Tolyatti
 | |
 | |
| Math | dinas  |
|---|---|
| Enwyd ar ôl | Palmiro Togliatti |
Ru-Togliatti.ogg | |
| Poblogaeth | 667,956 |
| Sefydlwyd |
|
| Pennaeth llywodraeth | Nikolay Rents |
| Cylchfa amser | UTC+04:00, Amser Moscfa, Amser Samara, Amser Moscfa |
| Gefeilldref/i | |
| Iaith/Ieithoedd swyddogol | Rwseg |
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Okrug Dinesig Tolyatti |
| Gwlad | Rwsia |
| Arwynebedd | 314.78 km² |
| Uwch y môr | 90 metr |
| Gerllaw | Afon Volga, Cronfa Kuybyshev |
| Yn ffinio gyda | Ardal Stavropolsky, Zhigulyovsk, Sir Stavropolskiy |
| Cyfesurynnau | 53.52°N 49.42°E |
| Cod post | 445000–445999 |
| Gwleidyddiaeth | |
| Corff deddfwriaethol | Cyngor Dinas Tolyatti |
| Pennaeth y Llywodraeth | Nikolay Rents |
 | |
| Sefydlwydwyd gan | Vasily Tatishchev |
Dinas yn Oblast Samara, Rwsia, yw Tolyatti (Rwseg: Тольятти ), a adnabyddir mewn rhai ieithoedd fel Togliatti hefyd. Saif ar lan Afon Volga. Poblogaeth: 719,632 (Cyfrifiad 2010).
Hanes
[golygu | golygu cod]Cafodd ei sefydlu fel caer yn 1737 wrth yr enw Stavropol a ddaeth i'w galw yn Stavropol-ar-Volga (Ста́врополь-на-Во́лге, Stavropol-na-Volge) er mwyn gwahaniaethu rhyngddi a dinas Stavropol.
Cafodd cronfa fawr Kuybyshev ei hadeiladu yn y 1950au gan foddi'r hen safle a chodwyd dinas newydd gerllaw. Yn 1964, ailenwyd y ddinas yn Tolyatti er anrhydedd i Palmiro Togliatti, ysgrifennydd hir dymor Plaid Gomiwnyddol yr Eidal.
Economi
[golygu | golygu cod]Sefydlwyd ffatri ceir Lada yn Tolyatti sy'n cyflogi 110,000 mewn cydweithrediad gyda Fiat (ers 1970) a General Motors (ers 2001).
Ers hynny mae diwydiannau eraill wedi'i sefydlu, yn cynnwys gweithfeydd petrogemegol a chynhyrchu gwrtaith artiffisial. Mae gan y ddinas borthladd prysur ar Afon Volga.
Addysg
[golygu | golygu cod]Ceir tair prifysgol yn y ddinas, yn cynnwys Prifysgol Wladol Tolyatti (Тольяттинский государственный университет ТГУ).
Dolenni allanol
[golygu | golygu cod]- (Rwseg) Gwefan swyddogol y ddinas Archifwyd 2019-06-03 yn y Peiriant Wayback
- (Rwseg) Prifysgol Wladol Tolyatti Archifwyd 2013-08-26 yn y Peiriant Wayback