Tetçerizm
Tetçerizm (ing. Thatcherism) — Marqaret Tetçerin (1979–1990) rəhbərliyi altında Böyük Britaniyanın Mühafizəkar hökumətinin siyasətinin istiqaməti olub, əvvəllər milliləşdirilmiş müəssisələrin və iqtisadiyyat sahələrinin özəlləşdirilməsi, maliyyə-iqtisadi sahədə monetarizm, sosial proqramların, təhsilin və səhiyyənin sosial sahələrinin özəlləşdirilməsində ixtisarlarla müşayiət olunur.
Tetçerizm anlayışı neoliberalizm və "şok terapiyası" sosial-iqtisadi konsepsiyaları və kateqoriyaları ilə sıx bağlıdır.
Terminin yaradıcısı Beatris Kempbelldir.
Konsepsiyanın hazırlanmasında ingilis mühafizəkar siyasətçisi Ser Keyt Cozef mühüm rol oynamışdı.[1]
Tetçerizmin daxili siyasətinin əsas praktiki müddəaları:
1. Dövlət xərclərinə sərt məhdudiyyətlər;
2. Əmək haqqı və qiymətlər üzərində dövlət nəzarətinin aradan qaldırılması;
3. Fərdi sahibkarlığa dəstək;
4. Elmi-texniki tərəqqiyə və yeni sənaye sahələrinə böyük kapital qoyuluşu ;
5. Tətillərin və yürüşlərin kobud şəkildə yatırılması.
Effektləri
[redaktə | vikimətni redaktə et]Sərt tədbirlər tədricən nəzərəçarpan nəticələr verdi. İslahatlar başlamazdan əvvəl iqtisadi tənəzzülə uğrayan Britaniya islahatların sayəsində dünyanın ən zəngin ölkələrindən biri kimi mövqeyini qoruyub saxladı, sabit iqtisadi artımı bərpa edildi, inflyasiya aşağı düşdü, gəlirlə işləməyən müəssisələrin büdcəyə təsiri azaldı.
İstinadlar
[redaktə | vikimətni redaktə et]- ↑ "«Margaret Thatcher: A cut above the rest», [[The Economist]], Apr 8th 2013". 2013-04-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-04-11.