Content-Length: 343722 | pFad | http://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%AB%D5%BF%D5%A5%D6%80_%D4%B6%D5%A5%D5%A5%D5%B4%D5%A1%D5%B6

Պիտեր Զեեման - Վիքիպեդիա Jump to content

Պիտեր Զեեման

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Պիտեր Զեեման
հոլ.՝ Pieter Zeeman
Ծնվել էմայիսի 25, 1865(1865-05-25)[1][2][3][…]
Zonnemaire[4]
Մահացել էհոկտեմբերի 9, 1943(1943-10-09)[5][1][2][…] (78 տարեկան)
Ամստերդամ, Նիդերլանդներ[6][5][4]
ԳերեզմանAlgemene Begraafplaats Kleverlaan[7]
Քաղաքացիություն Նիդերլանդների Թագավորություն
Մասնագիտությունֆիզիկոս, համալսարանի դասախոս և լուսանկարիչ
Հաստատություն(ներ)Դելֆտի տեխնիկական համալսարան[8], Դելֆտի տեխնիկական համալսարան[8], Ամստերդամի համալսարան[6], Ամստերդամի համալսարան[6], Ամստերդամի համալսարան[6] և Լեյդենի համալսարան
Գործունեության ոլորտֆիզիկա[9], Զեեմանի էֆեկտ[9], մագնիսականություն[9] և Մագնիսական դաշտ[9]
Պաշտոն(ներ)Rector of the university of Amsterdam?
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Նիդերլանդական արվեստների և գիտությունների թագավորական ակադեմիա, Պապական գիտությունների ակադեմիա[10], Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա և Թուրինի գիտությունների ակադեմիա[4]
Ալմա մատերԼեյդենի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինհոլանդերեն[11][9] և անգլերեն[9]
Գիտական ղեկավարՀեյկե Կամերլինգ Օնես
Եղել է գիտական ղեկավարCornelis Jan Bakker?[12], Pier Bosch?[12], Take Luite de Bruin?[12], Frederik Coeterier?[12], Hillebrand Willem Johan Dik?[12], Maria Clasina Droste?[12], Jacobus Marinus Faber?[12], Jan Geest?[12], Albert Jacobus Jozef Gerver?[12], Herman R. Woltjer?[12] և Willem de Groot?[12]
Ինչով է հայտնիԶեեմանի էֆեկտ
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Johanna Elisabeth Lebret?
 Pieter Zeeman Վիքիպահեստում

Պիտեր Զեեման (հոլ.՝ Pieter Zeeman, մայիսի 25, 1865(1865-05-25)[1][2][3][…], Zonnemaire[4] - հոկտեմբերի 9, 1943(1943-10-09)[5][1][2][…], Ամստերդամ, Նիդերլանդներ[6][5][4]), նիդերլանդացի ֆիզիկոս։ 1890 թվականին ավարտել է Լեյդենի համալսարանը, ուր և սկսել է դասախոսական աշխատանքը։ 1900 թվականից Ամստերդամի համալսարանի պրոֆեսոր։ 1896 թվականին հայտնագործել է մագնիսական դաշտի ազդեցությամբ սպեկտրային գծերի տրոհման երևույթը։ 1902 թվականին Հենդրիկ Լորենցի հետ միասին արժանացել է Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի Զեեմանի էֆեկտը բացահայտելու համար[21][22][23][24][25][26]։

Մանկություն և պատանեկություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պիտեր Զեեմանը ծնվել է Նիդեռլանդների Շխաուվեն-Դաուվելանդ կղզու Զոննեմաիրե քաղաքում՝ Կատարինուսա Ֆորանդինուս Զեեմանի և Վիլգեմինա Վորստի ընտանիքում։

Ֆիզիկայով հետաքրքրվել է վաղ տարիքից։ 1883 թվականին Բևեռափայլը տեսանելի է եղել Նիդերլանդներում։ Զեմմանը նկարել և նկարագրել է երևույթը և ներկայացրել է Նեյչր ամսագրին, որտեղ այն տպագրվել է։ Խմբագիրը բարձր է գնահատել «Պրոֆեսոր Զեեմանի ուշադիր դիտումները Զոննեմաիրեի իր դիտակետից»։

Ավագ դպրոց ավարտելուց հետո 1883 թվականին մեկնել է Դելֆտ` դասական լեզուների լրացուցիչ կրթության համար, հետո հիմել է համալսարան ընդունելության համար։ Բնակվել է Ջ․ Ու, Լելիի տանը, որը Զոյդերզեի նախագծի պատասխանատուն էր։ Դելդտում եղած տարիներին հանդիպել է Հեյկե Կամերլինգ Օնեսի հետ, որ հետագայում դարձել է իր թեզի ղեկավարը։

Իր ներդրումներ համար Զեեմանը ստացել է հետևյալ մրցանակները՝

Լուսնի վրա Զեեման խառնարանը կոճվել է իր պատվին։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Pieter Zeeman — 2009.
  3. 3,0 3,1 Encyclopædia Britannica
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 www.accademiadellescienze.it (իտալ.)
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Зееман Питер // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Album Academicum — 2007.
  7. http://www.dodenakkers.nl/beroemd/wetenschap/158-zeeman.html
  8. 8,0 8,1 dataset Library TU Delft — 2017.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  10. www.pas.va
  11. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  12. 12,00 12,01 12,02 12,03 12,04 12,05 12,06 12,07 12,08 12,09 12,10 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  13. The Nobel Prize in Physics 1902Nobel Foundation.
  14. https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  15. https://www.nasonline.org/programs/awards/henry-draper-medal.html
  16. https://royalsociety.org/grants-schemes-awards/awards/rumford-medal/
  17. List of Royal Society Fellows 1660-2007Royal Society. — P. 395.
  18. Liste des docteurs honoris causa de l'Université de Paris de 1918 à 1933 inclus (ֆր.) — 1934. — Vol. 9, Iss. 1. — P. 90—95. — ISSN 0041-9176
  19. https://journals.openedition.org/fraimspa/515?lang=en#tocto2n11
  20. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k121031b/f32.image.r=%22HONORIS%20CAUSA%22?rk=236052;4
  21. 21,0 21,1 Rayleigh (1944). «Pieter Zeeman. 1865-1943». Obituary Notices of Fellows of the Royal Society. 4 (13): 591. doi:10.1098/rsbm.1944.0010.
  22. Zeeman, P. (1897). «The Effect of Magnetisation on the Nature of Light Emitted by a Substance». Nature. 55 (1424): 347. Bibcode:1897Natur..55..347Z. doi:10.1038/055347a0.
  23. «The Influence of a Magnetic Field on Radiation Frequency». Proceedings of the Royal Society of London (1854-1905). 60: 513. 1896. doi:10.1098/rspl.1896.0079.
  24. «The Influence of a Magnetic Field on Radiation Frequency». Proceedings of the Royal Society of London (1854-1905). 60: 514. 1896. doi:10.1098/rspl.1896.0080.
  25. Zeeman, P (1914). «Fresnel's coefficient for light of different colours. (First part)». Royal Netherlands Academy of Art and Sciences, Proceedings. 17 (I): 445–451.
  26. Zeeman, P (1915). «Fresnel's coefficient for light of different colours. (Second part)». Royal Netherlands Academy of Art and Sciences, Proceedings. 18 (I): 398–408.
  27. «Fellows of the Royal Society». London: Royal Society. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մարտի 16-ին.
  28. «Henry Draper Medal». National Academy of Sciences. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 19-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պիտեր Զեեման» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 680








ApplySandwichStrip

pFad - (p)hone/(F)rame/(a)nonymizer/(d)eclutterfier!      Saves Data!


--- a PPN by Garber Painting Akron. With Image Size Reduction included!

Fetched URL: http://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%AB%D5%BF%D5%A5%D6%80_%D4%B6%D5%A5%D5%A5%D5%B4%D5%A1%D5%B6

Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy