ 9απε  γεγεννημενος  by  adding  a  all the ……..b out of the Spirit.” 9Res‐ 
now a name), correction gives 
κριθη Νικοδημος και ειπεν αυτω  superlinear γεν.  ponded Nicodemus and said to him, 
having been born. 
πως δυναται ταυτα γενεσθαι∙  “How is able these to come into existence?” 
10απεκριθη ΙΣ και ειπεν αυτω συ ει    10Responded Yahushua and said to him, “You are 

ο διδασκαλος του Ϊσραηλʼ και ταυ  the teacher of Israel, and the‐ 
τα ου γεινωσκεις∙ 11αμην αμην λε  se not you understand? 11Certainly, certainly I s‐ 
c The  scribe  amended  this  to  c Misspelling  is 
γω σοι οτι ο οιδαμεν λαλουμεν ϗ  ay to you, that what we recognise we speak, and  evident  as  to 
ο εωρακεμενc μαρτυρουμεν∙ ϗ  εωρακαμεν  by  erasing  the  what we have seenc we testify, and  what  word  was  originally 
την μαρτυριαν ημων ου λαμβα  first  ε  and  inserting  a  the testimony of us not you acc‐  meant. 
νεται∙ 12ει τα επιγιαd ειπον ϋμειν ϗ  superlinear α.  ept. 12If the earthlyd I tell to you all and  d Misspelling is conspicuous as 
d Scribe  misspelt  επιγεια  via 
ου πιστευετε πως εαν ειπω ϋμει̅ ̅  not you all trust, how if I shall say to you all  to what word is indicated. 
τα επουρανια πιστευσεται∙ 13και ου  itacism.  the heavenly shall you all trust? 13And no 
δις αναβεβηκεν εις τον ουρανο̅ ̅  one has ascended into the heaven 
ει μη ο εκ του ουρανου καταβας ο ΥΣ  except the one out of the heaven descended – the Son 
του ανθρωπου∙ 14και καθως Μω  of Man. 14And just as Mo‐ 

Recto  Yahuchanon 3:14a‐20a   Reverse Side of Leaf 7  Yahuchanon 3:14a‐20a 


 
ΙΔ  14 

ϋσης ϋψωσεν τον οφιν εν τη ε  ses raised the serpent in the de‐ 
ρημω∙ ουτως ϋψωθηναι δει › το̅ ̅  sert, in this manner to raise it is necessarily the 
ΥΝ του ανθρωπου 15ϊνα πας ο πισ  Son of Man, 15in order that all the trus‐ 
τευων επ αυτω εχη ζωην αιωνι  ting upon Him shall acquire life etern‐ 
ον 16ουτως γαρ ηγαπαησεν ο ΘΣ  al.” 16In this manner for has loved the God 
a Inserted  text  reads  in  order 
τον κοσμον ωστε τον ΥΝ τον  the world, so that the Son the 
μονογενη εδωκεν ϊνα πας ο  only born He gave, in order that all the  to  separate  the  world. 
πιστευων εις αυτον μη απολη  trusting into Him not be destr‐  Original  scribe  jumped  from 
ται αλλ εχη ζωην αιωνιον∙ 17ου  oyed, notwithstanding will have life eternal. 17Not  the end of one κοσμον to the 
a The  initial  corrector  put  an 
γαρ απεστιλεν ο ΘΣ τον ΥΝ εις τον κοσ  for dispatched the God the Son into the wo‐  next,  omitting  the  text  in 
μονa αλʼλ ινα σωθη ο κοσμος δι αυ  insert  mark  to  point  to  the  rlda, notwithstanding in order that shall be delivered the world through H‐  between.  Omitted  text  is 
του 18ο πιστευων εις αυτον ου κρινε  following  text  in  upper  im. 18The one trusting into Him not is sepa‐  needed to make sense of the 
ται∙ ο δε μη πιστευων ηδη κεκρι  margin: ϊνα κρινα τον κοσμον∙  rated, the however not trusting already has been  reason  why  Yahushua  came 
ται οτι μη πεπιστευκεν εις το ονο  separated, because not has he trusted into the na‐  into the world. 
b Added  text  means  the.  The 
μα του μονογενους ϋϊου του ΘΥ  b The  initial  corrector  added  me of the only born Son of God. 
19αυτη δε εστιν η κρισις οτι b φως ›  19This now exists the judgement, that b Light  definite  article  is  rarely 
το here superlinearly.  omitted  in  Yahuchanon’s 
εληλυθεν εις τον κοσμον και ηγα  has appeared into the world, and has lo‐ 
πησαν μαλλον οι ανθρωποι το ›  ved much more the humankind the  writings  when  referring  to 
σκοτος η το φως ην γαρ αυτων πο  darkness than the Light, was for of them wic‐  Yahushua.  He  is  always  “The 
νηρα τα εργα∙ 20πας γαρ ο φαυλα πρασ ›  ked the works. 20All for the one foul things prac‐  Light”, and not just “a light”. 
σων μεισι το φως και ουκ ερχεται  tising despises the Light, and not appears 

 
Recto  Yahuchanon 3:20b‐26a   Reverse Side of Leaf 8  Yahuchanon 3:20b‐26a 
 
ΙΕ  15 

προς το φως ϊνα μη ελεγʼχθη τα εργα  a Scribe  towards the Light, in order that be exposed the works 


added  δε  a Addition  translates  as 
αυτου 21οτι πονηρα εστιν∙ ο a ποιων τη̅ ̅  his, 21because wicked he is. The one a accomplishing the 
superlineraly here.  however. 
αληθιαν ερχεται προς το φως ϊνα  genuine comes towards the Light, in order that 
φανερωθη αυτου τα εργα οτι εν ΘΩ  b The  shall be made clear his the works, because in God  b Misspelt word  is  easy  to 
scribe  misspelt 
εστιν ηργασμεναb:  are they producedb.  work  out.  η  was  also 
22μετα ταυτα ηλθεν ο ΙΣ και οι μαθη  ειργασμενα via itacism  22After these, appeared the Yahushua and the adhe‐ 
pronounced similarly to ι and 
ται αυτου εις την Ϊουδαιαν γην ϗ  c The 
rents His into the Yahuwdean area, and  ει. 
εκει δειετριβενc μετ αυτων και ε  scribe  misspelt  there he spent timec with them and he was  c Common misspelling seen in 

βαπτιζεν 23ην δε και ο Ϊωαννης  διετριβεν via itacism.  immersing. 23Was now also the Yahuchanon  P66, where ει and ι have been 


βαπτιζων εν Αϊνων∙ εγʼγυς του  immersing at Aenon near the  confuddled. 
Σαλειμʼ οτι ϋδατα πολʼλα ην εκει∙  Salim, because water plenty was there, 
και παρεγεινοντο και εβαπτιʼ  and they were coming and they were being 
ζοντο 24ουπω γαρ ην βεβλημενος  immersed. 24(Not yet for had been thrown 
εις την φυλακην ο Ϊωαννης∙ 25εγε  into the prison the Yahuchanon). 25Came 
d Corrected 
νετο ουν ζητησις εκ των μαθη  d The  initial  corrector  into existence therefore a dispute out of the adhe‐  reading  means 
των Ϊωαννου μετα Ϊουδαιων  amended  this  to  read  ηλθον  rents of the Yahuchanon with Yahuwdeans  they  appeared.  Original 
περι καθαρισμου 26και ηνd προς το̅ ̅  by changing the ν to an λ, and  concerning purification, 26and wasd towards the  wording  doesn’t  make  much 
Ϊωαννην∙ και ειπαν αυτω Ραβ    inserting a superliner θον.  Yahuchanon, and they said to him, “Rab‐  sense, but can be understood 
βει ος ην μετα σου περαν του Ϊορ  bi, He who was with you on the other side of the Jor‐  somewhat. 
δανου ω συ μεμαρτυρηκας ϊδε  dan, to Whom you testified – look! 
ουτος βαπτιζει και παντες ερχο̅  This one immerses and all are app‐ 

Verso  Yahuchanon 3:26b‐33a   Front Side of Leaf 8  Yahuchanon 3:26b‐33a 


 
ΙϚ  16 

ται προς αυτον∙ 27απεκριθη Ϊωαννη[ς  ering towards Him! 27Responsed Yahuchanon 
και ειπεν ου δυναται ΑΝΟΣ λαμ  and he said, “Not is capable a human to rec‐ 
βανειν ουδε εν εαν μη ην δεδο  eive a single thing, except it was gran‐ 
μενον αυτω εκ του ουρανου 28αυ  ted to him out of the heaven. 28Your‐ 
τοι ϋμεις μοι μαρτυρειτε οτι ειπο̅ ̅  selves you all to me testify that I said 
a The initial corrector amended this to  a Amended 
οτι ουκ ειμι εγω ο ΧΣ αλλ οτι απ  that ‘Not I am the Anointed One, notwithstanding that …  reading  gives  dispatched. 
ταλμενοςa ειμι εμπροσθεν εκει  απεσταλμενος  by  adding  a  ………..a I am ahead of this certain  Original reading is no known Greek word. 
νου: 29ο εχων τηb νυμφην νυμφι  superlinear εσ.  one.’ 29The one holding theb bride bride‐ 
b Corrected  spelling  of  the  definite  article 
b Scribe added a superlinear ν to turn 
ος εστιν∙ ο δε φιλος του νυμφιου  groom is; the and friend of the bridegroom,  the. 
ο εστηκως και ακουων αυτου χαρα  this into the word την.  the one having stood upright and hears him, a joy 
χαιρει δια την φωνην του νυμ ›  he rejoices through the voice of the bride‐ 
φιου∙ αυτη ουν η χαρα η εμη πεπλη  c Amended  by  the  scribe  to  read  groom. This therefore the joy the mine has been ful‐  c The scribe got confused to begin with due 
ρωται∙ 30εκεινον δει αυξανειν  ανωθεν ερχο by adding a superlinear  filled. 30This Certain One is necessary to become greater,  to  the  repeated  ε.  Modified  reading  gives 
εμε δε ελατʼτουσθαι 31ο ανωθερχοc  ε and ν.  me however to become lower. 31The one ……….c  from above appear. 
μενος επανω παντων εστιν ο ω̅ ̅  d The  initial  corrector  added  insert    ing, above everything exists; the one existing  d Inserted reading  translates  [and]  out  of 
εκ της γης εκ της γης εστινd∙ ο ω̅ ̅  marks to point to the following text in  out of the earth, out of the earth existsd. The one existing  the earth he prattles. 
εκ του ουρανου e επανω παντων  the  lower  margin:  [και]  εκ  της  γης  out of the heaven e, above everything  e
 Inserted word means appearing. 
εστιν∙ 32ο εωρακεν και ηκουσεν  λαλει.  exists. 32What he has seen and heard 
τουτο μαρτυρει∙ και την μαρτυ  e The  initial  corrector  added  this he testifies, and the testi‐ 
ρι]αν αυτου ουδεις λαμβανει∙ 33ο  ερχομενος superlinearly.  mo]ny his nothing accepts. 33The one 
λα]βων αυτου την μαρτυριαν f εσφρα  f Scribe  added  τουτος  here  acce]pting his the testimony f has conf‐  f Fully corrected reading means this one. 
superlinearly,  and  then  the  initial 
corrector amended it to read ουτος by 
erasing the first τ. 
 

Verso  Yahuchanon 3:33b‐4:6a   Front Side of Leaf 9  Yahuchanon 3:33b‐4:6a 


 
ΙΖ  17 

γισεν οτι ο ΘΣ αληθης εστιν∙ 34ον γαρ  irmed that the God genuine exists. 34He whom for 
απεστιλεν ο ΘΣ τα ρηματα του ΘΥ  a Amended  by  the  scribe  to  has dispatched the God, the matters of the God  a Corrected 
reading  is  a  similar 
λαλει∙ ου γαρ εκ μερουςa διδωσι το  μετρου  by  inserting  a  he speaks, not for out of parta He grants the 
meaning word: measure. 
ΠΝΑ∙ 35ο ΠΗΡ αγαπα τον ΥΝ και παν  superlinear τ and erasing ς.  Spirit. 35The Father cherishes the Son, and every‐ 
τα δεδωκεν εν τη χειρι αυτου 36ο  thing He has granted in the hand His. 36The one  b Both  Greek  letters  α  and  η  were 
πιστευων εις τον ΥΝ εχει ζωην  b The  initial  corrector  altered  trusting into the Son acquires life 
αιωνιον ο δε απειθων τω ΥΩ  eternal, the one however disobeying the Son  pronounced  similarly  in  the  Koine 
this  to  αλλ  η  by  adding  a 
ουκ οψεται ζωην αλλαb οργη του  not shall see life, notwithstandingb rage of the  period,  so  the  original  reading  is 
superlinear η and erasing α. 
ΘΥ μενει επ αυτον:  c Modified to ΚΣ by the initial  God abides upon him.  understandable.  Amended  reading 
4:1ως ουν εγνω ο ΙΣc οτι ηκουσαν οι ›  4:1When therefore understood the Yahushuac that had heard the  gives notiwthstanding, the. 
corrector.  c As  this  is  the  first  instance  of  ΚΣ, 
Φαρισαιοι οτι ΙΣ πλειονας μαθη  Pharisees that Yahushua more adher‐ 
τας ποιει και βαπτιζει η Ϊωαννης  ents produced and immersed than Yahuchanon  the scribe appears to have gone into 
2καιτοιγε ΙΣ αυτος ουκ εβαπτιζε̅ ̅  2(although Yahushua Himself not was immersing,  auto‐writing  mode  and  put  the 
αλʼλ οι μαθηται αυτου 3αφηκεν τη̅ ̅  notwithstanding the adherents His), 3He abandoned the  more  common  nomen  sacrum  ΙΣ. 
Ϊουδαιαν και απηλθεν παλιν  Yahuwdea, and departed again  Correction gives Sovereign Master. 
εις την Γαλιλαιαν 4εδει δε αυτο̅ ̅  into the Galiylah. 4It was necessary however for Him 
διερχεσθαι δια της Σαμαριας 5ερ  d Misspelling  corrected  to 
to travel via the Samaria. 5App‐ 
d Scribe 
χεται ουν εις πολιν της Σαμαρι  earing therefore into a town of the Samari‐  seems  to  have  got  a  bit 
ας λεγομενην Συχαρʼ πλησιο̅ ̅  ϊακωβ by the initial corrector.  ans, being called ‘Sychar’, close to  muddled  with  the  non‐Greek 
του χωριου ου εδωκεν Ϊωκωβd  the piece of land which granted Iokobd  transliteration.  Obvious  as  to  what 
τω Ϊωσηφʼ τω ϋϊω αυτου 6ην [δε  to Yahuwseph the son his. 6Was [now  name  was  original  meant,  and  to 
what it was corrected – Ya’qob. 
 
   
Recto  Yahuchanon 4:6b‐12a   Reverse Side of Leaf 9  Yahuchanon 4:6b‐12a 
 
ΙΗ  18  a Added  word  translates  as  the.  No  added 
meaning to text. 
εκει πηγη του Ϊακωβʼ a ουν ΙΣ κε  a Scribe added a superlinear ο.  there a fountain of Ya’qob. a Therefore Yahushua, being  b Misspelling is easily seen and translated. ε and 
κοπιακως εκ της οδοιποριας ε  b Corrected by the scribe to καθιζετο by  tired out of the travelling, sat  ι were pronounced similarly in the Koine period. 
καθεζετοb ουτως επι τη γηc ωρα  erasing ι and inserting ε superlinearly.  downb simply upon the earthc. Hour  c Scribe  seems  to  have  skipped  a  few  letters 
ην ως εκτη 7ερχεται γυνη εκ της  c Amended  by  the  scribe  to  πηγη  by  was about sixth. 7Appeared a woman out of the  from  one  η  to  the  next.  Mistaken  text  is 
Σαμαριας αντλησαι ϋδωρ λεγει  adding πη superlinearly.  Samaritans to draw water. Says  understood,  and  makes  for  funny  reading. 
αυτη ο ΙΣ δος μοι πειν 8οι γαρ μα  to her the Yahushua, “Grant to me a drink.” 8(The for ad‐  Corrected text gives fountain. 
θηται αυτου απεληλυθεισαν εις  herents His had departed into  d Clearly seen misspelling easily translated. 
την πολιν ϊνα τροφας αγορα  d Scribe  added  a  superlinear  ε  to  alter  the town so that food they may pur‐  e Original reading can be understood, but is not 
σωσιν∙ 9λεγει ουν αυτω η γυνη  this to read σαμαρειτις.  chase). 9Says therefore to Him the woman  the correct form of the pronoun. The amended 
η Σαμαριτιςd πως συ Ϊουδαιος ω̅ ̅  e The  initial  corrector  modified  this  to  the Samaritand, “In what way do you, a Yahuwdean being,  reading reads me. 
παρ μουe ετεις πεινf γυναικος  εμου by inserting a superlinear ε.  from minee request something to drinkf, a woman  f The scribe again has mixed up the letters ε and 
Σαμαριτιδος ουσης ου γαρ συν  f Changed by the scribe to αιτεις πειν by  Samaritan being?” (Not for asso‐  αι,  though  what  was  meant  is  evident. 
χρωνται Ϊουδαιοι Σαμαριταις  adding  αι  superlinearly  over  an  erased  ciate Yahuwdeans with Samaritans.)   Correction  is  just  for  the  spelling,  and  the 
10απεκριθη ΙΣ και ειπεν αυτη  10Responded Yahushua and said to her, 
ε.  Also  added  transposition  marks  to  alternative order of the words adds no change. 
η ειδειςg την δωρεαν του ΘΥ και  indicate  the  words  to  be  reversed  to  “If you recognisedg the gift of God, and  g Again,  scribe  mixed  up  similar  sounding 
τις εστιν ο λεγων σοι δος μοι πειν  πειν αιτεις.  the One Whom exists as He saying to you, ‘Grant me a drink,’  letters. Correction is just for spelling. 
συ αν ητησας αυτον και εδωκεν  g Amended by the initial corrector to ει  you would have requested Him, and He would have gra‐  h Scribe  has  repeated  the  same  word  from 
αν σοι ϋδωρ ζων∙ 11λεγει αυτηh  ηδεις.  nted to you water living.” 11Says to herh  earlier,  and  makes  little  sense.  Corrected 
η γυνη ΚΕ ουτε αντλημα εχεις  h The  initial  corrector  changed  this  to  the woman, “Master, neither bucket you hold,  reading gives to Him. 
και το φρεαρʼ εστιν ΘΥ i∙ ποθε̅ ̅  read αυτω.  and the well exists of Godi. From where  i Scribe  seems  to  have  completely  missed  the 
ουν εχεις το ϋδωρ το ζων 12μη  i Modified by the scribe to βαθυ.  therefore You acquire the water the living? 12Not  βα,  and  seen  the  θυ  and  put  a  line  over  it 
instinctively. Corrected reading gives is deep. 
 

Recto  Yahuchanon 4:12b‐18a   Reverse Side of Leaf 10  Yahuchanon 4:12b‐18a 


 
ΙΘ  19 

συ μειζων ει του ΠΡΣ ημων Ϊακωβʼ  You greater are than the father of us, Ya’qob, 
ος δεδωκεν ημιν το φρεαρʼ και  a The initial corrector inserted  he whom granted to us the well, and  a Insertion  adds  the  to  the 
αυτος εξ αυτου επιεν και a ϋϊοι  οι superlinearly.  he out of it drank, and a sons 
text. 
αυτου∙ και τα θρεμματα αυτου∙  his, and the livestock his?” 
13απεκριθη ΙΣ και ειπεν αυτη∙ πας ο  13Responded Yahushua and said to her, “Everyone who 

πεινων εκ του ϋδατος τουτου  is drinking out of the water this 
διψησει παλιν 14ος δ αν πιη εκ του  shall thirst again, 14whom however may drink out of the 
ϋδατος ου εγω δωσω αυτω ου  water which I shall grant to him, nev‐ 
μη διψηση εις τον αιωνα∙ αλʼ  er shall thirst for the eternity. Notwith‐ 
λα το ϋδωρʼ ο δωσω αυτω γενη  standing, the water which I shall give to him shall come 
σεται πηγη εν αυτω ϋδατος αλ  into existence as a fountain in him of water spring‐ 
λομενου εις ζωην αιωνιον  ing towards life eternal.” 
15λεγει προς αυτον η γυνη ΚΕ δος  15Says towards Him the woman, “Master, grant 
μοι τουτο το ϋδωρʼ ϊνα μη διψη  b Amended  by  the  scribe  to    to me this the water, in order that not ……  b Original  reading  is  an 
σωb μηδε διερχωμαι ενθαδε  διψω.  ..…b, nor come through to here  incorrect  form  of  the  verb 
αντλειν∙ 16λεγει αυτη ϋπαγε φω  to draw.” 16He says to her, “Go off, call  διψαω.  The  corrected  word 
νησον τον ανδρα σου και ελθε  for the husband of you, and appear  means I thirst. 
ενθαδε∙ 17απεκριθη η γυνη και  here.” 17Responded the woman and 
ειπεν αυτω ουκ εχω ανδρα∙ λε  said to Him, “Not I have a husband.” Sa‐ 
γει αυτη ο ΙΣ καλως ειπας οτι αν  ys to her the Yahushua, “Well you have said that ‘hus‐ 
δρα ουκ εχω 18πεντε γαρ ανδρας  band not I have’, 18five for husbands 

Verso  Yahuchanon 4:18b‐24a   Front Side of Leaf 10  Yahuchanon 4:18b‐24a 


 
Κ  20 

εσχες και νυν ον εχεις ουκ εστιν ›  you have had, and now the one whom you have not exists 
σου ανηρʼ τουτο αληθες ειρηκας  your the husband. This truthfully you have spoken.” 
19λεγει αυτω η γυνη ΚΕ θεωρω οτι  19Says to Him the woman, “Master, I observe that 

προφητης ει συ∙ 20οι ΠΡΕΣ ημων  a prophet are You. 20The ancestors of us 
εν τω ορει τουτω προσεκυνη  on the mountain this they prostra‐ 
σαν και ϋμεις λεγεται οτι εν Ϊε  ed, and you all say that in Ya‐ 
ροσολϋμοις εστιν ο τοπος οπου  rushalaiym exists the place where 
προσκυνειν δει∙ 21λεγει αυτη ο ΙΣ  to prostrate it is necessary.” 21Says to her the Yahushua,  a Scribe seems to be recollecting John 

πιστευε μοι γυναι οτι ερχεται ω  a Scribe  “Trust me, woman, because is appearing an  12:25  or  1  John  4:17  when  he  was 
amended  κοσμω  to 
ρα οτε ουτε εν τω κοσμωa τουτω  hour when neither on the worlda this  transcribing  here  (same  phrase 
ορι. 
ουτε εν Ϊεροσολυμοις προσκυ  nor in Yarushalaiym shall you all  appears  in  those  two  places). 
νησεται τω ΠΡΙ∙ 22ϋμεις προσκυνι  prostrate to the Father. 22You all prostrate  Corrected reading gives mountain. 
ται ο ουκ οιδαται∙ ημεις προσκυνου  to Whom not you all recognise, we prostrate 
μεν ο οιδαμεν οτι η σωτηρια  to Whom we recognise, because the deliverance 
εκ των Ϊουδαιων εστιν 23αλʼλα  out of the Yahuwdeans exists. 23Notwithstanding, 
ερχεται ωρα και νυν εστιν οτε  appears an hour, and now exists, when 
οι αληθινοι προσκυνηται προσκυ  the genuine prostrators shall pros‐  b Unknown  erased  letter  obviously 
νησουσιν τω ΠΡΙ εν ΠΝΙ και αλη  b Erased letter is unable to be  trate to the Father in Spirit and in tr‐  wasn’t to be in the word. 
θια∙ και γαρ ο ΠΗΡ τοιου?τουςb ζη  determined.  uth, indeed for the Father such as thisb He seeks  c Original word can make sense, and is 
τει τους προσκυνουτας αυτω∙c  c Scribe  amended  this  to  after to be prostrators to Himc.”  probably  influenced  by  the  constant 
24ΠΝΑ ο ΘΣ και τους προσκυνουν 
αυτον.  24Is Spirit the God, and the prostrat‐ 
datives  in  the  text.  Corrected  word 
τας αυτον εν ΠΝΙ και αλη › θια δει  ors His in Spirit and truth is necessary  translates as His.

   
Verso  Yahuchanon 4:24b‐33a   Front Side of Leaf 11  Yahuchanon 4:24b‐33a 
 
ΚΑ  21  a The  original  word  makes 

a The  initial  corrector  added 


sense,  and  refers  just  to  the 
προσκυνειν 25λεγει αυτω η γυνη οι  to prostrate.” 25Says to Him the woman, “I recog‐  woman.  The  change  by  the 
δαa οτι Μεσσιας ερχεται ο λεγομε  μεν  superlinearly  to  change  nisea that Messiah is appearing, the One add‐  scribe gives we recognise, which 
νος ΧΣ οταν ελθη εκεινος αναγʼ  this to the word οιδαμεν.  ressed as Anointed. When He shall appear, that One will  turns  her  declaration  to  one 
γελει ημειν απαντα∙ 26λεγει › αυτη  proclaim to us everything.” 26Says to her  concerning all Samaritans. 
ο ΙΣ εγω ειμι ο λαλων σοι∙ 27και επι  the Yahushua, “I exist – the One talking to you.” 27And upon 
τουτω ηλθον οι μαθηται αυτου  this, appeared the adherents His, 
και εθαυμαζον οτι μετα γυναι  and they were astounded that with a wom‐ 
κος ελαλει∙ ουδεις μεντοι ειπε̅ ̅  an He was talking. No one though said, 
τι ζητεις η τι λαλεις μετ αυτης∙  ‘What You seeking after?’ or ‘Why are You talking with her?’  b Here we have a strange case of 
28αφηκεν ουν την ϋδριαν αυτης  28Left therefore the water jar her 
where  the  scribe  wrote  the 
η γυνη και απηλθεν εις την πο  the woman, and departed into the to‐  correct  word,  and  even  the 
λιν και λεγει τοις ΑΝΟΙΣ 29δευτε  wn, and she said to the humans, 29“Come,  correct  spelling  (something 
b Scribe amended to ϊδεται. 
ϊδετεb ΑΝΟΝ ος ειπεν μοι παντα  witnessb a Man whom told me all  they’re  not  too  great  at),  to 
οσα εποιησα μητι ουτος εστιν ο ΧΣ  things I have accomplished. Perhaps this One is the Anointed one?!”  which  they  then  changed  it  to 
30εξηλθον ουν εκ της πολεως ϗ  30They went therefore out of the town, and 
an  uncommon  spelling,  where 
ηρχοντο προς αυτον∙ 31εν τω με  they were appearing towards Him. 31In the mean‐  they  had  mixed  up  the  similar 
τοξυ ηρωτων αυτον οι μαθη  time, were requesting Him the adher‐  sounding ε and αι! 
ται λεγοντες Ραββει φαγε∙ 32ο δε  ents, saying, ‘Rabbi, eat.” 32He however 
ειπεν αυτοις εγω βρωσιν εχω  said to them, “I food acquire 
φαγειν ην ϋμεις ουκ οιδατε∙  to eat which you all not recognise” 
33ελεγον ουν οι μαθηται προςʼ  33Were saying therefore the adherents towards 

Recto  Yahuchanon 4:33b‐38a   Reverse Side of Leaf 11  Yahuchanon 4:33b‐38a 


 
ΚΒ  22 

αλληλους μη τις ηνεγʼκεν αυτω  to one another, “Has someone brought something to Him 
φαγειν 34λεγει αυτοις ο ΙΣ εμον  to eat?” 34Says to them the Yahushua, “My 
βρωμα εστιν ϊνα ποιησω το  food exists that I may accomplish the 
θελημα του πεμψαντος με  purpose of the One Whom sent Me, 
και τελιωσω αυτου το εργον  and I may complete His the work. 
35ουχ υμεις λεγεται οτι ετι τετρα  35Not you all say that ‘Yet four 

μηνος εστιν και ο θερισμος  month exists, and the harvest 
ερχεται∙ ϊδου λεγω ϋμιν ε  is appearing’? Look, I say to you all, li‐ 
παραται τους οφθαλμους ϋμω̅ ̅  ft up the eyes of you all 
και θεασασθε τας χωρας οτι  and behold the fields, that 
λευκαι εισιν προς θερισμον η  white it is towards harvest‐time al‐ 
δη 36ο θεριζων μεισθον λαμβα  ready; 36the one harvesting wages he 
a Misspelt 
νει και συναγει καρπον εις ζω  σπειρων  via  accepts, and he shall gather together fruit towards li‐  a Scribe has misspelt σπειρων, 

ην αιωνιον∙ ϊνα ο σπιρωνa ομου  itacism.  fe eternal, in order that the one sowinga together  and hasn’t had it corrected. 


χαιρη και θεριζων∙ 37εν γαρ του    can be glad and harvesting. 37In for th‐  b That this  is  a  misspelling 
τω ο λογος εστιν ο αληθινος οτι  is the message exists the genuineness, that 
b Amended  to  αλλος  by  the  would’ve  been  overt  to 
αλοςb εστιν ο σπειρων και αλλος ο  ‘Saltb exists as the one sowing, and another the one 
scribe adding a superlinear λ.  anyone  reading  it,  though 
θεριζων∙ 38εγω απεστιλα ϋμας  harvesting.’ 38I send you all 
amusing  at  first.  Corrected 
θεριζειν ο ουχ ϋμεις κεκοπια  to harvest where not you all have 
reading gives One person. 
κατε αλʼλοι κεκοπιακασιν∙ ϗ  laboured; others have laboured, and 
ϋμεις εις τον κοπον αυτων ει  you all into the labour theirs have 

Recto  Yahuchanon 4:38b‐45a   Reverse Side of Leaf 12  Yahuchanon 4:38b‐45a 


 
ΚΓ  23 

σεληλυθαται∙ 39εκ δε της πολεως ε  entered.” 39Out of so the town th‐ 
κεινης πολʼλοι επιστευσαν εις αυ  at one, numerous placed trust into Hi‐ 
τον των Σαμαριτων δια τον  a The  initial  corrector  added  m of the Samaritans due to the  a Due to the similar endings –

λογον της γυναικος ματυρουσης  inserts  marks  to  point  to  the  message of the woman testifying  σα,  the  original  scribe  has 
οτι ειπεν μοι παντα οσα a 40ως ου̅ ̅  right  margin,  containing  that “He told me every thing that a.” 40When therefore  omitted  a  crucial  word. 
ηλθον προς αυτον οι σαμαρι ›  εποιησα.  appeared towards Him the Samari‐  Margin  contains  the  word 
ται ηρωτων αυτον μιναι πα ›  tans, they were requesting Him to remain be‐  meaning I accomplished. 
ρ αυτοις και εμεινεν εκει δυο  side them, and He remained there two 
ημερας 41και πολʼλω πλειους ›  days. 41And many more 
επιστευσαν δια τον λογον αυ  trusted due to the message of 
του 42τη δε γυναικι ελεγον οτι  Him, 42to the and woman they were saying that 
ουκετι δια την σην λαλειαν ›  “No longer due to what you spoke  b Original  reading  makes 
πιστευομεν αυτοι γαρ ακηκο  do we trust, ourselves for have  
b Amended  by  the  scribe  to  sense, but is the wrong use of 
αμεν και οιδαμεν οτι αυτοςb ›  attended to it, and we recognise that Heb 
ουτος.  the  pronoun  αυτος.  Correct 
εστιν αληθως ο σωτηρ του  exists certainly as the deliverer of the 
word means this One. 
κοσμου∙ 43μετα δε τας δυο ημε  world.” 43After so the two da‐ 
ρας εξηλθεν εκειθεν εις τη̅ ̅  ys, He departed from there into the 
Γαλιλαιαν∙ 44αυτος γαρ ΙΣ εμαρ ›  Galiylah. 44Himself for Yahushua testi‐ 
τυρησεν οτι προφητης εν τη  fied that a prophet in the 
ϊδια πατριδι τιμην ουκ εχει∙  own fatherland honour not He acquires. 
45οτε ουν ηλθεν εις την Γαλιλαι  45When therefore He went into the Galiyl‐ 

Verso  Yahuchanon 4:45b‐50a   Front Side of Leaf 12  Yahuchanon 4:45b‐50a 


     
ΚΔ  24 

αν εδεξαντο αυτον οι Γαλιλαιοι  ah, welcomed Him the Galiylahens, 
παντα εωρακοτες οσα εποιησε̅ ̅  all having seen those things He had accomplished 
εν Ιεροσολυμοις εν τη εορτη  in Yarushalaiym at the festival, 
και αυτοι γαρ ηλθον εις την εορ  (even these for had appeared into the festi‐ 
την∙ 46ηλθεν ουν παλιν εις την    val). 46He appeared therefore again into the 
Κανα της Γαλιλαιας οπου εποι  Kana of Galiylah, where He had 
ησεν το ϋδωρʼ οινον και ην τις  made the water to wine. And there was a certain 
βασιλικος ου ο ϋϊος ησθενει ›  royal official, whose the son was sick 
εν Καφαρναουμʼ 47ουτος ακουσας  in Kapharnakhoum. 47This one, having heard 
οτι ο ΙΣ ηκει εκ της Ϊουδαιας εις ›  that the Yahushua had come out of Yahuwdea into 
την Γαλιλαιαν∙ απηλθεν προς αυ  the Galiylah, departed towards Hi‐ 
τον και ηρωτα ϊνα καταβη ϗ ϊ  m, and He requested in order that He would come down and 
ασηται αυτου τον ϋϊον ημελλε̅ ̅  a A superlinear ουν was added  cure his the son, he was about to 
a Insertion  adds  the  word 
γαρ αποθνησκειν∙ 48ειπεν a ο ΙΣ προς  by the initial corrector.  for to die. 48Said a the Yahushua towards 
ς αυτον εαν μη σημια και τε  s him, “Unless signs and por‐  therefore. 
ρατα ϊδητε ου μη πιστευσηται  tents you all see, never shall you all trust!” 
49λεγει προς αυτον ο βασιλικος  49Says towards him the Master, 

ΚΕ καταβηθι πριν αποθανειν  “Master, come down before dies 
το παιδιον μου 50λεγει αυτω ο  the child my!” 50Says to him the 
ΙΣ πορευου ο ΥΣ σου ζη∙ επιστευ  Yahushua, “Go now, the son your lives.” Trus‐ 
σεν ο ανθρωπος τω λογω ω ει  ted the man the message by which He 

Verso  Yahuchanon 4:50b‐5:2a   Front Side of Leaf 13  Yahuchanon 4:50b‐5:2a 


 
ΚΕ  25 

πεν αυτω ο ΙΣ και επορευετο 51ηδη δε  said to him the Yahushua, and he went. 51Already now 
αυτου καταβαινοντος οι δουλοι  he was going down, the servants  a Original  reading  is  not  a 

αυτου ϋπηντησαν αυτω και α ›  a Amended  by  the  scribe  to  his encountered him, and they ann‐  mistake,  and  makes  sense. 
πηγʼγιλαν λεγοντες οτι ο παιςa  ϋϊος.  ounced, saying that the childa  Amended reading gives son. 
αυτουb ζη∙ 52επυθετο ουν την ωραν πα  b Changed  by  the  scribe  to  hisb lives. 52Enquired therefore the hour from  b Original reading is again not 

ρ αυτων εν η κομψοτερον εσχεν  σου.  beside them in which gotten better he had,  a  mistake,  and  makes  sense. 


ειπον c αυτω οτι εχθες ωραν εβδο  c A superlinear ουν was added  they said c to him that “Yesterday, at hour sev‐  Seems  the  scribe  had  a 
μην αφηκεν αυτον ο πυρετοςʼ 53ε  by the initial corrector.  enth departed from him the fever” 53Under‐  different  manuscript  they 
γνω ουν ο πατηρʼ αυτου οτι εν εκει  stood therefore the father of that that at that  were  correcting  the  text 
νη τη ωρα εν η ειπεν αυτω ο ΙΣ ο ΥΣ  specific the hour, at when said to him the Yahushua, “The Son  against.  Changed  reading 
σου ζη και επιστευσεν αυτος και  of you lives”, and he trusted Him and  gives you. 
η οικια αυτου ολη∙ 54τουτο δε παλι̅ ̅  the house his entire. 54This now again  c Correction adds therefore to 

δευτερον σημειον εποιησεν ο ΙΣ ›  a second sign accomplished the Yahushua  the text. Probably omitted by 


ελθων εκ της Ϊουδαιας εις την Γα  when appearing out of Yahuwdea into the Ga‐  the  first  scribe  due  to  the 
λιλαιαν: 5:1μετα ταυτα ην εορτη ›  liylah. 5:1After these things was a festival  similar ending ‐ν. 
των Ϊουδαιων και ανεβη ΙΣ εις Ϊε  of the Yahuwdeans, and ascended Yahushua into Ya‐  d Original reading contains no 

ροσολυμα∙ 2εστιν δε εν τοις Ϊερο  rushalayim. 2He was now in the Yaru‐  errors,  and  is  the  more 


d Amended to επιλεγομενη by 
σολυμοις επι τη προβατικη∙ κο  shalaiym near the Sheep Gate a bath‐  common  usage  of  John’s. 
λυμβηθρα∙ η εστιν λεγομενηd  the scribe changing the στιν to  ing pool, which exists being saidd  Corrected  reading  gives 
εβραϊστι Βηδʼσαϊδαν πεντε  πι.  in Hebrew, ‘Bayith‐Tsayad’, five   is called. 

 
Recto  Yahuchanon 5:2b‐9a   Reverse Side of Leaf 13  Yahuchanon 5:2b‐9a 
 
ΚϚ  26 
a The  most  earliest 
στοας εχουσα 3εν ταυταις κατε  porticoes having. 3Among these were  manuscripts  omit  what  came 
κειτο πληθος των ασθενουν  a John  5:4  is  not  contained  in  reclining a large amount of those who were sick,  to  be  v4,  including  P75,  a 
των∙ τυφλων χωλων∙ ξηρω̅ ̅ a  the blind, lame, paralysed. a  manuscript  from  around  the 
5ην δε τις εκει ανθρωπος ετη  this manuscript.  5Was now a certain there man, years 
b Scribe  added  transposition  same era as P66.  
ΛΗb εχων εν τη ασθενεια αυτου  38b having in the sickness his.  b Swap  gives  38  years.  No 
6τουτον ειδων ο ΙΣ κατακειμε  marks  to  swap  the  words  6This one, having seen the Yahushua, reclin‐ 
around to ΛΗ ετη.  change of meaning. 
νον και γνους οτι πολυν c εχει  c A superlinear ηδη was added 
ing, and He knew that a long c he had  c Insertion adds already to the 
χρονον λεγει αυτω θελεις ϋ  time, He says to him, “Do you desire heal‐  text. 
by the initial corrector. 
γιης γενεσθαι 7απεκριθη αυτω  thy to come into existence?” 7Responded to Him 
ο ασθενων ΚΕ ΑΝΟΝ ουκ εχω  the sick one, “Master, human not I have 
ϊνα οταν ταραχθη το ϋδωρʼ βα  so that when is disturbed the water, he could pro‐ 
λημαι εις την κολυμβηθραν  pell me into the bathing pool. 
εν ω δε ερχομαι εγω αλʼλος προ  By when however am appearing I, another ahead  
εμου καταβαινει 8λεγει αυτω  of me he descends.” 8Says to him 
ο ΙΣ εγιραι αρον τον κραβαττο̅ ̅  d Evidence  of  four  erased  the Yahushua, “Get up, lift up the mat  d Unable  to  be  determined 
σου και περιπατει ????d 9και ευ  letters  remain  here,  but  are  your, and walk.” ????d 9And in‐  what  was  originally  written 
θεως εγενετο ϋγιης ο ΑΝΟΣ∙  unable to be determined.  stantly, he came into existence as healthy the man.  here. 
και ηρεν τον κραβατʼτον αυ  So he lifted the mat h‐ 
του και περιεπατει ην δε σαβ  is, and he walked about. Was now a sab‐ 

Recto  Yahuchanon 5:9b‐16a   Reverse Side of Leaf 14  Yahuchanon 5:9b‐16a 


 
ΚΖ  27 

βατον εν εκεινη τη ημερα 10ελεγο̅ ̅  bath in that certain the day. 10Were saying 
ουν σοι ϊουδαοι τω τεθεραπευ  therefore s the Yahuwdean authorities to the one  a Original  reading  doesn’t 
μενω σαββατον εστιν και ουκ ε  who had been cured, “A sabbath it is, and not is  make  sense  contextually. 
ξεστιν σοι αραι τον κραβαττον  permitted for you to lift up the mat  Seems  the  scribe  had  an 
σου 11ο δε απεκριθη αυτοις ο ποι  a The  initial  corrector  your.” 11He however responded to them, “The One Who  automatic desire to write σοι 
ησας με ϋγιη εκεινος σοιa ειπε̅ ̅  amended this to μοι.  made me healthy, this Certain One to youa said,  (cf.  line  2  above).  Corrected 
αρανb τον κραβατʼτον σου και πε  b Amended  by  the  scribe  to  ‘Curseb the mat your, and walk  reading gives to me. 
ριπατει∙ 12ηρωτησαν αυτον τις ›  αρον.  about’.” 12They requested him “Who  b Original  reading  is  clearly  a 

εστιν ο ανθρωπος ο ειπων σοι ›  exists the man who said to you,   mistake.  Corrected  reading 


αρον και περιπατει∙ 13ο δε ϊαθεις  ‘Lift up, and walk about’?” 13The however healed  means Lift up. 
ουκ ηδει τις εστιν∙ ο γαρ ΙΣ εξε ›  did not recognise Whom it was. The for Yahushua had  c The  original  reading  is  an 
νευσεν οχλου οντος εν τω το ›  slipped away, as crowd was in that pl‐ 
c Corrected to ευρισκει.  apparent  orthographic 
πω∙ 14μετα ταυτα ευρισκοιc αυτον  ace. 14After these He discoveredc him 
mistake.  Corrected  reading 
ο ΙΣ εν τω ϊερω και ειπεν αυτω ϊ  the Yahushua in the temple, and He said to him, “L‐ 
gives the proper spelling. 
δε ϋγιης γεγονας μηκετι αμαρτα  ook, healthy you have come into existence as; no longer you miss the 
νε ϊνα μη χειρον σοι τι γενηται  mark, so that not a worse to you thing may come to exist.” 
15απηλθεν ο ανθρωπος και ανηγ     15Went off the man, and he procl‐   
γιλεν τοις ϊουδαιοις οτι ΙΣ εστι̅ ̅  aimed to the Yahuwdean authorities that Yahushua existed 
ο ποιησας αυτον ϋγιη 16και δια το  as the One Who made him healthy. 16And due to th 

Verso  Yahuchanon 5:16b‐21a   Front Side of Leaf 14  Yahuchanon 5:16b‐21a 


 
ΚΗ  28 
a The  scribe  seems  to  have 
a Amended by the scribe to οτι 
τουτο εδιωκον οι ϊουδαιοι τον ΙΝ  this, were persecuting the Yahuwdean authorities the Yahushua,  been  influenced  by  the 
τοa ταυτα εποιει εν σαββατω › 17ο δε  by turning the ο into an ι, and  thea these He was performing on a sabbath. 17The however  repetition of all the το’s in the 
ΙΣ απεκρινατο αυτοις ο ΠΗΡ μου  adding a superlinear ο.  Yahushua responded to them, “The Father My  verse.  The  correction  gives 
εως αρτι εργαζεται καγω εργαζο  up till now is working, and so I am work‐  because. 
μαι 18δια τουτο ουν μαλλον οι ϊου ›  ing.” 18Due to this therefore, even more the Yahuw‐ 
δαιοι εζητουν αυτον αποκτιναι  dean authorities were seeking after Him to kill, 
οτι ου μονον ελυε το σαββατον αλ  concerning the fact that not merely was He freeing the Sabbath, but 
λα και ΠΡΑ ϊδιον ελεγεν τον ΘΝ  nevertheless also Father His own He was calling the God, 
ϊσον εαυτον ποιων τω ΘΩ 19απε ›  identical Himself making to God. 19Res‐ 
κρινατο ουν ο ΙΣ και ελεγεν αυ ›  ponded therefore the Yahushua, and He was saying to 
b Slight 
τοις∙ αμην αμην λεγω ϋμιν ου  them, “Certainly, certainly I say to you all, not  spelling  mistake 
δυναται ο ΥΣ ποιειν αφ εαυτου ›  b Corrected  to  εαν  μη  by  the  is capable the Son to accomplish from Himself  doesn’t  mask  what  was 
ουδε εν εα μηb τι βλεπη τον ΠΡΑ  a single thing exceptb what He may perceive the Father  meant.  Correction  amends 
scribe adding a superlinear ν.  the spelling mistake. 
ποιουντα∙ α γαρʼ εαν εκεινος ποι  accomplishing. What for ever that Certain One may accom‐ 
c Another  spelling  mistake 
η ταυτα και ο ϋϊος ομοιως ποιει  c Changed to read φιλει by the 
plish, these also the Son likewise He accomplishes. 
20ο γαρ ΠΗΡ φιλιc τον ΥΝ και παντα  20The for Father lovesc the Son, and all things  with  ι  for  ει.  Straightforward 
scribe adding a superlinear ε.  as to what was meant. See the 
δεικνυσιν αυτω∙ α αυτος ποιει∙  shows to Him what He Himself accomplishes, 
και μειζονα τουτων δειξει αυ  and even greater than these He shall demonstrate to  Appendix  for  a  discussion  of 
τω εργα ϊνα ϋμεις θαυμαζηται∙  Him deeds, in order that you all will be astonished.  the  spelling  mistakes  seen  in 
21ωσπερ γαρ ο ΠΗΡ εγειρει τους νε  21Just as for the Father raises the de‐  P66. 

Verso  Yahuchanon 5:21b‐26a   Front Side of Leaf 15  Yahuchanon 5:21b‐26a 


 
ΚΘ  29 
a Original  word  makes  sense, 
κρους και ζωοποιει ουτως και ο ΥΣ  a Scribe amended this to ουδε  ceased and gives life, in this way also the Son  but  the  corrected  word 
ους θελει ζωοποιει 22ουa γαρ ο ΠΗΡ ›  to those He wants He gives life. 22Nota for the Father  connects  the  sentences 
by adding δε superlinearly. 
κρινει ουδενα αλʼλα την κρισι̅ ̅  condemn anyone, notwithstanding the judgement  together. Means Neither. 
πασαν δεδωκεν τω ΥΩ 23ϊνα ›  all He has granted to the Son, 23in order that 
b The  omission  is  quite  a  big 
παντες τιμωσι τον ΥΝ καθως  b  all will honour the Son just as 
Scribe  added  a  superlinear 
τιμωσι τον ΠΡΑ ο b τιμων τον ΥΝ  they honour the Father; the one b honouring the Son  mistake,  and  destroys  the 
μη. 
ου τιμα τον ΠΡΑ τον πεμψαν  does not honour the Father, the One Who sen‐  sense  of  the  sentence. 
 
τα αυτον∙ 24αμην αμην λεγω ϋ ›  t Him. 24Certainly, certainly I say to you  Correction gives not. 
μιν οτι ο τον λογον μου ακουων  all, that the one the message My hearing 
και πιστευων τω πεμψαντι με    and trusting the One Whom sent Me   
εχι ζωην αιωνιον και εις κρισιν  acquires life eternal, and into judgement 
ουκ ερχεται αλʼλα μεταβεβηκε̅ ̅  not he appears, notwithstanding has passed 
εκ του θανατου εις την ζωην∙ 25α  out of the death, into the life. 25Cer‐ 
μην αμην λεγω ϋμειν οτι ερχε  tainly, certainly I say to you all, that is appear‐ 
ται ωρα και νυν εστιν οτε οι νε ›  ing an hour, and now exists, when the de‐ 
κροι ακουσωσιν της φωνης ›  ceased may hear the voice 
του ϋϊου του ΘΥ και ακουσαν ›  of the Son of God, and those hear‐ 
τες ζησουσιν 26ωσπερ γαρ ο ΠΗΡ ε  ing shall live. 26Just as for the Father ho‐ 
χι ζωην εν εαυτω ουτως και  lds life in Himself,  in this way also 

Recto  Yahuchanon 5:26b‐32a   Reverse Side of Leaf 15  Yahuchanon 5:26b‐32a 


 
Λ  30  a Scribe  appears  to  have 

continued  his  penchant  for 


τω ϋϊω εδωκεν ζωην εχειν  to the Son He has granted life to hold  writing σοι every time he gets 
εν εαυτω 27και εξουσιαν εδωκε̅ ̅  in Himself. 27And authority He has granted  (cf  5:10‐11  above),  and 
αυτω κρισιν ποιειν οτι ΥΣ ανθρω  a The  scribe  added  σοι  in  the 
to Him judgement to accomplish, because Son of Ma‐  though not a spelling mistake, 
που εστιν∙ 28μη θαυμαζεται του  n He exists. 28Not you all be astounded at thi‐  makes little sense. Correction 
το οτι ερχεται ωρα εν η παντες  left  margin,  and  then  they  s, because is appearing an hour in which all 
modified it to οι by erasing σ.  gives those. 
σοιa εν τη ερημωb ακουσω  b τη  ερημω  was  modified  by 
of youa in the desertb may he‐  b Scribe seems to be recalling 
σιν της φωνης αυτου∙ 29και εκ  ar the voice His, 29and they may  John 1:23 or 3:14, or possibly 
πορευσωνταιc οι τα αγαθα ποιη  the scribe to τοις μνημειοις.  come outc, those the good accompli‐ 
c Scribe  altered  this  to  read  the  cry  of  Yahuchanon  the 
σαντες εις αναστασιν ζωης∙  shing into a resurrection of life,  Immerser  seen  in  all  four 
(και)d οι τα φαυλα πραξαντες εις α  εκπορευσονται.  andd those the wicked practicing into a res‐ 
d Erasure  also  contains  dots  eyewitness  accounts.  Makes 
ναστασιν κρισεως∙ 30ου δυνο ›  urrection of judgement. 30Not is cap‐  sort  of  sense,  but  the 
μαι εγω ποιειν απ εμαυτου ου  above the letters.  able I to accomplished from Myself a sin‐  correction is better, giving the 
δε εν∙ καθως ακουω κρινω ϗ  gle thing; just as I hear, I decide, and  tombs. 
η κρισις η εμη δικαια εστιν οτι  the decision the Mine justified exists, because  c Correction  alters  this  from 
ου ζητω το θελημα το εμον αλ ›  not I seek after the desire the Mine, notwith‐  aorist,  subjunctive  to  future, 
λα το θελημα του πεμψαντος  standing the desire of the One Whom sent  indactive,  meaning  they  shall 
με 31εαν εγω μαρτυρω περι ε  Me. 31If I testify concerning My‐  come out. 
μαυτου η μαρτυρια μου ουκ εστι̅ ̅  self, the testimony My not exists  d Word  can  be  left  in  or  out. 
αληθης 32αλʼλος εστιν ο μαρτυ  as genuine; 32another exists as the One testi‐  Most other manuscripts have 
ρων περι εμου και οιδα οτι α  fying concerning Me, and I recognise that ge‐  δε. 
 
 

   
Recto  Yahuchanon 5:32b‐38a   Reverse Side of Leaf 16  Yahuchanon 5:32b‐38a 
 
ΛΑ  31 
a Changed  by  the  scribe  to 
ληθης εστιν η μαρτυρια∙ ην μαρ  nuine exists the testimony which He tes‐  a Emendation is mere spelling 
τυρι περι εμου∙ 33ϋμιςa απεσταλ  ϋμεις  by  including  a  tifies concerning Me. 33You alla have sent 
alternation. 
καται προς ϊωαννην καιι με  superlinear ε.  out towards Yahuchanon, and he has 
μαρτυρηκεν τη αληθια 34εγω  testified to the truth. 34I 
δε ου παρα ΑΝΟΥ την μαρτυρι  however, not beside humankind the testimo‐ 
αν λαμβανω αλʼλα ταυτα λε ›  ny I accept, notwithstanding these I  
γω ϊνα ϋμεις σωθητε∙ 35εκεινος  say in order that you all shall be delivered. 35That certain one 
ην ο λυχνος ο καιομενος και φαι  was the light the burning and shin‐ 
νων∙ ϋμεις δε ηθελησαται α  ing, you all however desired to rejoi‐ 
γαλλιαθηναι προς ωραν εν τω φω  ce towards an hour in the lig‐ 
τι αυτου 36εγω δε εχω την μαρτυ  ht his. 36I however hold the testi‐ 
ριαν μειζων του ϊωαννου τα  b The initial corrector added α 
mony greater than the Yahuchanon, the  b Inserts 
which  to  the  text. 
γαρ εργα b δεδωκεν κμοι ο ΠΗΡ∙  for works b He has granted to Me the Father,  Can be left out and still make 
ϊνα τελιωσω αυτα∙ ταυτα τα ερ  superlinearly.  in order that I shall fully complete them, these the wo‐  sense. 
γα α ποιω μαρτυρι περι εμου οτι  rks which I accomplish, testify concerning Me, that 
ΠΗΡ με απεσταλκεν∙ 37και ο πεμ  Father Me has sent. 37And the One Who se‐ 
ψας με ΠΗΡ αυτος μεμαρτυρη  nt Me, Father, He Himself has testifi‐ 
c Modified 
κεν περι εμου∙ ουτε φωνην  c Scribe altered this to πωποτε  ed concerning Me; neither voice  word  means 
αυτου ποτεc ακηκοατε ουτε ει  His everC have you all heard, nor external  roughly  the  same  as  the 
by adding πω superlinearly. 
δος αυτου εωρακαται 38και τον  form His have you all seen. 38And the  original, though is used more 
commonly as meaning ever. 
 

Verso  Yahuchanon 5:38b‐45a   Front Side of Leaf 16  Yahuchanon 5:38b‐45a 


 
ΛΒ  32 

λογον αυτου ουκ εχεται εν υμιν  word his not you all have within yourselves 
μενοντα∙ οτι ον απεστιλεν εκει  remaining, because He Whom has dispatched that cer‐ 
νος τουτω ϋμεις ου πιστευεται∙  tain one, in this Certain One you all not place trust in. 
39εραυναται τας γραφας οτι ϋμεις  39You examine the Scriptures because you all 

δοκειτε εν αυταις ζωην αιωνι  a Erased 
letter  unable  to  be  deem in them life etern‐ 
a Undecipherable letter. 
ον εχειν και ?a εκειναι εισιν αι  deciphered.  al to acquire, yet ?a these certain things exist as those 
μαρτυρουσαι περι εμου 40και ου  that testify concerning Me. 40But not 
b Word could stay in or be 
θελεται ελθειν προς με ϊνα ζω  you all wish to appear towards Me in order that li‐ 
ην εχηται∙ 41δοξαν παρα ΑΝΩΝ  fe you shall acquire. 41Glory from beside humankind  removed. Either makes sense. 
c Correction  to  remove  the 
ου λαμβανω 42αλλ εγνωκα ϋμας  b Scribe  also  included  dots 
not I accept, 42notwithstanding I understand you all, 
οτι την αγαπην του ΘΥ ουκ εχετε  that the adoration of God notb you all hold  word  makes  the  sentence 
above  the  letters  to  indicate  make  less  sense  than  the 
εν εαυτοις 43εγω (δε)b εληλυθα εν  within yourselves. 43I howeverc have appeared in 
their deletion.  original  wording.  Only 
τω ονοματι του πατρος μου και  c Deletion indicated by dots 
the name of the Father My, and 
ου λαμβανετε μεc εαν αλλος ελ  not you all accept Med; if another should app‐  manuscript that has the word 
above the letters.  removed. 
θη εν τω ονοματι τω ϊδιω εκει  d Scribe    ear in the name his own, that cert‐  d Spelling  correction  seen 
amended  this  to 
νον λημψεσθε 44πως δυνασθαι  ain one you would accept! 44In what way is it possible  throughout  the  manuscript, 
ζητειται  by  adding  ε 
ϋμεις πιστευσαι δοξαν παρα αλ  for you all to trust, glory from beside each  where  the  scribe  confuses  ι 
superlinearly. 
ληλων λαμβανοντες και τη̅ ̅  e  Modified  to  δοκειτε  by  the  other accepting, yet the  and ει. Still didn’t get the word 
δοξαν την παρα του μονου  glory that is from beside the Only One  right  when  correcting,  as  it 
scribe  inserting  a  superlinear 
ου ζητιταιd 45μη δοκιτεe οτι εγω  not you all seek afterd? 45Do not deeme that I  should be spelt ζητειτε! 
ε.  e Spelling mistake correction. 

Verso  Yahuchanon 5:45b‐6:5a   Front Side of Leaf 17  Yahuchanon 5:45b‐6:5a 


 
ΛΓ  33 

κατηγορησω ϋμων προς τον ΠΡΑ  shall accuse all of you towards the Father; 
εστιν ο κατηγορων ϋμων Μωϋ  exists as the one accusing you all – Mo‐ 
σης εις ον ϋμεις ηλπικαται 46ει ›  ses, into whom you all have hoped. 46If 
γαρ επιστευεται Μωϋσει επιστευ  a The  initial  corrector  added  for you all had trusted Moses, you al tru‐ 
ετε αν εμοι περι γαρ εμου εκει  an  insert  mark  here  and  της  st would Me, concerning for Me that cer‐ 
a Added 
νος εγραψεν 47ει δε τοις εκινου ›  tain one wrote! 47If however to that one’s  words  give  of 
τιβεριαδος  in  the  right 
γραμμασιν ου πιστευεται πως ›  writings not you all trust, in what way  Tiberias. 
margin.  b First correction by the scribe 
τοις εμοις ρημασιν πιστευσετε  b Initially altered by the scribe  the My statements you all trust?” 
6:1μετα ταυτα απηλθεν ο ΙΣ περαν  6:1After these things, departed the Yahushua across  gives  an  alternative,  though 
to εωρουν; then θε was added 
της θαλασσης της Γαλιλαιας a 2η  the sea of Galiylah a. 2Were  uncommon,  spelling  meaning 
superlinearly  by  the  initial 
κολουθι δε αυτω οχλος πολυς∙  following also Him a multitude large,  the  same;  the  added  letters 
corrector  to  change  it  to 
οτι εωρωνb τα σημια α εποιει επι ›  because they were seeingb the signals which He accomplished upon  from  the  initial  corrector 
εθεωρουν. 
των ασθενουντων∙ 3ανηλθεν  c Amended  to  οφθαλμους  by  those who were sick. 3Went up  translates  as  they  were 
δε εις το ορος ΙΣ και εκει εκαθε  however to the mountain Yahushua, and there He  witnessing.  No  change  of 
the  scribe  adding  a 
ζετο μετα των μαθητων αυτου  sat down with the adherents His.  meaning to the text. 
superlinear θ.  c Spelling  mistake.  Corrected 
4ην δε εγʼγυς το Πασχα η εορτη τω̅ ̅  d Transposition  marks  swap  4Was now close at hand the Passover, the feast of the 

Ϊουδαιων 5επαρας ουν τους οφαλ  Yahuwdeans. 5Lifting up therefore the …  word means eyes. 


these  words  around  to  read  d Rearrangement 
μουςc ο ΙΣ και θεασαμενος οτι ο  …c the Yahushua, and witnessing that a mult‐  changes 
πολυς οχλος. 
χλος πολυςd ερχετειe προς αυτον  e Modified  to  ερχεται  by  the  itude larged was appearinge towards Him,  nothing  to  the  text:  a  large 
λεγει προς Φιλιππον ποθεν αγο  He says to Philippos, “From where shall we  multitude. 
scribe.  e Obvious spelling mistake. 

Recto  Yahuchanon 6:5b‐11a   Reverse Side of Leaf 17  Yahuchanon 6:5b‐11a 


 
ΛΔ  34 
a Spelling mistake is evident as 

ρασωμεν αρτους ϊνα φαγωσιν  purchase loaves in order that shall consume  to  what  currency  was 


ουτοι 6τουτο δε ελεγεν πιραζω̅ ̅  these?” 6This now He said testing  intended.  Correction  gives 
αυτον αυτος γαρ ηδει τι ημελλεν  a Scribe added  a  superlinear  him, He for recognised what He was inevitable  denarii. 
ποιειν 7απεκριθη ουν αυτω ο Φι  να to turn this into δηναριων.  to accomplish. 7Answered therefore to Him the Phi‐  b Unable  to  determine  what 

λιππος διακοσιων δηριωνa αρ  b Undecipherable  letter  lippos, “Two hundred deriona worth of loav‐  the  original  word  would’ve 


τοι ουκ αρκουσιν αυτο?ιςb ϊνα  erased.  es not is adequate enough for theseb, in order that  meant. 
εκαστος βραχυ τι λαβη 8λεγει αυ    each a little something may accept.” 8Says to 
τω εις εκ των μαθητων αυτου  Him one out of the adherents His, 
Ανδρεας ο αδελφος [Σιμωνος  Andreas, the brother [of Shim’own 
Πετρου 9εστιν παιδαριον ωδε ος  Petros, 9“Exists a small child here, whom 
ς εχει πεντε αρτους κριθινους  s possesses five loaves barley 
και δυο οψαρια αλʼλα τι εστιν ταυ   c Corrected  to  ταυτα  τι  εστιν  and two pieces of cooked meat; notwithstanding what exists the‐  c Rearrangement  of  words 
ταc εις τοσουτους 10ειπεν ουν ο ΙΣ∙  sec to such an amount as this?” 10Said therefore the Yahushua,  gives these what exists. 
using transposition marks. 
ποιησαται τους ΑΝΟΥΣ αναπε  “You cause the humans to rec‐  d Inclusion means the. No real 
σιν ην δε χορτος πολυς εν ›  d Initial 
line.” Was now grass a lot of in  change  of  meaning  to  the 
corrector  inserted  οι 
τω τοπω ανεπεσαν ουν d αν ›  the place. Reclined therefore d m‐  text, other than to specific the 
superlinearly. 
δρες τον αριθμον ωσι πεντα  e A superlinear ε corrects this 
en, the number at about five  men, and not just men. 
κισχιλιοιe 11ελαβεν ουν τους αρ  thousande. 11Having accepted therefore the loa‐  e Common  spelling  mistake 
to  κισχειλιοι,  done  by  the 
τους ο ΙΣ και ευχαριστησας εδω  ves the Yahushua, and having given thanks, He dis‐  correction  seen  throughout 
scribe. 
κεν τοις ανακειμενοις ομοιως  tributed to those who were reclining. Likewise  P66. 
   
[Two lost leaves following would’ve contained 6:12–34]  [Missing Yahuchanon 6:12–34] 

Recto  Yahuchanon 6:35b‐42a    Reverse Side of Leaf 18  Yahuchanon 6:35b‐42a 


 
ΛΘ  39 
a Omission 
35εις εμε ου μη διψησει πωποται  35into Me, never shall he be thirsty again at any time.  by  scribe  occuring  due  to 
36αλʼλ ειπον ϋμειν οτι και εωρακα  36Notwithstanding I have told you all, that even you all have  homoeoteleuton,  jumping  from  one  α  to  the 
τε με και ου πιστευεται∙ 37παν ο δι  seen Me, and not you trust. 37Every one who gr‐  next. Added words restore the context: this for 
δωσιν μοι ο ΠΗΡ προς εμε ηξει∙  ants to Me the Father, towards Me he shall come;  exist the desire. 
b Original  reading,  whilst  being  a  Greek  word, 
και τον ερχομενον προς εμε ου  and the one appearing towards Me ne‐ 
μη εκβαλω εξω∙ 38οτι καταβεβηκα  ver I propel outside. 38Because I have descended  doesn’t make sense in the context as it needs to 
απο του ουρανου ουχ ινα ποιω  from the heaven, not in order that I should accomplish  be a verb rather than an adjective. Emendation 
το θελημα το εμον αλλα το θε  the desire the Mine, notwithstanding the de‐  gives the verb, meaning placing trust. 
a Insert  mark  points  to  the  c Original  reading  is  the  future,  subjunctive 
λημα του πεμψαντος με∙ 39του  sire of the One Whom sent Me. 39Th‐ 
το δε εστιν το θελημα του πεμ  following added by the initial  is now exists as the desire of the One Whom dis‐  tense (indicating that it may happen later on); 
ψαντος με∙ ϊνα παν ο δεδωκεν  corrector in the upper margin:  patched Me, that everyone whom has been granted  alteration makes it active, indicative, indicating 
μοι μη απολεσω εξ αυτου αλʼλα  τουτο γαρ ε[στιν τ]ο θελημα.  to Me not should I lose out of him, notwithstanding  that the eternal life is already acquired, rather 
b Modified  by  the  scribe  to 
αναστησω αυτο τη εσχατη ημε  I shall raise up this on the final d‐  than something that may be acquire later on. 
ρα a 40του ΠΡΣ μου ϊνα πας ο θεωρω̅ ̅  πιστευων by a superlinear υ.  ay. a 40Of the Father My, that everyone whom observes  d Scribe  seems  to  have  missed  the  initial  οι  at 
c Amended  by  the  scribe  to 
τον ΥΝ ϗ πιστεωνb εις αυτον εχηc  the Son and trustfulb into Him shall acquirec  the end of ϊουδαιοι. No need for the word, so 
ζωην αιωνιον∙ ϗ αναστησω αυ  εχει.  life enternal, and I shall raise up hi‐  erasue is correct. 
d Scribe 
τον εν τη εσχατη ημερα 41εγογʼ  added  οι  m on the final day.” 41Were com‐  e Scribe  seems  to  have  been  initially  recalling 

γυζον ουν οι ϊουδαιοι d περι αυτου  superlinearly,  and  then  plaining therefore the Yahuwdeans d concerning Him,  the  same  wording  from  John  6:14,  and  wrote 
οτι ειπεν εγω ειμι ο αρατος ο κα  erased it.  because He said “I exist as the bread Who de‐  instinctively. Correction gives Is not. 
e Changed to read ουχʼ by the  f P66 seems to have exclusively kept the nomen 
ταβας εκ του ουρανου∙ 42και ελε  scended out of the heaven”, 42And they were 
γον οτιe ουτος εστιν ΙΣ ο ϋϊος Ϊω  initial corrector.  saying thate “This One exists as Yahushua, the Son of Yahuw‐  sacrum  for  referencing  God  only;  the  word 
f Appears  to  have  been 
σηφʼ ου ημεις οιδαμεν τον ΠΡΑf  ϗ τη̅  ̅ seph; of Whom we recognise the father and the  written  out  full  is  for  reference  to  human 
μητεραν πως ουν λεγει οτι εκ του  changed to πατη[ρ]α.  mother? In what way can therefore He say that ‘Out of the  fathers (though see Jn 2:16; 5:43; 6:45, 49, 57). 
 

Verso  Yahuchanon 6:42b‐51a   Front Side of Leaf 20  Yahuchanon 6:42b‐51a 


 
Μ  40 

ουρανου καταβεβηκα∙ 43απεκριθη ο ΙΣ  heaven I have descended’? ” 43Responded the Yahushua 
και ειπεν αυτοιςʼ μη γογʼγυζεται με  and said to them, “Do not complain am‐  a Omission  or  inclusion  adds 
τ αλληλων∙ 44ουδεις δυναται ελθειν  ong one another. 44Nothing is able to appear 
nothing extra to the text; the 
προς με εαν μη ο ΠΗΡ μου ο πεμψας  towards Me unless the Father My, the One Whom sent 
dative case indicates ‘on’, and 
με ελκυση αυτον καγω αναστησω  a Deletion indicated by slashes  Me, may attract him, and I shall raise up 
so  the  extra  word  isn’t 
αυτον ενa τη εσχατη ημερα 45εστιν γε  over the letters.  him ona/on the last day. 45Exists as writ‐ 
needed.  See  above  at  6:39 
γραμμενον εν τοις προφηταις ϗ εσο̅ ̅  ten down in the prophets, ‘And will ex‐ 
and  40,  where  the  same 
ται παντες διδακτοι ΘΥ∙ πας ο ακου  ist all as instructed by God’; all whom are hear‐ 
wording  exists,  with  one 
σας παρα του πατρος ϗ μαθων ερ  ing from the Father and coming to understanding ap‐ 
omitting  the  εν,  the  other 
χεται προς με 46ουχ οτι τον ΠΡΑ εω  pear towards Me. 46Not that the Father has been 
including it. 
ρακεν τις ει μη ο ων παρα του ΘΥ  beheld by anyone, except the One existing from beside the God, 
ουτος εωρακεν τον ΠΡΑ. 47αμην  This One has beheld the Father. 47Certainly, 
αμην λεγω ϋμιν ο πιστευων εχει ›  certainly I say to you all, the one trusting acquires 
ζωην αιωνιον 48εγω ειμι ο αρτος της  life eternal. 48I exist as the bread of 
ζωης 49οι πατερες ϋμων εφαγον  life; 49the ancestors of you all consumed 
το μαννα εν τη ερημω και απε  the manna in the wilderness, and they 
θανον 50ουτος εστιν ο αρτος ο εκ του  perished. 50This exists as the bread which out of the 
ουρανου καταβαινων ϊνα τις ε  heaven descends, in order that whom out 
ξ αυτου φαγη και μη αποθανη∙  of it shall consume and not perish. 
51εγω ειμι ο αρτος ο ζων ο εκ του ου  51I exist as the bread the living, the One out of the he‐ 

ρανου καταβας∙ εαν τεις φαγη εκ  aven descending; if someone may consume out of 

Verso  Yahuchanon 6:51‐58a   Front Side of Leaf 21  Yahuchanon 6:51‐58a 


 
ΜΑ  41 

τουτου του αρτου ζησεται εις τον αι  this the bread, he shall be alive into the et‐ 
ωνα∙ και ο αρτος δε ον εγω δωσω  a Initial  corrector  added  ημιν  ernity, and the bread however which I shall grant,  a Inserted  word  means  to  us. 

η σαρξʼ μου εστιν ϋπερ της του κοσ  superlinearly.  the flesh My exists, on behalf of the the cos‐  Makes sense with or without. 


μου ζωης 52εμαχοντο ουν προς αλ  b The  scribe  accidentally  mos life.” 52Were quarrelling therefore towards one  b Another instance of omisson 

ληλους οι ϊουδαιοι λεγοντες πως  omitted  19  letters  here.  The  another the Yahuwdeans, saying “In what way  via homoeoteleuton, jumping 


δυναταϊ ουτος δουναι a την σαρκα̅ ̅  initial  corrector  included  the  is capable This One to grant a the flesh  from  one  νων  to  the  other. 
αυτου φαγειν 53ειπεν ουν αυτοις  missing  letters  in  the  right  His to consume?” 53Said therefore to them  Words  in  margin  add  king  of 
ΙΣ αμην αμην λεγω ϋμιν∙ εαν μη  margin: γων μου την σαρκα ϗ  Yahushua, “Certainly, certainly I say to you all; unless  My the flesh, and drin‐. 
φαγηται την σαρκαν του ϋϊου του  πι.  you may consume the flesh of the Son of  c The initial corrector appears 

ΑΝΟΥ∙ και το αιμα αυτου πιητε ου  c Initial  corrector  originally  Man, and the blood His you may drink, no‐  to have had a change of mind 


κ εχεται ζωην εν εαυτοις∙ 54ο τρω b  added  an  insert  mark,  then  t do you acquire life within yourselves. 54The one parta‐b  as to how to add the omitted 
νων c το αιμα εχει ζωην αιω ›  erased  it,  and  added  μου  king of c the blood acquires life eter‐  words. Vertical addition gives 
νιον∙ καγω αναστησω αυτον τη  vertically.  nal, and I shall raise up him on the  My. 
εσχατη ημερα∙ 55η γαρ σαρξʼ μου αλη  d Altered  to  αληθης  by  the    final day. 55The for flesh My cert‐  d Change  is  the  adjective  and 

θωςd εστιν βρωσις και το αιμα μου  scribe.  ainly exists as food, and the blood My  not  the  adverb  form.  Means 


αληθωςe εστιν ποσις∙ 56ο τρωγων μου  e Modified  to  αληθης  by  the  certainly exists as drink. 56The one partaking of My  true. Gives the understanding 
την σαρκα. και πινων μου το αιμα  scribe.  the flesh, and drinking My the blood,  exists  as  true  food,  rather 
εν εμοι μενει∙ καγω εν αυτω∙ 57κα  in Me he stays, and I in him. 57Just  than certianly exists as food. 
θως απεσταλκεν με ο ζων πατηρ ›  as dispatched Me the living Father,  e Same as above. 

καγω ζω δια τον ΠΡΑ∙ και ο τρωγων  and I live because of the Father, and the one partaking of 
με κακεινος ζησεται δι εμεʼ 58ου  Me, this one also shall be alive because of Me. 58Th‐ 

Recto  Yahuchanon 6:58b‐64a   Reverse Side of Leaf 21  Yahuchanon 6:58b‐64a 


 
ΜΒ  42 
a Initial 
τος εστιν ο αρτος ο εκ του ουρανου  a Scribe  changed  this  to 
is exists as the bread that out of heaven  reading  is  present  tense, 
καταβαινων∙a ου καθως εφαγο̅ ̅  καταβας by putting dots over  descendsa, not just as consumed  influenced  by  6:33;  emendation 
οι πατερες και απεθανον∙ ο τρω  νων, and writing ς over the ι.  the ancestors and perished. The one parta‐  gives  the  aorist  tense.  Change 
γων τουτον τον αρτον ζησεται  king of this the bread shall be alive  means descended. 
b Underneath 
εις τον αιωνα∙ 59ταυτα ειπεν εν συ  these  letters  into the eternity.” 59These things He said in a sy‐ 
b Original wording unclear, so what 

ναγωγη διδασκων εν Καφαρνα  are  those  which  the  first  nagogue teaching in Kapharna‐  was  originally  meant  is  impossible 
ουμʼ 60πολλοι ουν ακουσαντες εκb  scribe  wrote,  but  are  unable  khoum. 60Numerous therefore hearing out ofb  to determine. 
των μαθητων c ειπον∙ σκληρος  to be deciphered.  the adherents c said, “Too difficult 
c Addition means His. 
c The  initial  corrector  added  d Spelling  mistake  which  gives  no 
εστιν ο λογος ουτος τις δυναται αυ  exists the message this. Whom is capable of 
του ακουειν∙ 61ειδως δε ο ΙΣ εν ε  an  insert  mark  here,  and  it to comprehend!?” 61Recognising then the Yahushua in Him‐  known  Greek  word.  Corrected 
αυτω οτι γογγυζουσιν περι του  wrote  αυτου  in  the  left  self, that were complaining concerning th‐  spelling means causes offense. 
του οι μαθηται αυτου ειπεν αυ  margin.  is the adherents His, said to 
e Scribe  seems  to  have  originally 
d Modified  to  σκανδαλιζει  by 
τοις ΙΣ τουτο ϋμας σκαδαλιζειd  them Yahushua, “This you all ……………….d?  been  writing  out  the  full  word 
62εαν ουν θεωρησηται τον ΥΝ του  the  initial  corrector  who  62If therefore you all may observe the Son of  πνευμα, noticed that it should be a 
ΑΝΟΥ αναβαινοντα ου ην το  added a superlinear ν.  Man ascending where He was the  nomen  sacrum,  and  wrote  so 
e Amended  to  ΠΝΑ  by  the 
προτερον∙ 63το πνευe εστιν το  previous? 63The Spirite exists as the one  accordingly. 
ζωοποιουν η σαρξ δε ουκ ωφελει  scribe.  making alive; the flesh however not is of benefit 
f None‐plural  mismatch  with 
f A superlinear τα inserted by 
ουδεν τα ρημαf α εγω λελαληκα  anything; the wordf which I have spoken  previous  definite  article  τα. 
ϋμιν ΠΝΑ εστιν ϗ ζωη εστιν∙ 64αλʼ  the  initial  corrector  changes  to you all as Spirit exists, and as life exists. 64Notwith‐  Emendation  gives  correct  number 
this to ρηματα.  meaning words. 
 

Recto  Yahuchanon 6:64b‐71a   Reverse Side of Leaf 22  Yahuchanon 6:64b‐71a 


  a Correction  gives  the  right 

ΜΓ  43  adverb for the indicative mood of 


a Amended  to  ου  by  the  the  following  verb.  Both  mean 
λ εισιν τινες εξ ϋμων οι μηa πιστευ  scribe.  standing, exist certain ones out of you all, those nota trus‐  not. 
b Initial  corrector  included  an 
σουσιν∙ ηδει γαρʼ απ αρχης ο ΙΣ b τις ην › 
ting.” Recognised for from the beginning the Yahushua b whom was  b Scribal  omission  via 
ο μελλων αυτον παραδιδοναι ›  insert  mark  and  wrote  τινες  the one going Him to betray.  homoeoteleuton  (τινες  …  τις). 
65και ελεγεν δια τουτο ειρηκα ϋμιν  εισιν  οι  μη  πιστευοντες  ϗ  in  65And He said, “Because of this, I said to you all 
Margin words mean whom exists 
οτι ουδεις δυναται ελθειν προς ›  the upper margin.  that nothing is able to appear towards  as those not trusting, and. 
με εαν μη ην δεδομενον αυ    Me unless it was granted to 
τω εκ του ΠΡΣ 66εκ τουτου ουν πολ ›  him out of the Father.” 66Out of this therefore num‐ 
λοι εκ των μαθητων αυτου απηλ  erous out of the adherents His depa‐ 
θον εις τα οπισω και ουκετι μετ αυ  rted towards what was behind, and no longer with H‐ 
του περιεπατουν∙ 67ειπεν ουν ο ΙΣ  im were they walking about. 67Said therefore the Yahushua 
τοις δωδεκα μη και ϋμεις θελε  to the Twelve, “Do not you all desi‐ 
τε ϋπαγειν 68απεκριθη αυτω Σι ›  re to leave?” 68Responded to Him Shi‐ 
μων Πετρος ΚΕ προς τινα απε  m’own Petros, “Master, towards whom shall 
c Mismatch 
λευσομεθα∙ ρηματα ζωης αιωνι  we go to? Words of life etern‐  between  definite 
ου εχεις 69και ημεις πεπιστευκαμε̅ ̅  al You hold, 69and we have trusted  article  and  number  following. 
c Scribe added a superlinear ς 
και εγνωκαμεν οτι συ ει ο ΧΣ ο αγι  and have understood that You are the Messiah, the Set‐  Added  letter  gives  correct 
ος του ΘΥ 70απεκριθη αυτοις ΙΣ ου  to change this to τους.  Apart One of God.” 70Responded to them Yahushua, “Did no‐  number  of  definite  article.  Still 
d  λο  was  added  superlinearly 
κ εγω ϋμας τουc ΙΒ εξελεξαμην ϗ  t I you all, thec Twelve, select? Yet  means the. 
εξ ϋμων εις διαβοςd εστιν 71ελεγε̅ ̅  by  the  scribe,  amending  this  out of you all one a …..d exists.” 71He spoke 
d Discernable  misspelling. 
to διαβολος.  Corrected word means devil. 
 

Verso  Yahuchanon 6:71b‐7:6a   Front Side of Leaf 22  Yahuchanon 6:71b‐7:6a 


 
ΜΔ  44 

δε τον Ϊουδαν Σιμωνος Ισκαριωτου  now of the Yahuwdah, of Shim’own of Qariyowth, 
ουτος γαρ ημελλεν αυτον παραδι  this one for was going Him to be‐ 
δοναι εις ων εκ των δωδεκα∙  tray, one he was out of the Twelve. 
7:1μετα ταυτα περιεπατει ο ΙΣ εν τη Γαλι  7:1After these, was walking about the Yahushua in the Galiy‐ 

λαια ου γαρ ηθελεν εν τη Ϊουδαια  lah, not for He desired in the Yahuwdea 
περιπατειν οτι εζητουν αυτον  to walk about, because were seeking after Him 
οι Ϊουδαιοι αποκτειναι∙ 2ην δε εγʼ  the Yahuwdean authorities to kill. 2Was however at  a Spelling  mistake  is  self‐
γυς η εορτη των Ϊουδαιων η σκηνο  a Scribe  has  misspelt  hand the festival of the Yahuwdeans the Taber‐ 
evident,  and  most  will  (and 
πηγια∙ 3ειπαν ουν οι αδελφοι αυτου  θεωρησωσι via itacsm, due to  nacles. 3Said therefore the brothers His 
from the looks of things, did) 
προς αυτον μεταβηθι εντευθεν  the  similar  sounds  in  Koine  towards Him, “Depart from here 
have  read  past  it  without  a 
και ϋπαγε εις την Ϊουδαιαν∙ ϊνα  Greek  between  ω  and  ο.  and go off into the Yahuwdea, in order that 
moments hesitation. 
και οι μαθηται σου θεορησωσιa σου  Neither  the  scribe  nor  a  also the adherents Your may observea Your  b Original  word  is  neuter  in 
τα εργα α ποιειςʼ 4ουδεις γαρ εν κρυ  corrector  has  noticed  the  the achievements which You accomplish. 4No one for in hi‐ 
gender;  correction  gives  the 
πτω τι ποιει∙ και ζητει αυτοb εν παρ  error.  ding anything accomplishes, and longs for itselfb in public recog‐ 
masculine  gender,  and  refers 
ρησια ειναc ει ταυτα ποιεις φανερω  b Altered  to  αυτος  by  the  nition to existc. If these you accomplish, make 
to Yahushua. Means Himself. 
σον σεαυτον τω κοσμω∙ 5ουδε γαρ  scribe adding ς superlinearly.  known Yourself to the world!” 5Not even for  c Overt  spelling  mistake; 
οι αδελφοι αυτου επιστευον εις αυ  c A  superlinear  ι  inserted  by  the brothers His were placing trust into H‐ 
correctly  translated  in  main 
τον∙ 6λεγει ουν αυτοις ο ΙΣ ο καιρος ο  the  scribe  amends  this  to  im. 6Says therefore to them the Yahushua, “The season that 
text. 
εμος ουπω παρεστιν ο δε καιρος  ειναι.  is Mine not yet has come. The however season 
ο ϋμετερος παντοτε εστιν ετοι  that belongs to you always exists as rea‐ 

   
Verso  Yahuchanon 7:6b‐13a   Front Side of Leaf 23  Yahuchanon 7:6b‐13a 
 
ΜΕ  45 
a Clear spelling mistake due to 

μος  7ου δυναται ο κοσμος μισειν ϋ 
dy.  7Not is able the world to despise y‐  the similar sounding α and η. 
μας εμε δε μεισει οτι εγω μαρ  ou all; Me however it despises because I tes‐  Main  text  gives  word 
τυρω περι αυτου∙ οτι τα εργα αυτου  a Modified  by  the  scribe  to  tify concerning it, that the products of it  meaning. 
b Accidental  letter  skip  done 
πονηρα εστιν∙ 8ϋμεις αναβαταιa  αναβηται.  wicked exist. 8You all ascenda 
εις την εορτην εγω ουπω αναβαι  to the festival. I not yet am ascend‐  by  scribe  gives  no  known 
b ταυ 
νω εις την εορτην ταυτην∙ οτι ο  was  changed  to  ταυτα  ing to the festival this, because the  word.  Corrected  word  gives 
εμος καιρος ουδεπω πεπληρω  by  the  scribe  adding  τα  Mine season not yet has been comple‐  These. 
ται 9ταυb δε ειπων αυτος εμεινεν C  superlinearly.  ted.” 9…b however having said, He remained c  c Inserted  word  needn’t  be 
c The initial corrector added ε ̅ 
τη Γαλιλαια∙ 10ως δε ανεβησαν οι  in the Galiylah. 10When however ascended the  included, as it means in, which 
αδελφοι αυτου εις την εορτην∙  at the end of the line.  brothers His to the festival,  in  Greek  can  be  omitted  by 
τοτε και αυτος ανεβη ου φανερως  then even He ascended, not visibly,  using the dative case. Possibly 
αλʼλα ως εν κρυπτω∙ 11οι ουν Ϊουδαι  notwithstanding as if in hiding. 11The therefore Yahuwde‐  included for emphasis. 
d Added word inserts many to 
οι εζητουν αυτον εν τη εορτη ϗ  ans were seeking after Him at the feast, and 
ελεγον που εστιν εκεινος 12ϗ  d The initial corrector inserted  they were saying, “Where exists that Certain One?” 12And  the text. 
e Whilst  the  mistake  is  a 
γογʼγυσμος ην περι αυτου d εν τω  murmuring there was concerning Him d in the 
πολυς superlinearly. 
οχλω∙ οι μεν ελεγον οτι αγαθος  multitude. Those indeed were saying that “Good  known  Greek  word,  it  makes 
εστιν∙ αλʼλοι ελεγον ου∙ αλλα πλα  He exists!” Others were saying “No. On the other hand, he de‐  little sense in the context (and 
να τον οχλον 13ουδεις μεντοι ›  e A  ceives the multitude.” 13No one however  is never found in such a form 
superlinear  λα  added  by 
παρρησια περι αυτου ελειe δια το̅ ̅  publically concerning Him shall seizee because of the  in  the  NT).  Emendation  gives 
the scribe alters this to ελαλει. 
was talking. 
 

Recto  Yahuchanon 7:13b‐19a   Reverse Side of Leaf 23  Yahuchanon 7:13b‐19a 


 
ΜϚ  46 

φοβον των ϊουδαιων∙ 14ηδη δε της  a Scribe included a superlinear  fear of the Yahuwdean authorities. 14Already now the 


εορτης μεσαζουσης αναβηa ΙΣ εις  festival was half‐over, ascendeda Yahushua into  a Evident spelling mistake. 
ι, changing this to αναιβη. 
το ϊερον και εδιδασκεν∙ 15εθαυμα  the temple and was teachimg, 15Were astonis‐ 
ζον ουν οι Ϊουδαιοι λεγοντες πως  hed therefore the Yahuwdeans, saying “In what way 
ουτος γραμματα οιδεν μη μεμα  This One learning comprehends, not having been  b Incomplete  word  is  no 
θηκως∙ 16απεκριθη ουν αυτοις ο ΙΣ  taught?!” 16Responded therefore to them the Yahushua  known Greek word. Complete 
και ειπεν η εμη διδαχη ουκ εστιν  and He said, “The My teaching not exists  word means has sent. 
εμη αλʼλα του πεμψαντος με∙ 17εα̅ ̅  as Mine, notwithstanding as of the One Whom sent Me. 17If  c The  scribe  seems  to  have 
τις θελη το θελημα αυτου ποιειν  someone desires the will His to accomplish,  gone into auto‐writing mode, 
γνωσεται περι της διδαχης∙ πο  he shall understand concerning the teaching, wh‐  and wrote the more common 
τερον εκ ΘΥ εστιν∙ η εγω απ ε ›  ether out of God it exists, or I from My‐  με  after  the  verb  πεμπω 
μαυτου λαλω 18ο αφ εαυτου λαλω̅ ̅  b
 A superlinear πε inserted by  self speak. 18The from himself speaking,  (occuring  19  times  before 
την δοξαν την ϊδιαν ζητει∙ ο  the  scribe  amends  this  to  the glory his own he seeks after; the one  here).  Altered  reading  means 
δε ζητων την δοξαν του μψα̅ ̅  πεμψαντος.  however seeking after the glory of the one whom …..  him, and makes more sense in 
τοςb μεc ουτος αληθης εστιν και α  c Initial  corrector  wrote  over  …b Mec, this one genuine exists, and unright‐  the context, as Yahushua isn’t 
δικια εν αυτω ουκ εστιν 19ου Μωϋ  this to alter it to αυτον.  eousness within him not exists. 19Has not Mo  talking just of Himself. 
σης δεδωκεν ϋμιν τον νομο̅ ̅    she granted to you all the Torah,   
και ουδεις εξ υμων πιει τον  and no one out of you all accomplishes the 
νομον τι με ζητειτε απο  Torah? Why Me you seek after to 

Recto  Yahuchanon 7:19b‐26a   Reverse Side of Leaf 24  Yahuchanon 7:19b‐26a 


 
ΜΖ  47 
a Amended  to  κτειναι  by  the  a Overt  spelling  mistake 
κτιναιa 20απεκριθη ο οχοςb δαιμονιον  scribe  inserting  a  superlinear  a?” 20Responded the carriageb, “Demon 
kill corrected. 
εχεις τις σε ζητει αποκτειναι∙ 21α  ε.  You have! Who You seeks after to kill?” 21Re‐ 
b Though  being  a  known 
b A superlinear λ added by the 
πεκριθη ΙΣ και ειπεν αυτοις εν ερ  sponded Yahushua and said to them, “One de‐  Greek  word,  hardly  makes 
γον εποιησα και παντες θαυμα  scribe alters this to οχλος.  ed I performed, and all you are astoni‐  sense  in  the  context.  Word 
ζετε 22δια τουτο Μωϋσης δεδω  shed. 22Because of this Moshe has gr‐  change means crowd. 
c Inserted  word  means  the. 
κεν ϋμειν την περιτομην ουχ ο  c Initial corrector added των at  anted to you all the circumcision (not t‐ 
τι εκ του Μωϋσεως εστιν αλʼλ εκ c  hat out of the Moshe it exists, notwithstanding out of c  Not necessarily needed, but is 
the end of the line.  better Greek. 
πατερων και εν σαβʼβατω περιτε  ancestors), and on a Sabbath you circu‐ 
μνετε ΑΝΟΝ 23ει περιτομην λαμ  mcise a man. 23If circumcision rec‐ 
βανει ΑΝΟΣ εν σαβʼβατω ϊνα μη ›  eives a man on a Sabbath in order that not 
λυθη ο νομος Μωϋσεως εμοι χο  may be invalidated the Torah of Moshe, with Me are you  d This  would  be  the  singular 
λαται οτι ολον ανθρωπον ϋγιη  d Scribe  has  misspelt  κρινετε,  all mad because a whole human healthy 
you, and not the plural you all 
εποιησα εν σαββατω∙ 24μη κρινεd κα  and not had it corrected.  I accomplished on a Sabbath? 24Not you determined acco‐ 
that  is  expected,  and  which 
τ οψιν αλʼλα την δικαιαν κρισι̅ ̅  rding to outward appearance, notwithstanding the upright judgement 
appears just before v25. 
κρινετε 25ελεγον ουν τινες εκ  you determine!” 25Were saying therefore certain ones out of 
e Most 
των Ϊεροσολυμειτων ουχ ου ›  the Yarushalaiymites, “Does not this Cer‐  common  spelling 
τος εστιν ον ζητουσιν αποκτι  e The  scribe  corrected  this  to 
tain One exist as He whom they are seeking after to  mistake seen throughout P66. 
ναιd 26και ϊδε παρρησια λαλει: και  αποκτειναι  by  adding  a  killd? 26And look, publically He speaks! Yet  Straightforward  spelling 
superlinear ε.  correction. 
 

Verso  Yahuchanon 7:26b‐32a   Front Side of Leaf 24  Yahuchanon 7:26b‐32a 


 
ΜΗ  48 
a The  scribe  added  τε  a Original reading is no known 
ουδεν αυτω λεγουσιν μηποa αλη  superlinearly,  making  the  nothing to Him they say! …….a that  Greek  word.  Correction 
θως εγνωσαν οι αρχοντες οτι ου  word μηποτε.  really they know, the rulers, that This  translates as Can it be. 
τος εστιν ο ΧΣ 27αλʼλα τουτον οιδα  One exists as the Messiah? 27Notwithstanding This One we reco‐ 
μεν ποθεν εστιν ο ΧΣ δε οταν ελ  gnise from where He is; the Messiah however, when He  b Original  reading  makes 
θη ουδεις γινωσκει ποθεν εστι̅ ̅  appears, no one knows from where He is.”  sense,  but  the  corrected 
28εκραξεν δε εν τω ϊερω διδασ  b The scribe wrote to κα over  28He cried out then in the Temple, teach‐ 
reading gives a bit extra to the 
κων ο ΙΣ και λεγων εμεb οιδαται  the  first  ε  to  turn  this  into  ing the Yahushua, and saying “Meb you recognise  statement, meaning Both Me, 
και οϊδαται ποθεν ειμι∙ και απ ε  καμε.  and recognise from where I am? And from My‐  giving  us  You  both  recognise 
μαυτου ουκ εληλυθα αλʼλ εστιν  self not have I appeared, notwithstanding exists  Me and recognise where I am 
αληθης ο πεμψας με ον ϋμεις ου  as genuine the One Whom sent Me, He Whom you do  from?  This  makes  the 
κ οιδαται 29εγω οιδα αυτον οτι  not recognise. 29I recognise Him, because  statement for forceful. 
παρ αυτου ειμι κακεινος με α ›  c Dots  above  the  letters    from beside Him I am, and That One Me has dis‐  c Omitted  words  added 
πεσταλκεν 30οι δεc εζητουν d αυτο̅ ̅  indicate  these  are  to  be  patched.” 30Those howeverc They were seeking after d Him  nothing to the text. 
πιασαι και ουδεις επεβαλλεν ›  omitted when reading.  to seize, yet no one threw  d
 Included  word  means 
επ αυτον την χειρα οτι ουδεπω ε  d The initial corrector inserted 
upon Him the hand, because not yet had  therefore. 
ληλυθει η ωρα αυτου 31πολʼλοι δε ›  ουν superlinearly.  appeared the hour His. 31Numerous however 
επιστευσαν εκ του οχλου εις αυ  were trusting out of the crowd into Hi‐ 
τον∙ και ελεγον ο ΧΣ οταν ελθη  m, and were saying, “The Messiah, when He appears, 
μη πλειονα σημεια ποιησει∙  not many more signs shall He accomplish 
ων ουτος εποιησεν 32ηκουσαν δε  than those which This One has accomplished?!” 32Attend to however 
οι φαρισαιοι του οχλου γογγυζο̅ ̅  the Pharisees the crowd murmer‐ 

Verso  Yahuchanon 7:32b‐38a   Front Side of Leaf 25  Yahuchanon 7:32b‐38a 


 
ΜΘ  49 

τος ταυτα περι αυτου και απεστιλαν  ing these concerning Him, and they dispatched 
ϋπηρετας οι αρχιερεις και οι φαρι  officers the chief priests and the Phari‐ 
σαιοι ϊνα πιασωσιν αυτον 33ειπεν  a Changed to πεμψαντα by the 
sees, in order that they may take into custody Him. 33Said  a Original reading is no known 
ουν ο ΙΣ ετι χρονον μικρον με  therefore the Yahushua, “Still time a little wi‐ 
θ υμων ειμι και ϋπαγω προς τον  scribe  who  added  π  in  the  th you all I am, then I go off towards the One  Greek word. 
μψανταa με 34ζη∙τησεταιb με  margin and a superlinear ε.  ……….a Me. 34You sall shall seek afterb Me, 
b Common  misspelling  seen 
b The scribe scraped off αι and 
και ουχ ευρησεται και οπου ειμι  and not shall you all discover, and place exist  throughout P66. No change of 
εγω ϋμεις ου δυνασθε ελθειν ›  wrote ε over it to turn this into  I, you all not are capable to appear.”  meaning. 
35ειπαν ουν οι ϊουδαιοι προς εαυ ›  ζητησετε.  35Said therefore the Yahuwdeans towards them‐ 

τους που μελλει ουτος πορευεσθαι  selves, “Where is about this One to travel, 
οτι ημεις ουχ ευρησομεν αυτον  in that we not shall discover Him? 
μη εις την διασποραν των ελλη  Surely not into the Dispersion of the Gre‐ 
νων μελλει πορευεσθαι και δι  c After writing ς incorrectly at  eks is He about to travel, and to 
δασκειν τους ελληνας∙ 36τις εστι̅ ̅  instruct the Greeks? 36What exists 
the  end  of  γαλη,  the  scribe 
ο λογος ουτος ον ειπεν οτι ζητη  the message this one which He said, that ‘You all shall 
scraped  it  off  and  wrote  της 
σεται με και ουχ ευρησεται ϗ  seek after Me, and not shall you discover, and 
over  it  and  before  the 
οπου ειμι εγω ου δυνασθε ελθι̅ ̅  place where exist I, not you all capable to appear’?” 
37εν δε τη εσχατη ημερα της με  following word.  37On now the final day the gr‐  c Inserts definite article of the. 
d Scribe  included  a  superliner 
d Adds the words towards Me 
γαλης c εορτης ϊστηκει ο ΙΣ και ε  X eat c festival, stood upright the Yahushua and He 
κραξεν λεγων εαν τις διψα ερ  ,  pointing  to  the  lower  cried out, saying, “Whoever is thirsty, let him  to  the  text.  Needed  to  make 
χεσθω d και πινετω∙ 38ο πιστευω̅ ̅  margin  which  contains  προς  appear d, and let drink 38the one trusting  sense  of  Yahushua’s 
με.  statement. 
 

Recto  Yahuchanon 7:38b‐45a   Reverse Side of Leaf 25  Yahuchanon 7:38b‐45a 


     
Ν  50 

εις εμε καθως ειπεν η γραφη ποτα  into Me. Exactly as said the Scripture, “Riv‐ 
μοι εκ της κοιλιας αυτου ρευσουσι̅ ̅    ers out of the stomach His shall gush  a Original  reading  makes 
ϋδατος ζωντος 39τουτο δε ελεγεν  of waters living.” 39This now He says  sense, but correction is more 
περι του ΠΝΣ ου εμελλον λαμβα  concerning the Spirit, that which were about to ac‐  Yahuchanon‐like.  Word 
a Altered to ουν by the scribe, 
νειν οι πιστευσαντες εις αυτον∙ ου  cept those trusting into Him. Not  means therefore. 
πω γαρ ην ΠΝΑ αγιον οτι ΙΣ ουδεπω  who  first  wrote υ  over  ι,  and  yet for was Spirit set‐apart, because Yahushua had not yet  b Original  reading  is  clearly  a 

εδοξασθη 40πολʼλοι εκ του οχλου οιa α  added ν superlinearly.  been glorified. 40Numerous Out of the crowd thosea at‐  mistake  in  transcription. 


b First altered to αλλοι ελεγον 
κουσαντες αυτου των λογων του  tending to His the statements th‐  Corection  by  the  scribe  gives 
των ελεγον ουτος εστιν αληθως  by the scribe, who added ελε  ese were saying, “This One exists certainly  the  meaning  Others  were 
ο προφητης 41αλʼλοι ελεγον ου › τος  superlinearly,  then  the  initial  as the Prophet!” 41Others were saying, “This One  saying.  The  second  change 
εστιν ο ΧΣ∙ αλλοι γονb μη γαρ εκ της  corrector wrote over αλλοι to  exists as the Messiah!” Others …b “Does not for out of the  gives  the  meaning  But  there 
Γαλιλαιας ο ΧΣ ερχεται∙ 42ουχ η γραφη  change it to οι δε, scrapped of  Galiylah the Messiah appears? 42Not the Scripture  were  those  saying.  Either 
ειπεν οτι εκ σπερματος Δαυειδ ›  the superlinear ελε, and then  say that out of the seed of David,  correction  makes  sense  by 
και απο Βηθλεεμʼ της κωμης ο  wrote  ελε  in  the  space  and from Bayith’Lechem, the village wh‐  itself. 
που c Δαυειδʼ ο ΧΣ ερχεται∙ 43σχισμα  between.  ere c David, the Messiah appears?” 43A division  c The verb can be elipted, but 
c The 
ουν εγενετο εν τω οχλω δι αυ  scribe  added  ην  therefore came into existence among the crowd because of  makes  more  sense  being  in. 
τον∙ 44τινες δε ηθελον εξ αυτω̅ ̅  superlinearly.  Him. 44Certain ones now were desiring out of them  Inserts was. 
πιασαι αυτον αλʼλ ουδεις επεβαλ  to take into custody Him, notwithstanding no one thr‐  d Mistake  of  case.  Original 

λεν επ αυτωd τας χειρας 45ηλθαν ου̅ ̅  d Scribe amended to αυτον.  ew upon Himd the hands. 45Appeared therefore  didn’t  make  sense  in  Greek, 


but no change in translation. 
 

Recto  Yahuchanon 7:45b‐52a   Reverse Side of Leaf 26  Yahuchanon 7:45b‐52a 


 
ΝΑ  51 
a Common  spelling  mistake 
οι ϋπηρεται προς τους αρχιερεις και φα  a Spelling 
the officers towards the chief priests and Pha‐  seen  throughout  P66.  Left 
ρισαιους και λεγουσιν αυτοις εκινοιa  mistake  not  risees, and say to them theya, 
corrected.  uncorrected  (εκεινοι),  but  is 
δια τι ουκ ηγαγεται αυτον 46απεκριθη  “Because of what reason not you all have brought Him?” 46Answer‐  clear as to what is meant. 
σαν οι ϋπηρεται. ουδεποτε ουτως  b Transposition marks indicate  ed the officers, “Never in such a way  b Word‐order  change  gives 
ΑΝΟΣ ελαλησεν b 47ως ουτος λαλει ο αν  a  change  to  ελαλησεν  ουτως  a human has spoken b 47like this speaks the hu‐  has  spoken  in  such  a  way  a 
θρωπος απεκριθησαν ουν αυτοις  ΑΝΟΣ.  man.” Responded therefore to them  human.  No  change  of 
οι φαρισαιοι μη και ϋμεις πεπλα  the Pharisees, “Not also you all have been  meaning to text. 
νησθαι 48μη τις εκ των αρχοντων  deceived? 48No certain one out of the leaders 
επιστευσεν εις αυτον η εκ των Φα  places trust into Him, or out of the Pha‐ 
ρισαιων∙ 49αλʼλα ο οχλος ουτος ο μη  risees. 49Notwithstanding, the crowd this that not 
γινωσκων τον νομον επαρατοι  comprehends the Torah accursed 
εισιν 50ειπεν δε Νικοδημος προ ›  exists!” 50Said however Nikodemus towa‐ 
ς αυτους ο ελθων προς αυτον  rds them, the one who appared towards Him 
το προτερον εις ων εξ αυτων  the formerly, one who was out of them, 
51μη ο νομος ημων κρινει τον  51“Does the Torah ours find fault with the 

ΑΝΟΝ εαν μη ακουση πρωτον ›  human unless may be be heard firstly 
παρ αυτου και γνω τι ποιει∙ 52α  from beside Him, and may know what He acoomplishes?” 52They 
πεκριθησαν και ειπαν αυτω μη  responded and said to him, “Not 
και συ εκ της Γαλιλαιας ει∙ ερευ  even you out of the Galiylah are? Exa‐ 

 
Verso  Yahuchanon 7:52c‐8:16a   Front Side of Leaf 26  Yahuchanon 7:52c‐8:16a 
 
ΝΒ  52  a Change  of  word‐order  gives  a  prophet 
a Transposition  marks  indicate  a 
out  of  the  Galiylah.  No  alteration  of 
νησον και ϊδε οτιʼ εκ της Γαλιλαιας  change  to  προφητης  εκ  της  mine and see that out of Galiylah  meaning to the text. 
ο προφητης a ουκ εγιρεται∙ b 8:12παλιν  Γαλιλαιας.  The  scribe  or  a  corrector  a prophet a not arises.” b 8:12Again  b The  majority  of  earliest  Greek 
ουν αυτοις ελαλησεν ο ΙΣ λεγων  attempted  to  erase  the  ο  before  therefore to them spoke the Yahushua, saying,  manuscripts, as well as many manuscripts 
εγω ειμι το φως του κοσμου ο ακο  προφητης, but still shows.  “I exist as the lgiht of the cosmos – the one fo‐ 
b This  manuscript  does  not  contain  of  translations  (Latin,  Sahidic,  Syriac, 
λουθων εμοι ου μη περιπατηση  llowing after Me never may walk about  Boharic,  Armenian,  Georgian,  Gothic 
εν τη κοτιαc αλʼλ εξει το φως της  7:53–8:11.  in the ………c, notwithstanding shall acquire the light of 
c Scribe  added  superlinear  σ  to  alter  etc.), all omit what came to be John 7:53‐
ζωης 13ειπον ουν αυτω οι Φαρισαι  life.” 13Said therefore to Him the Pharise‐  8:11.  Even  in  many  of  the  manuscripts 
οι συ περι σεαυτου μαρτυρις η μαρ  to σκοτια.  es, “You concerning Yourself testify. The test‐ 
d Scribe amended to εγω by scraping  that  include  it,  they  include  marks  that 
τυρια σου ουκ εστιν αληθης 14απε  imony Yours not exists as genuine!” 14Res‐  indicate  they  thought  they  should  be 
κριθη ΙΣ και ειπεν αυτοις καν γεωd  out  the  middle  ε,  then  inserting  ponded Yahushua and said to them, “Even if ….d  excluded. See App. B for a discussion. 
μαρτυρω περι εμαυτου αληθης  another superlinear ε before the γ.  testify concerning Myself, genuine  c Original  reading  is  no  known  Greek 
εστιν η μαρτυρια μου∙ οτι οιδα πο  exists the testimony My, because I recognise from  word  (though  now  is  the  modern  Greek 
θεν ηλθον και που ϋπαγω ϋμις  where I have appeared, and where I depart. You all  spelling  of  the  Brazilian  city  Cotia). 
δε ουκ οιδαται ποθεν ερχομαι  however not recognise from where I appeared  Correction means darkness. 
η που ϋπαγω 15ϋμεις κατα την  or where I depart. 15You all according to the  d Whilst being the prefix to several Greek 
σαρκα κρινεται εγω ου κρινω ου  flesh pass judgement. I do not pass judgement on an‐  words,  γεω  is  not  one  by  itself. 
δενα∙ 16και εαν κρινω δε εγω  yone. 16And if pass judgement however I do,  Emendation gives I. 
η κρισις η εμη αληθης εστιν οτι  the judgement the Mine genuine exists, because 
μονος ουκ ιμι αλλ εγω και ο  alone not I am, notwithstanding I and the 

Verso  Yahuchanon 8:16b‐22a   Front Side of Leaf 27  Yahuchanon 8:16b‐22a 


 
ΝΓ  53 

πεμψας με ΠΗΡ 17και εν τω νομω  sent Me Father. 17And in the Torah 
δε τω ϋμετερω γεγραπται οτι  however the yours it has been written that 
δυο ανθρωπων η μαρτυρια α  ‘of two humans the testimony ge‐ 
λληθης εστιν∙ 18εγω ειμι ο μαρτυ  nuine exists.’ 18I exists as the One testif‐ 
ρων περι εμαυτου και μαρτυ  ying concerning Myself, and testi‐ 
ρι περι εμου ο πεμψας με ΠΗΡ ›  fies concerning Me the sent Me Father.” 
19ελεγον ουν αυτω που εστιν ο ›  19They were saying therefore to Him, “Where exists the 

ΠΗΡ σου απεκριθη ΙΣ ουτε εμε  Father Your?” responded Yahushua, “Neither Myself  a Though  a  Greek  word, 


οιδαται ουτε τον ΠΡΑ μου∙ ει  you all recognise nor the Father My. If 
doesn’t  make  much  sense  in 
εμε ηδιται∙ και τον ΠΡΑ μου α  Me you all had recognised, also the Father My wo‐ 
a Scribe erred for ρηματα.  the  context.  Scribe  omitted 
ν ηδιται: › 20ταυτα τα ρηταa ελαλη  uld you all  have recognised.” 20These the stateda He sp‐ 
μα  by  accident.  ρηματα 
σεν εν τω γαζοφυλακιω διδασ  oke by the treasury, instru‐ 
means words. 
κων εν τω ϊερω∙ και ουδεις ε  cting in the Temple. Yet no one took 
πιασεν αυτον οτι ουπω εληλυ  b Scribe 
inserted  ο  ΙΣ  in  the  into custody Him, because not yet had appea‐ 
θει η ωρα αυτου 21ειπεν ουν παλι̅ ̅  space  between  these  two  red the hour His. 21He said therefore again  b Inserted  words  translate  as 
αυτοις b εγω ϋπαγω ϗ ζητησετε  words.  to them b, “I depart, and you all shall seek after  the Yahushua. 
με και εν τη αμαρτια ϋμων    Me, and in the mistake of you all   
αποθανισθαι∙ οπου εγω ϋπαγω  you all shall perish. Where I depart 
ϋμεις ου δυνασθαι ελθειν∙ 22ε  you all not are capable to appear.” 22Were 

Recto  Yahuchanon 8:22b‐28a   Reverse Side of Leaf 27  Yahuchanon 8:22b‐28a 


 
ΝΔ  54 

λεγον ουν οι ϊουδαιοι μητι αποκτε  saying therefore the Yahuwdean authorities, “Perhaps He shall 
νει εαυτον οτι λεγει οπου εγω ϋ  kill Himself, because He is saying ‘Where I de‐ 
παγω ϋμεις ου δυνασθαι ελθειν ›  part, you all not capable to appear’?” 
23ελεγεν ουν αυτοις ϋμεις εκ των  23He says therefore to them, “You all out of the 

κατω εστε εγω εκ των ανω ειμι  below exist; I out of the above exist 
ϋμεις εκ τουτου του κοσμου εστε  You all out of this the world exist; 
εγω ουκ ειμι εκ του κοσμου του ›  I not exist out of the world th‐ 
του∙ 24ειπον ϋμειν οτι αποθανισθαι  is. 24I said to you all that ‘You all shall perish 
εν ταις αμαρτιαις ϋμων εαν  in the mistakes of you all’, if  a Adds 
γαρ μη πιστευσηται οτι εγω ειμι α  a Scribe  for not you all may trust that I exist, you sh‐  the  to  the  text.  Not 
squeezed  ο  in  the 
ποθανισθαι εν ταις αμαρτιαις ϋ  all perish in the mistakes of  needed in translation. 
space here.  b Included words translate as I 
μων 25και ελεγον αυτω συ τις ει  b Initial  corrector  placed  an  you all.” 25And they say to Him, “You who are?” 
ειπεν αυτοις a ΙΣ b την αρχην ο τι ϗ  Said to them a Yahushua, “b The beginning, that which also  told you all. Needed to make 
insert  mark  to  point  to  the 
λαλω ϋμιν 26πολλα εχων περι ϋ  I speak to you all. 26Numerous things having concerning y‐  sense  of  Yahushua’s 
left  margin, containing ειπον 
μων λαλειν και κρινειν αλʼλ ο  ou all to speak and to assess, notwithstanding the One who  statement. 
ϋμιν. 
πεμψας με αληθης εστιν∙ καγω  sent Me genuine exists. And I 
α ηκουσα παρ αυτου ταυτα λαλω  the things have attended to from beside Him, these I speak 
εις τον κοσμον 27ουκ εγνωσαν ο  into the world.” 27Not they understood th‐ 
τι τον ΠΡΑ αυτοις ελεγεν 28ειπε̅ ̅  at the Father to them He was speaking. 28Said 

Recto  Yahuchanon 8:28b‐33a   Reverse Side of Leaf 28  Yahuchanon 8:28b‐33a 


   
ΝΕ  55 
a Initial 
corrector  included 
ουν a ο ΙΣ οτι οταν ϋψωσηται τον ϋ  αυτοις superlinearly.  therefore a the Yahushua that, “When you may lift up the S‐ 
ϊον του ανθρωπου τοτε γνωσε  on of Man, then you shall under‐ 
b δα  was  added  by  the  initial 
σθε οτι εγω ειμι και απ εμαυτου  stand that I exist, and from Myself 
ποιω ουδε εν αλʼλα καθως εδειb   corrector  in  the  margin  next  I accomplish not a thing, notwithstanding just as sho‐b 
ξεν μοιc ο ΠΗΡ ταυτα λαλω 29και ο ›  to this.  wed to Mec the Father, these I speak. 29And the One Who 
c Scribe  altered  this  to  με  by 
πεμψας με μετ εμου εστιν ου  sent Me with Me exists, no‐ 
κ αφηκεν με μονον οτι εγω τα  writing  ε  over  the  ο,  and  t He has left Me alone, because I the things 
αρεστα αυτω ποιω παντοτε: ›  scraping out ι.  pleasing to Him accomplish at all times.” 
30ταυτα αυτου λαλουντος: πολλοι  30These He was speaking, numerous 

επιστευσαν εις αυτον∙ 31ελεγεν  placed trust into Him. 31Was saying 
ουν ο ΙΣ προς τους πεπιστευκο    therefore the Yahushua towards those who had trust‐   
τας αυτω Ϊουδαιους εαν ϋμεις  ed Him, “Yahuwdeans: if you all 
μεινηται εν τω λογω τω εμω  may continue in the message the Mine, 
αληθως μαθηται μου εστε 32και  certainly adherents My you all exist. 32And 
γνωσεσθε την αληθειαν∙ ϗ  you shall understand the truth, and 
η αληθια ελευθερωσει ϋμας  the truth shall liberate you all.” 
33απεκριθησαν προς αυτον σπερ  33They responded towards Him, “Proge‐ 

μα Αβρααμʼ εσμεν και ουδε  ny of Abraham we exist, and nothi‐ 

Verso  Yahuchanon 8:33b‐40a   Front Side of Leaf 28  Yahuchanon 8:33b‐40a 


 
ΝϚ  56  a Erased  word  seems  to  be 
a Dots  above  the  letters  influced  by  the  above  line, 
νι δεδουλευκαμεν ουδενιa πωπο  indicate its deletion.  ng has enslaved us anythinga at any  where  μεν  (και)  ουδε   has 
τε και πως συ λεγεις οτι ελευθεροι  b Scribe amended to αυτοις by  time, so in what way You say that ‘liberated  occurred. 
γενησεσθε 34απεκριθη αυτωςb ΙΣ α  scraping off the ω, and writing  you all shall come to be’ ?” 34Responded in this mannerb Yahushua, “Cer‐  b If  original  reading  had  been 
μην αμην λεγω ϋμιν οτι πας ο ›  οι  over  it.  Seems  to  have  tainly, certainly, I say to you all, that all the one  left uncorrected, it produces a 
ποιων την αμαρτιαν δουλος  noticed  the  error  right  after  accomplishing the miss of the mark, a slave  Greek  word  seen  rarely  in 
εστιν της αμαρτιας∙ 35ο δε δουλος  writing it.  he exists of the miss of the mark. 35The however slave  Koine  Greek.  However  as  it 
ου μενει εν τη οικια εις τον αιω  not continues in the house for etern‐  seems that the scribe noticed 
να ο δε ΥΣ μενει εις τον αιωνα∙  ity, the however Son continues for eternity.  the error almost immediately, 
36εαν ουν ο ΥΣ ϋμας ελευθερωση  c Scribe corrected to οντως by  36If therefore the Son all of you may liberate, 
it is only a mistake. Corrected 
οτωςc ελευθεροι εστε 37οιδα οτι  adding ν superlinearly.  …….c as liberated you all exist. 37I recognise that  word means to them. 
σπερμα Αβρααμʼ εσται αλλα τι  d Altered  to  ζητιτε  by  the  progeny of Abraham you all are, notwithstanding what  c Original  reading  is  an 
τεd με αποκτειναι∙ οτι ο λογος ο  scribe  who  added  ζη  bothd Me to kill? Because the message the  unknown  Koine  Greek  word. 
εμος ου χωρι εν υμιν 38α εγω ε  superlinearly over τι.  Mine not makes headway among you all. 38Those things I …  Corrected reading gives truly. 
ρακαe παρα τω ΠΡΙ λαλω και ϋμεις  e Adjusted  to  εωρακα  by  the  ……e from beside the Father I speak, and you all  d Original  reading  clearly 
ουν α εωρακατε παρα του ΠΡΣ  scribe  adding  ω  in  the  right  therefore what have seen from beside the father  makes  no  sense.  Amended 
ποιειτε∙ 39απεκριθησαν και ειπα̅ ̅  margin.  accomplish.” 39They responded and said  reading  means  you  all  seek 
αυτω∙ ο ΠΗΡʼ ημων Αβρααμʼ  to Him, “The father of us as Abraham  after. 
εστιν∙ λεγει ουν αυτοις ο ΙΣ ει  exists!” Says therefore to them the Yahushua, “If  e Original reading is no known 
τεκνα του Αβρααμ εστε τα ερ  little children of Abraham you are, the act‐  Greek word. Modified reading 
γα του Αβρααμʼ ποιειται 40νυν δε  ions of Abraham accomplish. 40Now however  means I have seen. 

Verso  Yahuchanon 8:40b‐44a   Front Side of Leaf 29  Yahuchanon 8:40b‐44a 


 
ΝΖ  57  a Original reading  doesn’t 
a Scribe  amended  this  to  make  too  much  sense,  as  it 
ζητειτε με αποκτιναι ΑΝΟΝ ος  λελαληκα by converting the ε  you seek after Me to kill, a human Whom  would  indicate  a  different 
την αληθιαν ϋμιν λελαληκενa  to an α, and then scraping out  the truth to you all He has spokena  person  than  Yahuhusa. 
ην ηκουσα παρα του ΘΥ∙ τουτο  the ν.  which I attended to from beside the Father. This thing  Amended  reading  means  I 
Αβρααμʼ ουκ εποιησεν 41ϋμεις ›  Abraham did not accomplish. 41You all  have spoken. 
ποιειτε τα εργα του ΠΡΣ ϋμων    are accomplishing the labours of the father of you all.”   
ειπαν ουν αυτω∙ ημεις εκ πορ  They said therefore to Him, “We out of sexual 
νιας ου γεγενημεθα ενα ΠΡΑ  immorality not have been born! One Father 
εχομεν τον ΘΝ 42ειπεν αυτοις  we have – the God!” 42He said to them 
ΙΣ ει οχ ΘΣ ΠΗΡ ϋμων ην ηγα  Yahushua, “If God Father of you all was, you ch‐ 
πατε αν εμε εκ γαρ του ΘΥ εξεʼ  erish would Me, out of for the God I have 
ληλυθα και ηκω ου γαρ απ εμαυ  appeared, and I come, not for from My‐ 
του εμληλυθα αλλ εκεινος με  self have appeared, notwithstanding that Certain One Me 
απεσταλκεν∙ 43δια τι την λαλιαν  has dispatched. 43Through the means of what the speaking 
την εμην ου γινωσκεται∙ οτι  the Mine not you all comprehend? Because 
ου δυνασθαι ακουειν τον λογον  not are you all capable to attend to the message 
τον εμον∙ 44ϋμεις εκ του πατρος  the Mine. 44You all out of the father 
του διαβολου εστε και τας επι ›  the devil exists, and the lus‐ 
θυμειας του ΠΡΣ ϋμων θελεται  ting after the father of you all, you all desire 
ποιειν∙ εκεινος ανθρωποκτο  to accomplish. That certain one a murder‐ 
νος ην απ αρχης και εν τη αλη  er was from start, and with the tru‐ 

Recto  Yahuchanon 8:44b‐52a   Reverse Side of Leaf 29  Yahuchanon 8:44b‐52a 


 
ΝΗ  58 
a Initial  reading  is  no  known 

θια ουκ εστηκεν∙ οτι αληθια ουκ εστι̅ ̅  a Scribe altered this to ψευδος 
th not has he stood upright, because truth not exists  Greek word. Alteration means 
εν αυτω∙ οταν λαλη το δευδοςa  by scraping off the δ, and then  within him. Whenever he may utter the …………..a,  falsehood. 
b Inserted word means Me. 
εκ των ϊδιων λαλει∙ οτι ψευστης  adding ψ superlinearly.  out of the ownself he speaks, because a liar 
c Uncorrected  reading  can 
εστιν και ο ΠΗΡ αυτου 45εγω δε οτι  he exists, and the father of it. 45I however because 
την αληθιαν λεγω ου πιστευε  the truth am saying, not you all place tru‐  work,  but  as  Yahushua  is 
τε μοι∙ 46τις εξ ϋμων ελεγʼχει με  st in Me. 46Whom out of you all convicts Me  responding  to  their  exact 
περι αμαρτιας∙ ει αληθειαν λεγω  concerning a miss of the mark? If truth I am saying,  question,  the  corresponding 
b Initial  corrector  added  a 
δια τι ϋμεις ου πιστευετε b 47ο ων εκ  because of what you all not trust b? 47The one being out of  correction makes more sense. 
του ΘΥ τα ρηματα του ΘΥ ακουει∙  superlinear μοι.  the God the statements of God He attends to,  Means a demon. 
d Both 
δια τουτο ϋμεις ουκ ακουεται  through the means of this you all not attend to,  uncorrected  and 
οτι εκ του ΘΥ ουκ εστε∙ 48απεκριθη  because out of the God not you exist.” 48They respon‐  corrected  words  mean  not 
σαν οι Ϊουδαιοι και ειπον αυτω∙ ου  ded the Yahuwdean authorities and said to Him, “Not  formed  from  ου,  however  in 
καλως ημεις ελεγομεν οτι Σαμα  c Amended  to  δαιμονιον  by  well we say that Sama‐  Greek,  the  κ  is  added  before 
ριτης ει συ και δαιμονιον εχεις∙  the  scribe  adding  a  ritain are You, and demon you hold!?”  ‘smooth’  vowels,  and  the  χ 
49απεκριθη ΙΣ εγω δαιμονιc ουχd εχω 
superlinear ον.  49Reponded Yahushua, “I demonsc notd hold,  before  ‘rough’  vowels.  The  ε 
αλλα τιμω τον ΠΡΑ μου και ϋμεις  d Scribe wrote κ over the χ  to  notwithstanding I honour the Father My, and you all  here  is  a  smooth  vowel,  and 
ατιμαζετε με 50εγω δε ου ζητω  change this to ουκ.  dishonour Me. 50I however not seek after  so  ουκ  is  the  correct  form  to 
την δοξαν μου εστιν ο ζητων  e Scribe  inserted  ϗ  in  the  left  the splendour My, exists one who seeks after  have. 
e κρινων: 51αμην αμην λεf ϋμιν ›  e decides. 51Certainly, certainly …..f to you all,  e Included  word  means  and, 
margin. 
εαν τις τον λογον τον εμον τη  f
 Scribe  changed  this  to  λεγω  if someone the message the Mine may pro‐  which  is  needed  to  make 
ρηση θανατον ου μη ϊδη εις τον  by adding γω superlinearly.  tect, death never may he see into the   sense of the statement. 
f Correction means I say. 
αιωνα∙ 52ειπον αυτω οι Ϊουδαιοι  eternity.” 52Said to Him the Yahuwdean authorities, 
 

Recto  Yahuchanon 8:52b‐57a   Reverse Side of Leaf 30  Yahuchanon 8:52b‐57a 


 
ΝΘ  59 
a Unaltered 
νυν εγνωκαμεν οτι δαιμονιον  “Now we understand that a demon  word  is  unknown. 
εχεις∙ Αβρααμ απεθανεν και οι προ  you hold. Abraham died as well as the pro‐  Correction gives father. 
b Original 
φηται∙ και συ λεγεις εαν τις μου  phets. Yet you say, ‘If someone My  reading  is 
τον λογον τηρηση ου μη γευσηται  a Altered  to  πατρος  by  the  the message may protect, never may they partake   understandable,  but  change  is 
θανατου εις τον αιωνα∙ 53μη συ μι  scribe adding α superlinearly.  of death into the eternity’? 53Not you gre‐  superior.  Means  who,  and  moves 
ζων ει του πτροςa ημων Αβρααμʼ  b The  Scribe  changed  this  to  ater are of the …....a of us Abraham?  the ? to after he died. 
οτιb απεθανεν και οι προφηται α  οστις  by  inserting  σ  and  ς  Becauseb he died and the prophets d‐  c
 Primary reading makes sense, and 
πεθανον∙ τινα σεαυτον ποιεις ›  superlinearly.  ied. What exactly of Yourself do you make?”  the  emendation  merely  changes 
54απεκριθη ΙΣ εαν εγω δοξαζωc ε  c Amended  to  δοξασω  by  the  54Responded Yahushua, “If I am glorifyingc My‐  the tense, but could be either aorist 
μαυτον η δοξα μου ουδεν εστιν  scribe  scraping  off  the  ζ  and  self, the splendour My as nothing exists.  (‘past’)  or  future:  I  may  glorify/I 
εστιν ο ΠΗΡ μου ο δοξαζων με  writing σ in its place.  Exists the Father My the One glorifying Me,  shall glorify. 
d Initial  reading  makes  sense,  but 
ον ϋμεις λεγεται οτι ο ΘΣ υμωνd ›  d Modified  to  ημων  by  the  Whom you all say that the God of youd 
εστιν 55και ου γεγνωκατεe αυτον  scribe writing η over the υ.  He exists. 55Yet not ……………….e Him.  the modified reading turns it into a 
εγω δε οιδα αυτον και εαν ειπω  e Scribe  revised  this  to  ουκ  I however recognise Him, and if I said  quote (cf. 8:41). Changes to our. 
e Original  reading  contains  an 
οτι ουκ οιδα αυτον εσομαι ϋμω̅ ̅  εγνωκατε by converting the γ  that not I recognised Him, would I exist of you all 
ομοιος ψευστης αλʼλα οιδα αυτο̅ ̅  to a κ.  simlarly a liar. Notwithstanding I recognise Him,  unknown  Greek  word.  Revised 
και τον λογον αυτου τηρω∙ 56Αβραμʼf  f Initial  corrector  corrected  and the message His I protect. 56Abramf  reading  gives  not  you  have 
ο ΠΗΡ ϋμων ηγαλλιασατο ϊνα ϊ  this to αβρααμʼ by including a  the father your rejoiced exceedingly, in order that he may  comprehended. 
f Whilst being the original name of 
δη την ημεραν την εμην ϗ ειδε̅ ̅  superlinear α.  see the day the Mine, and He saw 
και εχαρη∙ 57ειπον ουν οι Ϊουδαιοι  and was glad.” 57Said therefore the Yahuwdean authorities  Abraham,  αβραμʼ  is  clearly  a 
προς αυτον πεντηκοντα ετη ου  towards Him, “Fifty years not  mistake.  Corrected  reading  means 
Abraham. 
 

Verso  Yahuchanon 8:57b‐9:6a   Front Side of Leaf 30  Yahuchanon 8:57b‐9:6a 


     
Ξ  60 

πω εχεις και Αβρααμʼ εορακας 58ει  yet you hold, and Abraham You have seen!?” 58Sa‐ 
πεν αυτοις ο ΙΣ αμην αμην λεγω  id to them the Yahushua, “Certainly, certainly I say 
ϋμιν∙ πριν Αβρααμʼ γενεσθαι εγω  to you all: before Abraham was born, I 
ειμι 59ηραν ουν λιθους ϊνα βαλωσιν  exist.” 59Lifted up therefore stones in order that they may propel 
επ αυτον ΙΣ δε εκρυβη και εξηλθεν  upon Him. Yahushua however was concealed, and He departed 
εκ του ϊερου∙ 9:1και παραγων ειδεν  out of the Temple. 9:1And going away, He saw 
ανθρωπον τυφλον εκ γενετης  a man, blind out of birth. 
2και ηρωτησαν αυτον οι μαθηται  2And requested Him the adherents 

αυτου λεγοντες Ραββει∙ τις ημαρ  His, saying “Rabbi, who missed the 
τεν ουτος η οι γονεις αυτου ϊνα  mark? This one, or the parents His, in order that 
τυφλος γεννηθη∙ 3απεκριθη ΙΣ  blind he would be born?” 3Responded Yahushua, 
ουτε ουτος ημαρτεν ουτε οι γο  “Neither he missed the mark nor the pa‐ 
νεις αυτου∙ αλλ ινα φανερωθη τα      rents his. Notwithstanding, in order that may be made clear the   
εργα του ΘΥ εν αυτω∙ 4ημας δει  labours of God in him. 4For us it is necessary 
εργαζεσθαι τα εργα του πεμψαν  to produce the works of the One Who se‐ 
τος ημας εως ημερα εστιν ερ  nt us whilst as day it exists; is app‐ 
χεται νυξʼ οτε ουδεις δυνη  earing night, when no one is cap‐ 
ται εργαζεσθε 5οταν εν τω κοσμ  able to achieve. 5When in the wor‐ 
ω φως ειμι του κοσμου 6ταυτα ει  ld, light I am of the world.” 6These having 
πων επτυσεν χαμαι∙ και εποι  said, He spat on the ground, and He 
ησεν πηλον εκ του πτυσματος  made mud out of the saliva 

Verso  Yahuchanon 9:6b‐11b   Front Side of Leaf 31  Yahuchanon 9:6b‐11b 


 
ΞΑ  61 
a As  we’re  dealing  with  the 
και επεχρισεν αυτου τον πηλον επι  and smeared on his the mud upon 
τους οφθαλμους∙ 7και ειπεν αυ  the eyes. 7Then He said to  Greek  transliteration  of  a 
τω ϋπαγε νιψαι εις την κολυμʼ  him, “Go, wash yourself within the bath‐  foreign  name,  many  times 
a Scribe added a superlienar λ 
βηθραν του Σιωαμʼa ο ερμηνευε ›  ing pool of SioamC” (the being translat‐  simple mistakes like this occur 
ται απεσταλμενος απηλθεν ουν  to alter this to  σιλωαμʼ.  ed, ‘Dispatched’). He departed therefore  in  the  manuscripts.  Included 
και ενιψατο και ηλθεν βλεπων  b Deletion  indicated  by  dots  and washed himself, and he appeared as seeing.  letter  gives  the  correct 
8οι ουν γειτονες αυτουb και οι θεω 
over the letters. 
8The therefore neighbours hisb and those obs‐  transliteration, Siloam. 
b P66  is  the  only  Greek 
ρουντες αυτον το προτερον οτι  erving him formerly (because 
προσετης ην ελεγον ουχ ουτος εστι̅ ̅  begger he was) were saying, “Not this one exist  manuscript to have this word 
ο καθημενος και προσαιτων ›  as the one sitting down and begging?”  included  here,  but  many  of 
9αλʼλοι ελεγον ουτος εστιν αλʼλοι  9Others were saying, “This one it is!”; others  the  Old  Latin,  Vulgate,  and 
ελεγον ουχι αλλα ομοιος αυτω ›  were saying, “No, notwithstanding similar to him  Syriac  Peshitta  manuscripts 
εστιν εκεινος δε ελεγεν εγω ›  c Initial 
corrector  included  a  he exists”. That one however was saying “I  also  have  it.  Omission 
ειμι∙ 10ειπαν ουν αυτω πως σου̅ ̅  superlinear σου.  exist”. 10They said therefore to him, “How therefore  conforms  it  to  the  Greek 
ηνεωχθησαν c οι οφαλμοιd 11απε  d Scribe added θ superlinearly  were opened c the ……d?” 11Res‐  manuscript tradition. 
c Inserted word means your. 
κριθη εκινος ο ΑΝΟΣ ο λεγομε  to change this to οφθαλμοι.  ponded that one, “The human, the One being call‐ 
d Original reading is no known 
νος ΙΣ πηλον εποιησεν και ε  ed Yahushua, mud He made and He 
πεχρισεν μου τους οφθαλʼμους  speared on my the eyes,  Greek  word.  Correction  gives 
και ειπεν μοι οτι ϋπαγε εις τον  and He said to me that ‘Go into the  eyes. 
σιλωαμʼ και νιψαι∙ απελθων  Siloam, and wash.’ Having gone off 

Recto  Yahuchanon 9:11b‐17a   Reverse Side of Leaf 31  Yahuchanon 9:11b‐17a 


      
ΞΒ  62 

ουν και νιψαμενος ανεβλεψα 12ει  therefore, and after I washed, I was seeing again!” 12They 
παν ουν αυτω που εστιν εκεινος  said therefore to him, “Where exists That One? 
λεγει ουκ οιδα 13αγουσιν αυτον προς  He says, “Not I recognise.” 13They brought him towards 
τους Φαρισαιους τον ποτε τυφλον    the Pharisees the formerly blind. 
14ην δε σαββατον εν: η ημερα τον  14Was now a sabbath, on which day the 

πηλον εποιησεν ο ΙΣ και ανεω  mud made the Yahushua and open‐  a Word can be included or left 


ξεν αυτου τους οφθαλμους 15παλιν  a ϗ was inserted superlinearly  ed his the eyes. 15Again  out. Adds also. 
ουν ηρωτων αυτον a οι Φαρισαιοι  by the scribe.  therefore they were requesting him a the Pharisees  b Seems  that  the  scribes’  eye 

πως ανεβλεψεν ο δε ειπεν αυτοις  how he was given sight. He so said to them,  skipped  a  bit  to  after  επ‐, 


b Scribe  modified  this  to  μου 
πηλον επεθηκεν μοιb επι τους ο  “Mud He placed to meb upon the e‐  noticing  the  error  before 
φθαλμους∙ και ενιψαμην και βλε  by writing υ over the ι.  yes, and I washed myself, and I se‐  continuing, so quickly altered 
πω 16ελεγον ουν εκ των Φαρισαιων  e.” 16Were saying therefore out of the Pharisees  the  original  letter.  Correction 
τινες ουκ εστιν ουτος παρα ΘΥ ο  certain ones, “Not exists this One from beside God the  gives my. 
ΑΝΟΣ οτι το σαββατον ου τηρει  man, because the Sabbath not He protects!” 
αλʼλοι ελεγον πως δυναται ΑΝΟΣ  Others were saying, “How is capable a man 
αμαρτωλος τοιαυτα σημεια ποι  who misses the mark such as these miracles to acco‐ 
ειν: και σχιμα ην εν αυτοις 17λε  mplish?” And a division was among them. 17They 
γουσιν ουν τω τυφλω παλιν τι συ  were saying therefore to the blind one again, “What you 

Recto  Yahuchanon 9:17b‐22a   Reverse Side of Leaf 32  Yahuchanon 9:17b‐22a 


 
ΞΓ  63 

λεγεις περι σεαυτου οτι ηνοιξεν σου  say concerning Him, because He opened your  a Original  reading  makes 


τους οφθαλμους∙ ο δε ειπεν οτι προ  the eyes?” He so said that, “As a Pro‐ 
sense,  though  the  correction 
φητης εστιν∙ 18ουκ επιστευσαν ουν  a οτ  was  added  here  phet He exists.” 18Not they trust therefore 
is a stronger relative pronoun 
οι Ϊουδαιοι περι αυτου οτι ην τυ ›  superlinearly  by  the  scribe,  the Yahuwdean authorities concerning him that he was bl‐ 
that  associates  the  following 
φλος και ανεβλεψεν. εως ουa ε  amending it to οτου.  ind but now sees, until whena they 
question  with  the  previous 
φωνησαν τους γονεις αυτου b 19και  b Initial  corrector  included  an  summoned the parents his b. 19And 
answer. Means the same. 
επηρωτησαν αυτο?υςc λεγοντες  insert  mark,  pointing  to  the  they requested of themc saying,  b Inserts the one who received 
ουτος εστιν ο ϋϊος ϋμων ον ϋμις  upper  margin  which  contains  “This one exists as the son your, whom you 
sight  to  the  text.  Can  be 
λεγετε οτι τυφλος εγεννηθη∙  του αναβλεψαντος.  say that blind he was born. 
omitted. 
πως ουν αρτι βλεπει∙ 20απεκριθη  c Letter  erased  is  How therefore is it he now sees?” 20Answer‐  c Scribe  immediately  saw  the 
σαν ουν οι γονεις αυτου και ειπα̅ ̅  undecipherable.  ed therefore the parents his and said, 
mistake,  and  scraped  away 
οιδαμεν οτι ουτος εστιν ο ϋϊος η  “We recognise that this exists the son o‐ 
the letter. What was originally 
μων και οτι τυφλος εγεννηθη∙ʼ  ur, and that blind he was born. 
21πως δε νυν βλεπει ουκ οιδαμεν  21How however now he sees not we recognise,  written is up for debate. 
η τις ηνοιξεν αυτου τους οφθαλ  or who opened his the ey‐ 
μους ημεις ουκ οιδαμεν∙ αυτον ε  es we not recognise. Himself re‐ 
ρωτησατε ηλικιαν εχει αυτος  quest, mature age has he, 
περι εαυτου λαλησει∙ 22ταυτα ειπ[α ̅] ̅ concerning himself he shall speak.” 22These sai[d] 
οι γονις › αυτου οτι εφοβουντο  the parents his because they were afraid 

   
Verso  Yahuchanon 9:22b‐28a   Front Side of Leaf 32  Yahuchanon 9:22b‐28a 
 
ΞΔ  64 
a Modified  by  the  scribe  to  a Whilst clearly a mistake, we still 

τους Ϊουδαιουςʼ ηδη γα a συνετεθει̅ ̅  γαρ  who  added  ρ  of the Yahuwdean authorities, already eartha had decid‐  have the Doric‐Greek form of the 


το οι Ϊουδαιοι∙ ϊνα εαν τις ομολο  superlinearly.  ed the Yahuwdean authorities in order that if someone may  more  common  γη  as  a  reading. 
γηση αυτον ΧΝ αποσυναγωγος γε  confess Him as Messiah, rejected from the synagogue he would  Correction gives for. 
νηται 23δια τουτο οι γονεις αυτου  become. 23On account of this, the parents his 
ειπον οτι ηλικιαν εχει και αυτον  said that “Mature age he has, so him 
επερωτησαταιʼ 24εφωνησαν ουν  you request of”. 24They summoned therefore  b Original  reading  is  no  known 
b Scribe 
τον ΑΝΟΝ ε?κ τερουb ος ην τυφλος  added  a  superlinear  the human out of …..b, whom was blind,  Koine  Greek  word.  Emendation 
και ειπαν αυτω δος δοξαν τω ΘΩ  δευ to alter this to δευτερου.  and they said to him, “Grant glory to God!  gives second time. 
ημεις οιδαμεν οτι ουτος ο αν  We recognise that This One, the Hu‐  c Original  reading  is  no  known 
θρωπος αμαρτωλος εστιν∙ 25απε  c A superlinear κοι inserted by  man, One Who misses the mark exists as!” 25Re‐ 
Koine  Greek  word.  Inserted 
κριθη ουν εκεινος ει αμαρτωλος  sponded therefore that one, “If as One Who misses the mark 
the scribe between the υ and  letters translate not I recognise. 
εστιν ουδα∙c εν οιδα οτι τυφλος ων  He exists ……c . One thing I recognise, that blind I was, 
δ changes this to ουκ οιδα∙.  d Original  eading  is  no  known 
αρτι βλεπω 26ειπον ουν αυτω πα  d Amended to ηνεωξεν by the  yet now I see!” 26Said therefore to him ag‐ 
Greek  word.  Alteration  gives  did 
λιν τι εποιησεν σοι πως ηνε  ain, “What performed this for you? How …… 
scribe adding ω superlinearly.  He open.  
ξενd σου τους οφθαλμουe 27απεκρι  e Corrected  to  οφθαλμους  by  ….d your the eyee?” 27He respond‐  e Accidental omission of the final 
θη αυτοιας∙ ειπον ϋμιν ηδη και  ed to them, “I told you all already, and 
the  scribe  writing  a  ς  has  a  mismatch  between  the 
ηκουσαται∙ τι θελετε παλιν α  you all have attended to. What do you want again to 
superlinear ς.  noun  and  the  definite  article 
κουειν∙ μη και ϋμεις θελεται μα  attend to? Not also you all desire ad 
τους. Correction means eyes. 
θ]ηται αυτου γενεσθαι∙ 28ελοιδορη  herents His to come into existence?” 28They verbally 

Verso  Yahuchanon 9:28a‐35a   Front Side of Leaf 33  Yahuchanon 9:28a‐35a 


 
ΞΕ  65 
a Incorrect 
a Scribe  transliteration  of 
corrected  this  to 
σαν αυτον και ειπαν συ μαθητης  abused him, and said, “You as an adherent  foreign name, which has been 
Μωϋσεως  by  adding  ϋσ 
εκεινου ει∙ ημεις γαρ Μωεωςa ›  of That One exist! We for of Moeosa  seen  already  in  P66  (cf  1:35; 
superlinearly. 
εσμεν μαθηται∙ 29ημεις δε οιδα  b Insert  mark  done  by  the  exist as adherents! 29We also recog‐  9:7).  Correct  transliteration 
μεν οτι Μωϋσει λελαληκεν ο ΘΣ  nise that to Moshe has spoken the God;  gives Moshe.  
initial  corrector  points  to  b Added word means to them. 
τουτον δε ουκ οιδαμεν ποθεν  αυτοις in the  right margin.  this One however not recognise from where 
εστιν 30απεκριθη και ειπεν b ο  ΑΝΟΣ c  c Added  marks  indicate  a  He exists.” 30Answered and said b the human, c  Can  be  omitted,  though  is 
τουτω γαρ το θαυμαστον εστιν ›  “This for the amazing thing exists,  more  Yahuchanon  style  to 
transposed reading to ο ΑΝΟΣ 
οτι ϋμεις ουκ οιδαται ποθεν εστι̅ ̅  that you all not recognise from where He exists,  include such pronouns. 
και ειπεν αυτοις.  c Gives us the slightly different 
και ηνοιξεν μου τους οφθαλμους  yet He opened my the eyes! 
31οιδαμεν οτι αμαρτωλων ο ΘΣ ›  31We recognise that missers of the mark the God  word  order  the  human  and 
ουκ ακουει αλʼλ εαν τις θεοσεβης η̅  ̅ not He attends to, notwithstanding if someone God‐fearer was,  said  to  them.  Makes  no 
και το θελημα αυτου ποιη τουτου  and the desire of His he may accomplish, this one  difference  to  translation  or 
ακουει∙ 32εκ του αιωνος ουκ ηκουσθη  He attends to. 32Out of the eternity not has it been attend to  meaning. 
οτι ηνοιξεν τις οφθαλμους τυφλου  that opened anyone eyes of one blind 
γεγεννημενου∙ 33ει μη ην ουτος πα ›  born. 33If not was This One from 
ρα ΘΥ ο ΑΝΟΣ ουκ ηδυνατο ποιειν ›  beside God the Human, not He would be capable to accomplish 
ουδεν 34απεκριθησαν και ειπαν αυ    anything.” 34They responded and said to   
τω εν αμαρτια συ εγεννηθης ο ›  him, “In miss of the mark you were born comple‐ 
λογος∙ και συ διδασκεις ημας∙ και  tely, yet you dare instruct us?!” And 
εξεβαλαν αυτον εξω∙ 35ηκουσεν ο ΙΣ  they propelled him outside. 35Attended to the Yahushua 

Recto  Yahuchanon 9:35b‐10:1a   Reverse Side of Leaf 33  Yahuchanon 9:35b‐10:1a 


 
ΞϚ  66 

οτι εξεβαλαν αυτον εξω. και ευρων  that they had propelled him outside. And having discovered 
a Included word means this. Could be 
αυτον ειπεν αυτω συ πιστευεις εις το̅ ̅  him, He said to him, “Do you place trust into the 
ϋϊον του ΑΝΟΥ 36απεκριθη εκεινος  Son of Man?” 36Responded that one,  omitted  (and  more  common  to 
και τις εστιν εφη ΚΕ ϊνα πιστευσω  “And who is He, Master, in order that I shall place trust  Yahuchanon), but makes more sense 
a Initial 
εις αυτον 37ειπεν αυτω ΙΣ και εωρακας  corrector  placed  an  into Him?” 37Said to him Yahushua, “Both you have seen  to the statement with its inclusion. 
αυτον και ο λαλων μετα σου αυ  insert  mark  here,  pointing  to  Him, and the One speaking with you, as He 
b Scribe appears to have skipped a bit 

τος εστιν 38ο δε εφη πιστευω ΚΕ και  τουτο̅  ̅  in  the  left  margin  on  exists.” 38He then affirmed, “I trust, Master”, and  when  copying,  and  produced  an 
προσεκυνησεν αυτω 39και ειπεν ο  the next line.  he paid homage to Him. 39And said the  unknown  Greek  word.  Emendation 
ΙΣ εις κριμα εγω ηλθον εις τον κοσμο̅ a̅  
b Scribe  amended  this  to 
Yahushua, “For judgement I have appeared into the world a,  gives shall perceive. 
c Deletion  of  incorrectly  written 
ϊνα οι μη βλεποντες πωσινb και  βλεπωσιν  by  adding  βλε  in order that those not perceiving …….b, and 
οι μηc βλεποντες τυφλοι γενων  superlinearly.  those notc perceiving as blind may come into  word, influenced by the same above. 
c Deletion indicated by placing  d As  the  scribe  seems  to  be  not  just 
ται∙ 40ηκουσαν εκ των Φαρισαιων  existence.” 40Heard out of the Pharisees 
ταυτα οι μετ αυτου οντες και ειπο̅ ̅  dots  above  and  putting  these things, those with Him being, and he said  writing, but reading out what’s being 
αυτω μη και ϋμειςd τυφλοι εσμε̅ ̅  slashes through the letters.  to Him, “Not also you alld blind we exist?”  copied, many times we see mistakes 
d Mistake for ημεις. 
41ειπεν αυτοις ΙΣ∙ ει τυφλοι ητε ου  41Said to them Yahushua, “If blind you were, no‐  of  certain  vowels  for  another.  We 
e Altered  to  αμαρτια  by  the 
κ αν ειχεται αμαρτιαν νυν δε λε  t would you all hold miss of the mark; now however you  have  one  here,  that  was  never 
γεται οτι βλεπομεν∙ η ααμαμτι  scribe,  who  scraped  out  the  all say that ‘We perceive,’ the …….  corrected. Should say we all. 
e Original reading is no known Greek 
αe ϋμων μενει∙ 10:1αμην αμην λεγω  initial  α,  scraped  away  the  ….e of you all remains. 10:1Certainly, certainly I say 
ϋμειν ο μη εισερχομενος δια  second μ and wrote ρ over it.  to you all, the one not entering via  word,  and  the  scribe  noticed  the 
της θυρας εις την αυλην των  the door into the fold of the  error  whislt  writing.  Correction 
means misses of the mark. 
 

Recto  Yahuchanon 10:1a‐6a   Reverse Side of Leaf 34  Yahuchanon 10:1a‐6a 


     
ΞΖ  67 

προβατων αλʼλα αναβαινων αλ  sheep, notwithstanding ascends another 
λαχοθεν εκεινος κλεπτης ›  route, that one as a thief 
εστιν και ληστης∙ 2ο δε εισερχο  exists and a robber. 2The however enter‐ 
μενος δια της θυρας ποιμη̅ ̅  ing via the door as shepherd 
εστιν των προβατων∙ 3του  he exists of the sheep. 3For 
τω ο θυρουρος ανοιγει και τα  this one the door keeper opens, and the 
προβατα της φωνης αυτου  sheep the voice his 
ακουει∙ και τα ϊδια προβατια ›  hears, and the own sheep 
φωνι κατ ονομα∙ και εξαγει  a Added    he calls according to name, and he leads out 
marks  indicate  a 
αυτα∙ 4οταν τα ϊδια, εκβαλη ›  them. 4Whenever one’s own he may propel out  a Rearrangement  of  words 
word  transpotition  to  παντα 
παντα,e εμπροσθεν αυτων  alla, before them  changes  nothing  to  meaning, 
εκβαλη. 
πορεϋεται και τα προβατα αυ  he travels, and the sheep hi‐  nor English translation. 
τω ακολουθει οτι οιδασι αυ  m accompany after, because they recognise of 
του την φωνην 5αλʼλοτριω  him the voice. 5A stranger 
δε ου μη ακολουθησωσιν αλʼ  however never they shall follow after, notwith‐  b Original  reading  is  a 
λα φευξονται απ αυτου οτι ου  standing they flee away from him, because no‐  mismatch  between  the  noun 
κ οιδασι των αλλοτριων την  t they recognise of the stranger the  and  the  previous  plural 
φωνην:  voice.”  pronoun  εκεινοι.  Corrected 
6ταυτην την παροιμιαν ειπεν  b Scribe  6This the allegory said 
altered  this  to  reading  gives  the  proper 
αυτοις ο ΙΣ εκεινοι δε ουκ εγνωb  εγνωσαν  by  adding  σαν  to them the Yahushua, these ones however not he knowb  correlation,  meaning  they 
superlinearly.    know. 
 

Verso  Yahuchanon 10:6b‐12c   Front Side of Leaf 34  Yahuchanon 10:6b‐12c 


 
ΞΗ  a The  initial  corrector  added  68  a Difficult 
to  explain  how  the  scribe 
να ην α superlinearly to alter  could’ve  omitted  the  following  letters  if 
τι ελαλειa αυτοις∙ 7ειπεν b αυτοις ο ΙΣ  this to τινα ην α ελαλει.  what He was tellinga them. 7Said b to them the Yahushua,  they  were  originally  there  in  the 
αμην αμην λεγω ϋμιν∙ οτι εγω  b Initial corrector inserted ουν  “Cerainly, certainly I say to you all, that I Myself  examplar.  Alteration  grants  what  it  was 
ειμι η θυρα των προβατων 8πα  here superlinearly.  exist as the door of the sheep, 8all  that He was telling. 
ντες οσοι ηλθον προ εμου κλε  c Scribe amended this to εισιν  those whosoever that appeared before Me as thie‐  b Included word means therefore. 
πτε ει εινc και λησται αλλ ουκ η  by scraping out the middle of  ves if to existc and robbers, notwithstanding did not at‐  c Uncorrected reading makes very little 
κουσαν αυτων τα προβατα∙ 9ε  the letter ε to turn it into the  tend to them the sheep. 9I  sense. Corrected text means he exists. 
γω ειμι η θυρα δι εμου εαν τις ›  letter σ (which looked like c in  Myself exist as the door, through Me whoever 
εισελθη σωθησεται∙ και εισε ›  the Koine period).  may enter shall be delivered, and shall 
d No known Greek word. Modification 
λευσεται. και εξελευσετε∙ ϗ  d Scribe added a superlinear τ  come inside, and shall go outside, and 
νομην ευρησει∙ 10ο κλεπης d ου  to alter this to κλεπτης.  pasture they shall discover. 10The ……d no‐  gives thief. 
e No known Greek word. Correction gives 
κ ερχεται∙ ει μη εινα κεψη∙e ϗ  e Scribe  corrected  this  to  t appears except in order …...e and 
θυση. και απολεση∙ εγω ηλθο̅ ̅  κλεψη∙  by  adding  a  to kill, and to destroy; I have appeared  to steal. 
f Several times the scribe omits a section 
ϊνα ζωην εχωσιν.f 11εγω ειμι  superlinear λ.  in order that life they shall acquire. f 11I Myself exist 
ο ποιμην ο καλοςʼ ο ποιμην ο κα  f 17‐letter line skip; the initial  as the shepherd the good. The shepherd the go‐  of text, leading to the understanding that 
λος την ψυχην αυτου τιθησιν  corrector  placed  an  insert  od the soul His He sets down  the  examplar  being  worked  off  was  17 
υπερ των προβατων∙ 12ο δε μισθω  mark here to point to the left  on behalf of the sheep. 12The however hired  letters long. Here it could also be an easy 
τος και ουκ ων ποιμην ου ου  margin containing ϗ περισσο̅  ̅  worker, and not exists as shepherd, of whom no‐  case  of  homoeoteleuton.  Margin  adds 
κ εστιν τα › προβατα ϊδια∙ θεωρει  εχωσιν.  t exists the sheep his own, observes  and abundantly they may have.  
g Whilst  being  a  known  Greek word,  the 
τον λυδονg ερχομενον και α  g Scribe rectified this to λυκον  the Lydiang approaching, and he 
φιησιν τα προβατα∙ και φευγει∙  by writing κ over the δ.  abandons the sheep, and he flees away.  name Lydian hardly fits here. Emendation 
gives the correct word, meaning wolf. 
   
Verso  Yahuchanon 10:12c‐17b   Front Side of Leaf 35  Yahuchanon 10:12c‐17b 
 
ΞΘ  69 

και ο λυκος αρπαζει αυτα∙ και ›  and the wolf seizes them, and 
σκορπιζει∙ 13οτι μισθωτος εστιν  they scatter – 13because as the hired‐worker he exists, 
και ου μελι αυτω περι των  and not is a concern to him concerning the 
προβατων∙ 14εγω ειμι ο ποιμη̅ ̅  sheep. 14I Myself exist as the shepherd 
ο καλος και γινωσκω τα εμα  the good, and I know the own, 
και γινωσκουσι με τα εμα  and know Me the own. 
15καθως γεινωσκει με ο ΠΗΡ ›  15Exactly as knows Me the Father, 

καγω γινωσκω τον ΠΡΑ και  and I Myself know the Father,  a Unknown  letter,  so  not  able  to 

την ψυχην μου διδωμι ϋ  and the soul My I grant on  know  what  the  scribe  originally 


a Undecipherable letter erased. 
περ των ?a προβατων 16και αλʼ  behalf of the ?a sheep. 16And oth‐  wrote. 
λα δε προβατα εχω α ουκ εστι̅ ̅  b Scribe amended this to αυλης  er however sheep I have, which not exist  b Scribe  seems  to  have  been 
εκ της αυτηςb ταυτης κακεινα  by scraping off the τ and writing  as out of the themb this. And these also 
affected by the stream of της in the 
δει με συναγαγειν∙ και της ›  λ above it.  it is necessary for Me to gather together, and the 
text,  and  made  a  nonsensical 
φωνης μου ακουσουσιν∙ και  voice My they shall attend to, and 
reading here. Correction gives fold.  
γενησεται μια ποιμνη εις  they shall come into existance as one flock, one 
ποιμην 17δια τουτο με ο ΠΗΡ αγα  shepherd. 17Because of this, Me the Father cher‐ 
πα∙ οτι εγω τιθημι την ψυ  ishes, because I Myself set down the so‐ 
χην μου ϊνα παλιν λαβω αυ  ul My in order that again I may accept i‐ 

Recto  Yahuchanon 10:17b‐23   Reverse Side of Leaf 35  Yahuchanon 10:17b‐23 


 
Ο  70 
a What 
την∙ 18ουδεις ερι αυτην απ εμου  t. 18Nothing can lift her from Me,  was  meant  is  evident.  Seen 
αλλ εγω τιθημι αυτην απ εμαυ  notwithstanding I set down her from My‐  numerous  times  in  P66  when  the 
a Error for  θειναι  not  scribe has used ι instead of ει. 
του εξουσιαν εχω θιναιa αυτη̅ ̅  self, authority I acquire to set downa her, 
amended. 
και εξουσιαν εχω παλιν λαβι̅ ̅  and authority I acquire again to accept  b Whilst  uncorrected,  what  is 
αυτην∙ ταυτην την εντολην  her. This is the order  intended  is  obvious.  We  have  seen 
ελαβον παρα του ΠΡΣ μου∙ 19σχισ  b Uncorrected  error  for  I accepted from beside the Father My.” 19A divi‐  the  orthographic  alternative  of ε  for 
μα ουν παλιν εγενετο εν τοις  μαινεται.  sion therefore again came into existence among the  αι  (though  mainly  vice‐versa) 
Ϊουδαιοις δια τους λογους του  c Scribe  altered  this  to  αυτου  Yahuwdeans, because of the words th‐  throughout P66. 
τους∙ 20ελεγον δε πολʼλοι εξ αυ  by writing υ superlinearly.  ese. 20Were saying then numerous out of th‐  c Error accords a nonsensical meaning 
των δαιμονιον εχει και με  d Unknown  letter  erased  and  em, ‘A demon He has, and He  to the text. Alteration gives Him. 
νεταιb τι ατουc ακουεται 21αλʼλοι  then  a  superlinear  δ  added  is madb! Why of insatiatec do you all attend to?” 21Others  d Unamended  word  is  unknown. 
δε ελεγον ταυτα τα ρηματα ου  over  the  erased  letter  by  the  however were saying, “These the statements no‐  Emendation gives capable. 
κ εστιν δαιμονιζομενου∙ μη  scribe  changes  this  to  t are of one demon‐possessed! Is  e The change from the conjunction to 
δαιμονιον ?υναταιd τυφλω̅ ̅  δυναται.  a demon ……d of blind ones  the adverb makes for little difference 
οφθαλμους ανοιξαι:  e Scribe  modified  this  to  τοτε  eyes to open?”  in meaning. Effectively both indicate 
22εγενετο δεe τα ενκαινια εν  22Came into existence afterwardse the feast of dedication within 
by  scraping  away  the  δε  and  a  change  of  time‐period.  Correction 
τοις Ϊεροσολυμοις χειμων  then writing τοτε over it.  the Yarushalaiym. Winter  gives then. 
ην∙ 23και περιεπατει ο ΙΣ εν τω    it existed, 23and was walking about the Yahushua in the   
ϊερω εν τη στοα του Σολομω  temple, within the Portico of Shalomo‐ 

Recto  Yahuchanon 10:23b‐29a   Reverse Side of Leaf 36  Yahuchanon 10:23b‐29a 


 
ΟΑ  71 

νος∙ 24εκυκλωσαν ουν αυτον οι Ϊ  h. 24Surrounded therefore Him the Yah‐ 
ουδαιοι και ελεγον αυτω εως πο  uwdeans, and were saying to Him, “Until wh‐ 
τε την ψυχην ημων αιρεις ει ›  en the soul ours You shall raise? If 
συ ει ο ΧΣ ειπε ημειν παρρησια ›  You exist as the Anointed One, tell us confidently!” 
25απεκριθη ο ΙΣ ειπον ϋμειν  25Responded the Yahushua, “I told you all, 

και ου πιστευεται∙ τα εργα › α ε  yet not you all trust! The achievements which I 
γω ποιω εν τω ονοματι του ΠΡΣ  Myself accomplish by the name of the Father  a Several  other  manuscripts  also 
μου ταυτα μαρτυρει περι εμου  My, these testify concerning Me. 
26αλʼλα ϋμεις ου πιστευεται∙ οτι  26Notwithstanding, you all not trust, because  contain these deleted words, whilst 
a  fair  few  also  omit  them  entirely. 
ουκ εστε εκ των προβατων ›  not you all exist out of the sheep 
a Deletion indicated  by  dots  Hard  to  determine  why  a)  they 
των εμων 27(καθως ειπον υ)  the Mine. 27Exactly as I told you 
above  the  letters,  including  would  be  added;  or  b)  they  would 
(μειν οτι)a τα προβατα τα εμα  all thata the sheep the Mine 
parenthesis.  be  deleted.  Inclusion  or  omission 
της φωνης μου ακουουσιν ›  the voice My they attend to, 
adds little to the text. 
καγω γινωσκω αυτα∙ και ακο  b Added  transposition  marks  and I know them, and they 
λουθουσιν μοι∙ 28καγω, ζωη̅ ̅  point  to  a  word  re‐ follow after Me. 28And I life  b Change  of  word  order  makes  no 

αιωνιον, διδωμι αυτοις,b ϗ  arrangement:  καγω  διδωμι  eternal grant to themb, and  difference to the understanding of 


ου μη απολωνται εις τον αιω  αυτοις ζωη̅ ̅ αιωνιον.  never may they be destroyed into the eter‐  the text. Gives And I grant to them 
να και ουχ αρπαση τις αυτα ›  nity, and not may seize anyone them  life eternal. 
εκ της χειρος μου › 29ο ΠΗΡ μου  out of the hand My. 29The Father My, 

Verso  Yahuchanon 10:29a‐36a   Front Side of Leaf 36  Yahuchanon 10:29a‐36a 


 
ΟΒ  72  a Inserts 
to  Me.  Needed  to 
a Initial corrector inserted μοι 
make sense of statement. 
ος εδωκεν a μιζωνb παντων εστι̅ ̅  superlinearly.  He Whom has granted a, greaterb than everything exists,  b Common orthographic error 
b Uncorrected  misspelling  of 
και ουδεις δυναται αρπαζειν εκ  and nothing is capable to seize out of  seen throughout P66. 
της χειρος του ΠΡΣ∙ 30εγω και ο ΠΗΡ  μειζων.  the hand of the Father. 30I Myself and the Father 
c Same  orthographic  error  as 
εν εσμεν 31εβαστασαν ουν παλιν  as one We exist.” 31They lifted up therefore again 
λιθους οι Ϊουδαιοι ϊνα αυτον λι  c Uncorrected  misspelling  of  stones, the Yahuwdeans, in order that Him they  above,  appearing  throughout 
θασωσιν 32απεκριθη αυτοις ο ΙΣ ›  εδειξα.  may stone. 32Responded to them the Yahushua,  P66. 
d Scribe amended this to ϋμιν  d Original reading is no known 
πολλα καλα εργα εδιξα c ϋμυνd εκ  “Numerous good achievements I have demonstratedc ….d out of 
του ΠΡΣ μου δια ποιον ουν αυτω̅ ̅  by  scraping  away  the  second  the Father My; through the means of which therefore of these  Greek  word.  Scribe  noticed 
εργον λιθαζεται με∙ 33απεκριθη  line of υ, and wrote over it to  achievement you all stone Me?” 33They repl‐  the  error  immiedately,  and 
σαν αυτω οι Ϊουδαιοι περι καλου  make it look like a wider ι.  ied to Him the Yahuwdeans, “Concerning a good  corrected it. Alteration means 
εργου ου λιθαζομεν σεʼ αλλα πε  achievement not we stone You, notwtistanding concer‐  to you all. 
ρι βλασφημειας και οτι συ ΑΝΟΣ  e Deletion    ning slander, and because You, a human  e ‘God’ is usually preceded by 
indicated  by  dots 
ων ποιεις σεαυτον (τον)e ΘΝ∙ 34απε  being, make Yourself (the)e God!” 34Res‐  the  definite  article  in 
above  the  letters  with 
κριθη ΙΣ και ειπεν αυτοις ουκ εσ  ponded Yahushua and said to them, “Not it   Yahuchanon,  but  more  likely 
parentheses. 
τιν γεγραμμενον εκf τω νο  f Altered by the scribe to εν by  exist as having been writing out off the L‐  influenced  by  the  ‐τον    of 
μω ϋμων οτι εγω ειπα θεοι εστε  aw of you all that, ‘I Myself said gods you all exist’?  σεαυτον, causing the scribe to 
35ει εκεινους ειπεν θεους προς  scraping  off  κ  and  writing  ν  35If those ones He called ‘gods’, towards 
repeat it. Makes no difference 
above it. 
ους ο λογος του ΘΥ εγενετο∙ ϗ  whom the message of God has come into existence, and  to English translation. 
ου δυναται λυθηναι η γραφη  not is capable to be untied the Scripture,  f Correction  gives  in.  Either 
36ον ο ΠΗΡ ηγιασεν και απεστει  36of He Whom the Father set‐apart and dispatch‐  preposition works. 

Verso  Yahuchanon 10:36b‐42a   Front Side of Leaf 37  Yahuchanon 10:36b‐42a 


 
ΟΓ  73  a Includes the. Can be omitted, 

a Initial 
though  usually  inkeeping  with 
λεν εις τον κοσμον ϋμεις λεγεται  corrector  added  an  ed into the world, you all say  Yahuchanon’s  usage  to  have 
οτι βλασφημεις οτι ειπον ΥΣ a ΘΥ  insert mark to point to the right  that ‘You slander’ because I said ‘as Son of a God  the  definitie  article  for  the 
ειμιʼ 37ει ουν ποιω τα εργα του ΠΡΣ  margin, containing του.  I exist?’ 37If not I accomplish the achievements of the Father  genitive ΘΥ (34/43 occurrences 
μου μημ πιστευεται μοι∙ 38ει δε  My, do not trust Me. 38If however  in eyewitness account). 
ποιω καν εμοι μη πιστευσηται  I accomplish, even if Me not you all trust, 
τοις εργοις πιστευσαται∙ ϊνα γνω  the achievements you all should trust, in order that you all might 
τε και γινωσκηται οτι εν εμοι  understand, and you all may understand that in Me 
b Undecipherable letter erased. 
ο ΠΗΡ καγω εν ?b τω ΠΡΙ∙ 39εζη  is the Father, and I Myself in ?b the Father.” 39Were seeking  b Can’t translate unknown leter. 

τουν ουν παλιν αυτον πιασαι › ϗ  after therefore again Him to arrest, and 
εξηλθεν εκ της χειρος αυτων∙  He departed out of the hand their. 
40και απηλθεν περαν του Ϊορδα  40And He went away to otherside of the Yorda‐ 

νου εις τον τοπον ου ην Ϊωανʼ  n, into the place where was Yahuchan‐ 
νης το πρωτον βαπτιζων∙ και  on formerly immersing, and 
c Though a known Greek word, 
εμεινεν εκει∙ 41και πολʼλοι ηλθο  He remained there. 41And many appeared 
προς αυτον και ελεγον οτι Ϊω › 
c Scribe amended this to ην∙ by 
towards Him and were saying that, ‘Yahu‐  original  reading  makes  little 
αννης μεν σημειον εποιησεν  converting  ει  to  the  letter  η,  chanon indeed sign He accomplished  sense.  Another  orthographic 
ουδεν∙ παντα δε οσα ειπεν Ϊω  with a line through from the ι to  not one. All now whatever said Yahu‐  error  seen  in  P66,  where  η  is 
αννης περι τουτου αληθη ειν∙c  the ε, and writing down the left  chanon concerning This One genuine to existc!”  mistaken  for  ει  due  to  similar 
42και πολʼλοι επιστευσαν εις αυτο̅ ̅  hand side of ε to make it stand  42And many placed trust into Him  pronunciation.  Alteration  gives 
out as the letter η.  was. 
 

Recto  Yahuchanon 10:42b‐11:6a   Reverse Side of Leaf 37  Yahuchanon 10:42b‐11:6a 


 
ΟΔ  74 

εκει 11:1ην δε τις ασθενων Λαζα  a Amended  to  Μαρθας  by  the  scribe,  who  there. 11:1Was now a certain one sick, ‘El’aza‐  a Scribe got the two similar names mixed up. 

ρος απο Βηθανιας εκ της κω  erased ι and wrote θ above it.  r from Bayith‐‘Aniy, out of the vil‐  Correction gives Martha. 


μης Μαριας και Μαριαςa της α  b Scribe altered to αυτης, by scraping off the  lage of Miriam, and Miriama the s‐  b Change  means  her,  altering  this  from  a 

δελφης αυτουb 2ην δε Μαρια η  ου and writing ης over it.  ister hisb. 2Was now Miriam she whom  reference to Eliazar to Miriam. 


αλιψασα τον ΚΝ μυρω∙ και εκ  c Initial corrector modified this to ο αδελφος,    anointed the Master with perfume, and wi‐  c Original reading makes little sense, though 

μαξασα τους ποδας αυτου ταις  who  scraped  away  both  και  and  ην,  and  ped dry the feet His with the  influenced  by  11:1  above.  Correction  gives 
θριξιν αυτης ης και αδελφος ηνc  wrote ο over where και was.  hair her, of whom also brother who wasc  the brother. 
Λαζαρος ασθενων∙d 3απεστιλενe  d Changed to ησθενει∙ by the initial corrector, 
‘El’azar sickd. 3Dispatchede  d Also  being  inspired  by  11:1  above,  the 

ουν Μαριαf προς αυτον λεγουσαι  who converted α to η, scraped away ων and  therefore Miriamf towards Him, saying,  scribe  repeated  the  participle.  Modification 


ΚΕ ϊδε ον φιλεις ασθενει 4ακου  wrote ει in its place.  “Master, behold! He whom you love is sick.” 4Hear‐  gives the verb form, meaning he was sick. 
σας δε ο ΙΣ ειπεν, αυτη ηg ασθε  e Initial corrector amended this to απεστιλαν 
ing however the Yahushua said, “This theg sick‐  e Emendation gives a change of number, from 

νια ουκ εστιν προς θανατον ›  by converting the ε to an α.  ness not exists towards death,  singular to plural. Means They dispatched. 


αλλ υπερ της δοξης του ΘΥ ϊνα  f Modified  to  αι  αδελφαι  by  the  initial  notwithstanding on behalf of the glory of the God, so that  f Corresponding to the change of number in 

δοξασθη ο ΥΣ δι αυτηςʼ 5ηγαπα  corrector,  who  scraped  away  Μαρια  and  may be gloirifed the Son because of it.” 5Cherished  the previous change, we go from the singular 


δε ο ΙΣ την Μαρθαν και την  squeezed αι αδελφαι in the gap.  now the Yahushua the Martha, and the  Miriam  to  the  plural  the  sisters.  Makes  the 
αδελφην h και τον Λαζαρον  g Marks indicate a changed reading to η αυτη.  sister h and the ‘El’azar.  sisters  co‐senders,  rather  than  just  Miriam 
6ως ουν ηκουσεν οτι ασθενει  h Added  insert  mark  by  the  initial  corrector  6When therefore He heard that he was sick, 
sending a messenger. 
points to the lower margin containing αυτης.  g Word  order  alteration  gives  no  change  of 

meaning. Translates The this. 
h Inserts her to the text. 

Recto  Yahuchanon 11:6a‐12a   Reverse Side of Leaf 38  Yahuchanon 11:6a‐12a 


 
ΟΕ  a Initial  corrector  wrote  εν  75  a Added  word  works  in 
here superlinearly.  conjunction  with  the 
τοτε μεν εμεινεν a ω ην τοπω  b  Initial  corrector  altered  this  then indeed He remained a which He was in the place  following relative pronoun ω, 
δυο ημερας 7ειτα μετα τουτο λε  to τοις by indicating αυ was to  two days. 7Then after this, He  to give εν ω meaning where. 
γει αυτοις∙b αγωμεν εις την Ϊου  be  omitted  with  dots  above  says to themb, “Let us go into the Yahuw‐  b Alteration  translates  as  to 
δαιαν παλιν, 8λεγουσιν αυτω  the letters. Added insert mark  dea again.” 8They say to Him  the adherents. Makes it more 
οι μαθηται Ραββει νυν εζητου̅ ̅  points  to  the  right  margin,  the adherents, “Rabbi, now they were seeking after  specific as to whom Yahushua 
σε λϊθασαι οι Ϊουδαιοι και πα  containing μαθηταις.  You to stone the Yahuwdean authorities, yet ag‐  is speaking. 
λιν ϋπαγεις εκει 9απεκριθη ΙΣ  ain You go off there?” 9Responded Yahushua, 
ουχι δωδεκα ωραι εισιν της η  “Not twelve hours exist in the d‐ 
μερας εαν τις περιπατη εν τη  ay? If someone may walk about in the 
ημερα ου προσκοπτει οτι το  daylight, not does he stumble, because the 
φως του κοσμου τουτου βλε  light of the world this he perc‐ 
πει∙ 10εαν δε τις περιπατη εν τη  eives. 10If however someone may walk about in the 
νυκτι προσκοπτει οτι το φως ›  night, he stumbles because the light 
ουκ εστιν εν αυτω∙ 11ταυτα ει ›  not exists with Him.” 11These He 
πεν και μετα τουτο λεγει αυ  said, and after this He said to 
τοις Λαζαρος ο φιλος ημων  them, “‘El’azar, the friend our, 
κεκοιμηται∙ αλʼλα πορευομαι  has fallen asleep. Notwithstanding, I travel 
ϊνα εξυπνισω αυτον∙ 12ειπαν ου̅ ̅  in order that I may wake up him.” 12Said therefore 

   
Verso  Yahuchanon 11:12a‐19a   Front Side of Leaf 38  Yahuchanon 11:12a‐19a 
 
ΟϚ  76 
a Scribe 
οι μαθηται αυτω ΚΕ ει κεκοιμηται  amended  to  του  the adherents to Him, “Master, if he has fallen asleep,  a Scribe’s  eye  seems  to  have 

σωθησεται∙ 13ειρηκει δε ο ΙΣ περι  θανατου  by  putting  slashes  he shall be well.” 13Had been speaking however the Yahushua about  skipped  from  one  περι  to  the 
της κοιμησεωςa αυτου∙ εκεινοι  through  the  letters  of  της  the sleepinga his; those ones  other, and so had to go back and 
δε εδοξαν οτι περι της κοιμησε  κοιμησεως,  and  writting  του  however supposed that concerning the sleep‐  correct  it.  Correction  translates 
ως του ϋπνου λεγει∙ 14τοτε ουν  θανατου superlinearly.  ing of sleep He spoke. 14Then therefore  as the death. 
ειπεν αυτοις ΙΣ παρρησια Λαζα  told them Yahushua plainly, “‘El’aza‐ 
ρος απεθανεν 15και χαιρω δι ϋ  r has died. 15And I rejoice because of 
μας ϊνα πιστευσηται οτι ουκ ημη̅ ̅  you all, in order that you all shall trust, that not we existed 
εκει αλʼλα αγωμεν προς αυτο̅ ̅  there. Notwithstanding, we go towards him.” 
16ειπεν ουν Θωμας ο λεγομενος  16Said therefore Ta’owm, the one named 
b Scribe appears to have skipped 
Διδυμος τοις συνμαθηταις α  Didymus, to the fellow adherents, “Let’s 
γωμεν και ημεις ϊνα αποθα  b Scribe  altered  this  to  ευρεν  go also us, in order that we may  (again)  to  the  ending  of  αυτον, 
νωμεν μετ αυτου∙ 17ελθων ου̅ ̅  perish with Him.” 17Having appeared therefore  and so wrote that after ευρ, but 
by  putting  a  line  through  the  then  noticed  the  error  and 
ο ΙΣ ευρονb αυτον ηδη τεσσαρα  the Yahushua, they discoveredb Him already four 
middle of the ο to turn it into  amended it. Though in this case, 
ημερας εν τω μνημειω εχον  days in the tomb had acq‐ 
ε.  original  reading  makes  sense  as 
τα∙ 18ην δε η Βηθανια εγʼγυς τω̅ ̅  uired. 18Was now the Baiyth‐’Aniy near to 
Ιεροσολυμων∙ ως απο στα  Yarushalaiym, about from sta‐  well.  Emendation  gives  He 
διων δεκαπεντε 19πολʼλοι δε  dia fifteen. 19Numerous so  discovered. 
εκ των Ϊουδαιων εληλυθεισ[αν  of the Yahuwdeans had appeared 
 
 

Verso  Yahuchanon 11:19b‐27a   Front Side of Leaf 39  Yahuchanon 11:19b‐27a 


 
ΟΖ  77 

προ]ς την Μαρθαν και Μαριαμ ϊνα πα  towards the Martha and Miriam, in order that they 
ρα]μυθησωνται αυτας περι του α ›  may console them concerning the br‐ 
δε]λφου∙ 20η ουν Μαρθα∙ ως ηκουσεν ο  other. 20The therefore Martha, when hearing th‐  a Changes  this  to  the  more 

τι] ΙΣ ερχεται ϋπηντησεν αυτω μα  at Yahushua had appeared, went to meet Him. Mi‐  common  designation  for 


a Scribe modified this to ΙΝ by 
ρια] δε εν τω οικω εαυτης εκαθε  riam however in the house her she was  Yahushua  in  Yahuchanon 
ζετ]ο∙ 21ειπεν ουν η Μαρθα προς τον ΚΝa  scraping off the up and down  sitting. 21Said therefore the Martha towards the Mastera,  (‘Yahushua’  being  used  244 
ΚΕ] ει ης ωδε ο αδελφος μου ουκ α̅ ̅  lines of the Κ to turn it into Ι.  “Master, if You had been here, the brother my not would  times;  ‘Master’  45  times). 
απ]εθανεν∙ 22αλʼλα και νυν οιδα οτι  have died. 22Notwithstanding, even now I recognise that  Both  refer  to  the  same 
οσα] αν αιτησης τον θεον δωσι σοι ο ΘΣ  everything that You may request the God, He shall grant to You the God.”  person,  albeit  one  is  a  title, 
23λε]γει αυτη ο ΙΣ∙ αναστησεται ο α  23Says to her the Yahushua, “Shall be raised up the b‐ 
the other a name. 
δε]λφος σου 24λεγει αυτω η Μαρθα∙ οι  rother your.” 24Says to Him the Martha, “I reco‐ 
δα] οτι αναστησεται εν τη αναστασει  gnise that He shall be raised up on the raising up 
εν] τη εσχατη ημερα∙ 25ειπεν αυτη ›  on the final day.” 25Said to her 
ΙΣ ε]γω ειμι η αναστασις και η ζω  Yahushua, “I Myself exist as the raising up and the li‐ 
η ο] πιστευων εις εμε καν αποθα ›  fe; the one trusting into Me also shall not 
νη] ζησεται∙ 26και πας ο ζων και πισ  perish; they shall live. 26And all the living and placing 
τε]υων εις εμε ου μη αποθανη    trust into Me, never shall perish   
εις τ]ον αιωνα πιστευεις τουτο 27λεγι  for eternity. You put trust in this?” 27She says 

Recto  Yahuchanon 11:27a‐31b   Reverse Side of Leaf 39  Yahuchanon 11:27a‐31b 


 
ΟΗ  78 

αυτω ναι ΚΕ πιστευω∙ εγω πε  to Him, “Yes, Master. I trust. I have 
πιστευκα οτι συ ει ο ΧΣ ο ϋϊος του  trusted in the fact that You exist as the Anointed One, the Son of  a The  original  reading  makes 
ΘΥ ο εις τον κοσμον ερχομενος  God, the One into the world coming.” 
28και ταυτα ειπουσα απηλθεν κα[ι  28And these having said, she went out an[d  no sense in the context, as its 
feminine  and  in  the  genitive 
εφωνησεν › Μαριαν την αδελ  called out to Miriam, the sis‐ 
case.  Seems  that  the  scribe 
φην αυτης λαθρα∙ ειπασα οτι ο δι  a Altered  by  the  initial  ter her privately, having said that, “The Te‐ 
was  influenced  either  by  the 
δασκαλος παρεστιν και φωνι σ[ε  corrector  to  εκεινη  δε,  who  acher has arrived, and calls y[ou.” 
29εκεινηςa ως ηκουσεν εγειρετα[ι  29Of that onea, when hearing, got u[p  several  uses  of  words  ending 
changed  ς  to  δ  and  added  ε  in ‐ης, or by the ‐ς after ω, and 
ταχυ και ερχεται προς αυτον 30ου  superlinearly.  quickly and appeared towards Him. 30Not 
reading  ahead  accidentally. 
πω δε ΙΣ εληλυθει εις την κω  yet however Yahushua had come into the vill‐ 
Corrected  reading  gives  That 
μην∙ αλʼλα ην ετι επι τω τοπω  age, notwithstanding He was still upon the place 
one however. 
οπου ϋπηντησεν αυτω η Μαρθα  where had encountered Him the Martha. 
31οι ουν Ϊουδαιοι οι οντες μετ αυ  31The therefore Yahuwdeans, those being with h‐ 

της εν τη οικια∙ και παραμυθου  er in the house, and were comfort‐ 
μενοι αυτην ϊδοντες την Μαρι  ting her, seeing the Miri‐ 
αν οτι ανεστη ταχεως ϗ εξηλθε̅ ̅  am, that she had stood up quickly and had departed, 
ηκολουθησαν αυτη λεγοντες  they followed after her, saying 

Recto  Yahuchanon 11:31b‐37b   Reverse Side of Leaf 40  Yahuchanon 11:31b‐37b 


 
ΟΘ  a Amended to Μαριαμ by the scribe who 
79  a As  a  foreign  name,  Μαρια,  when  used  before  a 

inserted a superlinear μ.  word  starting  with  a  vowel,  a  final  consonant  is 


οτι ϋπαγει εις το μνημειον ϊνα  b Initial  corrector  altered  this  to  that ‘She departs towards the tomb, in order that  usually included in Greek. The scribe has corrected 
κλαυση εκει∙ 32η ουν Μαριαa ως ηλ  εταραχθη, by scraping away all the letters  she may weep there.” 32The therefore Miriama, when app‐  the mistake. Means the same. 
θεν οπου ην ΙΣ και ϊδουσα αυ  after ε, and writing ταραχθη over βρειμη.  earing where was Yahushua, and having seen Hi‐  b Despite the itacism (ει for ι), the original reading 

τον επεσεν αυτου εις τους πο ›  c Initial  corrector  changed  this  to  ως  m, she fell His towards the fe‐  was fine. Alteration is possibly a harmonisation to 


δας λεγουσα ΚΕ∙ ει ης ωδε ουκ α̅ ̅  εμβριμωμενος,  who  scraped  away  και  et saying, “Master, if You existed here, not would  John 13:21. Gives was troubled. 
μου απεθανεν ο αδελφος∙ 33ϊ̅ς̅ ου̅ ̅  εταραξεν  εαυ,  wrote  ως  εμβριμωμενος  my had died the brother.” 33Yahushua therefore,  c As above note, original reading was fine. Change 

ως ειδεν αυτην κλαιουσαν∙ ϗ  over it, and indicated the omission of τον  when He saw her weeping, and  gives a slightly less forceful response of Yahushua, 


τους συνεληλυθοτας συν αυτη Ϊ  with dots and parenthesis.  those having arrived together with her Yah‐  meaning as being deeply moved. 
ουδαιους κλαιοντας∙ εβρειμη  d Scribe added ΚΕ superlinearly.  uwdeans weeping, He was indig‐  d Adds Master. 

σατοb τω ΠΝΙ και εταραξεν εαυ  e Scribe inserted a superlinear ϗ.  nantb in the Spirit, and was troubled Him‐  e Adds and. 

τονc 34και ειπεν που τεθικαται αυ  f Uncorrected error for εδακρυσεν  selfc. 34Then He said, “Where have you all placed h‐  f Misspelling is no known Greek word. Would mean 

τον λεγουσιν αυτω d ερχου e ειδε  g Scribe  added  ο  between  these  two  im?” They said to Him, “d Come, e see.”  wept. 


35εδρακυσενf g ΙΣ 36ελεγον ουν οι Ϊου  35………….f g Yahushua. 36Were saying therefore the Yahuw‐ 
words.  g Adds the. 
δαιοι ειδε πως εφιλει αυτον 37τι      deans, “Look at how He loved him.” 37Certain   
νες δε ειπον εξ αυτων ουκ εδυ  ones however said out of them, “Not was cap‐ 
νατο ουτος ο ανοιξας τους οφθαλ  able this One, Who opened the ey‐ 
μους του τυφλου ποιησαι ϊνα ϗ  es of the blind, to make it in order that also 

Verso  Yahuchanon 11:37b‐43a   Front Side of Leaf 40  Yahuchanon 11:37b‐43a 


 
Π  80 

ουτος μη αποθανη∙ 38ΙΣ ουν ›  The certain one not may have died?” 36Yahushua therefore, 
παλιν εμβριμωμενος εν εαυ  a Uncorrected error for εαυτω. 
again being deeply moved within …..  a Clear 
to  see  what  the  scribe 
αυτωa ερχεται εις το μνημειον  …..a, He came to the sepulchre. 
meant. Would mean Himself. 
ην δε σπηλαιον και λιθος επε ›  It was now a cave, and a stone was 
κειτο επ αυτω∙ 39λεγει ο ΙΣ αραται  laid upon it. 39Said the Yahushua, “Remove  b Spelling  mistake  is  no  known 
τον λιθον λεγει αυτω η αδελφη  b Scribe added a superlinear τη to  the stone.” Said to Him the sister  Greek  word.  Correction  gives  the 
του τετελευκοτοςb Μαρθα∙ ηδη  amend this to τετελευτηκοτος.  of the ………….b Martha, “Already  dead one. 
οζει τεταρταιος γαρ εστιν∙ 40λεγιc  c An  ε  inserted  superlinearly  by  he smells, fourth day for it exists.” 40Saysc  c Scribe  actually  noticed  the 
αυτη ΙΣ ουκ ειπον σοι εαν πιστευ  the scribe changes this to λεγει.  to her Yahushua, “Not I said to you, ‘If you may  itacism!  Happens  few  and  far 
σης οψη την δοξαν του ΘΥ∙ 41ηρα̅ ̅  trust, you shall see the glory of God’? 41You all take away  between. Mere spelling correction. 
ουν τον λιθον ο δε ΙΣ ηρεν τους ο  d Insert mark added by the initial  therefore the stone.” The then Yahushua lifted up the e‐  d Inserts His. Adds little to the text. 

φθαλμους d ανω και ειπεν ΠΕΡ  corrector  points  to  the  left  yes d above, and said, “Father,  e One 


ευχαριστω σοι οτι ηκουσας μου  margin containing αυτου.  I give thanks to You because You have attended to Me,  of  the  numerous  places  in 
42εγω δε ηδειν οτι παντοταιe μου  e Uncorrected παντοτε.  42I however have recognised that alwayse Me  P66 where the scribe has mixed αι 
ακουεις∙ αλʼλα δια τον οχλον το̅ ̅  You attend to. Notwithstanding, for the sake of the crowd the  and  ε.  Error  is  easily  spotted  and 
περιεστωτα ειπον∙ ϊνα πιστευ  having stood around I said this, in order they may  understood. 
σωσιν οτι συ με απεστειλας∙ 43ϗ  trust the fact that You Me dispatched.” 43And 

Verso  Yahuchanon 11:43a‐47b   Front Side of Leaf 41  Yahuchanon 11:43a‐47b 


 
ΠΑ  81 

ταυτα ειπων φωνη μεγαλη  these having said, in a sound great  a The  preposition  is  necessary  here  to 

εκραυγασεν∙ Λαζαρε δευρο ε  a Scribe  inserted  προς  here   He cried out, “‘El’azar, Come out‐  make sense of the sentence. Omission 


ξω∙ 44εξηλθεν ο τεθνηκως δε  superlinearly.  side!” 44Came out the dead one, hav‐  likely due to the endings of the words 
δεμενος τους ποδας και τας  b Initial  corrector  altered  this  ing been bound the feet and the  in ‐ς. Means with. 
χειρας κηριαις∙ και η οψις αυ ›  to  οσα  εποιησεν,  by  first  hands with bandages, and the face h‐  b Original reading makes sense (as just 

του σουδαριω περιεδεδετο ›  writing an ο in the left margin,  is with a facecloth having been wrapped around.  one miracle has been performed), but 


λεγει αυτοις ο ΙΣ λυσαται αυτον ›  converting the original ο to σ,  Says to them the Yahushua, “Untie him,  the  initial  corrector  probably  noticed 
και αφεται αυτον ϋπαγεινʼ 45πολ  scraping  away  the  ε  and  and permit him to leave.” 45Nume‐  the plural used in v46 (α εποιησεν), and 
λοι ουν εκ των Ϊουδαιων οι ελ  writing  α  over  it,  with  a  rous therefore out of the Yahuwdeans, those that  harmonised  the  words  here  to  the 
θοντες a την Μαριαν εωρακοτες  slightly  raised  ε  added  in  the  had come a the Miriam, having seen  exact  same  seen  in  John  4:45.  Gives 
ο εποιησενb επιστευσαν εις αυ ›  extra space between α and π.  what He accomplishedb placed trust into H‐  everything that. 
τον∙ 46τινες δε εξ αυτων απηλ    im. 46Certain ones however out of them went   
θαν προς τους Φαρισαιους και  away towards the Pharisees, and 
ειπαν αυτοις α εποιησεν ΙΣ∙ 47συ  told them what things had accomplished Yahushua. 47Gath‐ 
νηγαγον ουν οι αρχιερεις και  ered together therefore the chief priests and 
οι Φαρισαιοι συνεδριον∙ και ελε  the Phraisees a council, and they 
γον∙ τι ποιουμεν οτι ουτος ο  were saying, “What are we to do, because this One the 

Recto  Yahuchanon 11:47b‐52a   Reverse Side of Leaf 41  Yahuchanon 11:47b‐52a 


 
ΠΒ  82 

ΑΝΟΣ πολλα ποιει σημεια∙ 48εαν α  human numerous He accomplishes signs? 48If we 
φωμεν αυτον ουτως › παν ›  permit Him in this way, every‐ 
τες πιστευσωσιν εις αυτον ϗ  one may place trust into Him, and 
a Amends the neuter definite article to the 
ελευσονται οι Ρωμαιοι και α  shall arrive the Romans, and th‐ 
a Amended  to  τον  by  the  scribe 
ρουσιν ημων και τοa τοπον ϗ  ey shall remove our both thea place and  correct  masculine  one.  No  change  of 
το εθνοςʼ 49εις δε εξ αυτων Κα  who added ν superlinearly.  the nation!” 49One however out of them, Ka‐  meaning. 
ϊαφας αρχιερευς ων του ενιαυ  iaphas, chief priest being of the ye‐ 
του εκεινου ειπεν αυτοις∙ ϋ  ar that said to them, “You 
μεις ουκ οιδαται ουδεν 50ουδε  all not recognise anything. 50Nor 
λογιζεσθαι∙ οτι συμφερει ϋμι̅ ̅  b Scribe included ϊνα here, first by  you all consider, that will be beneficial for you all  b The  conjunction  is  needed  here;  makes 
b εις  ΑΝΟΣ αποθανη ϋπερ του λα  b one human may die on behalf of the peo‐ 
writing ϊ in the left hand margin,  little sense without it. Means in order that. 
ου και μη ολον το εθνος απο  then writing να superlinearly.  ple, and not whole the nation to be  c Before  certain  stressed  or  vowel‐groups, 

ληται∙ 51τουτο δε αφ εαυτου∙  c A superlinear α included by the  destroyed.” 51This however from himself  the conjunction αλλα drops its final α; here 


ουκ ειπεν∙ αλλc αρχιερευς ων  scribe modifies this to αλλα.  not he said, notwithstandingc chief priest being  however, is not one of those times. Clear to 
του ενιαυτου επροφητευσε̅ ̅  of the year he prophesied  see as to how the scribe missed writing the 
οτι ημελλεν ΙΣ αποθνησκειν  the fact that was about Yahushua to perish  two α’s together. Spelling correction gives 
ϋπερ του εθνους∙ 52και ουχ ϋπερ  on behalf of the nation. 52And not on behalf of  no change of meaning. 

Recto  Yahuchanon 11:52a‐56a   Reverse Side of Leaf 42  Yahuchanon 11:52a‐56a 


     
ΠΓ  83 

του εθνους μονον∙ αλʼλ ινα ϗ ›  the nation only, notwithstanding in order that also 
τα τεκνα του ΘΥ τα εσκορπισμε  the children of God, those having been scatt‐ 
να συναγαγη εις εν:  ered, may be gathered together into one. 
53απ εκινης ουν της ημερας εβου  53From that therefore the day, they  

λευσαντο ϊνα αποκτινωσιν αυ  resolved in order they may kill H‐ 
τον 54ο δε ΙΣ ουκετι παρρησια πε  im. 54The however Yahushua no longer boldley wal‐ 
ριεπατει εν τοις Ϊουδαιοις αλ  ked about within the Yahuwdea, notwith‐ 
λα απηλθεν εκειθεν εις την ›  standing He withdrew from there into the 
χωραν εγʼγυς της ερημου Ε ›  region near of the desert, E‐ 
φραιμʼ λεγουμενην a∙ και ε ›  a Scribe  included  πολιν    phraim being called a. And th‐  a An  object  is  needed  for  as  to  what  is 

κει εμινενb μετα των μαθητω̅ ̅  superlinearly.  ere He remainedb with the adherents.  called ‘Ephraim’. Restores a city. 


55
ην δε εγʼγυς το Πασχα των Ϊου  b
 Altered  by  the  scribe  to  55
Was now near the Passover of the Yahuw‐  b
 Disregarding the itacism (ι for ει, again), 
δαιων και ανεβησαν πολʼλοι  διετριβεν,  who  scrapped  deans, and were ascending numerous ones  original  reading  was  fine.  Alteration 
εις Ϊεροσολυμα εκ της χωρας ›  away  εμινεν  and  wrote  into Yarushalaiym out of the countryside  harmonises the text to the similar phrase 
προ του Πασχα ϊνα αγνισωσιν  διετριβεν over it.  before the Passover in order that they may purify  in John 3:22. Means He spent time. 
εαυτους 56εζητουν ουν τον ΙΝ  themselves. 56They were seeking therefore the Yahushua 

Verso  Yahuchanon 11:56a‐12:3a   Front Side of Leaf 42  Yahuchanon 11:56a‐12:3a 


 
ΠΔ  84 

και ελεγον μετ αλληλων ε̅ ̅  and were saying with one another in 
τω ϊερω εστηκοτες∙ τι δοκϊ  the Temple standing, “What suppose 
ϋμειν οτι ου μη ελθη εις την  you all? That never He shall come into the 
εορτην∙ 57δεδωκεισαν δε  festival?” 57Had given now  a Hard  to  account  for  why  the  scribe 
οι αρχιερεις και οι Φαρισαιοι  the chief priests and the Pharisees  originally  wrote  πεντε,  and  then 
εντολην ϊνα εαν τις γνω  a command, in order that if anyone may know  immediately  corrected  it  to  εξ  (six); 
που εστιν μηνυση › οπως πι  a Scribe  amended  this  to  εξ,  by  where He existed, they may report it, so that they  possibly  was  expecting  five  as  it’s  the 
ασωσιν αυτον 12:1ο ουν ΙΣ προ (πε̅ ̅)  indicating the deletion of πε̅ ̅ with  may seize Him. 12:1The therefore Yahushua before (fi‐)  more  common  number  in  the  NT  (38  vs 
τεa ημερων του Πασχα ηλθε̅ ̅  dots  above  the  letters  and  vea days of the Passover, He came  13)?  Or  possibly  thought  that  it  was 
εις Βηθανιαν∙ οπου ην Λαζα  parentheses,  and  then  scrapped  into Bayith‐‘Aniy (where was ‘El’az‐  talking  about  πεντηκοστη  (Pentecost)? 
ρος ο τεθνηκως ον ηγειρεν  away τε and wrote εξ over it.  ar, the dead one whom raised  Either way, corrected reading means six. 
εκ νεκρων ΙΣ 2εποιησεν b αυτω  b A superlinear ουν was added by  out of dead Yahushua). 2He made b for Him  b Inserts therefore. Needn’t be included. 
δειπνον εκει∙ και Μαρθα διη  the initial corrector.  a supper there, and Martha was  c Whilst  the  verb  can  be  ellipted,  it’s 
κονει ο δε Λαζαρος εις c εκ των ›  c Scribe included ην superlinearly.  serving. The however ‘El’azar one c out of those  common to Yahuchanon style to have it. 
ανακειμενων συν αυτωʼ 3η ου̅ ̅  reclining together with Him. 3The therefore  Gives was. 
Μαρια λαβουσα λειτραν μυ  Miriam, having taken a pound of per‐ 

Verso  Yahuchanon 12:3b‐7a   Front Side of Leaf 43  Yahuchanon 12:3b‐7a 


  a Adds 
ΠΕ  85  nard  to  the  text.  Not  exactly 
a Initial 
necessary,  though  evident  as  to  how  the 
corrector  added  original scribe omitted it (μυρου ναρδου). 
ρου a πιστικης πολυτιμου ηλει  ναρδου superlinearly.  fume a unadulterated very expensive, she anoi‐ 
b Changes  this  from  plural  to  singular  ‐  was 
ψεν τους ποδας του ΙΥ και ε  nted the feet of Yahushua, and w‐ 
ξεμαξεν ταις θριξιν αυτης  iped with the hair her  filled ‐ which affects the understanding of the 
b Initial corrector amended this 
τους ποδας αυτου∙ η δε οικια  the feet His. The and household  previous  word;  it  was  the  house,  not  the 
to  επληρωθη,  by  scrapping  off  household that was filled with the smell. 
επληρουτοb εκ της οσμης του  were filledb out of the aroma of the 
ουτο  and  writing  ωθη  in  its  c Though  original  reading  is  a  known  Greek 
μυρου∙ 4λεγει δε ϊουδας ο ϊσκα  perfume. 4Said however Yahuwdah the one of Qa‐ 
place.  word, it makes no sense here. Clearly seen as 
ριωτης εις των μαθητων αυτου  riyowth, one of the adherents His, 
ο μελʼλων αυτον παραδιδοναι  c Scribe altered this to τουτο by 
the one about Him to betray,  to  how  a  mistake  was  made.  Emendation 
5δια τι ουτοc το μυρον ουκ επρα 
adding τ superlinearly.  5“Because of what she was sentc the perfume not was  gives this. 
θη τριακοσιων δηναριων ›      sold for three hundred denarii,   
και εδοθη πτωχοις∙ 6ειπεν δε  and granted to the poor?” 6Said but 
τουτο ουχ οτι περι των πτω ›  this one, not because about the po‐ 
χων εμελεν αυτω∙ αλʼλ οτι  or was it a concern for him, notwithstanding because 
κλεπτης ην και το γλωσσοκο  a thief he was, and the money  
μον ειχεν∙ και τα βαλλομε  box he held, and the depos‐ 
να εβασταζεν 7ειπεν ουν ο ›  its he pilfered. 7Said therefore the 

Recto  Yahuchanon 12:7a‐12a   Reverse Side of Leaf 43  Yahuchanon 12:7a‐12a 


 
ΠϚ  86 
a Though  a  known  Greek  word, 
ΙΣ αφες αυτην ϊνα εις την ημε  Yahushua, “Leave in peace her; in order that for the d‐  has  very  little  sense  here. 
ραν του ενταφιασμου μου τη  a Scribe  altered  this  to  πτωχους  ay of the burial My she  Correction gives poor for. 
b Inserts the. 
ρηση αυτο∙ 8τους πτωa παντοτε  γαρ  by  writing  χους  γαρ  may protect it. 8The you flewa always 
c Inserts  the.  In conjunction  with 
εχεται μεθ εαυτων εμε δε ου  superlinearly.  you all will have with yourselves; Me on the other hand not 
παντοται εχεται∙ 9εγνω ουν  b Scribe  wrote  ο  in  the  left  always you all will have.” 9Were knowing therefore  the  above,  changes  this  from  an 
b οχλος c πολυς των Ϊουδαιων  margin.  b multitude c large of the Yahuwdeans  indirect reference to a direct one 
οτι εκει εστιν∙ και ηλθον ου δι  c Scribe added ο superlinearly. 
that there He exists, and they came not beca‐  (the  large  multitude).  Could 
α τον ΙΝ μονον αλλ ινα και το̅ ̅  d A  superlinear  ζαρ  included  by  use of the Yahushua only, notwithstanding in order that also the  remain as indefinite. 
d Evident  mistake.  Emendation 
Λαονd ϊδωσιν ον ηγιρεν εκ νε  the  scribe  amends  this  to  Laond they may see, whom He raised out of de‐ 
κρων∙ 10εβουλευσαντο δε οι  Λαζαρον.  ad. 10Planned however the  restores ‘Eliazer. 
e Inserts the. Alters the following 
αρχιερεις ϊνα και τον Λαζα  chief priests, in order that also the ‘El’az‐ 
ρον αποκτεινωσιν∙ 11οτι πολ  ar they may kill, 11because nume‐  adjective to an attributive rather 
λοι δι αυτον των Ϊουδαιων  rous because of Him of the Yahuwdeans  than predicate position (from the 
επιστευσαν εις τον ΙΝ∙ 12τη επαυ  placed trust into the Yahushua. 12On the day  multitude  that  was  large  to  the 
 Scribe inserted ο superlinearly. 
e
large multitude.) Addition is more 
ριον ο οχλος e πολυς ο ελθων ›  after, the multitude e large, the one which appeared 
Yahuchanon writing style. 
 

Recto  Yahuchanon 12:12b‐16a   Reverse Side of Leaf 44  Yahuchanon 12:12b‐16a 


     
ΠΖ  87 

εις την εορτην ακουσαντες οτι  for the festival, they attended to the fact that 
ερχεται ο ΙΣ εις Ιεροσολυμαʼ 13ελα  was coming the Yahushua into Yarushalaiym. 13They 
βαν τα βαλϊα των φοινικων ›  took the branches of the palm trees, 
και εξηλθον εις ϋπαντησιν αυ  and they came out to meet Hi‐ 
τωʼ και εκραυγασαν λεγοντες  m, and they were clamouring, saying, 
Ωσαννα∙ ευλογημενος ο ερχο  “Hosanna! Thought well of is the one appe‐ 
μενος εν ονοματι ΚΥ ο βασι  aring in the name of Yahuweh, the Ki‐ 
λευς του Ϊσραηλ:  ng of Yisra’el!” 
14ευρων δε ο ΙΣ οναριον › εκαθισε̅ ̅  14Discovered so the Yahushua a young donkey, He sat down 

επ αυτο∙ καθως εστιν γεγραμ ›  upon it, exactly as it exists as having  
μενον 15μη φοβου θυγατηρ Σει ›    been written, 15“Not be afraid, daughter of Tsi‐  a Original reading is the incorrect genitive 

ων∙ ϊδου ο βασιλευς σου ερχε  a Scribe scrapped away υ and wrote  yon. Behold, the King your app‐  case,  probably  by  homoeoteleuton 


ται καθημενος επι πωλουa ο ›  ν  in  its  place  to  change  this  to  ears, sitting down upon a foala of a  (πωλου  ονου).  Correction  restores  the 
νου∙ 16ταυτα ουκ εγνωσαν οι ›  πωλον.  donkey!” 16These did not understand the  proper accusative case. 
μαθηται αυτου το πρωτον∙ αλ  b Scribe added ο in the space here.  adherents His to begin with; notwith‐  b Includes  the.  Can  be  omitted,  and  no 

λ οτε εδοξασθη b ΙΣ∙ c εμνησθησα̅ ̅  c Scribe included a superlinear τοτε.  standing, when was glorified b Yahushua, c they recollected  change of meaning. 


c Inserts then. Could be omitted. 

Verso  Yahuchanon 12:16b‐21a   Front Side of Leaf 44  Yahuchanon 12:16b‐21a 


 
ΠΗ  88 
a Scribe inserted a superlinear  a Whilst  being  known  Greek  words,  the 

οτι ταυτα η ενa αυτω γεγραμμε  ν and modified ν to π to turn  that these the ina Him had been writ‐  original  reading  makes  little  sense. 


να∙ και ταυτα εποιησαν αυτω∙  this into ην επ.  en, and these were done to Him.  Correction gives had upon. 
17εμαρτυρει ουν ο οχλος ο ων  17Were testifying therefore the multitude the existing  b Due to itacism, the scribe’s misspelling 

μετ αυτου οτιb τον Λαζαρον  b Uncorrected error for οτε.  with Him thatb the ‘El’azar   gives  a  somewhat  understandable 


εφωνησεν εκ του μνημει  He called out of the sepulch‐  sentence.  However,  the  itacism  is 
ου∙ και ηγειρεν αυτον εκ νε  re and raised him out of the de‐  notable,  and  if  had  been  amended 
c Initial 
corrector  added  ϗ 
κρων 18δια τουτο c ϋπηντησεν  ad. 18Because of this, c came to meet  would’ve given the more sensible when. 
superlinearly.  c Can be omitted, but insertion gives also. 
αυτω ο οχλος∙ οτι ηκουσαν αυ  Him the multitude, because they heard Hi‐ 
τον τουτο πεποιηκεναι το  m this had accomplished the 
d A 
σημιον∙ 19οι ουν Φαρισαιοι ει  d Changed  to  εαυτους  by  the  sign. 19The therefore Phrarisees sa‐  development  in  Greek  was  the 
παν προς αυτουςd θεωριτε οτι  id towards themselvesd, “You all observe that  increased  use  of  the  normal  personal 
scribe adding a superlinear ε. 
ουκ ωφελιται ουδεν ϊδε ο  not are any of you gaining anything. Look! The  pronoun  (αυτος)  to  give  a  reflexive 
κοσμος οπισω αυτου απηλθε̅ ̅  world after Him has departed!”  meaning,  superseding  the  use  of  the 
20ησαν δε Ελληνες τινες εκ τω̅ ̅  20Were now Greeks certain out of those  normal  reflexive  pronouns.  As  such,  the 
αναβαινοντων ϊνα προσ ›  ascending in order to give  original  reading  could  be  seen  as  a 
κυνησωσιν εν τη εορτη 21ουτοι  homage at the festival. 21These  manifestation of this later development. 
ουν προσηλθον Φιλιππω  therefore came toward Philippos,  Alteration gives the definite reflexive, but 
  no change of meaning. 
 

Verso  Yahuchanon 12:21a‐25a   Front Side of Leaf 45  Yahuchanon 12:21a‐25a 


 
ΠΘ  89 

τω απο Βηδʼσαϊδα της Γαλιλαι ›  the one from Bayith’Tsayda of Galiyl‐  a Original reading  makes  sense,  so  the 


ας∙ και ηρωτων αυτον λεγον  ah, and they asked Him, say‐ 
deletion is not a correction of a mistake. 
τεςʼ ΚΕ θελομεν τον ΙΝ ϊδειν  ing, “Sir, we want the Yahushua to see”. 
22ερχεται ο Φιλιππος και λεγει τω  a Indicated  As  several  later  manuscripts  have  the 
for  deletion  with  22Went the Philippos and he told the 
same  or  similar  reading,  the  deletion 
Ανδρεα∙ και παλιν οa Ανδρεας  dots  and  parentheses  above  Andreas. And again thea Andreas 
must be due to a different exemplar that 
δε και∙ ο Φιλιππος λεγουσιν  the letters.  then and the Philippos told 
the  scribe  or  correctors  used  to  correct 
τω ΙΥ∙ 23ο δε ΙΣ αποκρινεται αυ  the Yahushua. 23The however Yahushua replied to 
the original writing of the manuscript. 
τοις λεγων∙ εληλιυθεν η ωρα  them, saying, “Has come the hour 
ϊνα δοξασθη ο ΥΣ του ΑΝΟΥ ›  in order that may be glorified the Son of Man. 
24αμην αμην λεγω ϋμειν εαν    24Certainly, certainly I say to you all, un‐ 
 
μη ο κοκκος του σιτου πεσων  less the grain of wheat falls 
εις την γην αποθανη αυτος μο  into the earth, may perish him on 
νος μενει∙ εαν δε αποθανη ›  ly He remains. If however He may perish, 
πολυν καρπον φερει∙ 25ο φιλω̅ ̅› ̅  numerous fruits He will bear. 25The one cherishing 
την ψυχην∙ αυτου απολλυει ›  the soul his will be deprived 
αυτην∙ και ο μισων την ψυχη̅ ̅  of it, yet the one despising the soul 

Recto  Yahuchanon 12:25b‐29b   Reverse Side of Leaf 45  Yahuchanon 12:25b‐29b 


 
ϙ̅  90  a Scribe wrote the same thing 

again  when  skipping 


αυτου εν τω κοσμω τουτω εις ζω  a Deletion indicated by diagonal  his in the world this on behalf of li‐  backwards.  Deletion 
ην αιωνιον φυλαξει αυτην∙ 26εα̅ ̅  fe eternal he shall guard it. 26If  necessary. 
slashes through the letters. 
εμοι τις διακονη εμοι τις δια  b Scribe altered this to εστε, by  Me someone may serve Me someone may  b The  insertion  can  be 
κονηa εμοι ακολουθιτω και ο ›  servea, Me He must follow after, and wher‐  translated  in  two  different 
first  scrapping  off  ιν,  and  then 
που εγω ειμι εκει και ο διακονος  ever I exist, there also the servant  ways:  is  it  the  plural,  present 
writing ε superlinearly. 
ο εμος εστινb εαν c τις εμοι δια  c Scribe added a superlinear δε.  the Mine existsb. If c someone Me may  form,  and  therefore  means 
κονη τιμησει αυτον ο ΠΗΡʼ d 27νυν  d Initial  corrector  wrote  μου  serve, shall honour him the Father. d 27Now  they  exist;  or  is  it  an  itacism 
η ψυχη μου τεταρακται∙ και τι  the soul My has been disturbed. So what  mistake  for  εσται,  and  is  the 
vertically in the space here. 
ειπω ΠΕΡ σωσον με εκ της ω  shall I say? ‘Father, deliver Me out of the h‐  singular, future form meaning 
 
ρας ταυτης αλʼλα δια τουτο ηλθο̅ ̅  our this?’, notwithstanding because of this I have appeared  he  shall  exist?  As  the  verb  is 
εις την ωραν ταυτην∙ 28ΠΕΡ δο  for the hour this. 28Father, glo‐  corresponding to the previous 
ξασον σου το ονομα ηλθεν  rify Your the name.” Appeared  singular  noun  διακονος,  the 
ουν φωνη εκ του ουρανου ϗ  then a sound out of the heaven, “Both  latter fits better. 
εδοξασα∙ και παλιν δοξα  I have glorified it, and again I shall glor‐  c Inserts  however.  Could  be 
σω∙ 29ο ουν οχλος ο εστως∙ και  ify it.” 29The then the crowd the having stood, and  left out. 
ακουσας ελεγον βροντην  having attended to were saying, “Thunder  d Adds My. Could be omitted. 

Recto  Yahuchanon 12:29b‐34c   Reverse Side of Leaf 46  Yahuchanon 12:29b‐34c 


 
ϙ̅Α  91 
a Scribe  altered  this  to  a Another mistake of itacism (αι for 
γεγοναιναιa αλʼλοι ελεγον αγʼ  γεγονεναι  by  inserting  a  has just arisen”a, others were saying, “A mes‐  ε).  As  error  was  obvious,  correct 
γελος αυτω ελαλησεν 30απεκρι  superlinear ε and erasing αι.  senger to Him has spoken!” 30Ans‐  translation given in text. 
θη ΙΣ και ειπεν∙ ου δι εμε η φω  wered Yahushua and said, “Not because of Me the so‐ 
νη αυτη ηλθεν αλʼλα δι ϋμας ›  b Initial 
und this has appeared, notwithstanding because of you all.  b Inserts this. Could be omitted, but 
31νυν κρισις εστιν του κοσμου b  corrector  wrote  31Now judgement exists of the world b. 
τουτου in the right margin.  omission  probably  due  to 
νυν ο αρχων του κοσμου του  Now the ruler of the world th‐  homoeoteleuton (κοσμου τουτου). 
του βληθησεται εξω∙ 32καγω εα̅ ̅  is shall be cast outside. 32And I, when   
ϋψωθω εκ της γης∙ παντα ελ  I may be lifted up out of the land, all things shall 
κυσω προς εμαυτον∙ 33τουτο δε  be drawn towards Myself.” 33This however 
ελεγεν σημαινων ποιω θανα  c Scribe  modified  this  to    He was saying notifying of what sort of dea‐  c Original  reading  is  no  known 
τω ημελλεν αποθνησθειν∙c 34α  αποθνησκειν∙  by  writing  a  th He was about to ……c 34Re‐  Greek word. Correction gives to die. 
πεκριθη ουν αυτω ο οχλος ημις η  superlinear  κ  and  scrapping  sponded then to Him the crowd, “We have  d
 Though  original  reading  is  a 
κουσαμεν εκ του νομου οτι  away the second θ.  attended to out of the Torah that  known  Greek  word,  it  makes  little 
ο ΧΣ μενει εις τον αιωνα∙ ϗ ›  d Uncorrected error for δει.  the Messiah abides into the eternity. Then  sense in this context. Error is one of 
πως συ λεγεις οτι διd ϋψωθη ›  how You say that because of thisd must be lift‐  itacism  (ι  for  ει).  Would  mean  is 
ναι τον ΥΝ του ΑΝΟΥ τις εστι  ed up the Son of Man; Who exists  necessary. 

Verso  Yahuchanon 12:34c‐38b   Front Side of Leaf 46  Yahuchanon 12:34c‐38b 


 
ϙ̅Β  92  a Though  original  reading  is  a  sort‐of 

a Modified 
Greek word (usually used in compounds), 
ουτος ο ΥΣ του ΑΝΟΥ 35ειπεν ουν ου  to  αυτοις  by  the  as this, the Son of Man?” 35Said therefore to se‐  it  has  little  sense  here.  Influenced  by 
τοιςa ο ΙΣ∙ ετι μικρον χρονον ›  scribe who turned ο into an α.  nt onesa the Yahushua, “Yet a little time  homoeoteleuton (ουν ουτοις), the scribe 
το φως εν ϋμιν εστιν∙ περιπα  the light in you all exists. You walk  noticed  the  error  and  corrected  it.  This 
τειτε εως το φως εχεται∙ ϊνα ›  about whilst the light you all acquire, in order that  gives to them. 
μη σκοτια ϋμας καταλαβη∙ ›  not darkness you all may overtake. 
και ο περιπατων εν τη σκοτια ου  And the one walking about in the darkness no‐  b Whilst a known Geek word, the original 
κ οιδεν που ϋπαγει∙ 36εως το φως  t recognises where he goes. 36Whilst the light  makes  no  sense  here.  Correction  gives 
εχεται πιστευεται εις το φως  b A  superlinear  ϋ  inserted  by  you all acquire, you all must place trust into the light,  sons. 
ϊνα ιοιb φωτος γενησθαι ταυ  the scribe amends this to ϋιοι.  in order that arrowsb of light you all may become.” The‐  c Either influenced by the same word just 
τα ελαλησεν ΙΣ∙ και απελθων  c Scribe  altered  this  to  se spoke Yahushua, and having departed  above, or by skipping over the usual one 
εκρυβη απ αυτων∙ 37ταυταc δε αυ  τοσαυτα  by  introducing  οσ  He hid from them. 37Thesec however H‐  or  two  letters,  the  scribe  gave  a 
του σημεια πεποιηκοτος εμ  superlinearly.  e signs had accomplished be‐  somewhat  understandable  word  (needs 
προσθεν αυτων ουκ επιστευ  fore them, not were they plac‐  καιπερ somewhere to make the sentence 
σαν εις αυτον∙ 38ϊνα ο λογος Η ›  ing trust into Him, 38in order that the message Ya‐  complete).  Emendation  makes  more 
σαϊου του προφητου πληρω  sha’Yahuw the prophet may be fulfil‐  sense, giving as many as. 
θη ον ειπεν∙ ΚΕ τις επιστευσεν τη  ed, whom said, “Yahweh, who has placed trust in the 

Verso  Yahuchanon 12:38b‐42b   Front Side of Leaf 47  Yahuchanon 12:38b‐42b 


 
a Influenced  by  the  above  μη  ϊδωσι,  the 
ϙ̅Γ  93 
scribe  wrote  what  was  thought  to  be 
ακοη ημων∙ και ο βραχειων ΚΥ  report our? And the arm of Yahweh,  coming next; it is not clear as to whether 
τινι απεκαλυφθη∙ 39δια τουτο ου  to whom has it been revealed?” 39Because of this, no‐  the  scribe  or  a  corrector  deleted  the 
κυ εδυναντο πιστευειν∙ οτι πα  t were they able to trust, because ag‐  word,  but  whatever  exemplar  they  had 
λιν ειπεν Ησαϊας 40τετυφλωκεν  ain said Yasha’Yahuw, 40“He has blinded  didn’t have it in, so it was removed. Could 
αυτων τους οφθαλμους∙ και ε  a Deletion  indicated  by  their the eyes, and He  be left in, but harmonises this more with 
πηρωσεν αυτων την καρδιαν ›  diagonal  slashes  through  the  hardend their the hearts,  the LXX reading (Isa 6:10).  
b Yet  another  miswritten  spelling  of  a 
ϊνα μη ϊδωσι τοις οφθαλμοις  letters and dots above.  in order that not they may see with the eyes, 
και μηa νοησωσι τη καρδια∙ και ›  b Uncorrected  itacism  for 
nor nota may they understand with the heart, and  word.  Itacism  is  apparent,  so  translated 
στραφωσι∙ και ειασομαιb αυτους ›  ιασομαι.  they may turn back, and I shall healb them.” properly. 
41ταυτα ειπεν Ησαϊας οτι ειδεν › 
    41These said Yasha’Yahuw, because He saw 
 
την δοξαν αυτου και ελαλησε̅ ̅ ̅  the glory His, and spoke 
περι αυτου 42ομως μεντοι και εκ ›  concerning Him. 42Yet despite this, even out of 
των αρχοντων πολʼλοι επιστευ  the rulers many were placing 
σαν εις αυτον∙ αλʼλα δια τους ›  trust into Him, notwithstanding because of the 
Φαρισαιους ουχ ωμολογουνʼ ϊ  Pharisees, not they were confessing it, in 

Recto  Yahuchanon 12:42b‐48a   Reverse Side of Leaf 47  Yahuchanon 12:42b‐48a 


 
ϙ̅Δ  a Altered  by  the  scribe  to  94 
a Another  lapse of  itacism,  producing  an 
αποσυναγωγοι,  who  scrapped  unknown  word.  Emendation  gives 
να μη αποσυναγωγωa γενων  order that not ………….a they might 
away the original ω and wrote  expelled from the Synagogue. 
ται∙ 43ηγαπησαν γαρ την δοξα̅ ̅  become. 43They were desiring for the glory 
οι over it.  b Original  reading  is  fine,  and  the 
των ΑΝΩΝ μαλλον ηπερb τη̅ ̅  b Modified  to  υπερ  by  the  of humans rather thanb the 
δοξαν του ΘΥ∙ 44ΙΣ δε εκραξεν  glory of God. 44Yahushua however cried out  correction  gives  a  word  that  means  the 
scribe  who  erased  η,  and  then  same. Only thing is that ηπερ is a rarely 
και ειπεν ο πιστευων εις εμε  and said, “The one placing trust into Me 
wrote  υ  somewhat  over  and  used word as opposed to υπερ. 
ου πιστευει εις εμε αλʼλ εις τον  does not place trust into Me, notwithstanding into the 
above the gap.  c Word  could  be  left  in,  though  context 
πεμψαντα μεʼ 45και ο θεωρων ›  c Deletion  indicated  with  dots  one who sent Me. 45And the one observing 
εμε θεωρει καιc τον πεμψαντα  Me observes alsoc the one who sent  indicates  that  Yahuchanon  wasn’t  going 
above the letters.  for this understanding. 
μεʼ 46εγω φως εις τον κοσμον ε  d Initial  corrector  added  πας  Me. 46I as a light into the world have 
d Inserts all. 
ληλυθα ϊνα d ο πιστευων εις εμε  appeared, in order that d those who places trust into Me 
superlinearly.  e Either omission or inclusion of the word 
εν τη σκοτια μη μεινη∙ 47και εα̅ ̅  in the darkness not may he remain. 47And if 
τις μου ακουση των ρηματων  e Deletion indicated by diagonal  anyone My may attend to the statements,  makes  sense  in  the  sentence;  however 
και μηe φυλαξη αυτα εγω ου κρι  slashes through the letters and  and note shall guard them, I not will  the context that continues in v48 signifies 
νω αυτον ου γαρ ηλθον ϊνα κρι  dots above.  judge him. Not for have I appeared in order that I will  that the inclusion is the original reading. 
νω τον κοσμον∙ αλλ ειναf σωσω  f Uncorrected error for ινα.  judge the world, notwithstanding in order thatf I may deliver  Unclear as to whether it was the scribe or 
τον κοσμον 48ο αθετων εμε και  the world.  48The one who rejects Me and  a corrector that deleted it. 
f Itacism is clear. Translated accordingly. 

Recto  Yahuchanon 12:48a‐13:1a   Reverse Side of Leaf 48  Yahuchanon 12:48a‐13:1a 


 
ϙ̅Ε  95 
a Original reading is no known 

μη λαμβανων τα ρηματα μου  a Scribe  wrote  χει  τον  not accepting the statements My,  Greek  word.  Alteration  gives 
εκρινονταa αυτον ο λογος ον ε ›  superlinearly to change this to  ……………a him; the message that I  he  acquires  the  one  who 
λαλησα εκεινος κρινει αυτον  εχει τον κρινοντα.  spoke, that one shall assess him  judges. 
τη εσχατη ημερα∙ 49οτι εγω εξ ε ›  on the final day. 49Because I out of M‐ 
μαυτου ουκ ελαλησαʼ αλʼλ ο πεμ  yself not have spoken, notwithstanding the One Who has 
ψας με ΠΗΡ αυτος μοι εντο ›  sent Me, the Father, He to Me a comm‐ 
λην δεδωκεν τι ειπω και τι λα  andment has given, what I may say and what I 
λησω 50και οιδα οτι η εντολη αυτου  may speak, 50and I recognise that the commandment His 
ζωη αιωνιος εστιν α ουν εγω ›  as life eternal exists; what therefore I 
λαλω καθως ειρηκεν μοι ο ΠΗΡ ›  speak, exactly as has said to Me the Father, 
ουτω λαλω∙ 13:1προ δε της εορ›της ›    in this way I speak.” 13:1Before now the festival 
του Πασχα ειδως ο ΙΣ οτι ηκει αυ  b Scribe 
of Passover, recognising the Yahushua that had come H‐ 
του η ωρα ϊνα μεταβη εκ του ›  amended  this  to is the hour, in order that He may pass over out of the 
b Initial 
reading  is  no  known 
τουτου κοσμου προνb ΠΡΑ∙ α ›  προς  τον  by  introducing  a  this world …..b Father. Having  Greek  word.  Amended 
γαπησας τους ϊδιους τους εν τω  superlinear ς το.  cherished the own, those in the  reading translates as towards 
the. 
 

Verso  Yahuchanon 13:1b‐5   Front Side of Leaf 48  Yahuchanon 13:1b‐5 


     
ϙ̅Ϛ  96 

κοσμω∙ εις τελος ηγαπησεν αυτους:  world, to the end He cherished them. 
2και διπνου γεναμενου του τε δια  2And as a supper was arising, the and de‐ 

βολου ηδη βεβληκοτος εις την καρ  vil already had placed into the he‐ 
διαν ϊνα παραδω αυτον Ϊουδας  art in order that may betray Him Yahuwdah, 
Σιμωννος Ϊσκαριωτης 3ειδως ›  of Shim’own of Qariyowth, 3having recognised 
οτι παντα δεδωκεν αυτω ο ΠΗΡ  that everything had granted to Him the Father 
εις τας χειρας και οτι απο ΘΥ εξηλ  into the hands, and that from God He had 
θεν και προς τον ΘΝ ϋπαγει∙ 4εγει  appeared, and towards the God He was departing, 4having 
ρετε εκ του δϊπνου και τιθησι̅ ̅  stood up out of the supper, then He laid aside 
τα ϊματια και λαβων λεντιον ›  the clothes, and having received a towel, 
διεζωσεν εαυτον∙ 5ειτα βαλλει  He tied it around Himself. 5Then He poured 
ϋδωρʼ εις τον ποδονι›πτηρα∙ και  water into the footbasin, and 
ηρξατο νιπτειν τους ποδας ›  He begain to wash the feet 
των μαθητων∙ και εκμασσει̅ ̅  of the adherents, and to wipe 
τω λεντιω ω ην διεζωσμενος  with the towel that was tied around Himself. 

Verso  Yahuchanon 13:6‐10a   Front Side of Leaf 49  Yahuchanon 13:6‐10a 


 
ϙ̅Ζ  97 

6ερχεται ουν προς Σιμωνα Πε  6He approached then towards Shim’own Pe‐ 
a  Scribe  initially  altered  this  to 
τρον∙ λεγει αυτω ΚΕ συ μου ›  tros. He said to Him, “Master, You my 
γαρ  by  changing  the  unknown  a Whatever  the  original  reading 
νιπτεις τους ποδας 7απεκρι  to wash the feet?” 7Respon‐ 
letter  to  a  ρ,  then  writing  a  was, it is not able to be deduced. 
θη ΙΣ και ειπεν αυτω∙ ο εγω ›  ded Yahushua and said to him, “What I 
superlinear  γ;  next  γαρ  was  First  correction  gives  for;  the 
ποιω συ ουκ οιδας α?a γνωση δε  perform you not comprehend …a; you shall know however 
modified  to  αρτι  by  scribbling  second  now.  Second  correction 
μετα ταυτα∙ 8λεγει αυτω Πε ›  after these.” 8Says to Him Pe‐ 
out  γ,  and  writing  τι  makes  the  most  sense  in  the 
τρος ου μη νιψης μου τους πο ›  tros, “Never may you wash my the fe‐ 
superlinearly,  whilst  writing  ρ  context. 
δας εις τον αιωνα. απεκριθη ›  et into the eternity!” Responded 
over the unknown letter! 
αυτω ΙΣ εαν μη νιψω σε ου  to him Yahushua, “If not I may wash you, no‐ 
κ εχεις μερος μετ εμου 9λεγι  t you acquire a part with Me.” 9Says 
αυτω Σιμων Πετρος∙ ΚΕ μη  to Him Shim’own Petros, “Master, not 
τους ποδας μονον αλʼλα και ›  the feet only, notwithstanding also 
τας χει∙b και την κεφαλην ›  b Initial  corrector  wrote  a    the …b and the head.”  b Context  demands  a  noun,  but 
10λεγει αυτω ο ΙΣ ο λειλουμενος  superlinear  ρας  to  change  this  10Says to Him the Yahushua, “The one who has bathed  χει can only be a verb, but error is 
ουκ εχει χρειαν ει μη τους πο ›  to χειρας∙.  not holds a need except the fe‐  evident. Alteration gives hands. 

Recto  Yahuchanon 13:10a‐15b   Reverse Side of Leaf 49  Yahuchanon 13:10a‐15b 


 
ϙ̅Η  98  a Hard to account for why the 

a Scribe 
scribe originally wrote πιστος. 
δδας μονον νιψασθαι αλλ εστι̅ ̅  scrapped  away  all  et only to be washed, notwithstanding he exists  The  word  only  ever  occurs 
καθαρος πιστος∙a και ϋμεις κα ›  these letters, and wrote ολος  as clean reliablea. And you all cl‐  once  in  John  (20:27),  and 
θαροι εστε αλλ ουχι παντες 11η ›  in their place.  ean are, notwithstanding not everyone.” 11He  nowhere  in  the  NT  does  it 
δει γαρ τον παραδιδοντα αυτον  had recognised for the one who was betraying Him,  follow  καθαρος;  it  especially 
δια τουτο ειπεν οτι ουχι παντες ›  because of this He said that, “Not everyone  makes  little  sense  in  the 
καθαροι εστε 12οτε ουν ενιψεν ›  as clean exists.” 12When therefore he had washed  context.  Rewritten  word 
τους ποδας αυτων ελαβεν τα  the feet of them, He received the  means entirely. 
ϊματια αυτου και αναπεσων ›  clothes His, and He reclined at the table. 
παλιν ειπεν αυτοις∙ γινωσκε ›  Again He said to them, “Do you all underst‐ 
τε τι πεποιηκα ϋμειν∙ 13ϋμεις φω  and what I have accomplished for you all? 13You all ad‐ 
νιται με ο διδασκαλος και ο ΚΣ  dress Me, ‘The Teacher’ and ‘The Master’. 
και καλως λεγεται ειμι γαρʼ 14 ει ου̅ ̅  and correctly you all say, I am for. 14If therefore 
εγω ενιψα ϋμων τους ποδας ›  I washed all of your the feet, 
ο ΚΣ και ο διδασκαλος∙ και ϋμις  ‘The Master’ and ‘The Teacher’, also you all 
οφιειλεται αλληλων νιπτειν ›  b Initial 
are obliged one anothers to wash 
corrector  added  a 
τους ποδας 15ϋποδιγμα b δεδω ›  the feet. 15Example b I have gran‐  b Inserts for. 
superlinear γαρ. 
κα ϋμειν ϊνα καθως εγω εποι  ted to you all, in order that exactly as I perfo‐ 

Recto  Yahuchanon 13:15b‐20b   Reverse Side of Leaf 50  Yahuchanon 13:15b‐20b 


 
ϙ̅Θ  99 

ησα ϋμιν και ϋμεις ποιηται∙ 16αμη̅ ̅  rmed for you all, also you all may perform. 16Certainly, 
αμην λεγω ϋμιν ουκ εστιν δου  a Insert mark added by the initial  certainly I say to you all, not exists a ser‐ 
λος μειζων του κ̅υ̅ αυτου∙ ουδε  vant greater of the Master His, neither  a Though  misspelt  (μειζον),  adds 
corrector  points  to  the  right 
αποστολος a του πεμψαντος αυ  a messenger a of the one who sent h‐  greater. 
margin containing μιζον. 
τον∙ 17ει ταυτα οιδαται μακαριοι ›  im. 17If these you recognise, blessed 
b Correction gives a definite over Me; 
εστε εαν ποιηται αυτα 18ου περι ›  you all are if you may perform them. 18Not concerning 
παντων ϋμων λεγω∙ εγω οι ›  b Modified  by  the  scribe  to  επ  each one of you I say; I reco‐  the  επ  could  be  omitted  as  it’s 
δα ους εξελεξαμην αλλʼ ϊνα ›  εμε, who wrote π ε superlinearly.  gnise those whom I have selected, notwithstanding in order that  contained  in  the  previous  words’ 
η γραφη πληρωθη ο τρωγων με  c Scribe accidentally skipped over  the scripture may be fulfilled, the one eating wi‐  meaning. 
c Skipped  words  necessary  to  make 
τ εμου’ τον αρτον∙ επηρεν εμεb  seventeen‐letters;  a  second  th Me the bread, He lifts over Meb 
την πτερναν αυτου 19 c του γενε  corrector  wrote  απ  αρτι  λεγω  the heel his. 19 c it comes  sense  of  the  sentence.  Translates  as 
σθαι∙ ϊνα πιστευσηται′ οταν γε ›  υμιν προ superlinearly.  to arise, in order that you may trust when it  From now on I say to you all before. 
νηται′ οετι εγω μιd∙ 20αμην αμη̅ ̅›̅ ̅  d Uncorrected error for ειμι.   may arise, because I oned. 20Certainly, certainly  d Despite being a known Greek word, 

λεγω ϋμειν ο λαμβανων ›  e Second corrector inserted ε in  I say to you all, the one who accepts  no sense is made. Should say exist. 


ανe τινα πεμψω εμε λαμβανει  the margin to change this to εαν.  anye one I might have sent, Me he accepts;  e
 Original makes sense, and works in 
ο δε εμε λαμβανων λαμβανει  the one and Me who accepts, he accepts  conjunection with the following word 
τινα.  Correction  actually  distorts  the 
meaning, and would usually signify if 
someone rather than mean anyone. 
 

Verso  Yahuchanon 13:20b‐26b   Front Side of Leaf 50  Yahuchanon 13:20b‐26b 


  a Word  could  be  left  in.  We  see  a  similar 
Ρ  100 
a Deletion  indicated  by  dots  and  thing back in 12:45. 
b Emandation gives who sent. 
(και)a τον μεψανταb με: 21ταυτα ει  parentheses above the letters.  alsoa the ………..b Me.” 21These having 
b Scribe altered this to πεμψαντα by  c Adds the. 
πων c ΙΣ εταραχθη τω ΠΝΑd και  said c Yahushua, He was disturbed in the Spiritd, and 
d Changes to the correct dative rather than 
εμαρτυρησεν και ειπεν∙ αμη̅ ̅  omitting  ε  and  adding  a  superlinear  He testified and said, “Certainly, 
αμην λεγων ϋμιν οτι εις εξ ϋμω̅ ̅  πε.  certainly I say to you all that one out of you all  nominative case. No change to meaning. 
c ο inserted superlinearly.  e Whilst a known Greek word, has no sense 
παραδωσει με′ 22εβλεπον′ ουν  shall betray Me!” 22Were looking therefore 
εις αλληλους′ οι μαθηται′ αυτου 
d Modified by the scribe to ΠΝΙ. 
at one another the adherents His,  here. Modification gives bosom. 
e Scribe added a superlinear λ turning  f Inserts the. 
απορουμενοι περι τινος λεγει  being perplexed concerning whom He spoke. 
g Undecipherable  letters  give  little  clue  as 
23ην δε ανακειμενος εις εκ τω̅ ̅  this into κολπω.  23Was now reclining one out of the 

μαθητων αυτου εν τω κοπωe › 
f Scribe inserted ο in the space here. 
adherents His, in the beatinge  to  what  preceded  the  correction. 
του ΙΥ ον ηγαπα f ΙΣ 24νευ′ει′ ουν′ του 
g Second  corrector  amended  this  to 
of Yahushua, whom loved f Yahushua. 24Beconned then to  Translates as to inquire whoever it was. 
h Prime reading makes sense; change gives 
τω Σιμων Πετρος′ ???????????  πυθεσθαι τις αν ειη′.  this one Shim’own Petros, ????????????? 
εστινg περι ου′ λεγειh∙ 25αναπεσω̅ ̅ i 
h Second  corrector  changed  this  to 
he existsg concerning whom He speaksh. 25Leaning backi  He spoke. 
i Alteration  gives  a  slightly  different  word 
ουν εκεινος ουτως επι το στη  ειπεν′.  therefore that one in this way upon the bre‐ 
θος του ΙΥ λεγει αυτω∙ ΚΕ τις εστι̅ ̅ 
i Changed to επιπεσων by the second 
ast of Yahushua, he says to Him, “Master, who is it?”  meaning Embracing. 
j Though  a  known  Greek  word,  context 
26αποκρινεται ΙΣ εκεινος εστιν  corrector.  26Responded Yahushua, “This one exists 

ω εγω βαψας το ψωμιον επι › 
j ′εμβα′  added  superlinearly  by  the 
to whom I, having dipped the bread‐piece, shall  requires  a  3rd  person  participle,  not  a  2nd 
δωσω∙ και ψαςj το ψωμιον  second  corrector  modified  this  to  give it over to.” And you rubj the bread‐piece,  person  verb.  Correction  gives  having 
′εμβα′ψας.  dipped in. 
 

Verso  Yahuchanon 13:26b‐31   Front Side of Leaf 51  Yahuchanon 13:26b‐31 


 
ΡΑ  101 

διδωσιν Ϊουδα Σιμωνος Ϊσκαρι  He gave it to Yahuwdah, of Shim’own of Qariy‐ 
ωτη∙ 27και μετα το ψωμιον το  owth. 27So after the bread‐piece, th‐ 
τε εισηλθεν εις εκεινον ο σατα  en entered into that one the adver‐ 
νας λεγει ουν αυτω ο ΙΣ ο ποιεις  sary. Says therefore to him the Yahushua, “What you are doing, 
ποιησον ταχειον∙ 28τουτο δε ου  accomplish it quickly.” 28This however no‐ 
δεις εγνω των ανακειμενω̅ ̅  one knew of those reclining 
a To bemoan the uncorrected 
προς τι ειπεν αυτω∙ 29τινες δε ε ›  a Uncorrected itacism for  towards what reason He said to him. 29Certain ones though were 
δοκουν επιa το γλωσσοκομον  supposing upona the money box  itacisms  would  take  a  long 
επει. 
ειχεν ο ϊουδας οτι λεγει αυτω ο ›  held the Yahuwdah, that He says to him the  time; should say since. 
ΙΣ αγορασον ων χρειαν εχομε̅ ̅      Yahushua, “Buy what necessity we acquire   
εις την εορτην∙ η τοις πτωχοις ›  for the festival”, or “For the poor 
ϊνα τι δω′ 30λαβων ουν το ψωμι  so that something he may grant.” 30Having accepted then the bread‐ 
ον εκεινος εξηλθεν ευθυς′ ην  piece, that one departed instantly. Was 
δε νυξʼ 31οτε ουν εξηλθεν λεγει  now night. 31When therefore he departed, says 
ΙΣ νυν εδοξασθη ο ΥΣ του ΑΝΟΥ  Yahushua, “Now is glorified the Son of Man, 
και ο ΘΣ εδοξασθη εν αυτω ϗ  and the God is glorified in Him also, 

Recto  Yahuchanon 13:32‐36c   Reverse Side of Leaf 51  Yahuchanon 13:32‐36c 


 
ΡΒ  102 

32και ο ΘΣ δοξασει αυτον εν αυτω∙ ϗ  32and the God shall glorify Him in Himself, and 

ευθυς δοξασει αυτον∙ 33τεκνια ε  instantly shall glorify Him. 33Children, st— 
τι μικρον μεθ ϋμων ειμι∙ ζη  ill a little time with you all I exist; you all 
τησεται μεʼ και καθως ειπον  shall seek after Me, and exactly as I said 
τοις ϊουδαιοις οπου ϋπαγω ϋμις  to the Yahuwdeans, ‘Where I go off, you all 
ου δυνασθαι ελθειν∙ και ϋμειν  not are able to come’; and to you all 
λεγω∙ πλην αρτι 34εντολην και  I say. Albeit now 34a commandment fr‐ 
νην διδωμι ϋμιν ϊνα αγαπα  esh I grant to you all, in that you all are to dearly 
τε αλληλους καθως εγω ηγαπη ›  love one another; exactly as I dearly lov‐ 
σα ϋμας ϊνα και ϋμεις αλληλους  ed you all, in order that also you all one another 
αγαπαται∙ 35εν τουτω γνωσον ›  are to dearly love. 35With this shall unders‐  a Unamended  reading  is  no 
a A superlinear μ added by the 
ται παντες οτι εμου εσται αθη  tand everyone that My you all exist as …  known  Greek  word. 
ταιa εαν αγαπην εχηται εν αλ ›  scribe  modified  this  to  ……a if love you shall acquire with one  Correction  translates  as 
ληλοιςʼ 36λεγει αυτω Σιμων Πε  μαθηται.  another.” 36Says to Him Shim’own Pe‐  adherents. 
τρος ΚΕ που ϋπαγεις απεκριθη  tros, “Master, where are you going off?” Responded 
αυτω ΙΣ οπου ϋπαγω ου δυνα  to him Yahushua, “Where I go off, not are you 

Recto  Yahuchanon 13:36c‐14:3a   Reverse Side of Leaf 52  Yahuchanon 13:36c‐14:3a 


     
ΡΓ  103 

σαι μοι νυν ακολουθησαι∙ ακολου  able Me now to follow after. You shall follow 
θησις δε ϋστερον∙ 37λεγει αυτω ›  after however later on.” 37Says to Him 
ο πετρος ΚΕ δια τι ου δυναμε σοι  the Petros, “Master, because of what reason not am I able You 
ακολουθησε αρτι ϋπερ σου την ›  to follow after now? On behalf Your the 
ψυχην μου θησω∙ 38αποκρινε ›  soul my I shall lay down!” Respon‐ 
ται ΙΣ την ψυχην σου ϋπερ εμου  ds Yahushua, “The soul your on behalf My 
θησεις∙ αμην αμην λεγω σοι ›  you shall lay down? Certainly, certainly I say to you, 
ου μη αλεκτωρ φωνηση εως ου  never the rooster may cry out until when 
αρνηση με τρις∙ 14:1μη ταρασσεσθω  you shall deny Me thrice. 14:1Not be disturbed 
ϋμων η καρδια∙ πιστευεται εις    all of your the hearts. You place trust into 
τον ΘΝ∙ και εις εμε πιστευεται   a Added  transposition  marks  the God, also into Me place trust. 
2εν τη οικια του ΠΡΣ μου μοναι › 
indicate  a  reading  alteration  2
In the house of the Father My rooms  a Slight  alteration  in  Greek 
πολλαι εισιν∙ ει δε μη αν ειπονa  to ειπον αν.  many exist. If however not, would I have tolda  text has no change of meaning 
ϋμειν b πορευομε ετοιμασαι ›  b Initial  corrector  inserted  οτι  to you all, b I travel to prepare  to text. 
ϋμειν τοπον∙ 3και εαν πορευ  superlinearly.  for you all a space. 3And If I may tra‐  b Includes seeing that. 
θω και ετοιμασω ϋμειν το  vel and may prepare for you all a sp‐ 

Verso  Yahuchanon 14:3a‐9a   Front Side of Leaf 52  Yahuchanon 14:3a‐9a 


 
ΡΔ  104  a Skipping back when copying, 

a Deletion  noted  by  dots  and  the  scribe  erased  the 


πον∙ (παλιν ερχομαι)a παλιν ερχο  parentheses over the letters.  ace, (again I will appear)a again I will ap‐  unnecessary repetition. 
μαι και παραλημψομαι ϋμας ›  b Uncorrected itacism for ειμι.  pear and personally receive you all  b Itacism  is  visible,  so 
προς εμαυτον ϊνα οπου ϊμιb εγω  c Dots  above  the  letters  and  towards Myself, in order that where existb I,  translated accordingly. 
και ϋμεις ηται∙ 4και οπου ϋπαγω οι  parentheses  indicate  the  also you all may exist. 4And where I go off you  c & d Removal  of  these  two 
δαται (και)c την οδον (οιδαται)∙d 5λε  omission of the word.  all recognise, andc the way you all recognised.” 5Sa‐  words  re‐states  the  sentence 
γει αυτω Θωμας ΚΕ ουκ οιδαμεν  d Removal indicated with dots  ys to Him Ta’owm, “Master, not we recognise  somewhat to, And where I go 
που ϋπαγεις πως δυναμεθα τη̅ ̅  and  parentheses  above  the  where you are going off. How are we all able the  off, you all recognise the way. 
οδον ειδεναι∙ 6λεγει αυτω ΙΣ ε  letters.  way to recognise?” 6Says to him Yahushua, “I  Makes  it  more  concise  and 
γω ειμι η οδος και η αληθεια∙ και ›  Myself exist as the way, and the truth, and  omits the unneeded words. 
η ζωη∙ ουδεις ερχεται προς το̅ ̅  the life – nothing approaches towards the 
ΠΡΑ ει μη δι εμου∙ 7ει εγνωκαται  Father except via Me. 7If you have understood 
με και τον ΠΡΑ μου γνωσεσθε  Me, also the Father My you all understand, 
και απ αρτι γινωσκεται αυτον  and from now on you all understand Him, 
και εωρακαται αυτον 8λεγει αυ  and have seen Him.” 8Says to 
τω φιλιππος ΚΕ δειξον ημειν  Him Philippos, “Master, demonstrate to us 
τον ΠΡΑ και αρκει ημεινʼ 9λεγι  the Father, and it will be enough for us.” 9Says 

Verso  Yahuchanon 14:9a‐12b   Front Side of Leaf 53  Yahuchanon 14:9a‐12b 


 
ΡΕ  105 

αυτω ΙΣ τοσουτον χρονον με  a A  to him Yahushua, “For such a long time wi‐ 


superlinear  γ  added  by  the  scribe  a Initial reading  is  no  known  Greek  word 
θ υμων ειμι και ουκ ενωκαςa  th you all I exist, and not ……….a 
alters this to εγνωκας.  (ironically). Correction gives you have known. 
με φιλιππεʼ ο εωρακως εμαι  Me, Philippos? The one who has seen Me 
εωρακε τον ΠΡΑ πως συ λεγεις  has seen the Father. How you say 
δειξον ημιν τον ΠΡΑʼ 10ου πιστευ  ‘demonstrate to us the Father’? 10Not you 
εις οτι εγω εν τω ΠΡΙʼ και ο ΠΗΡ  trust that I in the Father, and the Father 
b Added  word  recquired  to  clarify  the  sentence. 
εν εμοι εστιν∙ τα ρηματα α ε ›  b Initial  corrector  inserted  ου  in Me exists? The statements which I 
γω λαλω ϋμειν απ εμαυτου b λα  Myself speak to you all, from Myself b I spe‐  Omittied  via  homoeoteleuton  (εμαυτου  ου). 
superlinearly. 
λω ο δε ΠΗΡʼ εν ενμοι μενων  ak, the however Father in Me abiding,  Means not. 
ποιει τα εργα αυτου 11πιστευεται ›  c Modified to αυτα by the scribe.    He does the achievements His. 11You all must trust  c Whilst a known Greek word, no sense is made. 

μοι οτι εγω εν τω ΠΡΙ › και ο ΠΗΡ ›  d Initial corrector  deleted  αμη  by  dots  Me that I in the Father, and the Father  Emendation means these. 


εν εμοι ει δε μη δια τα εργα αυ ›  above  the  letters  and  parentheses  to  in Me; if though not, because of the achievements of  d
 Though a Greek word, hardly correct. Final word 
ουc πιστευεται∙ 12αμην αμηd λεγω  begin with; then they were erased, and ν  dryc you all must trust. 12Certainly, somehowd I say  translates as certainly. 
ϋμειν ειστευωνe εις εμε τα  was written superlinearly to convert it to  to you all ………..e into Me, the  e Not  a  known  Greek  word.  Alteration  (with 

εργα α εγω ποιω κακεινος ποιησι  αμην.  achievements which I do, also that one shall do,  unedited itacism) gives who place trust. 


κακειf μιζονα g ποιησει∙ οτι εγω  e Rectified  to  ο  πειστευων  by  the  scribe 
theref greater g he shall accomplish, seeing that I  f Once  more,  a  known  Greek  word  accords  a 

who inserted  ο π superlinearly.  nonsense reading. Modification gives and. 
f Altered  by  the  initial  corrector  to  και,  g Insertion means than these. Could be left out, 

who  deleted  κα  with  dots  above  and  but  wouldn’t  be  nearly  as  forceful  as  the 
diagonal slashes through the letters, and  statement with it in is. 
then modifying ε to α. 
g Insert  mark  added  by  the  initial 

corrector  points  to  the  lower  margin 


containing τουτων. 
 

Recto  Yahuchanon 14:12b‐17   Reverse Side of Leaf 53  Yahuchanon 14:12b‐17 


 
ΕϚ  106 
a  Initial  corrector  wrote  τουτο  in 
προς τον ΠΡΑ πορευομαι 13και ο εα̅ ̅  the left margin.  to where is the Father travel. 13And whatever 
a Adds it. Could be omitted. 
αιτησηται εν τω ονοματι μου  b Amended  by  the  scribe  to  you all may ask in the name My, 
b Slight 
τουτο ποιησω ϊνα δοξασθη ο πα  this I shall accomplish, in order that may be glorified the Fa‐  change  of  spelling,  with  the 
αγαπαται  who  erased  η  and 
τηρ εν τω ϋϊω∙ 14εαν τι αιτηση  ther in the Son. 14If something you all may  original being a Doric‐Greek spelling, the 
wrote α superlinearly. 
ται μαι εν τω ονοματι μου ›  c Scribe erased the second α  and  ask Me in the name My,  alteration being the more common Attic‐
a εγω ποιησω∙ 15εαν αγαπηταιb με  a I shall accomplish. 15If you may dearly loveb Me,  Greek spelling. No change of meaning. 
inserted ον above to change this  c Corrects from the incorrect plural to the 
τας εντολας τας εμας τηρηση ›  to αλʼλον.  the commandments the Mine you all may 
ται∙ 16καγω ερωτησω τον πα ›  d Modified  to  αυτο  by  putting  a  protect. 16And I shall request the Fa‐  singular neuter, meaning another. 
d Converts from the masculine to neuter 
τερα και αλʼλαc παρακλητον ›  slash through and dot above ν.  ther, and otherc helper 
δωσει ϋμειν ϊνα μενη μεθ υ ›  e Initial  corrector  inserted  αυτο  He shall grant to you all, in order that It may abide with you  gender, agreeing with that of ΠΝΑ. 
e Inserts it. 
μων εις τον αιωνα 17το ΠΝΑ ›  superlinearly.  all into the eternity. 17The Spirit 
f Same as d. 
της αληθιας ο ο κοσμος ου δυ  f Altered to αυτο by having a slash  of truth, that which the world not is 
g Modifies  from  the  present  to  future 
ναται λαβειν∙ οτι ου θεωρει αυ  through and dot above the ν.  able to accept, because not it observes H‐ 
τονd ουδε γεινωσκει e∙ ϋμεις  g Corrected to εσται by the initial  imd nor it understands e. You all  tense, giving It shall exist. Change to the 
γεινωσκεται αυτον∙f οτι παρ υ  understand Himf, because beside yo‐  state  of  where  the  Spirit  is;  is  it  in  the 
corrector who converted the ι̅  to 
μειν μενει∙ και εν υμιν εστι̅ ̅g  u all It abides, and in you all It existsh  adherets presently, or it will be in them in 
an α and wrote ι next to it. 
the future? Context suggests the latter.
 

Recto  Yahuchanon 14:18‐22b   Reverse Side of Leaf 54  Yahuchanon 14:18‐22b 


   
ΡΖ  107 
18ουκ αφησω ϋμας ορφανους ε[ρ  18Not shall I leave you all as orphans; I am 

χομαι προς ϋμας 19ετι μικρον ϗ  coming towards you all. 19Yet a small time and 
ο κοσμος με ουκετι θεωρει ϋ    the world Me no longer will observe; yo‐ 
μεις θεωριται με οτι εγω ζω  u all will observe Me, seeing that I live, 
και ϋμεις ζησεσθεʼ 20εν εκει[νη  also you all shall live. 20On that 
τη ημερα γνωσεσθε ϋμεις [οτι  the day shall understand you all that 
εγω εν τω ΠΡΙ μου∙ και ϋμ[εις  I in the Father My, and you all 
εν εμοι∙ καγω εν ϋμιν 21ο [ε  in Me, and I in you all. 21The one acqu‐ 
χων τας εντολας μου και [τη  iring the commandments My and pro‐ 
ρων αυτας εκεινος εστιν ο αγ[α  tecting them, that one exists as the one who dearly 
πων μεʼ ο δε αγαπων με α ›  loves Me, the one and who dearly loves Me shall 
γαπηθησεται ϋπο του ΠΡΣ μου  be dearly loved by the Father My, 
καγω αγαπησω αυτον και εμ  and I shall dearly love him and shall 
φανισω αυτω εμαυτον 22λεγι  manifest to him Myself.” 22Says 
προς αυτον ϊουδας ουχ ο ϊσκα  a Scribe inserted a superlinear 
towards Him Yahuwdah (not the one of Qa‐ 
ριωτης ΚΕ a τι γεγονεν οτι η  riyowth), “Master, a why has it come to arise, that to  a Adds and. Could be omitted. 
ϗ. 
 

Verso  Yahuchanon 14:22b‐26c   Front Side of Leaf 54  Yahuchanon 14:22b‐26c 


 
ΡΗ  108 

μειν μελλεις εμφανιζειν σεαυ  us You are about to manifest Yours‐ 
τ]ον και ουχι τω κοσμω∙ 23απε  e]lf, and not to the world?” 23Resp‐  a Modification  gives  towards. 

κ]ριθη ΙΣ και ειπεν αυτω∙ εαν τις  o]nded Yahushua and said to him, “If someone  Either  preposition  makes 


α]γαπα με τον λογον μου τηρη  a Altered to προς by the initial  m]ay dearly love Me, the message My he shall  sense, but the original reading 
σει] και ο ΠΗΡ μου αγαπησει αυτο̅ ̅  corrector,  who  scraped  away  protect,] and the Father My shall dearly love him,  may be just harmonisation to 
και] παρa αυτον εισελευσομεθα  αρ and wrote ρος in the space.  and] besidea him We shall approach,  the  following  παρ  later  on  in 
και] μονην παρ αυτω ποιησο  b Scribe amended this to τους  and] a residence beside Him We shall  the verse. 
με]θα 24ο μη αγαπων με του λογουb  λογους,  by  writing  the  first  ς  ma]ke. 24The one not who dearly loves Me, the messageb  b Alters to the plural, so the 

μο]υ ου τηρει∙ και ο λογος ον ακου  superlinearly  between  the  M]y not he protects, and the message that you all atte‐  messages. Singular probably 


ετ]αι ουκ εστιν εμος αλλα του  two  words,  and  inserting  the  nd] to not exists as Mine, notwithstanding of the   written due to harmonisation 
π]εμψαντος με ΠΡΣʼ 25ταυτα λε  second ς in the right margin.  Wh]o sent Me Father. 25These I ha‐  to the previous τον λογον and 
λαληκα ϋμειν παρ ϋμειν με  ve spoken to you all, beside you all res‐  following ο λογος. 
νων 26ο δε παρακλητος το ΠΝΑ  c A 
iding. 26The however helper, the Spirit  c Includes  to  you  all.  Not 

το αγιον ο πεμψει c ο ΠΗΡ εν τω  superlinear  υμιν  was  the Set‐Apart, Whom shall send c the Father in the  necessary to be included, and 


ονοματι μου εκεινος ϋμας  added by the initial corrector.  name My, that one you all  sentence  makes  sense 
διδαξειʼ παντα∙ και ϋπομνη  shall instruct in all things, and shall rem‐  without it. 
σει ϋμας παντα α ειπον ϋ  ind you all everything which I said to 

   
Verso  Yahuchanon 14:26c‐30b   Front Side of Leaf 55  Yahuchanon 14:26c‐30b 
     
[ΡΘ]  [109] 

[μειν∙ 27ειρηνην αφιημι ϋμει]ν∙  [you all. 27Serenity I leave to you al]l. 
[ειρηνην την εμην διδωμι ϋμειν]  [Peace the Mine I grant to you all,] 
[ου καθως ο κοσμος διδωσιν εγω]  [not just as the world grants, I] 
διδωμι ϋμε]ι[ν μη ταρασσεσθω  grant to you] a[ll. Not be disturbed 
ϋμων η] καρ[δια μηδε δειλειατω∙  your the] hea[rt, nor be afraid. 
[28ηκουσατε οτι εγω ειπον ϋμειν]  [28You all have attend to that I said to you all,] 
[ϋπαγω και ερχομαι προς ϋμας]  [‘I go off’, and ‘I am coming towards you all’;] 
[ει ηγαπατε με εχαρητε αν οτι]  [If you all dearly loved Me, you have rejoiced would that] 
[πορευομαι προς τον ΠΡΑ οτι ο]  [I travel to where is the Father, because the] 
[ΠΗΡ μειζων μου εστιν∙ 29και νυν]  [Father greater than Me exists. 29And now] 
ειρηκα ϋ]μειν πριν [γενεσθαι  I have told yo]u all before [it has arisen, 
ϊνα οτα]ν γενηται πιστευ[σητε∙  in order that whe]n it may arise, you shall t[rust. 
30ουκετι] πολʼλα λαλησω μ[εθ ϋ  30No longer] many things shall I speak wi[th yo‐ 

μων ερ]χεται γαρ ο του [κοσμου  u all, co]mes for the of the [world 

Recto  Yahuchanon 14:30b‐15:4b   Reverse Side of Leaf 55  Yahuchanon 14:30b‐15:4b 


 
[ΡΙ]  110 

αρ[χων και εν εμοι ουκ εχει ου  ru[ler, and in Me not he acquires any‐ 
[δεν 31αλʼλ ϊνα γνω ο κοσμος οτι]  [thing. 31Notwithstanding, in order that may understand the world that] 
[αγαπω τον ΠΡΑ και καθως ενε]  [I dearly love the Father, and exactly as has] 
[τειλατο μοι ο ΠΗΡ ουτως ποιω]  [commanded Me the Father, thusly I accomplish.] 
εγειρεσθε αγω]μεν [εντευθεν 15:1εγω  All of you get up, let us go] away [from here. 15:1I Myself 
ειμι η αμπελος] η [αληθινη και  exist as the vine] the [genuine, and 
[ο ΠΗΡ μου ο γεωργος εστιν∙ 2παν]  [the Father My as the vine‐dresser exists. 2Every] 
[κλημα εν εμοι μη φερον καρπον]  [branch in Me not producing fruit] 
[αιρει αυτο και παν το καρπον]  [He will take away it, and all the fruit] 
[φερον καθαιρει αυτο ϊνα καρπον]  [producing He prunes it, in order that fruit] 
a  Dots  above  the  letters  and 
πλειο]να [φερη∙ 3ηδη ϋμεις κα  mor]e [it may produce. 3Already you all as pu‐  a Scribe  appears  to  have 
θαροι] εστε δια τον [λογον ον λε  slashes  through  them  mark  re] exist because of the [message which I h‐  skipped  ahead  slightly  and 
λαλη]κα ενa ϋμειν∙ 4μ[εινα  this for deletion.  ave spo]ken witha to you all. 4A[bid‐  written  the  εν  from  after 
b Scribe  modified  this  to 
τε εν ε]μοι καγω εν ϋμ[ειν∙  e in M]e, and I in yo[u all,  καγω in v4 here in v3. 
καθως] το κημαb ου δυν[αται  κλημα by writing a superlinear  exactly as] the …….b not is ab[le  b Initial  reading  is  not  a 
λ.  known  Koine  Greek  word. 
Modification gives branch. 
 

   
Verso  Yahuchanon 15:4b‐7b   Reverse Side of Leaf 56  Yahuchanon 15:4b‐7b 
 
ΡΙΑ  111 

φ]ερειν αφ εαυτ[ου ε]αν μη μει  to p]roduce from itse[lf unle]ss it may ab‐ 
ν]η εν τη αμπελ[ω] ουτως κα[ι  id]e in the vin[e], in this manner al[so for 
ο ε]ν εμοι μενων 5εγω ειμι η  the one i]n Me who abides. 5I exist the 
α]μπελος ϋμεις τα κληματ[α ο  v]ine; you all the branch[es; the one 
μ]ενων εν εμοι καγω ε[ν αυ]›  who ab]ides in Me and I i[n h]‐ 
τ]ωʼ ουτος φερει καρπον πολυ̅ ̅  i]m, this one produces fruit a lot of, 
a Amended  by  the  scribe  to 
οτι χω]ρις εμου ου δυνασθε π[οι  because with]out Me not are they able to ac[co‐  a The scribe’s correction of the 
ειν ουδ]εν 6εμηa τις μενη εν [ε  εαν  μη  who  inserted  αν  mplish anyt]hing. 6Minea a certain one may abide in [M‐ 
nonsensical  original  reading 
μοι εβλη]θη εξω ως το κλημα  superlinearly.  e, he is cast a]way outside like the branch 
translates as If not. 
και εξη]ρανθη και συναγουσι̅ ̅  and whi]thers, and are gathered together  b In  another  case  of  itacism, 
αυτα κα]ι ει[ς το] πυρ βαλλουσιν  these an]d in[to the] fire are cast 
the  scribe  this  time  actually 
αυ]τα και κα[ιετ]αι∙ 7εα[ν μεινητε  the]se, and are con[su]med. 7I[f you all may abide 
amends  it  to  give  a  different 
εν] εμοι και τα ρηματ[α μου εν ϋμειν  b Altered  by  the  scribe  to  in] Me, and the statem[ents My in you all 
understanding.  Change  is 
μ]εινει∙b ο εαν θελητ[ε αιτησα  μεινη.  a]bideb, whatever you all may wa[nt, you all 
from  the  indicative  to  the 
subjunctive, giving may abide. 
 
 

Recto  Yahuchanon 15:7b‐13a   Front Side of Leaf 56  Yahuchanon 15:7b‐13a 


 
ΡΙΒ  112 
a Scribe wrote εαν τας εντολας  a Included  words  required  to 

σθαι και γ[ενη]σεται 8εν τουτω  μο[υ]  here  above  the  line,  request and it sh[all com]e to be. 8By this  make sense of the statement. 


εδοξασθ[η ο Π]ΗΡ μου ϊνα κα[ρ  after  accidentally  skipping  is glori[fed the Fa]ther My, in order that f[r‐  Gives  If  the  commandments 
πον πλιονα φερηται και γε  over  16  letters  from  the  uit more you all may produce, and may  My. 
ν[ησ]θαι μου μαθηται∙ 9καθω[ς  exemplar being copied from.  co[me t]o be proved as My adherents. 9Just a[s 
b Scribe probably omitted the 
b The scribe fitted ση between 
η[γαπ]ησεν με ο ΠΗΡ καγω η  ha[s dearly l]oved Me the Father, also I de‐  ση when skipping from one η 
γαπησα ϋμας [με]ιναται εν τ[η  the second η and τ to alter this  arly loved you all; [yo]u all abide in t[he  to the other. Initial reading is 
α]γαπη τη εμη 10 a τηρηταιb μεν[ει  to τηρησηται.  love the Mine. 10 a You all may be protectingb, you all [shall ab‐  the  present  tense,  with  the 
c Initial corrector inserted μου 
τ]αι εν τη αγαπη∙ c καθ[ως εγω  ide in the love c. Ju[st as I  modification  being  the  aorist 
του ΠΡΣ τας εντολα[ς τετηρη  superlinearly.  of the Father the command[ments have protect‐  tense,  changing  the  meaning 
d Scribe  originally  wrote  μ, 
κα και μενω μαυτουd [εν τη  ed, also I abide m Hisd [in the  slightly to You all may protect. 
αγαπη 11τ]αυτα λελαληκα [ϋμειν  immediately noticed the error  love. 11T]hese I have spoken [to you all, 
c Adds  My  to  the  text.  Could 

ινα η χαρα] η εμη [εν] ϋμ[ειν η  and  scrapped  it  away,  then  in order that the gladness] the Mine [in] you [all may exist,  be  omitted,  but  helps  make 
και η χαρα υ]μω[ν πλ]ηρωθη∙ 12α[υ  proceded  to  write  α  over  it,  and the gladness of y]ou a[ll may b]e fulfilled. 12T[h‐  further sense when included. 
τη εστιν] η εντολη η εμη ϊν[α  and the rest of the word.  is exists as] the commandment the Mine: th[at 
d As  the  scribe  amended  the 

αγαπατε αλ]ληλους ως ηγ[α  you may dearly love on]e another, like I ha[ve dea‐  text whilst writing, the current 


πησα υμας 13με]ιζονα ταυτης [α  rly loved you all. 13Gre]ater of this [l‐  translation is correct. 

 
Recto  Yahuchanon 15:13a‐19b   Reverse Side of Leaf 57  Yahuchanon 15:13a‐19b 
  a Scribe  seems  to  have  possibly  skipped 

ΡΙΓ  113  back  a  few  letters  and  was  writing  out 


a Scribe  scrapped  away  ω  and  των again. Correction gives His. 
γαπην ο[υ]δεις εχει∙ ϊνα την ψυχην την  wrote  ου  over  it  to  produce  ove n[o]thing holds, in that the soul the  b Difficult  to  account  for  why  the  scribe 

εαυτου θ[η] ϋπερ των φιλων αυτωa 14ϋ  αυτου.  Himself H[e may set] on behalf of the friends to Hima. 14Yo‐  initially wrote προ, for even though it can 


μεις φιλ[οι] μου εστε εαν ποιηται α εγω  b Scribe  amended  this  to  παρα,  u all as frie[nds] My exist, if you may accomplish the things I  mean  in  front  of,  before  someone,  in 
εντελλ[ο]μαι ϋμιν 15ουκετι λεγω ϋ ›  firstly  by  eliminating  ο,  then  orde[r]ed to you all. 15No more I call yo‐  Yahuchanon’s  eyewitness  account  προ 
μας δουλους οτι ο δουλος ουκ οιδεν  writing the two α’s superlinearly.  u all ‘servants’, because the servant not recognises  only  indicates  time,  which  in  this 
τι ποιει α[υ]του ο ΚΣ. ϋμας δε λεγω [φι  c Remnant  of  the  first  what does h[i]s the Master. You all however I call [‘fri‐  countext  would  mean  that  Yahushua 
λους οτ[ι πα]ντα α η[κο]υσα προb το[υ ΠΡΣ  transposition  mark  signifies  a  ends’, sin[ce a]ll that I hav[e he]ard beforeb th[e Father  knew  something  before  the  Father! 
μου εγνωρισα υμιν 16ουχ υμις [με  rearrangement to ϋμας ϊνα.  My, I have made known to you all. 16Not you all [Me  Alteration gives beside. 
εξελεξασθαι∙ αλʼλ εγω εξ[ελεξαμην  d A  superlinear  ι  written  by  the  selected, notwithstanding I se[lected  c Word  swap  gives  a  quite  significant 

ϋμας και εθηκα ϊνα ϋμα[ς c υπαγη  scribe changes this to και.  You all, and I have appointed in order that yo[u allc may go   change,  in  that  instead  of  Yahushua 


ται καd καρπον οe φερηται κ[αι ο καρπος  e A dot above indicates ο is to be  off wouldd fruit may oe produce, a[nd the fruit  ‘appointing it’ that the disciples ‘go off to 
ϋμων μ[ε]νη ινα ο τι αν α[ιτησητε  omitted when reading.  of you all ma[y abi]de, that what ever may yo[u request of  produce  fruit’,  He  specifically  appoints 
τον ΠΡΑ [εν] τω ον[ο]ματι μο[υ δω ϋμειν  f Scribe wrote ιν[α] superlinearly.  the Father [by] the na[m]e M[y, He shall grant to you all.  the disciples, who then go off to produce 
17ταυτα ε[ντ]ελλομαι υμιν f αγαπαται  17This I o[r]der you all: dearly love 
g Altered to  εμισει by the scribe,  fruit. Gives you, in order that. 
αλʼληλ[ου]ςʼ 18ει ο κοσμος ϋμας εμιση  who scrapped off η and wrote ει  one an[oth]er. 18If the world you all despise‐  d Initial reading is the Doric Greek form of 

(σε)g γινωσκετε οτι εμε πρ[ωτ]ον ϋ  over  it,  then  put  dots  and  edg, you all understand that Me be[fo]re yo‐  αν, which is obviously wrong. Correction 


μων μ[ε]μεισηκεν∙ 19ει εκ του κοσ ›  parentheses  over  σε  to  indicate  u all it ha[s de]spised. 19If out of the wor‐  translates as and. 
μου ητ[ε] ο κοσμος αν τον ϊδιον ε  its deletion.  ld you all exi[sted,] the world would as the own l‐  e Nothing further to comment. 

φιλει οτ[ι] δε ουκ εκ του (τουτου)h ›  h Omission conveyed by dots and  ove; beca[use] however not out of the (this)h  f Inserts that. Could be omitted. 

κοσμου εστε αλʼλ εγω εξελεξα  parentheses above the letters.  world you all exist, notwithstanding I have selec‐  g Emandation  gives  a  different  tense, 

meaning  was  despising.  Either  could  be 


used.  Later  manuscripts  would  read  the 
present tense μισει (despises). 
h Scribe appears to have been influenced 

by the other uses of τουτου with κοσμου 
in Yahuchanon (8:23; 11:9; 12:31; 13:1). 
Can be included or omitted. 
 

Verso  Yahuchanon 15:19b‐25a   Front Side of Leaf 57  Yahuchanon 15:19b‐25a 


     
ΡΙΔ  114 

μην ϋμας εκ του κοσμου∙ δ[ι]α τουτο  ted you all out of the world. Be[cau]se of this, 
ϋμας μισει ο κοσμος 20μνημονευεται  you all despises the world. 20You all recall 
του λογου ου εγω ειπον ϋ[μει]ν∙ ουκ εσ  the word that I said to y[ou a]ll, ‘Not exi‐ 
τιν δουλος μειζων του ΚΥ αυτου ›  sts a servant greater than the Master his’? 
ει εμε εδι]ωξαν και ϋμας διωξουσι̅ ̅  If Me they per]secuted, also you they shall persecute. 
ει το]ν λογον μου ετηρησαν και τον ϋ  If th]e message My they protected, also the of yo‐ 
μετ]ερον τηρη[σουσιν 21αλ]λα ταυ  urse]lves they s[hall protect. 21Notwith]standing, the‐ 
τα π]αντα ποιουσιν εις υμ[α]ς δια το  se thin]gs all they shall do to yo[u al]l due to the 
ονομα μ]ου∙ οτι ουκ οιδασ[ι] τον πεμ  name M]y, because not they recogn[ise] the One Who s‐ 
ψαντα] με 22ει μη ηλθον και ελαλη    ent] Me. 22If not I had appeared and had spok‐  a Inserts  their.  Probably 
σα αυτοι]ς αμαρτιαν ουκ [ε]ιχοσαν∙  en to the]m, mistake not [would they acquire. 
omitted to begin with due to 
νυν δε π]ροφασ[ι]ν ουκ εχουσιν πε  a Scribe 
Now however e]xcu[s]e not they acquire conce‐ 
wrote  [αυ]των  the similar phrase just above, 
ρι τη[ς α]μαρτιας a 23ο εμε μ[ισ]ων∙ και  rning th[e mist]ake a. 23The one Me de[spisi]ng, also 
superlinearly.  that  doesn’t  say  that  the 
τον ΠΡΑ μου μισει 24ει τα [ερ]γα μη ε ›  the Father My despises. 24If the [achiev]ements not I had 
αμαρτιαν  belongs  to  anyone 
ποιη[σα ε]ν αυτοις α μηδ[ις] αλʼλος  accomp[lished amo]ng them which n[o] other 
specifically. Could be omitted. 
εποιη[σε]ν αμαρτιαν ουκ ειχοσαν  had acco[mpli]shed, mistake not would they acquire. 
νυν δε και εορακασιν [κ]αι μεμει  Now however also they have seen [a]nd they have 
σηκασιν εμε και τον ΠΡΑ∙ μου ›  despised Me and the Father My. 
25αλʼλ ϊνα πληρωθη ο λογος εν τω  25Notwithstanding, in order may be fulfilled the message in the 

Recto  Yahuchanon 15:25a‐16:5a   Reverse Side of Leaf 58  Yahuchanon 15:25a‐16:5a 


 
ΡΙΕ  115 
a Includes  their.  Probably 
a αυ[των] was  added  omitted  due  to  the  scribe 
ν]ομω a [γεγραμμενος] οτι εμισησαν με  To]rah a [that has been inscribed,] that, ‘They have despised Me 
superlinearly.  considering  it  superfluous. 
δωρεαν. 26οταν ελθη ο π]αρα[κλητος ον  without cause.’ 26When may appear the h]el[per, whom 
[εγω πεμψω ϋμειν παρα του ΠΡΣ το ΠΝΑ]  [I shall send to you all from beside the Father, the Spirit]  Could be omitted. 
[της αληθιας ο παρα του ΠΡΣ εκπορευ]  [of truth, the one beside the Father travellin‐] 
[εται εκεινος μαρτυρησει περι εμου]  [g out; that one shall testify concerning Myself.] 
[27και ϋμεις δε μαρτυρειτε οτι απ]  [27Plus you all now will testify that from] 
[αρχης μετ εμου εστε 16:1ταυτα λελα]  [the beginning with Me you existed. 16:1These I have] 
[ληκα ϋμειν ϊνα μη σκανδαλισθητε∙]  [spoken to you all, in order that not you all may fall away.] 
[2αποσυναγωγους ποιησουσιν ϋμας]  [2Expelled from the Synagogue they shall cause you all to be,] 
[αλλ ερχεται ωρα ϊνα πας ο αποκ]  [notwithstanding is approaching an hour, in order that all the who has mu‐] 
[τεινας ϋμας δοξη λατρειαν προσ]  [rdered you all may suppose that it is a service to be] 
φερειν τ]ω Θ[Ω∙ 3και ταυτα ποιησουσιν  offered t]o Go[d. 3And these they shall accomplish, 
οτι ουκ εγ]νω[σαν τον ΠΡΑ ουδε εμε∙  because not have they un]derst[ood the Father nor Me. 
4αλλα ταυτ]α λε[λαληκα ϋμειν ϊνα  4Notwithstanding, these thin]gs I have sp[oken to you all, in order that 

οταν ελθη η] ωρα [αυτων μνημονευ  when may appear the] hour [their, you all may rec‐ 
ητε αυτων ο]τι εγ[ω ειπον ϋμειν ταυ  all them, bec]ause I [told you all. These th‐  
τα δε υμιν ε]ξ αρχ[ης ουκ ειπον οτι  ings however to you all fr]om the begi[nning not I told, because 
[μεθ ϋμων ημην∙ 5νυν δε ϋπαγω προς]  [with you all I existed. 5Now however I depart to where is] 
[τον πεμψαντα με και ουδεις εξ ϋ]  [the One Who has sent Me, and no one from among y‐] 

   
Verso  Yahuchanon 16:5b‐13b   Front Side of Leaf 58  Yahuchanon 16:5b‐13b 
 
ΡΙϚ  116 

μων ερωτα με π[ου υπαγεις∙ 6αλ]λ οτι∙  ou all inquires of Me, ‘Wh[ere are you going.’ 6Notwith]standing, because 
ταυτ[α λελ]αληκα ϋ[μειν η λυπη πε  thes[e things I have sp]oken to yo[u all, the sorrow has 
[πληρωκεν ϋμων την καρδιαν∙ 7αλλ]  a Though no longer extant, the 
[completely filled of you all the heart. 7Notwithstanding,]  a Seems the scribe suffered a 

[εγω την αληθιαν λεγω ϋμειν συμφε]  [I the truth say to you all; it is benefic‐]  case  of  homoeoteleuton, 


missing section here probably 
[ρει ϋμειν ϊνα εγω απελθω εαν γαρ]  [ial for you all that I depart, if for]  jumping from one προς ϋμας 
contained  an  insert  mark 
[μη απελθω ο παρακλητος ουκ ελευ]  [not I depart, the helper not shall]  to  the  other.  Appended 
[σεται προς ϋμας a 8και ελθων εκει]  added by the initial corrector,  [appear to where are you all. a 8And having appeared, that]  sentence  necessary  to  make 
pointing  to  the  upper  margin 
[νος ελεγξει τον κοσμον περι αμαρ]  [one shall expose the world concerning mist‐]  sense  of  the  one  following, 
that  has  visible  εαν  δε 
[τιας και περι δικαιοσυνης και]  [ake and concerning uprightness and]  translating  as  If  now  I  may 
[περι κρισεως 9περι αμαρτιας μεν]  πορευθω  πεμψω  [αυτον  [concerning assessment. 9Concerning mistake indeed,]  travel, I shall send it to where 
[οτι ου πιστευουσιν εις εμε∙ 10περι]  προς] υμας.  [because not have they placed trust into Me. 10Concerning]  are you all. 
[δικαιοσυνης δε οτι προς τον ΠΡΑ]  uprightness also, because to where is the Father] 
ϋπαγω και ουκετι θε]ω[ρειτε ε  I go, and no longer will you obs]e[rve M‐ 
με∙ 11περι δε κρισ]εω[ς οτι ο αρχων  e. 11Concerning also asse]ssm[ent, because the ruler 
του κοσμου τουτ]ου κ[εκρειται∙ 12ετι  of the world th]is has bee[n assessed. 12Still 
πολλα εχω ϋμειν] λεγει[ν αλλ ου δυνα  numerous things I acquire to you all] to sa[y, notwithstanding not are you 
σθε βασταζειν αρ]τι∙ 13ο[ταν δε ελθη  all capable to endure at this mo]ment. 13W[hen however may appear 
εκεινος το ΠΝΑ της] αληθ[ειας οδ  that one, the Spirit of] tru[th, it  
[ηγησει ϋμας εν τη αληθεια]  [shall guide you all in the truth] 

Verso  Yahuchanon 16:13b‐20a   Front Side of Leaf 59  Yahuchanon 16:13b‐20a 


 
ΡΙΖ  117 

παση ου γαρ λαλησει αφ εαυτο]υ∙ αλʼ  whole, not for it shall speak from itsel]f, notwith‐ 
λ ο[σα ακουσει λαλησει και τα ερ]χομε  standing, wh[atever it attends to it shall speak, and the things ap]pear‐ 
ν[α αναγγελει υμιν 14εκεινος εμε  in[g it will proclaim to you all. 14That one Me  a Only  a  handful  of  NT 
δο[ξασει οτι εκ του εμου λημψεται ϗ  a 16:15  sh[all glorify, because out of the Me it shall accept, and  manuscripts omit 16:15, most 
is  not  included  in  this 
αναγγ[ελει ϋμιν]  a 16μικ[ρ]ον και [ουκε  will procl[aim to you all.] a 16A li[tt]le more, and [no long‐  likely due to homoeoteleuton, 
manuscript. 
τι θεωριτ[αι με κ]αι παλιν μικρον  er will you all obse[rve Me, a]nd again a little more  as  both  verses  end  with  the 
και οψεσ[θαι] με∙ 17ειπαν ουν εκ των  and you sha[ll see] Me.” 17Said therefore out of the  words και αναγελει υμιν.  
μαθητων αυτου π[ρ]ος αλληλους ›  adherents His to[wa]rds one another,  b Difficult to account for as to 

τι εστιν τουτο ο λεγ[ει] ημειν μικρον  “What exists this which He sa[ys] to us, ‘A little more  why  the  scribe  would  write 


και ου θεωριται μ[ε κ]αι παλιν μικρο̅ ̅  and not will you observe M[e, a]nd and again a little more  this  in  the  first  place  if  it 
και οψεσθε μεʼ κα[ι οτι] υπαγω προ[ς  and you shall see Me’, an[d that] ‘I go off to where is  wasn’t in the exemplar; some 
τον ΠΡΑʼ 18ελεγον ο[υ]ν [τι] εσ[τιν] τουτο  the Father’? ” 18They were saying the[ref]ore, [‘What] exi[sts] this,  may argue it’s a conflation of 
μικ[ρ]ον ου[κ] οιδαμεν τι λαλει 19εγνω  b Deletion  indicated  by  dots  and  ‘A li[tt]le more’? No[t] we recognise what He says.’ 19Having understood  different  readings,  but  this 
ΙΣ οτι] ημελʼλον (κ[αι η]θελον)b αυτον  parentheses above the letters.  Yahushua that] they were intending (a[nd were d]esiring)b Him  would be the only one in P66. 
ερω]ταν c ειπεν α[υτ]οις [περι] τουτου  c Scribe inserted και superlinearly.  to inqu]ire of, c He said t[o t]hem, [“Concerning that  Could be left in. 
ζητε]ιτα[ι προς αλληλ]ους › [οτι] ει[πον  you all are se]ekin[g the answer with one an]other, [because] I sa[id,  c Adds and. Could be omitted. 
[μικρον και ου θεωρειτε με και πα]      [‘A little more, and not you all will observe Me, and ag‐]   
[λιν μικρον και οψεσθε με∙ 20αμην α]  [ain a little more and you shall see Me.’ 20Certainly, ce‐] 

Recto  Yahuchanon 16:20a‐23b   Reverse Side of Leaf 59  Yahuchanon 16:20a‐23b 


 
ΡΙΗ  118 

μην [λεγω ϋμειν οτι κλαυσετε  rtainly [I say to you all, that shall cry out 
[και θρηνησετε υμεις ο δε κοσμος]  [and shall lament you all, the however world] 
χαρησεται ϋμεις λυπηθησεσ]θε  shall rejoice; you all shall become sorrow]ful, 
αλλ] η [λυπη ϋμων εις χαραν γεν]η  notwithstanding] the [sorrow of you all into gladness sha]ll co‐ 
σεται 21η γυνη οταν [τικτη λ]υπην ε  me to be. 21The woman, when [may give birth, p]ain she  a Scribe  may’ve  been  reading 
χει οτι ηλθεν η ημ[ερα αυ]τηςʼ οτα̅ ̅  acquires because has appeared the da[y h]er; when  slightly ahead when writing this 
δε γεννηση το παιδιον [ο]υκετιʼ  however she may bear the child, [no l]onger  word,  continuing  on  with  the 
μνημονευ[ει] της θλειψεως δια  she reca[lls] the suffering on account of  end  of  χαραν  with  the 
την χαραν οτ[ι εγ]εννηθη ανθρω  the gladness, beca[use has co]me to be a hum‐  similar ‐αν ending. Recognising 
πο]ς εις τον κο[σμ]ον∙ 22και ϋμεις ουν  a]n into the wo[r]ld. 22Also you all, therefore  the  error,  it  was  corrected 
ν]υν μεν λυπ[η]ν εξεται∙ παλιν δε  a Altered  by  the  scribe  to  n]ow indeed sorr[o]w shall acquire, again however  immediately.  Bestows  the 
οψομαι ϋμας και χαρη[σ]εται ϋμω̅ ̅  καρδια ϗ, who scrapped away  shall rise up you all, and shall re[jo]ice of you all  proper  nominative  case  for 
η καρδιανa την χαραν ϋμων [ουδεις  ν and wrote ϗ superlinearly.  the hearta; the gladness of you all [no one  heart, inserting and afterwards. 
εριb αφ υ[μων] 23κα[ι ε]ν εκεινη τη [η  b Uncorrected  itacism  error  will take awayb from yo[u all.] 23An[d i]n that the [d‐  b Easily  seen  itacism  error. 
μ]ε[ρα εμε ο]υκ ερ[ωτησετε ουδ]ενʼ  for αιρει.  a]y [My, n]ot shall you in[quire for anyth]ing.  Translation given in main text. 
[αμην αμην λεγω ϋμειν αν τι αιτη]  [Certainly, certainly I say to you all, what ever you ma‐] 

Recto  Yahuchanon 16:23b‐28   Reverse Side of Leaf 60  Yahuchanon 16:23b‐28 


 
[ΡΙΘ]  [119] 

[σασθαι τον ΠΡΑ] εν τ[ω ονοματι μ]  [y request of the Father] by th[e name M‐] 
ο[υ δωσει ϋμειν∙ 24εως αρτι ουκ ητη  a Above  y, [He shall grant to you all. 24Until this moment, not have you 
α  is  a  closing 
σαται ουδ[εν εν τω ονοματι μου αι  requested anyth[ing by the name My; yo‐ 
parenthesis  mark,  which 
τησασθαι [και λημψεσθαι ϊνα η χα  u all request [and shall accept, in order that the glad‐  a Unknown as what was to be 
usually indicates something to 
ραa ϋμω[ν η πεπληρωμενη∙ 25ταυ  nessa of yo[u all may exist as having been fulfilled. 25The‐  deleted. 
be removed, but what it was is 
τα εν π[αροιμιαις λ]ελαλη[κα ϋμειν  se in an al[legory I hav]e spok[en to you all;  b Scribe appears to have been 
unknown. 
ε]ρχετ[αι ωρα] οτε ουκετι εν πα[ροιμι  i]s appear[ing an hour] when no longer in all[egor‐  influenced  by  the  similar 
αις λαλησω] ϋμειν∙ αλʼλ[α] παρρ[η]σια  b Deletion 
indicated  by  dots  Ies shall I speak] to you all, notwithsta[nding] in outspo[ken]ness  words  appearing  above  (εν 
περι [του ΠΡ]Σ∙ (λαλησω ϋμειν)∙b απαγʼ  and  parentheses  above  the  concerning [the Fath]er (I shall speak to you all)b I anno‐  παροιμιαις  λαλησω  ϋμειν), 
γελω [ϋ]μειν 26εν [εκε]ινη τη ημερα∙  letters.  unce [to y]ou all. 26In [th]at the day  and  continued  to  write  what 
εν τω [ο]νομα[τι μου αιτησεσ]θαι › ϗ  by the [n]am[e My you all shall requ]est, and  they  believed  was  coming 
ου λε[γω] ϋμ[ειν οτι εγω ε]ρωτησω∙  not I s[ay] to yo[u all that I shall in]quire of  next. Omission necessary. 
τον ΠΡ[Α 27αυτος γα]ρ ο ΠΗΡ [φιλει  the Fath[er, 27Himself fo]r the Father [loves 
ϋμας οτι [υμεις ε]με πε[φιληκατε ϗ  you all, because [you all M]e have lo[ved, and 
πεπιστ[ευκατε] οτι [εγω παρα Θ]Υ ε    have tr[usted] that [I from beside G]od ha‐   
ξηλθον [28εξηλθον παρα του ΠΡΣ και] ε  ve proceeded. [28I have proceeded from beside the Father, and] I ha‐ 
ληλυθα εις τον κοσμον παλι]ν αφιη[μι  ve appeared into the world; agai]n I lea[ve 
τον κοσμον και π]ορευο[μαι προς τον ΠΡΑ∙  the world, and I t]rave[l to where is the Father.” 
 

Verso  Yahuchanon 16:29‐17:1b   Front Side of Leaf 60  Yahuchanon 16:29‐17:1b 


 
[ΡΚ]  120 

[29λεγουσιν οι μ]αθ[ηται αυτου ϊ]δε [νυν  [29They said the adh]er[ents His, “Beh]old, now 
εν παρρησια λαλεις κ]αι παρο[ι]μια̅ ̅  in outspokenness You speak, a]nd an alle[g]ory 
ουδεμιαν λεγεις∙ 30νυν] οιδαμεν ο  not do You say. 30Now] we acknowledge t‐ 
τι οιδας παντα και ου χρει]αν εχειςʼ  hat You recognise everything, and not nece]ssity You acquire 
ϊνα τις σ]ε ε[ρω]τα εν [τουτω] πιστευο  in order that someone Y]ou may re[qu]est; by [this] we place  a Scribe  appears  to  have  pre‐
με[ν] οτι απο ΘΥ εξηλ[θες∙ 31απε]κριθη  tru[st], that from God You have appe[ared.” 31Resp]onded  supposed  what  was  going  to 
αυτοις ΙΣ αρτι πιστευ[ετε 32ϊ]δε ερ[χ]ε  to them Yahushua, “Now you all tru[st? 32Be]hold, is ap[pe]a‐  be said based on the context, 
ται ωρα και εληλυθεν [ϊνα σκορπ]ι[σθ]η  a Dots and parentheses above  ring an hour, and has appeared, [in order that may be di]s[pe]r‐  and  so  wrote  this  originally. 
ται (π[αντες])a εκαστος ει[ς τα ιδια] καμεʼ  the  letters  mark  this  for  sed (a[ll])a each one t[o his own place,] and I  Looking back at the exemplar 
μον[ον αφητε κ]α[ι] ουκ ει[μ]ι μονος  deletion.  alo[ne you all shall leave. Y]e[t] not I ex[is]t as alone,  the  error  was  seen,  so  the 
ο]τι ο ΠΗΡ μ[ετ εμου εσ]τιν 33ταυτα δε  bec]ause the Father w[ith Me ex]ists. 33These now  scribe immediately added the 
λελαλ]ηκα [ϋμειν ϊνα εν εμ]οι ειρηʼ  I have spo]ken [to you all, in order that in M]e sere‐  correct words after.  
ν]ην [εχητε α]λλα [θαρσειτ]αι εγω νε  ni]ty [you all may acquire; notwith]standing [you all take cour]age, I h‐ 
νι]κη[κα τον κ]ο[σμον∙] 17:1ταυτα  ave ov]erco[me the w]o[rld.”] 17:1These 
ελαλησε]ν [ΙΣ και ε]παρας τους ο  after speak]ing [Yahushua, then hav]ing raised the e‐ 
[φθαλμους αυτου εις τον ουρανον ει]  [yes His to the heaven, He] 
[πεν ΠΕΡ εληλυθεν η ωρα δοξασον σου]  [said, “Father, has appeared the hour. Glorify You] 

Verso  Yahuchanon 17:1b‐8a   Front Side of Leaf 61  Yahuchanon 17:1b‐8a 


     
[ΡΚΑ]  121 

τ[ο]ν ΥΝ ϊνα [ο ΥΣ δοξαση σε 2καθως ε  t[h]e Son, in order that [the Son shall glorify You. 2Exactly as You 
δωκας αυτ[ω εξουσιαν πασης σαρ  have granted to Hi[m authority over all fl‐ 
κος ϊνα πα[ν ο δεδωκας αυτω δωση  esh, in order that al[l who have been granted to Him, He shall grant 
αυτοις ζωην [αιω]νιο[ν 3αυτη δε εσ  to them life [ete]rna[l. 3This now ex‐ 
τιν η αιω[νιος] ζωη∙ ϊν[α γινωσκωσιν  ists the ete[rnal] life, tha[t they shall understand 
σε τον μονο[ν α]ληθινο[ν ΘΝ και ον απ  You, the onl[y ge]nuin[e God, and Whom You 
ε]πεμψας ΙΝ ΧΝ. 4εγω σ[ε ε]δοξα  dis]patched, Yahushua Messiah. 4I Yo[u have gl]orify‐ 
σ]α επι της γης το εργον τ[ελει]ωσας  Ie]d upon the earth, the work af[ter com]pleting 
ο δε]δωκας μο[ι] ϊνα ποιη[σω] 5και ›  that You gr]anted to M[e] in order that I shall ac[complish.] 5And 
νυν δοξασ[ον μ]ε συ ΠΡ [π]αρα σε  now, glory[fy M]e You, Father, [be]side You‐ 
αυτω τη δ[οξη η] ειχον πα[ρ]α σοι ›  a πα[ρα  σοι]  was  included    rself with the sple[ndour which] I acquired be[si]de You  a Scribe  actually  wrote  these 

προ το[υ τον κοσμ]ον ειναι a 6ε[φανε  superlinearly.  Unknown  as  to  before came t[o the wor]ld exist. a 6I ha[ve mani‐  words in the line above, though in 


ρωσα [σου το ονομα τοις ΑΝΟΙΣ  whether  it  was  scribe  or  a  fested [Your the name to humans,  the  wrong  order.  Should’ve  also 
ους εδωκας μο]ι ε[κ το]υτου του κοσμο[υ  corrector  whom You have granted to M]e ou[t of th]is the worl[d.  indicated  the  previous  παρα  σοι 
σοι ησαν κ]α[μοι] αυτους εδωκα[ς  b Scribe  amended  this  to  Yours they exist, a]n[d to Me] them You gran[ted,  to be deleted. Can be left out. 
και το]ν [λογον σ]ου τερ[ηκαν∙b 7νυν  τετ[η]ρ[ηκαν∙] by writing τ[η]  and th]e [message Yo]ur ……[…..b 7Now  b Scribe  initially  produced  an 

εγνω]κα[ν οτι παντ]α οσα [δεδωκας  superlinearly.  they have un]derst[ood that every si]ngle thing [You have granted  unknown form of the verb τηρεω. 


[μοι παρα σου εισιν∙ 8οτι τα ρηματα]  [to me, beside You they exist, 8because the statements]  Correction  gives  they  have 
protected. 
 

Recto  Yahuchanon 17:8a‐13a   Reverse Side of Leaf 61  Yahuchanon 17:8a‐13a 


  a Added words give those missing required 
[ΡΚΒ]  122 
a The  initial  corrector  added  α  to  make  sense  of  the  sentence,  meaning 
a  εδωκας μοι δεδ]ωκα αυτοις κα[ι  a  which You granted to Me, I have granted to 
εγνωσαν αληθως οτι πα]ρα σου εξ[η]λ  to the upper margin.  they understood genuinely, that beside You I have appe‐  them, and. 
b Original reading is an incorrect form of the 
θον και επιστευσ]αν οτι συ με  ared, and they trust that You Me 
απεστειλας 9εγω πε]ρι αυτων ου  dispatched. 9I concerning them, not  verb δοξαζω. Emendation gives I have been 
περι του κοσμου ερ]ωτω∙ αλʼλα πε 
b Altered  to  δεδοξασμε  by  the 
concerning the world am I requesting, however conc‐  glorified. 
c Scribe  has  been  influenced  by  the 
ρι ων εδω]κας μ[οι οτ]ι [σοι] εισιν  scribe,  who  wrote  δ  erning whom You granted to Me, because of You they exist, 
10και τα εμ]α παντ[α σα εσ]τιν και τα  superlinearly.  10and the My all things  Yours exist, and those  consistent  use  of  μου  following  ονομα/τι 
σα ε[μα] και εδοξασμεb εν αυτοις 
c Amended  to  σου  by  converting 
Yours My, and ………..b by them.  that started in 14:13. Alteration gives Your. 
d Refer to note  f on 10:10 above. Insertion 
11και [ουκ]ετι ειμι εν τω κοσμω  the μ to an σ.  11And no longer exist I in the world, 

και [εν] τω κοσμω εισιν∙ και [εγω 
d An  insert  mark  added  by  the 
and in the world they are, and I  means in order that they may exist as one, 
προς σ[ε ερ]χομαι [Π]ΕΡ αγιε τηρ[ησον  initial corrector probably pointed  to where are You am appearing. Father set‐apart, protect  exactly as us. 
e See c above. 
αυ[του]ς εν τω ο[νομ]ατι μουc ω  to  the  lower  margin,  which  them by the name Myc, which 
f Possibly omitted to begin with due to the 
δεδω]κας μοι d 12οτε [ημην με]τ αυτω̅ ̅  though  now  missing,  most  likely  You have granted to Me d. 12Where I existed with them, 
ε]γω ετη[ρουν αυτους εν τ]ω ονο  had ϊνα ωσιν εν καθως ημεις.  I was protecting them by the na‐  scribe  thinking  it  superfluous,  or  the 
ματι μουe∙ f και ε[φυ]λαξ[α 
e Altered to σου by scraping away 
me Mye f and I guarded,  similarity between μου and μοι influenced 
και ο]υδεις g αυτω[ν] α[πωλετο  the μ and writing σ superlinearly.  and none g of them have been lost,  the  omission.  Gives  which  You  have 
ει μη ο ΥΣ] της απ[ωλειας] ϊν[α η 
f Seems  that  a  superlinear  ω 
except the son of destruction, in order that the  granted to Me. 
g Word could be omitted, but is more inline 
γραφη πληρωθη∙] 13νυν δε [προς  [δεδωκας μοι] was written here.  Scripture may be fulfilled. 13Now however to where are 
g Scribe inserted a superlinear εξ.  to Yahuchanon style to have it. Means out. 
 

Recto  Yahuchanon 17:13a‐20a   Reverse Side of Leaf 62  Yahuchanon 17:13a‐20a 


     
[ΡΚΓ]  123 

σε [ερ]χομαι [και ταυτα λαλω εν  You [I ap]pear, [and these I speak in 
τω κοσμ[ω ϊνα εχωσι την χαραν  the worl[d, in order that they shall acquire the gladness 
την εμην [πεπληρω]μεν[ην ε  the Mine [fully co]mple[te with‐ 
ν αυτοιςʼ 14εγω [δε]δωκα αυτο[ις τον  in themselves. 14I [have gr]anted to the[m the 
λογον σου κ[αι ο] κοσμος εμ[ισησεν  message Your, a[nd the] world de[spises 
αυτους οτι [ουκ] εισιν εκ του κο[σ  them, because [not] they exist out of the wo[r‐ 
μου a 15ουκ ερωτω ϊνα αρης αυτ[ους  a Initical  corrector  wrote    ld. a 15Not I request in order that You shall take away th[em  a Appends  exactly  as  I  out  of 

ε]κ του κοσμου∙ αλʼλ ινα τηρηση[ς  aniInsert  mark  here,  pointing  ou]t of the world, notwithstanding in order that you shall pro[tect  the  world  do  not  exist.  Not 
αυτους εκ του πονηρου∙ 16(εκ [τ]ου  to the upper margin which has  them out of the evil one. 16(Out of [t]he  written  initially  probably  due 
κοσμου ουκ ε[ι]σιν καθως [ε]κ του  καθως  εγω  εκ  τ[ου  κοσμου  world not they e[x]ist, exactly as [ou]t of the  to homoeoteleuton (κοσμου).
κοσμου ουκ [ειμι])b 17αγιασον αυτους  ουκ ειμι].  world not [I exist].)b 17Dedicate them  b As  the  exact  same  wording 

εν [τη αληθ]ια∙ ο λογος ο σος αληθε[ι  b Entire verse had parenthesis  in [the tru]th. The message the Your genui[n‐  occurs in v14 above, the later 


α ε[στιν 18κα]θω[ς ε]με απεστιλας ›  and  dots  added  above  the  e [exists. 18Ex]act[ly as M]e You dispatched  omission  likely  due  to  seeing 
εις τον κοσμον] 19και ϋπερ αυτων  letters,  signifying  them  for  into the world,] 19also on behalf of them  the words as unnecessary. 
αγιαζω εμαυτ]ον∙ ϊνα ωσιν c αυ  removal when reading.  I dedicate Mys]elf, in order that they may exist c them‐  c Adds also. Could be left out. 

τοι] ηγιασ[μενο]ι εν αλ[ηθεια 20ου περι  c ϗ was added superlinearly.  selves] as being d[edicat]ed in tr[uth. 20Not concerning 


[τουτων δε ερωτω μονον αλʼλα και]  [these however I request only, notwithstanding also] 

Verso  Yahuchanon 17:20a‐25a   Front Side of Leaf 62  Yahuchanon 17:20a‐25a 


     
[ΡΚΔ]  124 

περι των πιστευο]ντων [δ]ια του  concerning those who have plac]ed trust [be]cause of the 
λογου αυτων εις εμε∙ 21ϊνα] παντες  message their into Me, 21in order that] all 
εν ωσι]ν κ[αθως συ ΠΕΡ]ʼ εν εμοι ›  as one they may exi]st, ex[actly as You Father] are in Me 
καγω] εν σοι ινα κ[αι] αυτοι εν ημει̅ ̅  and I] in You, in order that a[lso] they in Us 
ωσιν] ϊνα ο κοσμο[ς π]ιστευη οτι συ  may exist,] in order that the worl[d m]ay trust that You 
με] απεστιλας 22καγω [τη]ν δοξαν η̅ ̅  Me] dispatched. 22And I [th]e splendour which 
δε]δωκας μοι δεδωκα αυτοιςʼ ϊνα  You ha]ve granted to Me I have granted to them, in order that 
ωσ]ιν εν καθως ημεις εν∙ 23εγω  they ma]y exist as one, exactly as We are one. 23I am 
εν αυ]τοις και συ εν εμοι∙ ϊνα ω  in th]em and You in Me, in order that they may 
σιν τετελειωμενοι εις εν και γι  exist as being fully complete into one, and may 
νωσκη ο κοσμ[ος ο]τι συ με απ[εσ  understand the wor[ld th]at You Me dis[pa‐ 
τιλας και ηγαπησα[ς αυτ]ου[ς κ]α ›  tched, and have cherish[ed t]he[m, ex]a‐ 
θως εμε ηγαπησας 24Π[ΕΡ ο δεδ]ω ›  ctly as Me You have cherished. 24Fat[her, whom You h]ave 
κ]ας μοι θελω ϊν[α οπου ει]μι  gra]nted to Me, I desire tha[t where I ex]ist 
κα]κεινοι ωσιν μ[ετ εμου ϊνα  al]so they may exist w[ith Me, in order that 
θεωρωσιν] την δο[ξαν] την [εμην ην  they may observe] the splen[dour] the [Mine, which 
δεδωκας μ]οι [ο]τι ηγα[πησας με  You have granted to M]e, [bec]ause You cher[ished Me 
[προ καταβολης κοσμου∙ 25ΠΕΡ]  [before the foundation of the world. 25Father] 

Verso  Yahuchanon 17:25a‐18:3a   Front Side of Leaf 63  Yahuchanon 17:25a‐18:3a 


     
[ΡΚΕ]  125 

δικαιε και ο κοσμος σε ουκ εγ]νω ›  upright, even the world You not has unde]rstood; 
εγω δε σε εγνων και ουτοι εγ]νω[σ]αν ›  I however You have understood, and these ha]ve und[ers]tood 
οτι συ με απεστιλας 26και εγνω]ρισα αυ  that You Me dispatched. 26And I reve]aled to 
τοις το ονομα σου και γ]νωρ[ισω    them the name Your, and I sh]all rev[eal it, 
ϊνα η αγαπη ην ηγαπησας με] εν αυ  a Amended to [χειμ]αρρου by 
in order that the love which You have cherished Me,] in th‐  a Even if a known Greek word, 
τοις] ην κ[αγω εν αυτοις∙ 18:1ταυ]τα ει  em] it existed, an[d I in them.” 18:1The]se things havi‐ 
πων] ΙΣ εξ[ηλθεν συν τοις] μαθη ›  the  inclusion  of  a  superlinear  ng said,] Yahushua we[nt out with the] adhe‐  this demonstrates how proper 
ταις αυ]του [περαν του χειμ]αρουa ›  ρ;  unable  to  be  determined  rents H]is [across the bilg]e‐pluga  spelling of words is necessary 
τ[ου κεδρων οπου ην κηπος] εις ο̅ ̅  whether  the  scribe  or  a  o[f Kidron, place where existed a garden,] into which  in  any  language.  Alteration 
εισηλθεν [αυτος και οι μαθηται αυ  corrector wrote it.  entered [Him and the adherents H‐  gives ravine. 
του 2ηδει δ[ε και ο παραδιδους  is. 2Recognised s[o also the one betraying 
b Either originally omitted due 
αυτον] τον τ[οπον οτι πολλα  Him] the p[lace, because many 
κι]ς συνηχθ[η ΙΣ εκει μετα των  b Initial  tim]es gather[ed Yahushua there with the  to  being  superfluous,  or 
corrector  inserted  inserted  due  to  the  same 
μα]θητων b 3ο [ουν ιουδας λαβων  αυτ[ου] superlinearly.  adh]erents b. 3The [therefore Yahuwdah, having received 
την σπιρα[ν και εκ των αρχιερεων  the coho[rt and out of the high priests  thing being repeated, twice, in 
18:1. Adds His. 
 

Recto  Yahuchanon 18:3a‐9b   Reverse Side of Leaf 63  Yahuchanon 18:3a‐9b 


 
[ΡΚϚ]  126 

κα[ι εκ των φαρισαιων υπηρετας  an[d out of the Pharisees attendants, 
ερ[χεται εκει μετα φανων και λαμ  he ap[peared there with lanterns and to‐  a Several  reasons  could  be 

π[α]δ[ων και οπλων. 4ΙΣ ουν ειδως  r[c]h[es and weapons. 4Yahushua therefore, having recognised  behind either the omission or 


πα]ντα τ[α ερχομενα επ αυτον  everyt]hing th[at was appearing upon Him,  inclusion of this phrase; it isn’t 
ε]ξ[ελ]θω[ν ειπεν αυτοις τινα ζητειτε∙  ha]vin[g go]ne ou[t He said to them, “Whom are you all seeking after?”  used  above  in  18:3,  but  is 
5απ[εκριθησαν αυτω ΙΝ τον Να  5They res[ponded to Him, “Yahushua, the one of Na‐ 
present  in  18:2  (though 
ζ[ω]ρ[αιον λεγει αυτοις εγω ειμι  a Initial 
z[a]r[eth.” He said to them, “I exist.”  without  the  direct  referent, 
ϊστηκ[ει δε και ϊουδας]  a μετ α[υτων∙  corrector  wrote  [ο]  (Was stood upri[ght now also Yahuwdah] a with t[hem.)  who  is  then  mentioned  in 
6ως ου[ν ειπεν αυτοις εγω ει]μι∙ α[π  παραδιδ[ους αυτον] superlinearly.  6When theref[ore He said to them, “I ex]ist,” th[ey 
18:3).  The  scribe  could’ve 
[ηλθον εις τα οπισω και επεσαν]  [drew backwards, and they fell]  omitted  it  as  redundant,  or 
χαμαι∙ 7παλιν ουν αυτους επηρ]ωτη ›  to the ground. 7Again therefore them He was req]ues‐  the  corrector  wrote  it  to 
σεν τινα ζητειτε ο]ι δε ειπαν  ting, “Whom are you all seeking after?” Th]ey so said,  conform  to  18:2.  Phrase 
ΙΝ τον ναζωραιον]∙ 8απ[εκριθη  “Yahushua, the one of Nazareth.”] 8Resp[onded  means the one betraying Him. 
ΙΣ ειπον ϋ]μειν οτι εγ[ω ειμι  Yahushua, “I said to y]ou all that I [exist. 
ει ουν εμε ζη]τειται αφ[ετε του  If therefore Me you all are se]eking after, per[mit the‐ 
τους ϋπαγειν∙ 9ϊ]να πληρω[θη ο  se to depart,” 9in ord]er that may be fulfil[ed the 
λογος ον ειπεν οτι] ους εδωκας  message which He said, that] “Those whom You have granted 

Verso  Yahuchanon 18:9b‐14a   Front Side of Leaf 64  Yahuchanon 18:9b‐14a 


     
ΡΚΖ  127 

μ]οι ου[κ α]πωλ[εσα] εξ α[υτων ουδ]ε  t]o Me, no[t ha]ve I l[ost] out of t[hem a sing]le 
να∙ 10Σιμω[ν] ου[ν Πετρος εχων μα] ›  one.” 10Shim’ow[n] there[fore Petros, acquiring a s]‐ 
χαιραν [ει]λκ[υσεν αυτην και επ]ε  word, [he d]re[w out it and he st]r‐ 
σεν τον [δο]υλ[ο]ν [του αρχι]ε[ρεω]ς ›    uck the [se]rva[n]t [of the hig]h p[ries]t, 
και απε[κοψ]εν το [ωτιον] αυτου  and chop[ped o]ff the [ear] his 
το δεξιο[ν η]ν δε ο[νομα] τω δουλ[ω  the righ[t. Wa]s now n[ame] to the serva[nt 
Μα]λχος 11ειπ[ε]ν ου[ν Ι]Σ τω Πετρω  Ma]lak. 11Sa[i]d theref[ore Yahu]shua to Petros, 
βαλε] την μαχαιραν εις την [θηκην  “Place] the sword into the [sheath! 
το] ποτηριον ο δεδωκεν μ[οι ο ΠΗΡ  The] cup which has granted t[o Me the Father 
μ]ου ου μη πιω αυτ[ο]∙ 12η ουν σ[πιρα  M]y, shall I never drink i[t]?” 12The therefore c[ohort 
κ]αι ο χιλιαρχ[ος] και a ϋπηρε[ται των  a Scribe introduced a superlinear οι.  a]nd the tribu[ne] and a attend[ants of the  a Adds the. Could be omitted. 
ι]ουδαιων συ[ν]ελαβον τ[ον] ΙΝ  Ya]huwdean authorities s[e]ized t[he] Yahushua, 
και εδησ]αν αυτο[ν]∙ 13και ηγαγ[ον] προ[ς  and bou]nd Hi[m], 13and they l[ed] Him to wh[ere was 
Ανναν πρ]ωτο[ν] ην γα[ρ πεν]θερο[ς  KhananYah fi]rst[ly], existed fo[r fat]her‐in‐la[w 
του Καια]φα∙ [ος ην αρχιερ]ευς τ[ου  of Ka’ia]fa, [whom was high pri]est t[he 
ενιαυτου] ε[κεινου∙ 14ην δε] Καια[φας ο  year] t[hat. 14Was now] Ka’ia[fa the one whom 
συμβουλευσας τοι]ς ϊουδα[ιοις  gave advice to t]he Yahuwde[an authorities 

Recto  Yahuchanon 18:14b‐18c   Reverse Side of Leaf 64  Yahuchanon 18:14b‐18c 


 
ΡΚΗ  128 
a Not easy to account for why this was 

ο[τι συμφ]ερε[ι ενα] ΑΝΟ[Ν] απο  a Though no longer extant, an  th[at it was be]tte[r for one] ma[n] to be  omitted  to  begin  with.  Was  it  again 
θ[ανειν ϋπερ του λαο]υ∙ 15η[κ]ολουθι∙  k[illed on behalf of the peop]le. 15Fo[llo]wed after  considerd an unneeded phrase, as it 
insert  mark  added  by  the  appears again in the next verse? Then 
δ[ε τω ΙΥ Σιμων Πε]τρ[ο]ςʼ και αλ  n[ow the Yahushua Shim’own Pe]tr[o]s, and ano‐ 
initial corrector was probably  why  omit  this  first  instance  rather 
λος μα[θητης a και] συν[ει]σηλθεν ›  ther adh[erent a, and] he e[nt]ered 
here,  pointing  to  ο  δ[ε  than  the  repeated  one  in  18:16? 
τω ΙΥ ει[ς την] αυλην [το]υ αρχιε  with Yahushua i[nto the] courtyard [of t]he high p‐ 
μαθητης  εκε]ινο[ς  ην  From  the  amount  of  letters  in  the 
ρεως∙ 16ο δ[ε Πετ]ρος ϊσ[τηκ]ει προς τη  riest. 16The how[ever Pet]ros was sto[od upri]ght by the 
γνωσ]τος τω αρχιερε[ι] in the  phrase  (36),  scribe  possibly  jumped 
θυρα εξω∙ ε[ξ]ηλθεν ουν ο μαθη  door outside. W[e]nt out therefore the adher‐ 
upper margin.  two  lines  from  the  exemplar. 
της ος] ην γν[ω]στος τ[ο]υ αρχιερε[ως  b Scribe  ent whom] was k[n]own t[o t]he high pries[t, 
inserted  ρου  Translates as The now adherent this 
και ει]πεν [τ]η θυρωb και ει[σ]ηγαγε[ν  and he s]aid [to t]he ….b, and he br[o]ught i[n 
superlinearly to turn this into  one was known to the high priest. 
τον Π]ετρον∙ 17λεγει ουν η παιδισκ[η η  the P]etros. 17Said therefore the servan[t‐girl the 
θυρουρω.  b Original is an unknown Koine‐Greek 
θυρο]υρος τω Πετ[ρ]ω μη και συ ε[κ  c ει  added  here  superlinearly.  doo]rkeeper to Pet[r]os, “Not also you ou[t of 
τ]ων [μα]θητων c τ[ο]υ ανθρωπου  t]he [adh]erents c o[f t]he Man  word.  Even  though  corrected,  the 
Not  able  to  identify  as  to  scribe made another error writing ου 
το]υτο[υ] λεγει εκ[ει]νος ουκ ειμ[ι  t]hi[s]?” Says th[at o]ne, “Not I exi[st.” 
18ισ]τηκ[εισαν δ]ε οι δ[ο]υλοι κ[αι οι  whom wrote it.  18We]re stood up[right no]w the s[er]vants, a[nd the  instead  of  ω  (θυρωρω),  due  to  the 
υπηρεται ανθρακιαν π]επ[οιηκο  attendants, a charcoal‐fire ha]vi[ng ma‐  similar  pronunciation  of  the  two 
τες] οτι ψυχ[ος ην κα]ι ε[θερμαινοντο  de] because col[d it was, an]d they we[re warming themselves.  letters. Gives doorkeeper. 
c Inserts exist. Could be omitted. 
ην δε] και ο Π[ετρος μετ αυτων εστως  Was so] also the P[etros with them having stood upright  

Recto  Yahuchanon 18:18c‐23b   Reverse Side of Leaf 65  Yahuchanon 18:18c‐23b 


     
[ΡΚΘ]  129 

κ]αι [θερμαινομ]ενος 19ο ο[υν αρχιε  a]nd [warming him]self. 19The the[refore high p‐ 
ρευς ηρωτησ]εν τον ΙΝ [πε]ρι [των      riest question]ed the Yahushua [concer]ning [the   
μαθητω]ν αυτου και περι [της διδα  adheren]ts His, and concerning [the teach‐ 
χης αυτου∙ 20απ]εκριθη αυτω Ι[Σ εγω  ing His. 20Resp]onded to him Yahu[shua, “I 
παρρησια ελ]αλησα τω κοσ[μω  publically was sp]eaking to the wor[ld. 
εγω παν]τοται εδιδ[αξα εν συν  I alw]ays tau[ght in the syn‐ 
αγωγη κ]αι εν τω [ιερω οπου  agogue a]nd in the [Temple where 
παντες οι ϊ]ουδαιο[ι συνερχ]ο[ν  all the Yah]uwdea[ns had been coll]e[c‐ 
ται και εν κρυ]πτω ελ[α]λησα  ted, and in sec]rect I ha[ve s]poken 
ουδεν 21τι με ερωτ]αςʼ ερωτησον [τους  nothing. 21Why Me you quest]ion? Question [those who 
ακηκοοτ]ας τ[ι ελ]αλησα αυτοι[ς  atten]d to wh[at I have sp]oken to the[m. 
ϊδε ουτο]ι οιδ[ασιν α] ειπον εγω [22ταυ  Look, thes]e reco[gnise what] said I.” [22The‐ 
τα δε αυτου ειπον]τος [εις παρεσ  se however He having sai]d, [one being 
τηκως των υπηρε]των εδ[ωκεν  present of the attend]ants gr[anted 
ραπισμα τω ΙΥ] ειπων [ουτως  a slap to Yahushua,] saying, [“In this manner 
αποκρινη τω] αρχιε[ρει∙ 23απεκριθη  you respond to the] high pri[est?!” 23Responded 
αυτω ΙΣ ει κα]κως [ελαλησα μαρ  to him Yahushua, “If wro]ngly [I have spoken, you 
τυρησον περι τ]ου [κακου ει δε  testify concerning t]he [wrong! If however 

Verso  Yahuchanon 18:23b‐29a   Front Side of Leaf 65  Yahuchanon 18:23b‐29a 


     
[ΡΛ]  130 

καλως τι με δ]ερεις∙ 24απ[εστιλεν ουν  appropriately, why Me do you h]it?” 24Dis[patched therefore 
αυτον ο Α]νν[ας] δεδεμε[νον προς  Him the Kha]nan[Yah,] boun[d up, to where was 
Καιαφα]ν τον αρχιερεα [25ην δε  Ka’iaf]a the high priest. [25Was now 
Σιμων Πε]τρος εστως κα[ι θερμαι  Shim’own Pe]tros stood upright an[d warm‐ 
νομενος ε]ιπαν ουν αυτω [μη και  ing himself. They s]aid therefore to him, [“Not also 
συ εκ των μ]αθητων α[υτου ει∙  you out of the ad]erents H[im exist?” 
ηρνησατο ε]κ[ειν]ος και ειπ[εν ουκ  Denied t]ha[t o]ne and sai[d, “Not 
ειμι∙ 26λεγ]ει [ει]ς εκ των [δουλων  I exist.” 26Sai]d [on]e out of the [servants 
του αρχι]ερεως συγγεν[ης ων ου  of the high p]riest, a relati[ve being of the one whom 
απεκοψ]εν Πετρος το ω[τιον ουκ  choppe]d off the Petros the e[ar, “Not 
εγω σ]ε ειδ[ο]ν εν τω [κηπω μετ  I yo]u s[a]w in the [garden with 
αυτου∙] 27παλι[ν] ουν ηρ[ν]ησατ[ο Πετ  Him?”] 27Agai[n] therefore he d[e]nie[d Pet‐ 
ρος και ε]υ[θ]υς α[λ]εκ[τωρ] εφω[νη  ros, and in]st[an]tly a r[o]os[ter] cro[w‐ 
σεν∙ 28αγουσιν ουν] τον ΙΝ α[πο  ed. 28They led therefore] the Yahushua fr[om 
του Καιαφα εις το πρα]ιτωριο[ν  the Ka’aifa to the Pra]etoriu[m. 
ην δε πρωι και αυτοι] ουκ ει[σ  Was now morning, and they] not e[n‐ 
ηλθον εις το πραιτωρι]ον ϊν[α  tered into the Praetori]um, in order t[hat 
μη μιανθωσιν αλλα φαγω]σιν [το  not they may be defiled, notwithstanding may consu]me [the 
πασχα 29εξηλθεν ουν ο Πι]λατ[ος  Passover. 29Went out therefore the Pi]lat[e 

 
Verso  Yahuchanon 18:29a‐33   Front Side of Leaf 66  Yahuchanon 18:29a‐33 
     
ΡΛΑ  131 

εξω∙ κ[αι] φησιν. τινα [κ]ατηγοριαν  outside, a[nd] he asserted, “What [a]ccusation 
φερετ[αι] κατα του ΑΝΟ[Υ του]του  do you br[ing] against the Ma[n th]is?” 
30απεκριθησαν κ[αι ειπαν] αυτω ει  30They responded a[nd said] to him, “If 

μη ην ουτος κα[κον ποιων ο]υκ αν πα  not was this one ba[d doing, n]ot would we ha‐ 
ρεδωκιμεν σο[ι αυτον 31ει]πεν ου̅ ̅  ve handed to yo[u Him.” 31Sa]id therefore 
αυτο[ι]ς Πειλατ[ος λαβετε] ουν αυ  to th[e]m Pilat[e, “Accept] therefore Hi‐ 
τον ϋ]μει[ς και κατα τον] νομον  m you all, and according to the] law 
ϋμων κρινατε ειπον αυ]τω οι ϊο[υ  of you all assess.” They said to hi]m the Yahu[w‐ 
δαιοι ημιν ουκ εξε]στ[ι]ν αποκ[τει  dean authorities, “To us not is it per]mit[e]d to k[i‐ 
ναι ουδενα∙ 32ϊ]να ο λογος του ΙΥ  ll anyone,” 32in ord]er that the message of Yahushua 
πληρωθη ον ε]ιπεν σημαινω[ν  may be fulfilled, that He s]aid signally[ing 
ποιω θανα]τ[ω ημε]λλεν απο  what sort of dea]t[h He was inte]nded to 
θνησκειν 33ει]σηλθ[εν ου]ν παλιν  die. 33He e]nter[ed theref]ore again 
εις το πραιτ]ωριον ο Π[ειλα]τος › ϗ  into the Praet]orium the P[ila]te, and 
εφωνησεν] το[ν] ΙΝ κ[αι ει]πεν  he called for] th[e] Yahushua. Th[en he sa]id 
[αυτω συ ει ο βασιλευς των ϊουδαιων∙]  [to Him, “You exist as the king of the Yahuwdeans?”] 

Recto  Yahuchanon 18:34‐37b   Reverse Side of Leaf 66  Yahuchanon 18:34‐37b 


 
ΡΛ[Β]  132 
a Initial corrector inserted  a Includes  an  explicit  you. 
34απεκρινα[τ]ο ΙΣ απο σεαυ[του] a τουτο  a superlinear [σ]υ.  34Respond[e]d Yahushua, “From yours[elf] a this  Could be omitted, but is more 
b Uncorrected mistake for 
λε[γεις η αλ]λοι ε[ι]πενb σο[ι πε]ρι εμου  yo[u say, or oth]ers s[a]idb to yo[u conce]rning Me?”  in‐keeping with Yahuchanon’s 
35απεκρ[ιθη ο Πει]λατος μη γαρ ε ›  ειπον.  35Respon[ded the Pi]late, “Not for I my‐  style. 
b Initial reading is a mis‐match 
γω ϊου[δαιος ειμι]∙ το εθνος το σον  self a Yahuw[dean exist?] The nation the Yours 
και οι α[ρχιερεις π]αρεδωκαν σε ›  and the c[hief priests h]anded over You  between  the  previous 
εμοι τ[ι εποιησα]ςʼ 36απεκρ[ι]θη ΙΣ ›  to me. Wh[at have You don]e?” 36Respo[n]ded Yahushua,  adjective (αλλοι), as it should 
η βασι[λεια η εμη ουκ ε]στι[ν εκ του  “The king[dom the Mine not e]xist[s out of the  be the same number (plural), 
κ]οσμο[υ τουτου ει εκ τ]ου[του του  w]orl[d this. If out of t]hi[s the  rather than the current third‐
κ]οσμου ην η [βασιλεια η εμη οι υ  w]orld was the [kingdom the Mine, the att‐  person,  singular.  Translation 
π]ηρεται οι ε[μοι ηγωνιζοντο ϊνα μη  endants the M[ine would be fighting in order that not  in English remains the same. 
παραδοθω τοις [ϊουδαιοις νυν  would I be handed over to the [Yahuwdean authorities. Now 
δε η βασιλι[α η εμη ουκ εστιν εν  however the kingdo[m the mine not exists fr‐ 
τευθε[ν 37ειπεν ουν αυτω ο Πειλα  om her[e.” 37Said therefore to Him the Pila‐ 
τος∙ ο[υκο]υν βασι[λευς ει συ α  te, “S[o th]en as a ki[ng exist You!” Re‐ 
πεκρ[ιθη] ΙΣ κ[α]ι ειπ[εν συ λεγεις  spo[nded] Yahushua a[n]d sai[d, “You say 
οτι βασιλε]υς ε[ι]μι [εγω εις του  that a kin]g I e[x]ist; [I for thi‐ 
[το γεγεννημαι και εις τουτο ε]  [s was born, and for this I ha‐] 

 
Verso  Yahuchanon 18:37b‐19:1b   Reverse Side of Leaf 67  Yahuchanon 18:37b‐19:1b 
 
ΡΛΓ  133 

λ]ηλυθ[α] εις τ[ον] κοσμον [ϊνα μαρτυ  v]e appear[ed] into t[he] world, [in order that I may te‐ 
ρησω τ[η] αληθεια πας ο ων εκ της  stify to t[he] truth. All the existing out of the 
αληθι[ας] ακουει μου της φωνης  trut[h] attend to My the voice.” 
38λεγει ουν αυτω Πειλατος τι εστι̅ ̅  38Said therefore to Him Pilate, “What exists 

αληθι[α] και τουτο ειπων παλ[ιν  as trut[h]?” And this having said, aga[in 
εξηλθ[εν π]ρος τους ϊουδαιους ›  he went o[ut to wh]ere were the Yahuwdean authorities, 
και λεγει αυτο]ι[ς] εγω ουδεμιαν ευ  and he said to th]e[m], “I nothing dis‐ 
ρισκω] αι[τι]αν εν αυτωʼ 39εστ̅ι ̅  cover] for a for[mal cha]rge against Him. 39Exists 
δε συνηθεια ϋμιν] ϊνα ενα α[πο  now a custom for you all,] that one I ma[y re‐ 
λυσω ϋμιν εν τω] πασχα β[ο]υ[λεσ  lease to you all during the] Passover. Y[o]u [all 
θε ουν απολυ]σω ϋμϊν το[ν β]ασιλ[εα  wish therefore to relea]se to you all th[e k]in[g  a Adds  saying.  Could  be  left 
a Initial 
των ϊου]δαιων 40εκ[ραυγασαν ουν  corrector  inserted  of the Yahuw]deans?” 40The[y were crying out therefore  out, but is more Yahuchanon’s 
παλιν παν]τες a μη τουτο[ν α]λλα  λεγοντες superlinearly.  again al]l a, “Not that o[ne! Not]withstanding 
b A  superlinear  ο  was  written  style to have it in. 
τον βαραβ]βαν∙ ην δε b β[αραββας  the son of Ab]ba!” Was now b so[n of Abba  b Includes  the.  Could  be 
λησ]τηςʼ [19:1τοτε ουν ο Πειλατος  here.  a rob]ber. [19:1Then therefore the Pilate  omitted. 
ελαβεν τ[ον ΙΝ] και ε[μ]αστ[ιγω  took t[he Yahushua] and H[e w]as f[log‐ 

Recto  Yahuchanon 19:1b‐6b   Reverse Side of Leaf 67  Yahuchanon 19:1b‐6b 


 
ΡΛΔ  134 

σεν] 2κ[αι ο]ι στρατιω[τ]αι πλεξαν ›  ged.] 2A[nd th]e soldi[e]rs, after weav‐ 
τες εξ [α]κανθων στεφανον  ing out of [t]horns a crown,  a Adds therefore. Could be left 

επεθηκαν αυτου τη κε[φ]αλη∙  they set it on His the h[e]ad,  absent,  however  is  more  in‐


και ϊματιον πορφυρον περιε  and a garment purple they placed  keeping  with  Yahuchanon’s 
βαλον αυτον∙ 3και ηρχοντο ›  around Him, 3and they came  style to have it. 
προς αυτον και ελεγο[ν] χαιρε  towards Him and sai[d], “Hail,  b As  what  was  added  is  no 
a A  superlinear  ουν  was 
βασιλευ των ϊουδα[ιων] και ε  king of Yahuwde[ans!”] And they gr‐  longer  extant,  determining 
δ]ιδοσαν αυτω ραπι[σματα∙ 4και  inserted  here  by  the  initial  a]nted to Him bl[ows. 4And  exactly what it was is open to 
εξ]ηλθεν a παλιν εξω [ο Π]ειλα[τος  corrector.  we]nt out a again outside [the P]ila[te,  question.  The  supplied 
b Though  an  insert  mark  is 
κα]ι λεγει αυτ[οις ϊδε αγω ϋμειν αυ  an]d he said to th[em, “Look, I bring to you all H‐  missing  phrase  is  18  letters 
το[ν ε]ξω ϊνα γνω[τε οτι αιτιαν  written  here  to  point  to  the  i[m ou]tside, in order that you will kn[ow that a formal charge  long, which is consistent with 
εν [αυτ]ω ουχ ευρισκω [5εξηλθεν  upper  margin,  unfortunately  against [Hi]m not I discover.” [5Went out  other  abscences  seen  prior. 
ου[ν ο ΙΣ ε]ξ[ω] εχων τ[ον ακανθι  the  full  text  of  the  addition  theref[ore the Yahushua ou]tsi[de,] acquiring t[he tho‐  Gives  And  he  said  to  them, 
ν]ο[ν σ]τεφανον και [το πορφυρουν  isn’t  extant.  From  the  space  r]n [cr]own, and [the purple  “Look”. 
ϊματι]ον b 6οτε ουν ε[ιδον αυτον  left,  the  insertion  most  likely  garme]nt b. 6When therefore th[ey saw Him,  c Likely  omitted  as  it’s  the 

οι αρ[χιερεις κ]αι ο[ι] ϋπηρετα[ι ε  read και λεγει αυτοις ϊδου.  the ch[ief priests a]nd th[e] attendan[ts cr‐  exact  same  word  being 


c Scribe wrote a second ΣΡΟΝ 
κρ[αυγασαν] λ[εγοντες ΣΡΟ]Ν c λεγει  ie[d out,] sa[ying, “Cruc]ify Him!” c Said  repeated.  Translates  as 
superlinearly.  Crucify Him. 
 
Verso  Yahuchanon 19:6b‐12a   Front Side of Leaf 68  Yahuchanon 19:6b‐12a 
 
ΡΛΕ  135 

ο Πειλατος λαβεται ϋ[μεις αυτο]ν ΣΡΑΤΕ  the Pilate, “Accept y[ou all; Hi]m you all crucify. 
εγω γαρ ουχ ευρ[ισ]κ[ω εν αυτω αιτιαν  I because not dis[co]ve[r against Him a formal charge.” 
7απεκριθησαν ο[ι ϊ]ουδαι[οι ημεις νο  7Responded th[e Yah]uwde[an authorities, “We a l‐ 

μον εχομεν∙ και κατα τον νομ[ον  aw hold, and according to the Tor[ah 
οφιλει αποθανειν οτι ΥΝ ΘΥ [α]υτον  He is indebted to be killed, because a son of God [Hi]mself 
ε]ποιησεν∙ 8οτε ουν ηκουσε[ν] ο Πειλα ›  cl]aimed!” 8When therefore attende[d] the Pila‐ 
τ]ος [τ]ου[το]ν το[ν] λογον μαλʼλ[ο]ν εφο ›  t]e [t]o t[hi]s th[e] message, grea[tl]y he fe‐ 
βηθ[η 9και εισηλ]θεν εις το π[ρ]αιτωρι  are[d. 9And enteri]ng into the P[r]aetori‐ 
ον παλιν [κα]ι λεγει τω ΙΥ [π]οθεν [συ  um again, [an]d he said to Yahushua, “[Fr]om where [do you 
ει ο δε ΙΣ α[π]οκρισιν ουκ εδ[ωκεν   exist?” The however Yahushua a re[s]ponse not He gr[anted  a It is very unlike Yahuchanon 
αυτω∙ 10λεγ[ει] ουν αυτω ο Πειλ[ατος ε  to him. 10Sai[d] therefore to Him the Pil[ate, “To  to  have  και  before  a  form  of 
μοι ου λαλ[εις] ουκ οιδας οτι ε[ξουσιαν  me not you spe[ak?] Not you recognise that a[uthority  αποκρινομαι (in 78 instances, 
εχω σταυ[ρω]σαι σε και ε[ξουσιαν  a Deletion  indicated  by  dots  I acquire to cr[uc]ify You, and a[uthority  it only occurs once in 1:21), so 
εχω απο[λυσ]αι σ[ε] 11(και)a απεκ[ριθη ΙΣ  I acquire to rel[ea]se y[ou?”] 11(And)a respo[nded Yahushua,  its  exclusion  could  be  to 
and parentheses above. 
ουκ ειχες [εξ]ουσιαν κατ ε[μου ου  “Not you acquire [au]thority against M[e a‐  conform  it  more  to 
δεμ[ιαν ει μη] ην δεδομ[ενον σοι  n[y, unless] it was gran[ted to you  Yahuchanon’s  style,  or 
ανωθεν δια το]υτο [ο παραδους με  from above. Because of t]his, [the one who handed over Me  considered as unneeded. 
σοι μειζονα α]μα[ρτιαν εχει∙ 12εκ του  to you, a greater mi]st[ake he acquires.” 12Out of th‐ 

Recto  Yahuchanon 19:12a‐15c   Reverse Side of Leaf 68  Yahuchanon 19:12a‐15c 


 
ΡΛϚ  136 
a Initial  corrector  wrote  ε  a Both εαν and αν are used to indicate if, 

του ο Πειλ]ατ[ο]ς εζητει αυτο̅ ̅  superlinearly to amend this to εαν.  is, the Pil]at[e] saught Him  though  εαν  is  usually  used  more  in  the 
απολυσαι] οι δ[ε ϊο]υδαιοι εκραυ  b A superlinear ο was inserted. 
to release.] The how[ever Yahu]wdean authorities crie‐  Koine  period  with  subjunctive  verbs. 
γα]σα[ν] λεγοντες ανa τουτον α  c An  insert  mark  written  by  the 
d o]u[t], saying, “Ifa this One yo‐  Meaning stays the same. 
πολυ[σ]ης ουκ ει φιλος του και  initial corrector points to the upper  u may re[le]ase, not you exist a friend of Cae‐  b Adds the. Could be omitted. 

σαρο[ς] πας ο βασιλεα εαυτον ποι  margin,  with  εις  τοπ[ον  sa[r]. Every one who a king himself cla‐  c Another 17 letter omission gives further 

ων α[ν]τιλε[γ]ει τω κα[ισ]αρι 13 b ου̅ ̅  λεγομενον].  ims o[p]po[s]es the Ca[es]ar!” 13 b Therefore  evidence  that  the  exemplar  being  used 


Πειλα[τ]ος ακουσας [των λογων  d Initial  corrector  entered  ην  ως  Pila[t]e, attending to [the messages  was that length as well. Gives to the place 
τουτω]ν ηγαγεν εξ[ω τον ΙΝ] και  superlinearly.  thes]e, brought out[side the Yahushua,] and  called. 
εκα]θισεν επι βημ[ατ]ος c λιθοσ  e Altered  to  λεγει  by  adding  ι 
he sat d]own upon the judic[ial s]eat c ‘Stone‐  d Seems that the scribe left these words 

στρω]τον εβραϊστι δε [λεγ]ομενουν  superlinearly.  Pave]ment’; in Hebrew now [bei]ng called  out as they weren’t crucial to the sense of 


γαββα]θα∙ 14ην δε παρα[σκ]ευη του  f Initial  corrector  scrapped  away  ‘Gabba]ta’. 14Was now Fr[id]ay of the  the sentence. Translates as was about. 
πασχα] ωρα d εκτη∙ κ[αι] λεγεe τοις  what  he  could,  and  wrote  Passover] hour d sixth, a[nd] he saide to the  e Mistake of itacsm. 

ϊουδαι]οις ϊδε ο βασ[ιλε]υς ϋμων  εκραυγασα, whilst adding a final ν  Yahuwde]an authorities, “Look, the ki[n]g of you all.”  f Appears that the initial corrector had a 


15ο δε ελ]εγονf αρον g Σ[ΡΟ]Ν αυτον∙ 
superlinearly  to  modify  this  to  15They however we]re sayinge, “Away! f Cr[uc]ify Him!”  different  exemplar  to  the  scribe.  Gives 
λεγει αυτοις ο Πειλατος] τον βα  εκραυγασαν.  Said to them the Pilate,] “The ki‐  were crying out. 
σιλεα ϋμω]ν ΣΕΡΩ[ΣΩ απεκρι  g A superlinear αρον was written by  ng of you a]ll shall I cru[cify?” Resp‐  g Seems to be a case of homoeoteleuton. 

[θησαν οι αρχιερεις ουκ εχομεν]  the initial corrector.  [onded the chief priests, “Not we acquire] Translates as Away. 


 

Recto  Yahuchanon 19:15c‐20   Reverse Side of Leaf 69  Yahuchanon 19:15c‐20 


 
ΡΛΖ  137 
a Includes  and  taking  up 
β]ασιλεα ει μη καισ[αρα∙ 16τοτε ουν  a Small remnant  of  an  insert  a k]ing except Caes[ar!” 16Then therefore  Himself the upright stake, He 
π]αρεδωκεν α[υτον αυτοι]ς ϊ[να  mark,  written  by  the  initial  he h]anded over H[im to the]m, in o[rder that  went out. Though it could be a 
ΣΡΘΗ α[υτον και πα]ραλ[αβοντες  corrector,  points  to  και  they may crucify H[im. And af]ter re[ceiving  case  of  homoeoteleuton 
αυτον [απηγαγο]ν 17 a εις το[π]ον λ[εγο  βασταζων  εαυτω  [τον  ΣΡΟΝ  Him, [they broug]ht 17 a to the pl[a]ce c[al‐  (απηγαγον  …  εξηλθεν),  the 
μεν[ον Κρανι]ου ω ο λεγεται εβρα  εξη]λθεν  in the upper margin.  le[d ‘Sku]ll’, which which is called in Heb‐  initial exclusion makes a lot of 
ϊ]στι Γο[λγοθα 18ο]που αυτον ΣΡΑΝb ϗʼ  b Modified  to  ΕΣΡΑΝ  by  r]ew ‘Go[lgota’, 18wh]ere Him ….b, and  sense,  and  conforms  this 
με[τ αυτου αλλ]ους δυο εντευθεν  adding Ε superlinearly.  wit[h Him oth]ers two, one on  section to the Synoptics. This 
κα[ι εντε]υθεν [μ]εσον δε τον ΙΝ  eac[h si]de, [in the m]iddle and the Yahushua.  evidences  that  the  exclusion 
19εγ[ραψεν] δε κα[ι τ]ιτλον ο Πε[ιλα  19En[graved] now als[o a t]itle the P[ila‐  was done on purpose. 
b Gives  the  correct  form  they 
το[ς και ε]θηκεν [επι τ]ου ΣΡΟΥ∙ η[ν  t[e, and he s]et it [upon t]he stake. It w[as 
δε [γεγραμμενον ΙΣ ο Ν]α[ζω]ραι[ος  thus [written, ‘Yahushua the man of N]a[za]re[th,  crucified. 
ο βα[σιλευς των ϊουδαιω]ν∙ 20του[τον  the Ki[ng of the Yahuwdea]ns” 20Th[is 
τον [τιτλον πολ]λοι α[νε  the [title nume]rous r[e‐ 
γν[ωσαν] των ϊουδαιων οτι [εγ  a[d] of the Yahuwdeans, because [clos‐ 
γυ[ς ην ο το]πος της πολ[εως οπου  e b[y was the pl]ace to the cit[y where 
ΕΣ[ΡΘΗ ο ΙΣ κα]ι η[ν γεγρ]αμ[μενον  was cru[cified the Yahushua, an]d it w[as wr]it[ten 
εβ[ραϊστι ρ]ω[μαιστι ελ]ληνιστ[ι∙  in Heb[rew, in L]a[tin, in Gr]ee[k. 

Verso  Yahuchanon 19:21‐24c   Front Side of Leaf 69  Yahuchanon 19:21‐24c 


     
ΡΛΗ  138 

21ελεγον ο]υν [τω] Πειλατω οι αρχ[ιε  21Said the]refore [to] Pilate the chie[f p‐ 

ρεις των ϊ]ου[δ]αιων μη γραφ[ε  riests of the Yah]uw[d]eans, “Not inscri[be, 
ο β]α[σιλε]υς τω[ν ϊουδα]ι[ω]ν∙ αλʼλ  ‘The k]i[n]g of t[he Yahuwde]a[n]s’, notwithstanding 
ο]τι εκε[ι]νος ειπ[εν βασ]ιλευς ει  th]at ‘This [o]ne sai[d Ki]ng I e‐ 
μι των ϊουδαι[ων 22απεκ]ριθη [ο]  xist of the Yahuwdea[ns.’ ” 22Resp]onded [the] 
Πειλλατος ο γεγρ[αφα γεγ]ραφα ›  Pilate, “What I have wr[itten, I have wr]itten. 
23οι ουν στρατιω[ται οτε ε]σταυρω  23The therefore soldi[ers, when was b]eing cruci‐ 

σαν τον ΙΝ∙ ελ[αβον τα ϊματι  fied the Yahushua, acc[epted the garme‐ 
α] αυτου και [ε]ποιησα[ν τε]σσε  nts] His, and [th]ey mad[e f]ou‐ 
ρα μερη εκ[αστ]ω στρα[τιω]τη ›  r sections, fo[r eac]h sol[id]er 
μ[ερ]ος κ[αι τον χι]τω[να ην] δε  a s[ha]re, as w[ell as the t]un[ic. Was] now 
ο χιτ[ων αραφος εκ των αν]οθε̅ ̅  the tu[nic seemless, out of t]op 
υφαν[τος δι ολου 24ειπαν ου]ν ›  being wov[en through completely. 24They said theref]ore 
προς αλληλους μη [σχισω]με̅ ̅  towards one another, “Not [let us re]nd 
αυτον] αλʼλα λαχω[μεν πε]ρι αυ  it, notwithstanding may ca[st lots conc]erning i‐ 
τ]ου τι[νος εστ]αι ϊν[α η γραφη π]λη  ]t, to w[hose it shall exi]st,” in order t[hat the scripture may be f]ull‐ 
ρ]ωθη [η λεγουσα] δ[ιεμερισ]αν      fi]lled, [which says,] “Th[ey separ]at‐   
το τα ϊματια μ]ου [εαυτοις και  ed the garments M]y [with themselves, and 

Verso  Yahuchanon 19:24c‐29b   Front Side of Leaf 70  Yahuchanon 19:24c‐29b 


 
[ΡΛΘ]  139 

ε]πι τον ϊματισμον μου εβ[αλο]ν∙  up]on the garments My the[y cas]t 
κ]ληρον∙ οι μεν ουν [στ]ρατ[ιω]ται  l]ots.” The indeed therefore [s]old[ie]rs 
τ]αυτα ε[ποιησαν] 25ϊ[στηκεισ]αν δ[ε  t]hese ac[complished.] 25Wa[s stood upri]ght n[ow 
π]αρα τω [Σ]ΡΩ [του ΙΥ η] μητηρʼ α[υ  b]eside the [upri]ght stake [of Yahushua, the] mother H[i‐ 
του και [η α]δε[λφη τ]ης μητρος [αυ  s and [the s]is[ter of t]he mother [H‐ 
τ]ου Μαρι[α η] του Κλωπα∙ και Μαρ[ια  i]s, Miri[am the wife] of Clopas, and Mir[iam 
η Μαγδαληνη∙] 26ΙΣ ουν ϊδων τη[ν  of Migdalah.] 26Yahushua therefore, seeing th[e 
a Usual 17‐letter line omitted. 
μητερα και το]ν μαθητην π[αρε  mother and th]e adherent be[ing 
στωτα ον ηγαπ]αʼ λεγει τη μ[ητρι  present, whom He cheris]hed, He said to the mo[ther,  However  in  this  case,  the 
γυναι ϊδε ο υ]ϊος σου 27ειτ[α λεγει  “Woman, look! The s]on your.” 27The[n He said  omission  helps  alleviate  the 
τω μαθητη ϊδε] η μητηρʼ σου [και  to the adherent, “Look,] the mother your.” [And  problem  of  what  the  words 
απ εκεινης της] ωρας ελα[βεν ο 
a Though  no  longer  seen,  a  from that the] hour, acce[pted the  say:  in  order  that  may  be 
μαθητη]ς α[υτ]ην εις τα ϊδια∙ 28μ[ετα  probable  insert  mark  was  adheren]t h[e]r into his own house. 28Af[ter  fulfilled  the  scripture.  The 
τουτο ο Ι]Σ [ειδ]ως οτι ηδη παν[τα  written  here  by  the  initial  this the Yahu]shua, [recogni]sing that already everyt[hing  following  words  He  said,  “I 
τετελ]εσ[ται] a [λεγ]ει διψω∙ 29σκε[υος  corrector,  pointing  to  the  had be]en acc[omplished,] a [He sai]d, “I thirst.” 29A j[ar  thirst”, have been debated as 
εκ]ειτο [οξους μ]εστονʼ [σπογγον  lower  margin,  which  has  was t]here, [of sour wine f]ull. [A sponge  to where they are in Scripture, 
ο]υν μεστο[ν το]υ οξου[ς υσσω  extant  ϊνα  τελειωθη  η  the]refore ful[l of th]e sour win[e, on Hyss‐  with  Psalm  69:21  being  the 
[γ]ραφη.  set upon allusion. 
 

Verso  Yahuchanon 19:29b‐33b   Front Side of Leaf 70  Yahuchanon 19:29b‐33b 


     
Ρ[Μ]  140 

π[ω π]εριθεντες προσηνεγʼκαν  o[p after t]hey placed around, they offered it 
αυτου τ[ω σ]τοματι∙ 30οτε ουν ελ[α  His to t[he m]outh. 30When therefore He a[c‐ 
β]εν το ο[ξος ο] ΙΣ [ειπεν] τετελεσ[ται  ce]pted the so[ur wine, the] Yahushua [said,] “It has been acco[mplished!” 
κ]αι κλι[νας την κ]εφ[αλη]ν παρ[ε  A]nd bo[wing the h]e[a]d, He han[d‐ 
δωκεν το ΠΝ[Α 31οι] ου[ν ϊ]ουδαιο[ι  ed over the Spir[it. 31The] theref[ore Yah]uwdea[n authorities, 
ε]πι παρασκευη ην ϊ[να] μη μειν[η  bec]ause Friday it was, in or[der that] not may rem[ain 
επι] του ΣΡΟΥ τα σωμ[ατα εν τω  upon] the upright stake the bod[ies on the 
σαββ]ατω∙ ην γαρ [μεγαλη η ημερα  Sabb]ath (was for [great the day 
εκει]νου του σα[ββατου ηρω  th]at the Sa[bbath), they req‐ 
τησαν] τον Πιλατ[ον ϊνα κατεα  uested] the Pilat[e, in order that may be 
γωσι]ν αυτων τ[α σκελη και  broke]n of them th[e legs, and 
α]ρθωσιν∙ 32ηλθαν [ουν οι στρατιω  the]y may be taken away. 32Appeared [therefore the soldi‐ 
ται και του μεν πρω[του κα  ers, and the indeed fir[st th‐ 
τεαξα]ν τα σκε[λη] κα[ι του αλ      ey brok]e the le[gs], an[d the ot‐   
λου το]υ συνστ[αυρωθεντος  her who]m had bee[n crucified with 
αυτω∙ 33ε]πι δε [τον ΙΝ] ελʼθον[τες  him. 33Up]on however [the Yahushua] appea[ring, 
ως ειδο]ν ηδ[η α]υτον τεθνη[κο  when they sa]w alrea[dy H]e was decea[se‐ 

Recto  Yahuchanon 19:33b‐38b   Reverse Side of Leaf 71  Yahuchanon 19:33b‐38b 


     
ΡΜΑ  141 

τα ου κατεαξαν αυτου τα σκ]ελη  ed, not did they break His the le]gs. 
34αλλ εις των στρατιωτων λογχη] ›  34Notwithstanding, one of the soldiers, with a spear] 

αυτου τη]ν πλευρα[ν] ενυξ[εν  His th]e sid[e] pierc[ed, 
κ]αι εξη[λθε]ν ευθυς α[ι]μα και υ  a]nd cam[e ou]t instantly b[lo]od and w‐ 
δ]ωρ∙ 35κα[ι ο ε]ωρακως [μ]εμα[ρ]τυ  at]er. 35An[d the one whom h]as perceived, [ha]s tes[t]i‐ 
ρη]κεν [και αλ]ηθιν[η ε]στιν [α]υ  fi]ed, [and ge]nuin[e e]xists [o]f h‐ 
το]υ η μα[ρτυρι]α∙ κα[ι εκ]ει[νος οι  i]m the te[stimo]ny. An[d th]a[t one reco‐ 
δε]ν οτι αλ[ηθη λε]γε[ι ϊν]α κα[ι ϋ  gnise]s that tr[uth he sp]eak[s, in order t]hat al[so y‐ 
μ]εις πιστε[υητ]αι∙ 36εγ[ε]νετ[ο γαρ  o]u all may t[ru]st. 36Ca[me i]nto exist[ence for 
τα]υτα [ϊνα η] γραφη πλ[ηρωθη  th]ese, [in order that the] scripture ma[y be fulfilled, 
ο]στου[ν ου συ]ντριβησετ[αι αυτου  “A] bon[e not may be s]hatter[ed His.” 
37κ]αι πα[λιν ετερ]α γραφη λ[ε]γει [οψον  37A]nd ag[ain anoth]er scripture s[a]ys, [“They shal‐ 

ται] εις ον [εξεκ]εντησαν [38μετα  l look] at the Oone Whom [they have p]ierced”. [38After 
δε] ταυτα η[ρωτη]σεν το[ν Πειλατον  now] these, r[eques]ted th[e Pilate 
Ϊω]σηφ απ[ο Αριμα]θαια[ς ων μα  Yahuw]seph fro[m Rama]thayi[m, who was an adh‐ 
[θητης του ΙΥ κεκρυμμενος δε]  [erent of Yahushua, a secret one however,] 

Verso  Yahuchanon 19:38b‐42a   Front Side of Leaf 71  Yahuchanon 19:38b‐42a 


 
ΡΜΒ  142 
a Corrects to the corresponding 
δια [τον φοβον των ϊουδαιων ϊνα  because of [the fear of the Yahuwdean authorities, in order that 
αρ[η το σωμα του ΙΥ] ηλθ[εν ουν και  he ma[y remove the body of Yahushua.] He app[eared therefore and  case  (masculine  from  neuter), 
ηρεν το [σ]ωμα αυτο[υ∙ 39ηλθεν δε  took away the [b]ody Hi[s. 39Appeared now  to agree with the gender of the 
a Amended 
και Νικοδημος ο ελ[θω]ν προς  to  αυτον  by  the  also Nikodemos, the one whom ap[peare]d to where was  subject (Yahushua). 
α[υτοa] νυκ[τ]ος b πρ[ω]τ[ον φε]ρων μ[ι  insertion of a superlinear ν.  H[ima] at ni[g]ht b fi[r]s[t, car]rying a m[ix‐  b Adds  the.  In  conjuction  with 
b το was inserted superlinearly. 
γμα σμ]υ[ρν]ης κα[ι αλοης ω]σει λ[ι  ture of m]y[r]rh an[d aloes, ab]out p[o‐  the  following  word,  it  turns 
τρας] εκ[ατο]ν 40ε[λαβον] ουν το σ[ω  unds] a hu[ndre]d. 40Ac[cepted] therefore the b[o‐  πρωτον  to  a  substantive, 
μα] του Ι[Υ κ]αι ε[δησα]ν αυτο οθ[ο  dy] of Yahu[shua, a]nd b[oun]d it in li[n‐  altering first to previously. 
c A  superlinear  ν  converts  this  c Amends to the corresponding 
νιοι]ς μ[ετ]α τωc [αρω]ματων  en clo]th w[it]h thec [fragr]ances, 
καθως] εθος εστ[ι]ν τ[οις ϊο]υδα[ι  to των.  exactly as] custom it exis[t]s of t[he Yahu]wd[e‐  number  (plural  from  singular), 
οις εν]ταφιαζειν [41ην δ]ε εν  ans to pr]epare for burial. [41Was no]w in  to agree with the number of the 
τω] τοπω οπου [εστα]υρ[ω]θη κ[η  the] place where [He had be]en cruc[ifi]ed a g[a‐  following word (αρωματων). 
πος κα]ι εν τω [κη]πω μνημ[ει    rden, an]d in the [gar]den a sepu[lc‐   
ον καιν]ονʼ εν [ω ου]δεπ[ω] ου[δεις  hre rece]nt, in [which n]ot ye[t] an[yone 
ην τεθει]με[νος∙ 42εκει] ουν δια  was pl]ac[ed. 42There] therefore because of 
[την παρασκευην των ϊουδαιων]  [the Friday of the Yahuwdeans,] 

Verso  Yahuchanon 19:42b‐20:4a   Front Side of Leaf 72  Yahuchanon 19:42b‐20:4a 


 
ΡΜΓ  143 

οτι] εγʼγ[υς η]ν το μνημειον ε[θη]κα̅ ̅  because] clos[e by w]as the sepulchre, the[y pla]ced 
το]ν ΙΝ [20:1τη] δε μι[α] των σαβʼ[βατ]ω̅ ̅  th]e Yahushua. [20:1On] the On[e] of Sab[bat]hs, 
Μαρια] η μα[γδαλ]ηνη ερχ[εται  Miriam] of Mi[gdal]ah appe[ared 
πρωι σκ]οτια[ς ε]τι ουσης ε[ις το  early, d]ar[k st]ill being, t[o the 
μνημειον και βλ]επει τον [λιθον  sepulchre, and she pe]rceived the [stone 
ηρμενον εκ το]υ μ[νη]με[ιου∙ 2τρε  removed out of th]e s[epu]lc[hre. 2She 
χει ουν και ερ]χεται προς Σ[ιμω  ran therefore, and ap]peared to Sh[im’ow‐ 
να Πετρον κ]αι προς τον [αλλον  n Petros, a]nd to the [other 
μαθητη[ν ο]ν εφιλει ο ΙΣ κ[αι λεγει  adheren[t wh]om loved the Yahushua, a[nd she said 
αυτοις ηρ[α]ν τον ΚΝ εκ του [μ]νη  to them, “They ha[ve tak]en the Master out of the [sep]u‐ 
μειου κα[ι ο]υκ οιδαμεν π[ο]υ εθη  lchre, an[d n]ot we recognise w[he]re they hav‐ 
κ]αν αυτον [3εξ]ηλθεν [ο]υν ο Πε ›  e pla]ced Him!” [3W]ent out [ther]efore the Pe‐ 
a Though  a  known  Greek 
τ]ρος και ο [αλλ]ος μαθ[ητ]ης και η[ρ  t]ros, and the [oth]er adh[ere]nt, and ap[p‐ 
χ]οντο εις το μνημ[ειον] 4ετρε  e]ared at the sepul[chre.] 4Were run‐  word, it hardly fits here (and is 
χ]ον δε οι δυο ομου [και ο αλλος  ni]ng now the two together, [yet the other  the  wrong  case  (genitive) 
a Scribe(?) wrote θη superlinearly 
μα]τη[ςa προεδ]ρα[μ]ε[ν ταχιον του  fo]ll[ya ran a]h[e]a[d quicker than  anyway).  Alteration  gives  the 
[Πετρου και ηλθεν πρωτος εις το]  to correct this to [μα]θητη[ς].  [Petros, and he came first to the]  correct  word,  meaning 
adherent. 
 

Recto  Yahuchanon 20:4b‐12a   Reverse Side of Leaf 72  Yahuchanon 20:4b‐12a 


     
[ΡΜΔ]  144 

μν[ημ]ειον 5και παρακυψ[ας βλεπει  se[pu]lchre. 5And stooping down to loo[k, he perceived 
κει[με]να τα οθον[ια] ου μεν[τοι εισηλθε̅∙̅  ly[in]g the linen clot[hs], not how[ever he enter. 
6ερχετ]αι ουν κα[ι Σι]μων Πε[τρος α  6Appear]ed therefore als[o Shi]m’own Pe[tros, foll‐ 

κολουθ]ων αυτω [και εισηλθεν εις  owing aft]er him, [and he entered into 
το μνημ]ειον και θ[ε]ωρε[ι τα οθονια  the sepulc]hre, and he ob[se]rve[d the linen cloths 
κειμενα] 7και το [σουδαριον ο ην επι  lying,] 7and the [facecloth which was upon 
της κεφαλη]ς αυ[το]υʼ ο[υ μετα των  the hea]d H[i]s, no[t with the 
οθονιων κε]ιμενον α[λλα χωρις εν  linen cloths ly]ing, notwi[thstanding separate f‐ 
τετυλιγ]μενον εις εν[α τοπον∙ 8το  old]ed up in on[e place. 8Th‐ 
τε ουν] εισηλθεν κ[αι ο αλ]λος μα[θη  en therefore] entered a[lso the oth]er adh[er‐ 
της ο ε]λθων πρωτος [εις] το μνη  ent, who app]eared first [at] the sep‐
μειο[ν] και ϊδεν και ε[πι]στευσεν    ulch[re], and he saw and h[e t]rusted.  a Uncorrected 
9ο]υδεπ[ω] γ[α]ρ ηδεισ[αν τ]ην γραφ[ην  9N]ot ye[t] f[o]r they recogni[sed t]he script[ure,  itacism  is 
a Uncorrected itacism for δει.  apparent,  so  translated 
ο]τι διa αυ[τον] εκ νεκ[ρω]ν ανασ[τη  th]at was necessarya H[im] out of de[a]d to be rai[se‐ 
b Scribe altered this to Μαρια,  accordingly. 
ν]αι∙ 10απη[λθο]ν ουν π[αλι]ν προς  d u]p. 10Depa[rte]d therefore a[gai]n to where was  b Difficult  to  account  for  how 
αυτους οι μ]αθηταιʼ 11Μαρχb δε [ει  and then a final μ was written  their homes the adh]erents. 11Marchb however [was sto‐ 
superlinearly  to  amend  it  to  the scribe got this wrong here 
στηκει προ]ς τω μν[η]μειω ε[ξω  od upright befor]e the sepu[lc]hre ou[tside 
Μαριαμ.  (hasn’t  done  so  elsewhere). 
[κλαιουσα ως ουν εκλαιεν παρεκυ]  [crying. Just as therefore she cried, she stoo‐] 
Corrections give Miriam. 
[ψεν εις το μνημειον∙ 12και θεω]  [ped to look inside the sepulchre, 12and she obse‐] 

Verso  Yahuchanon 20:12a‐17a   Front Side of Leaf 73  Yahuchanon 20:12a‐17a 


 
[ΡΜΕ]  145 

ρε]ι δυο [αγγε]λους εν λευ[κοις καθε  rve]d two [messe]ngers in whi[te sitt‐ 
ζ]ομ[ενου]ς ενα προς τ[η κεφαλη  i]ng d[ow]n, one at t[he head, 
κ]α[ι ενα π]ρος τοις ποσι∙ [οπου εκει  a]n[d one a]t the feet, [where was ly‐ 
το το σωμα] του ΙΥʼ 13και λ[εγουσιν  ing the body] of Yahushua. 13And s[ay 
αυτ]η [εκεινοι] γυν[αι] τι κ[λαιεις λε  to he]r [them ones,] “Wom[an,] why d[o you cry?” She 
γει α]υτοι[ς] οτ[ι η]ραν [τ]ον ΚΝ [μου  says to t]he[m,] “Beca[use they hav]e taken [t]he Master [my, 
a Gives 
και] ουκ οιδα πο[υ] εθηκαν αυ[τον∙  and] not I recognise whe[re] they have placed Hi[m.”  Yahushua.  Scribe 
14τ]αυτα ειπουσα εσ[τρ]αφη εις τα οπι  14T]hese having said, she tu[rn]ed arou‐  may’ve  been  influenced  by 
σ]ω και θεωρει [το]ν ΙΝ εστ[ω]τα ›  n]d, and observed [th]e Yahushua stoo[d upr]ight.  the  previous  use  in  20:13. 
a Altered to ΙΣ. 
και ουκ ηδει οτι ΚΣa εστιν∙ 15λ[εγ]ει  But not she recognise that Mastera it exists. 15S[ai]d  Either way, the same person is 
αυτ]η ΙΣ γυναι τι κλαιεις τι[να  to he]r Yahushua, “Woman, why do you cry? Wh[om  being  referred  to,  so  no 
ζητ]εις∙ [ε]κ[ι]νη δοκουσα οτ[ι ο] κη  are you se]eking after?” [Th]a[t o]ne was supposing tha[t the] gar‐  change  of  meaning  to  the 
π]ουρος [εστιν λ]εγει αυτω Κ[Ε] ει σ[υ  d]ener [He existed. She s]aid to Him, “Mas[ter,] if Y[ou  text. 
εβ]αστα[σας αυτο]ν ειπ[ε μοι] πο[υ  hav]e remo[ved Hi]m, tel[l Me] whe[re 
εθηκας αυτον καγω αρ]ω α[υτον  You have placed Him, and I shall tak]e H[im.” 
16λεγει αυτη Ι]Σ μ[αριαμ στ]ραφ[εισα  16Said to her Yahu]shua, “M[iriam.” Having tur]ned ar[ound 

εκεινη λε]γει αυτω [εβραϊστι  that one, she s]aid to Him [in Hebrew, 
ραββουνι ο λ]εγετ[αι διδασ  “Rhabbouni!” Whch m]ea[ns ‘Teac‐ 
[καλε 17λεγει αυτη ΙΣ∙ μη μου]  [her’. 17Said to her Yahushua, “Not Me] 

Recto  Yahuchanon 20:17a‐20a   Reverse Side of Leaf 73  Yahuchanon 20:17a‐20a 


     
[ΡΜϚ]  146 

απτου ουπ]ω γαρ αναβ[εβηκ]α π[ρος  you touch, not ye]t for have I asce[nde]d to w[here is 
τον ΠΡ]Α μουʼ πορευ[ου δε προς  the Fath]er My. Trav[el however to where are 
τους αδελ]φους μου κ[αι ειπε αυ  the brot]hers My, a[nd tell t‐ 
τοις αν]αβαι[ν]ω π[ρος το]ν Π[ΡΑ μου  hem I as]cend to wh[ere is th]e Fa[ther My, 
κα]ι ΠΡΑ [ϋ]μων και ΘΝ [μου και  an]d Father [of yo]u all, and God [My and 
Θ[Ν] ϋμωνʼ 18ε[ρ]χεται Μαριαμ [η Μα    G[od] of you all.” 18Ap[pe]ared Miriam [of Mi‐  a Modifies  to  a  similar  word, 
a Scribe inserted a superlinear 
γδ[αλ]ηνη αγ[γε]λλουσαa τοις μ[α  gd[al]ah re[po]rtinga to the a[d‐  meaning  more  or  less  the 
θη[τ]αις οτι εορακα τον ΚΝ∙ κα[ι  πα, giving απαγ[γε]λλουσα.  her[e]nts that, “I have seen the Master,” an[d  same,  though  with  a  more 
ταυ]τα ειπεν αυτηʼ 19ουσης ουν  the]se things He had said to her. 19Being therefore  informing  understanding  to 
ο]ψιας τη ημερα εκεινη τη [μια  ev]ening in the day that, on the [One   the  word.  Possibly  omitted 
σαβ[β]ατων και τ[ων] θυρω[ν  of Sab[b]aths, and t[he] door[s  originally  due  to  the  similar 
κ]εκ[λει]σμενω[ν οπο]υ ησαν  h]ad b[een l]ocked shu[t wher]e existed  letters at the start of the word 
οι μα]θη[ται συνηγμενοι δια τον  the ad]her[ents, gathered together because of the  (απαγγελλουσα). 
φοβ]ον [των ϊουδαιων ηλθεν  fea]r [of the Yahuwdean authorities, appeared 
ο ΙΣ και εστη] εις το μ[εσον  the Yahushua and stood upright] in the m[idst, 
και λεγει αυτο]ις ειρην[η ϋ  and He said to the]m, “Sereni[ty to 
[μειν∙ 20και τουτο ειπων εδειξεν]  [you all.” 20And this after He said, He demonstrated] 

Verso  Yahuchanon 20:20a‐25a   Front Side of Leaf 74  Yahuchanon 20:20a‐25a 


     
[Ρ]ΜΖ  147 

αυτοις τα]ς χειρα[ς και την πλευ  to them th]e hand[s and the si‐ 
ραν αυτο]υʼ εχαρη[σαν ουν οι μα  de Hi]s. Were rejo[icing therefore the adh‐ 
θηται ϊδοντ]ες τ[ον ΚΝ∙ 21ειπεν ουν  erents, having se]en t[he Master. 21He said therefore 
[αυτοις παλιν ειρηνη ϋμειν καθ]  [to them again, “Serenitiy to you all. Exa‐] 
[ως απεσταλκεν εμε ο ΠΗΡ καγω]  [ctly as dispatched Me the Father, also I] 
πεμπω ϋμας∙ 22και τουτο] ει[πων  send you all.” 22And this after] He s[aid, 
ενεφυσησεν και λεγ]ει αυτ[οις  He breathed on and sa]id to t[hem,  
λαβετε ΠΝΑ αγιον∙ 23α]ν τινω[ν αφ  “Accept Spirit set‐apart. 23Wo]uld someo[ne may 
[ητε τας αμαρτιας αφεωνται αυ]  [be left behind from the mistakes, they have been left behind by th‐] 
[τοις αν τινων κρατητε κεκρατην]  [em; would someone be retained, they have been retai‐] 
[ται∙ 24Θωμας δε εις εκ των ΙΒ ο λε]  [ned.” 24Ta’owm however, one out of the Twelve, the one c‐] 
γο]μεν[ος Διδυμος ουκ ην] με[τ  a]lle[d Didymus, not was] wi[th 
[αυτων οτε ηλθεν ΙΣ∙ 25ελεγον]  [them when appeared Yahushua. 25Were saying] 
[ουν αυτω οι αλλοι μαθηται εω]  [therefore to him the other adherents, “We] 
[ρακαμεν τον ΚΝ ο δε ειπεν αυ]  [have seen the Master!” He however said to] 

Recto  Yahuchanon 20:25b:27a   Reverse Side of Leaf 74  Yahuchanon 20:25b:27a 


     
ΡΜ[Η]  148 

τοις εαν μη] ειδω [εν ταις χερσιν  them, “Unless] I may see [in the hands 
αυτου τους] τυπους [των ηλων  His the] holes [of the nails, 
και βαλ]ω τον δ[ακτυλον μου  and pu]t the f[inger my 
[εις τους τυπους των ηλων και βα]  [into the holes of the nails, and pu‐] 
[λω μου την χειρα εις την πλευ]  [t my the hand into the si‐] 
[ραν αυτου ου μη πιστευσω∙]      [de His, never shall I trust.”]   
[26και μεθ ημερας Η παλιν ησαν]  [26And after days eight, again were] 
εσω οι μαθ]ητ[αι αυτου και  eating the adhe]re[nts His, and 
Θωμας με]τ αυτ[ων ερχεται ο ΙΣ  Ta’owm wi]th th[em. Appeared the Yahushua, 
των θυρ]ων∙ κ[εκλεισμενων και  the doo]rs ha[ving being locked shut, and 
[εστη εις το μεσον και ειπεν]  [He stood upright in the midst, and He said,] 
[ειρηνη ϋμειν∙ 27ειτα λεγει τω]  [“Serenity to you all.” 27Then He said to] 
Θω[μα φερε τον δακτυλον σου  Ta’ow[m, “Bring the finger your 
[ωδε και ειδε τας χειρας μου]  [here, and see the hands My,] 
[και φερε την χειρα σου και]  [and bring the hand your and] 
[βαλε εις την πλευραν μου]  [put it into the side My,] 

Recto  Yahuchanon 20:27b‐31a   Reverse Side of Leaf 75  Yahuchanon 20:27b‐31a 


 
ΡΜΘ  149 

κα]ι μη γινου απ[ιστος αλλα πισ  an]d do not come into existence as dis[trusting, notwithstanding trus‐ 
τος.] 28απεκριθη Θω[μας και ειπεν  ting.”] 28Responded Ta’ow[m and said 
α]υτω ο ΚΣ μου κ[αι ο ΘΣ μου 29λεγει  to H]im, “The Master My a[nd the God My!” 29Said 
α]υτω ΙΣ. οτι ε[ωρακας με πεπισ  to h]im Yahushua, “Because you ha[ve seen Me you ha‐ 
τ]ευκας∙ μα[κα]ριο[ι οι μη ιδον  ve tr]usted? Bl[es]se[d are those not havi‐ 
τ]ες και πι[στ]ευσ[αντες 30πολ  ng s]een, yet pl[ac]e tr[ust.” 30Num‐ 
λα] μεν ουν και [αλλα σημει  erous] indeed therefore and [other mirac‐ 
α] εποιησεν ο ΙΣ ενωπ[ιον των  les] accomplished the Yahushua befo[re the 
μαθητων αυτουʼ α ου[κ εστιν  a A 
adherents His, which no[t exist 
γε]γραμμενα [ε]ν a βιβλ[ιω του  superlinear  τω  was  as ha]ving been written [i]n a boo[k th‐ 
a Inserts  the.  Could  be 
τ]ω 31ταυτα δε γεγραπται [ϊνα  included here.  i]s. 31These However have been written [in order that  excluded. 
πισ]τευηται οτι ΙΣ εσ[τιν ο ΧΣ  you all m]ay trust that Yahushua ex[ists as the Messiah, 
ο ΥΣ του ΘΥ] και ϊνα π[ιστευοντες  the Son of God,] and in order that th[ose who trust 
ζωην εχητε εν τω ονο]μα[τι αυτου∙  life may acquire by the na]m[e His. 

Verso  Yahuchanon 21:1‐4a   Front Side of Leaf 75  Yahuchanon 21:1‐4a 


     
ΡΝ  150 
21:1μ[ετα ταυτ]α εφαν[ε]ρω[σ]εν [εαυ  21:1Af[ter thes]e, He re[v]ea[l]ed [Him‐ 

τον παλιν ΙΣ] τοις μαθητα[ις επι  self again Yahushua] to the adheren[ts, upon 
της θαλασσης] της τιβεριαδ[ος  the sea] of Tiberia[s. 
εφανερωσεν δε ο]υτως 2ησα[ν ο  He was revealed now in thi]s way. 2Wa[s tog‐ 
μου Σιμων Πετρο]ς και Θωμ[ας  ether Shim’own Petro]s and Ta’o[wm, 
ο λεγομενος] Δ[ι]δυμος και [Να  the one called] D[i]dymus, and [Na‐ 
θαναηλ ο απ]ο Κα[να της] Γαλ[ι  thaniy’el, the one fro]m Ka[na of] Gal[iy‐ 
λαιας και] οι του Ζεβεδα[ι]ου κ[αι      lah, and] the sons of Zabd[i]y, a[nd   
αλλοι] εκ των μαθητων αυ[του  other] out of the adherents Hi[s 
δυο∙ 3λ]εγει αυ[τοι]ς Σιμων Π[ε  two. 3S]aid to th[e]m Shim’own P[e‐ 
τρος υπα]γω α[λιε]υε[ι]ν λεγο[υσιν  tros, “I am go]ing off t[o f]i[s]h.” The[y said 
αυτω ε]ρχο[μεθα και η]με[ις συν  to him, “W]ill com[e also w]e a[ll together with 
σοι εξηλθον και ενεβ]ησ[αν εις  you.” They went out and emba]rk[ed into 
[το πλοιον και εν εκεινη τη νυκ]  [the boat, and in that the nig‐] 
[τι επιασαν ουδεν∙ 4πρωιας δε]  [ht they caught nothing. 4Morning now] 
[ηδη γενομενης εστη ΙΣ εις]  [already coming to be, was stood upright Yahushua on] 

Recto  Yahuchanon 21:4b‐7a   Reverse Side of Leaf 76  Yahuchanon 21:4b‐7a 


 
ΡΝΑ  151 

τον αι]γιαλ[ον ου μεντοι] εγνω[σαν  the b]eac[h. Not however] unders[tood 
οι μαθηται οτι] ΙΣ [εσ]τιν 5λε[γει  the adherents that] Yahushua [it exis]ted. 5Sa[id  a This is the longest, and only, 

ουν αυτοις ΙΣ] παιδ[ι]α μ[η τι προσ  therefore to them Yahushua,] “Child[r]en, n[ot anything have  interpolation  from  other 


φαγιον εχεται απε]κ[ρι]θησ[αν αυ  you to eat acquired?” They r]es[po]nde[d to  books seen in P66. There are a 
τω ου∙ 6ο δε ει]πεν αυ[το]ις∙ β[αλετε  a The  rest  of  the  words  Him, “No.” 6He however sa]id to th[e]m ,”C[ast  few  harmonisations  (in  the 
εις] τα δεξια μερη τ[ου πλοιου το  following  from  here,  up  to  to] the right side of t[he boat the  form  of  omissions),  but 
δικτ]υον και ευρησετα[ι a οι δε  21:7,  are  interpolated  from  n]et, and you all shall discove[r.” a They however  nothing  quite  like  this. 
ειπα]ν δι ολης νυκτος [εκοπια  Luke 5:5.  sai]d, “Thoughout the entire night [we were labo‐  Doesn’t  seem  to  be  a 
σαμε]ν και ουδε[ν] ελαβ[ομεν επι  urin]g, and noth[ing] we acce[pted. Upon  characteristic of the scribe, so 
δε τω] σω [ο]νομ[ατι χαλασω τα  however the] Your [n]am[e, I shall lower the  there  was  either  another 
[δικτυα∙ και τουτο ποιησαντες]  [net.” And this having accomplished,]  exemplar  being  used,  or  the 
[συνεκλεισαν πληθος ιχθυων]  [they caught multitude of fish]  main  exemplar  being  worked 
[πολυ διερρησσετο δε τα δικτυα]  [many, were tearing now the net]  from had this interpolation. 
[αυτων∙ και κατενευσαν τοις]  [theirs. And they signaled to the] 
[μετοχοις εν τω ετερω πλοιω]  [helpers in the other boat,] 
[του ελθοντας συλλαβεσθαι αυ]  [to appear to help th‐] 
[τοις∙ 7λεγει ουν ο μαθητης εκει]  [em. 7Said therefore the adherent, that] 
[νος ον ηγαπα ο ΙΣ τω πετρω ο]  [one whom cherished the Yahushua, to Petros, “The] 

Verso  Yahuchanon 21:7b‐12a   Front Side of Leaf 76  Yahuchanon 21:7b‐12a 


     
ΡΝ[Β]  152 

ΚΣ] εστι[ν τον επενδυ]την δ[ιεζω  Master] He exis[ts.” The outer garm]ent he ti[ed aro‐ 
σα]το∙ [ην γαρ] γυ[μνος και εβα  u]nd, [he was for] na[ked, and he prop‐ 
λεν ε]α[υ]τον εις τ[ην θαλασ  elled h]i[m]self into t[he se‐ 
σαν 8ο]ι δ[ε] αλλ[οι] μ[αθηται τω πλοι  a. 8Th]e how[ever] oth[er] ad[herents in the bo‐ 
αριω η]λθο[ν ου] γαρ η[σαν μα  at ap]pear[ed, not] for w[as fa‐ 
κραν απο τ]η[ς] γης αλλ ως απο [πη      r from t]h[e] land, notwithstanding about from [cu‐   
χων διακο]σιων∙ συροντες τ[ο  bit two hu]ndred, dragging t[he 
δικτυον τ]ων ϊχθυων 9ως ουν [α  net o]f fish. 9Just as therefore [the‐ 
πεβησαν εις] την [γ]ηνʼ βλεπου  y disembarked onto] the [la]nd, they percei‐ 
σιν ανθρακιαν κειμε]νην και  ved a charcoal fire that had been se]t up, and 
[οψαριον επικειμενον και αρτον∙]  [fish was set upon it, and bread.] 
[10λεγει αυτοις ο ΙΣ ενεγκατε]  [10Said to them the Yahushua, “Bring] 
[απο των οψαριων ων επιασατε]  [from the fish that you all have caught] 
[νυν∙ 11ανεβη ουν Σειμων Πετρος ϗ]  [now.” 11Ascended therefore Shim’own Petros, and] 
[ειλκυσεν το δικτυον εις την γην]  [pulled the net onto the land,] 
[μεστον ιχθυων μεγαλων ΡΝΓ]  [full of fish large 153.] 
[και τοσουτων οντων ουκ]  [Yet so many existing, not] 
[εσχισθη το δικτυον 12λεγει αυ]  [was torn the net. 12Said to th‐] 

Recto  Yahuchanon 21:12a   Reverse Side of Leaf 77  Yahuchanon 21:12a 


     
ΡΝ[Γ]  153 

τοις ο ΙΗΣ δευτε] αρ[ιστησα]τε∙  em the Yahushua, “Come,] eat b[reakfa]st.” 
     
[Sixteen or seventeen lines missing]  [Missing Yahuchanon 21:12b–16] 

Verso  Yahuchanon 21:17a   Front Side of Leaf 77  Yahuchanon 21:17a 


     
ΡΝΔ  154 
17λε[γει αυτω το τριτον Σιμων  17Sa[ys to Him the third time Shim’own 

 
   
Appendix

Itacisms in P66

As will have been noticed in the numerous notes during the main transcription above, itacisms have been mentioned more than once (twenty‐five times to be exact). 
What exactly are itacisms, and why does 𝔓66 seem to have so many (to which comments haven’t been accorded for them all)? 

Itacisms (or iotacisms) is the name given to the development of certain letter sounds, in the Greek language, that started to be pronounced exactly like the Greek letter 
iota (ι); these being η, υ, and the digraphs ει, οι, ηι, υι. Itacism also includes other letters that sounded the same, such as ο and ω, and αι and ε. 

In the case of manuscript transcription, it was common for copyists to not only look at the words they were copying, but also to read the words out loud when doing so. 
Another copying method was to have someone read out the manuscript, whilst others wrote down what they said, therefore making several copies at once with numerous 
copyists. 

Obviously in the case of letters that sounded the same, it was quite common for copyists to write down whichever letters they believed were being spoken. 𝔓66 is a 
prime example of such a thing occurring. 

Looking through the numerous papyri that have been recovered from the Koine‐Greek period, itacisms were rampant in written compositions, and not just in copyings 
of other writing. Itacisms would’ve been read and understood quite frequently. However, as with the ever need to be exact, they would be corrected more often than not in 
manuscripts such as 𝔓66, due to what their intended use would be. 

Does this mean the copyist wasn’t ‘careful’? Far from it. That the copyist seems to have been pronouncing everything as they went along, and that they did indeed 
correct themselves in numerous instances, the copyist was a very careful one. Most errors are not usually more than one or two letters, and 99% of them have been corrected 
either by the copyist themselves, or one of the correctors. 

As J. R. Royce notes in his extremely detailed monograph, Scribal Habits in Early Greek New Testament Papyri (p. 404): 

[T]he total activity is indeed rather careful, and this care is shown clearly by the fact that the papyrus, when it left the 
scribe’s hands, contained a fairly low percentage of nonsense readings. 

Therefore, 𝔓66 is a very good manuscript, containing a glimpse to the original composition itself. 𝔓66 has also been handy in determining the pronunciation of Greek in 
the Koine‐Period. The itacisms contained within 𝔓66 and other manuscripts, have helped in the development of the Restored Koine prouniciation, which aims to give the 
pronunciation that those not only writing, but hearing Greek, would have been accustomed to in the early centuries of the common era. 

Learn about the Restored Koine pronunciation here: https://www.biblicallanguagecenter.com/koine‐greek‐pronunciation/  

You might also like

pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy