22ma di januaro
| dec – januaro – feb | ||||||
| su | lu | ma | me | jo | ve | sa |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | 31 | ||||
Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di yaro.
La 22ma di januaro esas la 22ma dio di la yaro segun Gregoriala kalendario. Restas 343 dii til la fino di la yaro (344 en bisextila yari).
Dio
[redaktar | redaktar fonto]- En Hungaria - Dio di Hungara kulturo.
- Dio di Santa Vincentius, por katolik-eklezio.
Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- 613 - Konstantinus la 3ma, lor evanta 8 monati, kronizesas kunimperiestro di Bizancana imperio da lua patro, Heraklius.
- 906 - En Chinia, Zhu Quanzhong mortigas imperiestrino He, vidvo del imperiestro Zhaozong.
- 1300 - Armei de regiono Mithila (nun dividita inter India e Nepal) kaptas rejio Bhaktapur, o Bhadgaon.
- 1349 - Ter-tremo frapas L'Aquila, sudal Italia, efektiganta serioza domaji e produktanta plu kam 2 mil morti.
- 1498 - Cristoforo Colombo deskovras Santa Vincent e Grenadini.
- 1532 - En Brazilia, Martim Afonso de Sousa fondas urbo São Vicente.
- 1808 - Portugalana rejala familio arivas a Brazilia.
- 1863 - Eventas sedicio en Polonia, Lituania e Rutenia intencante unionar la tri regioni en singla stato nedependanta de Rusa imperio.
- 1901 - Edward la 7ma divenas rejulo dil Unionita Rejio pos la morto di ilua matro, Victoria.
- 1904 - Urbo Ölesund flagras en Norvegia, e 12 000 civitani perdas sua domo.
- 1905 - Komencas Rusa revoluciono di 1905, qua koaktos l'imperiestro Nikolaus la 2ma aceptar l'adopto di konstitucala monarkio.
- 1924 - Ramsay MacDonald divenas l'unesma chefministro de la Laboristala Partiso che Unionita Rejio.
- 1941 - Duesma mondomilito: Dum l'Operaco Kompaso, Britanian ed Australiana trupi kaptas Tobruk, en Libia, de Italiani, en la batalio di Tobruk.
- 1944 - Duesma mondomilito: En Italia, Westala federiti acensas Anzio.
- 1946 - CIA (Central Intelligence Agency) fondesas en Usa.
- 1957 - Israelana trupi retretas de Sinai.
- 1963 - Charles de Gaulle de Francia, e Konrad Adenauer de West-Germania signatas pakto di Elysée, o la Pakto pri Amikeso, qua finas historiala rivalesi inter la du landi.
- 1967 - Eventas grandega terkrulado pos intensa tempesto en la regiono konocata kom Serra das Araras en Rio de Janeiro, Brazilia. La terkrulado destruktas plu kam 5km de la Choseo Dutra - qua ligas Rio de Janeiro kun Sao Paulo - e produktas cirkume 1 700 morti (nombro ne oficala). On trovas nur 300 korpi. To judikesas kom la maxim mala naturala katastrofo en Brazilia.[1]
- 1973 - Aviono Boeing 707 explozas pos arivar en l'aeroportuo di Kano, Nigeria. To produktas 176 morti.
- 1983 - Tenisisto Björn Borg demisionas pos kin vinki en Wimbledon.
- 1992 - Revoltanti okupas radio-brodkasteyo en Kinshasa, Zaire, e demandas revoko di la rejimo.
- 1996 - En Grekia, chefministro Andreas Papandreou renuncas, e Konstantinos Simitis sucedas lu.
- 1998 - Theodore Kaczynski, konocata kom "Unabomber", judiciesas a dumviva enkarcerigo.
- 2002 - En Usa, firmo Kmart divenas la maxim granda kompanio qua volas protekto pro bankroto.
- 2006 - Evo Morales divenas l'unesma prezidanto de raso indijena Aymara en Bolivia.
- 2007 - Du automobilo-bombi explozas che la merkato Bab Al-Sharqi en Baghdad, Irak, e produktas plu kam 130 morti.[2]
- 2024 - En India, Hindua templo inauguresas en Ayodhya, Uttar Pradesh, ube ante existis moskeo Babri Masjid, demolisita en 1992 da turbo di Hindua nacionalisti.
Naski
[redaktar | redaktar fonto]- 1440 - Granda duko Ivan la 3ma di Rusia (m. 1505)
- 1561 - Francis Bacon, Angla filozofo e politikisto (m. 1626)
- 1573 - Sebastian Vrancx, Flandriana piktisto (m. 1647)
- 1690 - Nicolas Lancret, Franca piktisto (m. 1743)
- 1729 - Gotthold Ephraim Lessing, Germana skriptisto, filozofo e dramatisto (m. 1781)
- 1788 - George Gordon Byron, Britaniana poeto (m. 1824)
- 1815 - Vicente Cerna Sandoval, prezidanto di Guatemala (m. 1885)
- 1849 - August Strindberg, Sueda skriptisto (m. 1912)[3]
- 1859 - Wincenty Trojanowski, Polona piktisto (m. 1928)
- 1869 - Grigori Rasputin, Rusa monako (m. 1916)
- 1869 - José Vicente de Freitas, chefministro di Portugal (m. 1952)
- 1874 - Wincenty Witos, chefministro di Polonia (m. 1945)[4]
- 1879 - Francis Picabia, Franca piktistulo e poeto (m. 1953)
- 1890 - Milton Menasco, Usana piktisto (m. 1974)
- 1891 - Antonio Gramsci, Italiana politikisto (m. 1937)
- 1896 - Sava Šumanović, Serbiana piktisto (m. 1942)
- 1907 - Mikola Andriyovich Livitskyi, Ukrainana jurnalisto e politikisto (m. 1989)
- 1908 - Lev Davidovich Landau, Rusa fizikisto Nobel-laureato pri fiziko (m. 1968)
- 1909 - U Thant, Burmana politikisto, generala-sekretario dil Unionita Nacioni (m. 1974)
- 1909 - Morris Swadesh, Usana linguisto (m. 1967)
- 1911 - Bruno Kreisky, kancelero di Austria (m. 1990)
- 1922 - Leonel Brizola, Braziliana politikisto (m. 2004)[5]
- 1931 - Sam Cooke, Usana kantisto (m. 1964)
- 1936 - Alan J. Heeger, Usana fizikisto, Nobel-laureato pri kemio
- 1936 - Ong Teng Cheong prezidanto di Singapur (m. 2002)
- 1939 - Alfredo Palacio, prezidanto di Equador
- 1940 - John Hurt, Britanian aktoro (m. 2017)
- 1943 - Marília Pêra, Brazilian aktorino (m. 2015)
- 1946 - Malcolm McLaren, Britaniana muzikisto ed entraprezisto (m. 2010)
- 1959 - Linda Blair, Usan aktorino
- 1960 (posible) - Alexandr Zverev, Sovietiana tenisistulo e Germaniana entrenistulo
- 1962 - Mizan Zainal Abidin, Yang di-Pertuan Agong (rejulo) di Malaizia
- 1965 - Diane Lane, Usan aktorino
- 1971 - Rogério Ceni, Braziliana futbalisto
- 1974 - Joseph Muscat, chefministro di Malta
- 1984 - Raica Oliveira, Braziliana manekinino
- 1986 - Kenia Carcaces, Kubana volebalistino
- 1990 - Alizé Cornet, Franca tenisistino
Morti
[redaktar | redaktar fonto]- 1188 - Rejulo Fernando la 2ma di Leon (n. c. 1137)
- 1840 - Johann Friedrich Blumenbach, Germana mediko, antropologo e naturalisto (n. 1752)
- 1901 - Victoria, rejino di Unionita Rejio (n. 1819)
- 1919 - Carl Larsson, Sueda piktisto (n. 1853)
- 1922 - Papo Benedictus la 15ma (n. 1854)
- 1922 - Fredrik Bajer, Dana pacifisto, Nobel-laureato pri paco (n. 1837)
- 1942 - Walter Sickert, Angla piktisto (n. 1860)
- 1942 - Racho Petrov, chefministro di Bulgaria (n. 1861)
- 1943 - Gyula Peidl, chefministro di Hungaria (n. 1873)
- 1968 - Duke Kahanamoku, Usana natisto (n. 1890)
- 1973 - Lyndon Johnson, prezidanto di Usa (n. 1908)
- 1982 - Eduardo Frei Montalva, prezidanto di Chili (n. 1911)
- 1989 - Vladimir Belov, Sovietiana pianisto (n. 1906)
- 1989 - Sándor Weöres, Hungara poeto (n. 1913)
- 1990 - Mariano Rumor, chefministro di Italia (n. 1915)
- 1993 - Kobo Abe, Japoniana skriptisto (n. 1924)
- 1994 - Telly Savalas, Usan aktoro (n. 1924)
- 2009 - Chau Sen Cocsal Chhum, chefministro di Kambodja (n. 1905)
- 2010 - James Mitchell, Usana cinem-aktoro (n. 1920)
- 2024 - Arno Penzias, Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1933)[6]
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ Maior tragédia do Brasil foi na Serra das Araras - Publikigita da Diário do Vale. Dato di publikigo: 14ma di januaro 2011. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Scores killed in Iraq bloodshed - Publikigita da BBC. Dato di publikigo: 22ma di januaro 2007. URL vidita ye 6ma di oktobro 2019.
- ↑ August Strindberg - Biografias - Publikigita da UOL. URL vidita ye 1ma di oktobro 2018.
- ↑ Wincenty Witos - Publikigita da Encyclopaedia Britannica. Idiomo: Angla.
- ↑ Biografia de Leonel Brizola - eBiografia - URL vidita ye 11ma di aprilo 2020. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Hafner, Katie:Arno A. Penzias, 90, Dies; Nobel Physicist Confirmed Big Bang Theory Nomo di la publikigo: The New York Times. Dato di publikigo: 22ma di januaro 2024. Idiomo: Angla.